بخشی از مقاله
گردشگري الکترونیکی ، تاثیر متقابل تجارت الکترونیکی در صنعت گردشگري eTourism
چکیده :
تعداد کاربران اینترنت و شبکه هاي بین المللی ارتباطی اینترنتی به شکل فزاینده اي رو به رشد می باشند و بکارگیري فناوري ارتباطی نوین ، جزء لاینکف زندگی امروز شده است . بدین ترتیب هر بنگاه تجاري – خدماتی موظف است تا پاسخگوي خیل عظیم این گروه از مشتریان و کاربران بدون در نظر گرفتن مرزهاي جغرافیایی باشد .
یکی از مهمترین کاربردهاي فناوري اطلاعات و ارتباطات و اینترنت ، در صنعت گردشگري است و به دلیل نقش و اهمیتی که صنعت گردشگري خارجی می تواند در ابعاد مختلف از جمله ایجاد درآمدهاي ارزي و افزایش تولید ناخالص داخلی ، منبع در آمد براي دولت ، منبع ایجاد اشتغال و بهبود خدمات اجتماعی داشته باشد ، بنابراین براي ورود به بازار رقابتی جهان مجبور به تجهیز امکانات و بهره برداري از تکنولوژیهاي نوین می باشند.
ابزار الکترونیکی و اینترنت در تمام زنجیره توزیع خدمات گردشگري شامل : خطوط هوائی ، مهمان پذیري ، گردانندگان تور ، آژانسهاي مسافرتی و مقاصد سفر تغییرات شگرفی ایجاد کرده است . با توجه به آنچه مطرح شد ورود تجارت الکترونیک یک ضرورت انکار ناپذیر می باشد و ما ناگریز به استفاده از این فن آوري در صنعت گردشگري هستیم .
واژه هاي کلیدي :
تجارت الکترونیکی ، گردشگري الکترونیکی ، خطوط هوائی الکترونیکی ، مهمانپذیري الکترونیکی ، آژانسهاي
مسافرتی الکترونیکی ، گردانندگان تور الکترونیکی ، مقاصد سفر الکترونیکی
مقدمه
سیر تکاملی بشر و بویژه پیشرفت هاي فناوري قرن حاضر در زمینه هاي مختلف از جمله ارتباطات و حمل و نقل ، دنیاي بسیار بزرگ ما را به جهان کوچک و به هم وابسته اي تبدیل کرده است . بارزترین ویژگی جهان امروز که آن را از زمانهاي گذشته متمایز ساخته است ، ضرورت ارتباطات و همزیستی در سایه همیاري و روابط باسایر ملل می باشد . نمونه بسیار ساده این نوع همیاري در قالب تجارت بین الملل قابل مشاهده است .
ارتباط بین فناوري و تجارت به سالهاي خیلی دور بر می گردد . در حدود 2000 سال قبل از میلاد ، فینیقیان تکنیک ساخت کشتی را به کار بردند تا نخستین کسانی باشند که از دریاي مدیترانه گذشته و به سرزمینهاي دور دست یابند . با این پشترفت براي اولین بار در تاریخ جهان مرزهاي جغرافیایی براي انجام تجارت گسسته شد و تجارت با سایر اقوام و ملل شروع شد . امروزه نیز با ورود فناوري جدیدي تحت عنوان اینترنت به صحنه زندگی بشر، تجارتی موسوم به تجارت الکترونیکی3 رایج شده است .
در عصر اطلاعات و اینترنت، گردشگري که به عنوان صنعت پاك در کنار صنایع نفت و خودروسازي مطرح است نیز به طور گسترده اي از این فناوري جدید که مهمترین و سریعترین ابزار اطلاع رسانی است استفاده می کند .
بر اساس پیش بینی هاي سازمان جهانگردي ، تا سال 2020 تعداد جهانگردان به 1560 میلیون نفر بالغ خواهد شد و این صنعت نرخ رشد متوسط 4, 1 درصد را تجربه خواهد کرد ، قابل توجه است که نرخ رشد براي منطقه خاورمیانه بالغ بر 6,7 درصد پیش بینی شده است . این امر کوشش کشورها و دولت ها را براي جذب سهم بیشتري از این بازار ، سبب شده است .
تاثیر فناوري اطلاعات و ارتباطات در صنعت گردشگري
از آنجایی که توسعه صنعت گردشگري و فناوري اطلاعات و ارتباطات4 به شدت به یکدیگر مربوط میباشند،معمولاً مشخص کردن این مطلب که آیا فناوري اطلاعات و ارتباطات تغییراتی را در عرضه و تقاضاي صنعت توریسم ایجاد کرده و یا تنها ایجاد این تغییرات را آسانتر می کند، کار مشکلی خواهد بود.
فناوري اطلاعات و ارتباطات لوازمی را فراهم کرده وارزیابی عرضه وتقاضا در حرفه ي توریسم را بواسطه ي متعادل کردن نیازهاي موجود وچشم اندازهاي تجاري امکان پذیر خواهد کرد. در نتیجه، صنعت توریسم تقاضاهاي(احتیاجات) خود را از طریق ICTو بوسیله توسعه نیازهاي مربوط به خود و احتیاجات مشتريها و بوسیله ي اسپانسر کردن فعالیتهاي مربوط به پیشرفت تکنولوژي که وظایف مربوط به خود ICTرا هم آسان تر میکند، افزایش خواهد داد. در عوض ، پیشرفت ICTابزار گسترده تر و امکانات بالقوه تري را که مطابق با نیازهاي صنعت میباشد، ارائه خواهد کرد. به این ترتیب طبق این شیوه اولیه، یک بخش، بخش دیگر را تحریک کرده وسپس هر دو بخش با هم سریعتر به سمت جلو حرکت میکنند( هر دو با هم پیشرفت میکنند). توسعه ي متداوم ICT در طول دهه ي گذشته تاثیر بسزایی بر کل صنعت توریسم برجاي گذاشته است . ICTنه تنها سخت افزار، نرم افزار وشبکه اطلاعاتی را به هم مرتبط می کند، بلکه سیستم هاي اطلاعاتی، مدیریتی ومخابراتی را به کار گرفته وتوزیع اطلاعات مربوط به توریسم را درداخل و مابین موسسات امکان پذیر کرده وهمچنین تمامی تجهیزات را براي تولید کالاها وارئه خدمات به کار خواهد گرفت .
توریسم الکترونیکی نشان دهنده دیجیتالی شدن تمامی کارها(مراحل) وارزشیابیها در صنعت توریسم، سفر، مهمان داري وصنایع پذیرایی میباشد. در سط ح ماهرانه توریسم الکترونیکی شامل تجارت الکترونیکی واستفاده از ICTبه منظور حداکثر کارایی وتاثیر گذاري در صنعت توریسم می باشد. در سطح استراتژیک، توریسم الکترونیکی تمامی مراحل کاري و مراحل ارزشیابی وهمچنین ارتباط استراتژیک موسسات توریستی با همه ي سهامدارنشان را تغییر خواهد داد. توریسم الکترونیکی با استفاده از مزایاي اینترانت براي تشخیص فرآیند هاي داخلی، اکسترانت به منظور توسعه معاملات با اعض ا(همکاران) معتبر و با استفاده از اینترنت به منظور تعامل( همکاري) باتمامی سهامداران، رقابت را بین موسسات توریستی ایجاد می کند. مفهوم توریسم الکترونیکی شامل تمامی فعالیت هاي بازرگانی(از قبیل تجارت الکترونیکی، بازاریابی الکترونیکی، پول الکترونیکی، حسابداري الکترونیکی، مدیریت منابع انسانس الکترونیکی، خرید الکترونیکی، تحقیق و توسعه الکترونیکی و تولیدات الکترونیکی) وهمچنین استراتري الکترونیکی، برنامه ریزي الکترونیکی ومدیریت الکترونیکی در تمامی بخشهاي صنعت تورسیم که عبارتند از توریسم، سفر، حمل ونقل، تعطیلات، مهمان داري، مسئولان، واسطهها وبخش عمومی موسسات خواهد شد.
بدون شک مهم ترین عامل شتاب دهنده، به کار بردن فن آوري اطلاعات در نظام هاي توزیع گردشگري بوده است . این امر امکان دستیابی به اطلاعات به موقع در خصوص تسهیلات و اسکان در اماکن گردشگري را در تمامی مراحل توزیع و در هر مقطع زمانی فراهم ساخته است .زمانی که عرضه غیر ملموس , فاسد شدنی و قابل استهلاك است این امر از اهمیت خاصی برخوردار است . به علاوه , هزاران عرضه کننده در سراسر جهان را قادر ساخته است تا با نظام هاي ثبت نام رایانه اي مرتبط شوند .
فن آوري اطلاع رسانی , مهارت هاي مورد نیاز پرسنل بخش تجارت جهانگردي را تغییر داده است قبلا" کارمندان عملیاتی به مهارت هایی مهم نظیر برنامه هاي مسیرها و برنامه هاي مسافرت , تائید برنامه ها , اصلاح تعرفه ها و تهیه و ارائه بلیت ها نیاز داشتند , امروزه این کارها را کامپیوتر انجام می دهد . کارکنان می توانند روي کیفیت خدمات ارائه شده به مشتریان وفروش و مشاوره سفر کار کنند .
توریزم الکترونیکی – 5 تعامل بین فناوري اطلاعات وارتباطات و صنعت گردشگري
فناوري اطلاعات وارتباطات بواسطه ایجاد محیط اطلاعاتی براي هر یک از موسسات توریستی و ایجاد ساختار اطلاعاتی متمرکز ، در سیستم گردشگري تاثیر گزار بوده است. بخش هاي مختلف این صنعت در این محیط اطلاعاتی می تواند به شناسایی فرصت هاي تجاري در بازار پرداخته ، به توسعه همکاري با تهیه کننده ها و واسطه ها بپردازند و همچنین می توانند موسسات غیر رسمی را به منظور توسعه و ارائه خدمات گردشگري ، ایجاد کنند . به این ترتیب بیشتر سودها نصیب سهامداران می شود ، چرا که تغییرات تکنولوژي همکاري هاي موثري را بوجود آورده و ابزاري را براي جهانی شدن صنعت گردشگري فراهم کرده است .
فناوري اطلاعات وارتباطات با ارائه ابزار و امکانات موثر هم براي مشتري ها به منظور شناسایی و خریداري تولیدات مناسب و هم براي تولید کنندگان به منظور توسعه ، کنترل و توزیع تولیداتشان در سطح جهانی ، به طور موثري به افزایش و حمایت از جهانی شدن سطح عرضه و تقاضاي فعلی در سراسر جهان در صنعت گردشگري پرداخته است .
کانال توزیع گردشگري در شکل زیر نمایش داده شده است . مشتري ها ممکن است محصولات مختلفی را مستقیما از تولید کننده دریافت کنند درحالی که توزیع کننده ها و واسطه هاي فروش براي تبلیغ خدمات گردشگري فعالیت می کنند . مسافر آینده هم ممکن است از بیش از یک یا یک دسته کانال توزیع توریستی براي یک سفر استفاده کند.
شکل : مکانیزم توزیع در صنعت گردشگري
منحنی عمومی عمودي و یا افقی پیوسته اي را می توان در صنعت گردشگري مشاهده کرد . یکپارچگی افقی تواما موازي با هر یک از کانال هاي توزیع توریستی شکل می گیرد و موسسات مشابه را قادر می سازد تا بتوانند محصولات و سرویس هاي فوق را به شکل موثر تر و کار آمد تري توزیع کنند . یکپارچگی عمودي زمانی پدیدار می گردد که سازمان ها کانال توزیع توریست در یک سط ح را با اع ضاء در سطح دیگر را براي دستیابی به مقیاس هاي اقتصادي ، کنترل بهتر هزینه ها ،هماهنگی مدیریت سرویس ها ، کنترل بیشتر کانال و افزایش امکانات به هم ارتباط دهند . مدیران متصدیان تور و موسسات مسافرتی خارجی ، هواپیمایی و موسسات همکار نمونه یکپارچگی عمودي هستند.
شکل : نیازها و خواسته هاي اعضاء کانال توزیع گردشگري
استفاده از امکانات فناوري اطلاعات و ارتباطات و بطور اخص ، اینترنت و تجارت الکترونیک در زنجیره توریسم از زمان تصمیم تا رضایت مندي پس از انجام سفر ، نشان دهنده تاثیر این فناوري در تمام چرخه تولید و توزیع خدمات توریسم است که به بخشهاي زیر قابل تقسیم است :
· خطوط هوایی الکترونیکی6
· میهمان پذیري الکترونیکی (اسکان ) 7
· متصدیان تور الکترونیکی8
· آژانسهاي مسافرتی الکترونیکی9
· مقصد سفر الکترونیکی10
خطوط هوایی الکترونیکی 11
شرکت هاي هواپیمایی شاید جزو اولین شرکتهایی بودند که نیاز به نوآوري ، ارتباط موثر ، سریع ، ارزان و صحیح با آژانس هاي مسافرتی و صنایع مشابه را درك کردند . شرکتهاي هواپیمایی از آغاز اولین مراحل پیشرفتشان ، سرمایه گذاري سنگینی روي فناوري اطلاعات و ارتباطات کرده اند .
ابتدا استفاده از رزویشن بر روي بردهاي نمایشی دستی حاوي فهرست مسافرین در دهه 1950 ایجاد شد . آژانس هاي مسافرتی مجبور بودند بهترین و مناسب ترین مسیرها و خطوط هوائی را براي مشتریانشان به صورت دستی از روي راهنماي رسمی خطوط هوائی ( ( 12OAG یا راهنماي الفبایی شرکت هاي هواپیمایی جهانی پیدا کرده سپس براي بررسی عدم تکمیل ظرفیت ، رزرو و ثبت نهایی پرواز با شرکت مذکور تماس گرفته و نهایتا بلیط را به صورت دستی صادر کنند .
خطوط هوائی آمریکا در سال 1962 سیستم رزرویشن کامپیوتري ( ( 13CRS خود را تحت نام SABRE به عنوان راه حلی براي توسعه 50 درصدي پروازهاي ناوگان بویینگ 707 خود ( از 8 هواپیما به ( 12 معرفی کرد . این پروژه که بعدها به عنوان تکنیک شگفت آور عرضه کننده عملیات برنامه ریزي شناخته شد ، از سیستم کد گذاري مورد استفاده در پروژه مرکوري ناسا پیشی گرفت .
در اواسط دهه 1970 ، SABRE به مراتب فراتر از یک سیستم کنترلی ابداعی بود . تکنولوژي موجود در آن بهترین امکانات را براي طراحی برنامه هاي پرواز هواپیماها ، خریداري قطعات یدکی ، تهیه برنامه کاري کارمندان و توسعه انواع سیستم هاي پشتیبان مدیریتی فراهم می کرد .
با وجود اینکه سالها از آن سال می گذرد ، فناوري اطلاعات و ارتباطات نقش کلیدي خود را در مدیریت کاربردي و استراتژیکی شرکتهاي هواپیمایی دنبال می کند . بررسی هاي airlines IT 2001 نشان داد که شرکتهاي هوایی براي مدرن سازي سیستم هاي سنتی خود یا به منظور سرمایه گذاري راه حل هاي جدید ، به سرعت به سمت سیستمهاي مبتنی بر اینترنت
پیش می روند . نزدیکتر شدن به مشتري ها و شکستن قیمت ها محرك هاي کلیدي پروژه هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات هستند.
هم اکنون شرکت هاي هوایی به وب سایت خود به صورت مهمترین کانال توزیع نگاه می کنند . احتمالا تا سال 2007 فروش مستقیم اینترنتی و سیستم صدور بلیط الکترونیکی14 مکانیسم اصلی توزیع بلیط شرکتهاي هوایی را تشکیل خواهند داد .
میهمان پذیري الکترونیکی 15
موسسات مهمان پذیري (سکونت دهی) به منظور مدیریت موجودي و کنترل دارایی خود شروع به بکارگیري فناوري اطلاعات و ارتباطات کرده اند .
در سال 2006 میلادي 27 تا 29 درصد کل درآمد صنعت مهمانپذیري از طریق اینترنت ایجاد خواهد شد ( 25 درصد در سال 2005 و 20 درصد در سال 27 . (2004 درصد دیگر از کل رزرواسیون هتل ها تحت تاثیر اینترنت ولی بصورت آنلاین انجام خواهد شد (از طریق مراکز تماس ، مراجعه و رزرو گروهی ). در پایان سال 2007 میلادي پیش بینی می شود 39 درصد از کل فروش خدمات مسافرتی از طریق امکانات اینترنت و آنلاین خواهد بود .
فناوري اطلاعات و ارتباطات به سرعت در حال نفوذ از طریق یکپ ارچه کردن عملیات هتل ، طراحی مجدد عملیات بازاریابی ، بهبود کارایی نهایی ، فراهم کردن وسایل و ابزار براي پژوهشهاي بازاریابی و بوجود آمدن مشارکت و افزایش خدمات مشتریان و درعین حال فراهم کردن فرصت هاي استراتژیک هستند.
اخیرا مدرکی در آمریکا نشان داده است که تغییر مسیر شدیدي از سمت رزرو کردن تلفنی و از طریق شماره هاي رایگان براي تماس گیرنده16 به سمت رزرو هاي اینترنتی و از طریق سیستم هاي جامع توزیع در مورد رزرو هتل ها ایجاد شده است . بنابراین هتل ها بدون استفاده گسترده از تکنولوژي قادر به اجراي سود مندانه عملیات خود نخواهند بود .
در همین راستا اغلب موسسات مهمانپ ذیري اقدام به استفاده و به کارگیري فناوري اطلاعات و ارتباطات در عملیات خود نمودند که در شکل زیر نشان داده شده است .
فناوري اطلاعات و ارتباطات ابزاري براي دست یابی به مزیت رقابتی براي صنعت میهمان پذیري17 می باشد ، اینترنت عملیات رزرو هتل را به مقدار زیادي بهبود بخشیده است ، خدمات گسترده اي از فرآیند توزیع و رزرو بصورت آنلاین پیشنهاد داده می شوند که قابلیت اطمینان ، تنوع و پاسخ دهی سریع از ویژگیهاي آن می باشد . هتل ها قادر به توسعه حضور خود و مشارکت با توزیع کنندگان می باشند به این منظور که اطلاعات چند رسانه اي از امکانات ، تسهیلات و خدماتشان را ارائه دهند همچنین می توانند رزرو آنلاین و تعامل بین مصرف کنندگان و شر کا را فراهم نمایند .
رزرو کردن از طریق اینترنت به ویژه براي مشتریانی که بطور دائم از هتل ها استفاده می کنند مکانیزم ارتباطی کارا و اثر بخشی را فراهم می کند . بنابر این بسیار واضح است که فناوري اطلاعات و ارتباطات فرصت هاي بی نظیري را براي صنعت مهمان پذیري فراهم می کنند.
متصدیان تور الکترونیکی 18
مهمترین عملکرد متصدیان تور در مسیر توزیع خدمات مسافرتی تفریحی ، مجموعه هاي مسافرتی است که شامل همه مخارج و امکانات می باشد و ترکیبی از محصولات و خدمات هستند. این مجموعه ها تحت عنوان پکیج19 گردشگري عرضه می شوند.
پکیج ها ترکیبهاي از پیش مرتب شده متشکل از حمل و نقل ،اتاق هتل و محل اسکان ، سرویسهاي گردشگري دیگر هستند که براي کاهش قیمت کل ، جمع آوري و در یک قیمت محاسبه شده فروخته و عرضه می شوند .
فناوري اطلاعات و ارتباطات کسب و کار متصدیان تور را به میزان زیادي تغییر داده اند بطوري که سیستم ارتباطات و تعامل با تمام سهامداران را متحول کرده اند .
کشورهاي اروپایی شمالی ، جایی که متصدیان تور بازار مسافرتهاي تفریحی را در دست دارند خطوط هوایی سنتی و CRS ها و GDS هاي هتل ها براي ترتیب دان مسافرت هاي تفریحی کمتر استفاده می شوند . پکیج هاي متصدیان تور هنوز درصد زیادي از خدمات مسافرت هاي تفریحی را تشکیل می دهد و از این رو سیستم هاي فناوري اطلاعات و ارتباطات که استفاده میکنند نقش مهمی براي توزیع خدماتشان ایفا می کنند .
بزرگترین مزیت متصدیان تورهاي الکترونیکی این است که می تواند محصولات مختلفی در زمینه صنعت جهانگردي در سراسر دنیا با هزینه اي بسیار اندك در اختیار متقاضیان و مسافران قرار دهد، حذف هزینه هاي سربار مربوط به دفاتر فروش بلیت و ذخیره جا ، کاهش هزینه چاپ و صدور بلیت و پرداختن کمیسیون به آژانس هاي مسافرتی توانسته است هزینه هاي ذیربط را کاهش دهد .