بخشی از مقاله
چکیده: در این مقاله یک مدل ریاضی دو هدفه خطی ارائه شده است که تابع هدف اول به دنبال کمینه سازی تقاضاهای پاسخ داده نشده در مناطق آسیب دیده می باشد. در طرف دیگر تابع هدف دوم به دنیال کمینه سازی هزینه های اجرای سیستم تدارکات می باشد، از جمله ی این هزینه ها می توان به مواردی نظیر: هزینه ی تهیه ی اقلام امدادی، هزینه ی راه اندازی مراکز توزیع و هزینه های نگهداری اقلام امدادی اشاره کرد.
مدل پیشنهادی به دنبال آن می باشد تا با راه اندازی انبار های توزیع - دائمی و منطقه ای - ، اقلام امدادی را در اسرع وقت به دست مناطق آسیب دیده رسانده شود. از روش وزنی Lp-metric برای تبدیل تابع چند هدفه به تابع تک هدفه استفاده شده است. در ادامه مقادیر حاصله از الگوریتم ژنتیک و مقادیر بهینه ی حاصله از الگوریتم شاخه و کران مورد تجزیه تحلیل قرار گرفته می شود و نتایج حاصله بیانگر این می باشد که الگوریتم ژنتیک پیشنهادی از کارایی بالای در حل مدل برخوردار است و در ادامه تحلیل حساسیت توابع هدف نسبت به تغییرات ضرایب وزنی، به صورت نمودار مرز پارتو نشان داده می شود.
. 1 مقدمه
بروز بلایای طبیعی سالانه برای هزاران نفر خسارات جانی و مالی را دنبال دارد. در همین راستا تحقیقات در زمینه ی مدیریت زنجیره ی بحران پیش از پیش مورد توجه واقع گردیده است. .[1] از طرف دیگر ضررهای اقتصادی وارده از بحران های طبیعی می تواند به طور قابل توجهی توسعه ی قتصادی یک کشور را تهدید کند .[2] مدیریت بحران، یکی از اصطلاحات حوزه مدیریتی است که به مجموعهای از فعالیتها و دستورالعمل هایی اطلاق میشود، که برای کاهش اثرات زیانبار حوادث طبیعی انجام میگیرد.
[3]در مقاله[4] یک مدل تک هدفه ی عدد صحیح ارائه شده است و تابع هدف از نوع هزینه می باشد و از روش ابتکاری ژنتیک برای حل مدل استفاده کرده است. در مقاله[5] یک مدل چند هدفه برای حمل و نقل کالاها در فاز پاسخ به فاجعههای طبیعی پرداخته اند. مدل ارائه شده در این تحقیق دارای سه تابع هدف می باشد. در مقاله[6] یک مدل سه هدفه ارائه شده است که دنبال کمینه سازی اهدافی از قبیل تقاضای تامین نشده , زمان ارسال و هزینه ی حمل کالا می باشد. و از روش فرا ابتکاری استفاده می کند.
در مقاله[7] مدل لجستیک امداد چندهدفه، چندحالته، به چندین نوع کالا و چند دوره ای را هم برای محصولات و هم برای انسان در نظر گرفته است. در مقاله[8] یک مدل چند هدفه خطی عدد صحیح ارائه شده است. حل مدل در فضای بزرگ توسط نرم افزار Cplex امکان پذیر نبود، از دو روش فرا ابتکاری - الگوریتم ژنتیک و الگوریتم تجزیه - برای حل مدل استفاده کرده و سپس نتایج را با هم مقایسه کرده است. از روش مجموع وزنی استفاده شده است. با توجه به موارد برسی شده برای معرفی یک مدل جامع تر، اهداف انسانی در کنار اهداف هزینه ای می تواند دیده شود.
.2 تعریف مسأله
فضایی که برای ترسیم زنجیره ی بحران در نظر گرفته شده به این شکل می باشد که، در ابتدا اقلام امدادی از طریق مراکز عرضه به مراکز انبار دائمی انتقال می یابند. مراکز دائمی از میان مراکز بالقوه ی موجود انتخاب شده و راه اندازی می شوند. در ادامه اقلام امدادی از طریق مراکز دائمی به نزدیکترین مراکز انبار توزیع منطقه ای انتقال پیدا می کنند تا به مراکز آسیب دیده رسانده شود. در این سطح نیز یک سری نقاط بالقوه برای احداث مراکز توزیع اقلام منطقه ای وجود دارند که انبارهای توزیع منطقه ای از میان این نقاط انتخاب می شوند. ساختار زنجیره بحران پیشنهادی در شکل - 1 - نمایش داده شده است. برای این منظور یک مدل ریاضی دو هدفه خطی ارائه شده است که تابع هدف اول به دنبال کمینه سازی تقاضاهای پاسخ داده نشده در مناطق آسیب دیده می باشد. در طرف دیگر تابع هدف دوم به دنیال کمینه سازی هزینه های اجرای سیستم تدارکات می باشد. مدل از مفروضات زیر پیروی می کند:
· در انبارها امکان نگهداری اقلام امدادی و وسایط حمل ونقل مازاد وجود دارد.
· زمان انتقال اقلام امدادی و افراد آسیب دیده ناچیز در نظر گرفته شده است.
· میزان اقلام داخل ماشین ها در مقایسه با اقلام امدادی موجود در انبارها ناچیز فرض می شود.
· هر وسیله ای که اجازه ی حمل اقلام امدادی را پیدا می کند می تواند بار را از یک گره به یک یا چند گره دیگر انتقال دهد.
