کارآموزی عمران پروژه مسکونی 8 واحدی

بخشی از مقاله

مقـدمـه
محل کارآموزي در شهر گرگان بوده و کارگاهي کـه در آنجا مشغول بـه گـذرانـدن دوره ي کـارآمـوزي بـودیم عمليات خاك برداري از يك زمين تا اجراي سقف اول بطول انجاميد.
دستورالعملهاي حفاظتي و ايمني کارگاه هاي ساختماني

اجراي کـارهـاي ساختماني شـامـل مراحـل متعددي است که ضمن آن افراد با ماشين آلات ساختماني، ابزار و مصالح گوناگون سروکار دارند . اين روابط ويژگي ها امکان وقـوع حوادث را بـراي نيروي انسـاني را افـزايش مي دهـنـد . محـافظت از افراد انساني در قبال حوادث نـاشـي از کـار از اهميت ويژه اي برخوردار اسـت . از اين رو بـايد ابـزار و ماشين آلات بـه طور مستمر مورد بازرسي کامل قرار گـرفـتـه و از سالم بودن آنها اطمينان حاصل شود . در بکار گيري ماشين ها نيز بايد از افراد با تجربه استفاده شود . براي تامين ايمني کارگاه هـاي

ساختماني بـايد همه ي کـارهـا بـا دقت و برنامه ريزي دقيق انجام گيرند. در ضمن بايد دقت داشته باشيم و کـه هنگام کار يا تخليه ي مصالح مزاحمتي براي همسايگان و سايرين ايجاد نشود. همچنين از انجام کارهاي پر سر و صدا در شب خودداري شود . در صورتي که لازم است کاري در شب انجام شود بايد قبلا اجازه ي شهرداري و مقامات مسئول کسب شـود .

آشنايي کلي با مکان کار آموزي:
مکان کـار آمـوزي يك زمين مي باشد . پروژه اجراي يك سازه آپارتماني چهار طبقه هشت واحدي با سيستم اسکلت بتنی مـورد نـظـر اسـت .
اينك مـا در مرحله پاك سازي زمين مي باشيم لذا ابتدا مراحلي را کـه قبل از پاك سازي بـايد بگذرانيم ذيلاً ذکـر مي نماييم :
ابـتدا کارفرما موظف است بـراي انجام مراحل قانوني و کسب مجوز پاك سازي بـه شهرداري و ديگر مراجع ذيربط مراجعه کند .

پس از انجام مراحل قانوني و کسب مجوز پاك سازي کارفرما موظف بـدادن تعهـدي مبني بـر عدم ايجاد مزاحمت و سلب آسايش بـراي همسايگان و عـدم ايجاد سد معبر در خيابان به هنگام ساخت و پاك سازي مي باشد . در ضمن کار فرما موظف به تعهد مبني بر جلو گيري از تخريب و صدمه به ساختمان هاي مجاور هنگام پاك سازي و سـاخت و سـاز مي باشد .پس از انجام مراحل بالا و گـرفتن مجوز پاك سازي با اجازه مهندس ناظر و با احتياط کامل و ارائه تمهيداتي خاص در هنگـام پاك سازي جهت جلو گيري از آسيب بـه ساختمانهاي مجاور شروع بـه پاك سازي خرابه مي نماييم.

پس از اخذ مجوز پاك سازي از شهرداري و قبل از پاك سازي خرابه بايد سـازمانهاي مربوطه از قبيل سازمان آب برق گـاز ... را در امور كار قرار داده و هماهنگي هـاي لازم را بعمل آوريم و نسبت به نصب آنها اقدام نماييم .

پاك سازي :
کارفرما براي صرفه جويي در وقت و هزينه عمليات پاك سازي و گودبرداري را به يك اكيپ پيمانکار سپـرده و پـس از بستن قـرار داد پيمانکـار طبق قرار داد منعقد شده موظف مي شود خرابه پر از زباله جات را تميز کرده و به بيرون از کارگاه منتقل کند.

يك نكته حائز اهميت در پروژه هاي عمراني و ساخت و ساز رعايت كامل نكات ايمني مي باشد. مي دانيم كه امروزه طبق آئين نامه سازمان نظام مهندسي ايران سازه هاي بتنني كه با سيستم ديوار باربر اجرا مي شوند بايد داراي شناژ بندي افقي و عمودي طبق قوانين مندرج در آئين نامه باشند. مي دانيم كه اين عمل براي مقابله سازه با نيروهاي جانبي مي باشد.
حال با توجه به اينكه كشور ما در منطقه ي زلزله خيز قرار گرفته اجراي اين نكته از الزامات و داراي اهميت فوق آلعاده اي مي باشد.

خاکبرداری:
يـك لـودر چـرخ لاستيكي بـه كـارگاه آورده شد و سپس لودر شروع به كار کرد. سپس خاک حاصله را توسط همان لودر در يك کاميون بارگيري کرده و بـه مكان ديگري انتقال داديم.

براي عبور و مرور لودر هنگام خاکبرداري به محل كارگاه يك رمپ ايجاد كرده بوديم كه پـس از اتمام کار لودر آن را توسط کارگران و دست افزار ساختمانی دستی بيل و كلنگ تخريب نموديم .
كـارگـران به وسيله ي بيل و کلنگ مشغول تخريب و خاک برداري رمـپ گرديدند. پس از اتمام کـار و پـايان اين مرحله سطح کار ــ زمين كارگاه ــ را کاملا آب داده و توسط غلتک دستي کوبيدند.تا سطح کـار کاملا متراکم شود و بعدهـا در اثـر وزن ساختمان نشست نـكـنـد .

البته بايد متذكر شوم كه قبل از شروع به گودبرداري بايد درخت و بوتـه هاي احتمالي را كه در محل كارگاه موجود است از محل كار جمع آوري نمود كه به اين كار عمليات بوته كني مي گويند.
همچنين بايد محل چاه هاي قديمي يا تختـه سنگ و موانعي را که ممکن است موجب حادثه شوند شناسايي و نسبت به ايمن سازي آنها اقدام نمود. و نيز اگر با گود برداري پايداري ساختمان هـاي مجاور دچـار مخاطره مي شود بـايد از ايمني آنها بوسيله شمع بندي زير پايه هـا، سپر و مهار کردن ساختمان هـا بطور مطمئن اطمينان حاصل نمود.
اين عوامل حفاظتي بايد تـا رفع خطر مرتباً به وسيله ي اشخاص ذيصلاح بـازديد شـونـد تـا موجبات حفاظت مـوثـر ساختمان هـاي مجاور و امنيـت جاني كـارگـران و هـمـسـايـه هـا نـيـز تـاميـن بـاشـد. پيمانکارموظف است تجهيزات ايمني لازم بـراي حفاظت کارگران را در اختيار آنها قرار دهـد. در حفاري با بيل و کلنگ کارگران بايد فاصله کافي ازيكديگر داشته باشند. در گـودالـهـا و شيارهـاي عميق کـه عمق آنها از يك مـتـر بيشتر باشد نبايد کارگران را به تنهايي بکار گمارد .

خاکـبـرداري در زمين هـاي بـا رطـوبـت طبيعي را مي تـوان تـا عمق يك مـتـر، بـراي مـاسـه 25/1 مـتـر، براي ماسه رس دار 5/1 مـتـر، بـراي خـاک رس 2 مـتـر و براي خاک بسيار متراکم را بدون پايه هـاي ايمني، سپر و حائل انجام داد. در سـاير موارد بـا تـوجـه بـه جنس خاک ، عمق گـودبـرداري و شرايط ترافيكي اطراف تدابير ايمني لازم توسط مسئولان اتخاذ مي گـردد. لازم ذكر است كه خاك اين منطقه از جنس رس مي باشد.

پـيـاده كـردن نـقـشـه:
هدف از پياده کردن نقشه به معني انـتـقـال نقشه ساختمان از روي کاغذ بر روي زمين با ابعاد اصلي مي باشد. بطوريكه محل دقيق پي ها و ستون هـا و ابعاد آنها روي زمين مشخص گردد. در موقع پياده کردن نقشه از نقشه ي پي کني استفاده مي شـود. بـراي نقشه ي ساختمان هـاي مهم معمولا از دوربين نقشـه بـرداري استفاده مي شـود. براي نقشه ي ساختمان هاي کوچک و معمولي از مـتـر و ريسمان کـار استفاده مي شـود .

کــارگــران بـا حـضـور مهندس نـاظـر بـه پياده کـردن دقيق نقشه فونداسيون اقـدام کـردنـد. بـه گـونـه اي که به وسيله ي متر، ريسمان کار و گچ کاملا ابعاد فونداسيون را مشخص کرده و آن را در زمين پياده كـردنـد.

تراز کردن سطح زیر پی توسط شیلنگ تراز) )
تراز کردن سطح زیر پی توسط شیلنگ تراز) )

(پـيـاده كـردن نـقـشـه)
قـالـب بـنـدي فنداسيون
قـالـب بندي معمولا بـه چـنـد صورت مي تواند صورت گيرد. يـا به صورت فلزي يا به صورت چوبي و يا بـه صورت آجري .
در کارگاه مورد نـظـر از قالب آجري استفاده شد که ذيلاً به آن اشاره مي كنيم :در ابـتـداي روز بـعـد کارگـران و بنا مشغول به کار شده ابعاد فونداسيون را کاملا مشخص کرده بـه وسيله ي ريسمان کار جدا کرده سپس به ساختن قالب آجري فونداسيون با ارتفاع مشخص پرداختند..

قالب آجري

(قـالـب بـنـدي فنداسيون)

بـتـن مگــر:
بتون مـگـر كـه بـه آن بـتـون لاغر نـيـز مي گـويند اولين قـشر پي سـازي مي بـاشد. مقدار سيمان در بتون مگر حدود 100 الي 150kg/m3 است . بتون مگر معمولا به دو دليل مورد استفاده قرار مي گـيـرد :
1 : براي جلو گيري از تماس مستقيم بتون اصلي فونداسيون با خاک.
2 : براي رگلاژ کف فونداسيون و ايجاد سطحي صاف براي ادامه پي سازي.
کـارگـران پـس از ساختن بـتـون مگر، آن را در جـاهـاي مشخص شـده بــه ضخامت حدودا ده سانتي متر ريخته و سطح روي آن را بـا ماله تقريباً صاف کردند .
جالب توجه است کـه بـراي ساختن بتون مگـر با عيار صد و پنجاه ، براي پيمانه کـردن و تعيين عيار از حـلـب هـاي بيست كيلوگرمي روغن استفاده مي شد .
کارگران پس از ريختن بتون مگر و گذشت حدودا سه الي چهار ساعت به آب دادن مختصر و سطحي آن پرداختند. لازم به ذکر است که در هنگام ريختن بتون مگـر حدوداً از هر طرف هفت تا ده سانتيمتر بيشتر از ضـخـامـت فونداسيون بتون ريزي کرديم. که البته اين کار براي سهولت در اجراي قالب بندي و کفراژبندي بود.

آرماتوربندي:
با توجه به وسعت مانور توسط کارگران، کار گروه آرماتوربند به سرعت انجام مي شد البته در اين هنگام چاله هاي بين شناژ بندي فونداسيون را از خاکي که از خاک برداري رمپ توسط کارگران باقي مانده بود پـر کرديم. تا در هنگام بتون ريزي ، پشت قالب آجري که در واقع يك تيغه ي پنج سانتيمتري بود پر بـاشـد. تـا در واقع تاب و تحمل وزن بتون را داشته باشد و از تخريب آن جلوگيري گردد.

گـروه آرماتوربـنـد کـاملا طبق نقشـه مشغـول بـه بريـدن ، انـدازه کـردن و ساختن شبکه آرماتور و مش بندي فونداسيون شـدنـد. در اين مدت همواره يك کارگـر بـه وسيله ي کـارگاه و آچـار گـوساله طبق نقشه مشغول تهيه ي خاموت هـا و تـنگ هـا بـه تعداد و اندازه هاي مورد نياز شد.

نحوه ي آرماتوربندي:
فولاد را که گفتيم به صورت ميل گرد در بتون استفاده مي كنيم بايد به صورت يك شبکه و کلاف يك پارچه در آورده تا بتواند به خوبي در مقابل نيروهاي وارده از خود مقاومت نشان دهد . بـه اين شبکه ميل گرد و آرماتورهاي بـه هم بافته شده حصيري مي گويند.
ميل گردها را معمولا با توجه به قطر آنها مي خوانند مثلاً ميل گرد 18، ميل گردي است که قطر آن 18 ميليمتر مي باشد .
لازم ذكر است با توجه به آئين نامه حداقل ميل گردي که در ساختمانها مصرف مي شـود نـمـره 6 مي باشد.

خم کردن آرماتور :
در کارگاه هاي کوچک آرماتورها را با دست ــ کارگاه و آچار گوساله خم مي نمايند . ولي در کارگاه هـاي بـزرگ خم کـردن آرماتور بوسيله ي ماشين انجام مي شود . مسئول کارگاه آرماتوربندي بايد از روي نقشه تعداد و شکل هر آرماتور را تعيين نموده و به کارگران داده و خم کردن هر سري را دقيقاً زير نظر داشته باشد تا طول آرماتور و محل خم کردن و زاويه ي خم کـردن و طول قلاب ها طبق نقشه انجام شـود . طول قلاب معمولا نبايد از 10 سانتي متر کمتر باشد . ميل گردها بايد از نوع ذکر شده در نقشه باشد. يکي از نکات اجرايي که بايد مد نظر قرار دهيم اين است که اگر ميل گرد خميدگي موضعي داشت مي بايد اين خميدگي قبلاً صاف گـرديده بعد اقدام به شکل دادن آرماتور بـشـود. بـراي صاف کـردن ميل گرد چکش کاري مجاز نيست . بلکه بايد بـه وسيله ي کشش اين کار را انجام دهيم .

خم كردن ميلگرد
آرماتورها بايد طوري بسته شود تا در موقع بتون ريزي از جـاي خـود تکـان نخورده و جـابـجـا نـشـونـد .آرمـاتـورهـاي تـا قطـر 12 ميلي متـر را مي تـوان بـا دسـت خـم نـمـود ولـي آرماتورهاي بزرگتر از 12 ميلي متر بهتر است با دستگاه مکانيکي مجهزبه فلکه خـم شـود قطر فـلکـه خـم متناسب بـا قطر آرماتور بوده و توسط مهندس محاسب و مهندس کارگاه تعيين مي شود .
کـلـيـه آرمـاتـورهـاي ساده بايد بـه قلاب ختم شود ولي آرماتورهـاي آجدار را مي توان به صورت گونيا خم نمود. سرعت خم کردن بايد متناسب با درجه ي حرارت محيط بـاشد و بايد بـا نظر مهندس کارگاه بطور تجربي تعيين شـود. اين نـکـتـه در کـارگـاه ما با توجه به گرماي هوا در منطقه حائز اهميت مي بـاشد کـه کما کان رعايت مي شـد . بايد از خم کردن آرماتورها در دماي کـمـتـر از پنج درجه ي سانتيگـراد خـودداري نمود . حتي المقدور بايد از بـاز کـردن خـم هـاي آرماتورهـاي شکل داده شده و مصرف آن خـودداري نـمـود. بولت ها يا آرماتورهـاي انتظاري که براي اتصال شالوده بـه صفحه ستون به کار رفت تا سطح آرماتورهاي زيرين پي ادامه يافت تا انتهاي شمع بندي.
قـبـل از بـتـون ريزي يـک بـار ديگـر فاصله محور تـا محـور بولت ها کنترل شد . کـارگـران به علت سهولت در اجرا جهت خم خاموت ها را در يک جهت قرار داده بودند که توسط مهندس ناظر تذکر داده شد وکارگران مجبور بـه باز کردن تعدادي از آنها شدند و جهت آنها را تغيير دادند.

دستگاه خم كردن آرماتورها))

علت استفاده فولاد و ميلگرد در ساختمانها و پي:
بطور كلي ما از فولاد بكار رفته در بتون انتظار تاب و تحمل نيروهاي كششي را داريم زيرا بتون به تنهايي داراي مقاومت فشاري بالا و قابل قبولي مي باشد ليكن در مقابل نيروهاي كششي ضعيف است. ما با استفاده از ميلگرد در بتون سعي در بهبود اين شرايط داريم.

البته قابل ذكر است كه ساختمان ما بتنی مي باشد و ما از ميلگرد بيشتر در فنداسيون( پي ) و شناژها استفاده مي كنيم.
مـيـل گـردها معمولا به طول 12 متربه بازار عرضه مي شوند. که با توجه به شکل و ابعاد فونداسيون بايد آنها را به اندازه ي دلخواه قيچي كنيم. بـا تـوجـه بـه توضيح بالا که شبکه آرماتورها بايد به صورت يك کلاف يك پارچه عمل کند نحوه ي اتصال آنها بـه يكديگر بسيار حائز اهميت است. کـه مسلماً بايد با نظارت مهندس ناظر اجرا شود .

معمولا در کارگاه ها براي اتصال دو نخ آرماتور 40 برابر قطر آرماتور آنـهـا را بـا هــم اورلــب کـرده و بـه وسيله ي مفتول آنـهـا را بـه هـم مي بنديم . کـه البته اين نوع اتصال طبق آئين نامه براي آرماتورهاي تـا نـمره ي 32 مجاز مي باشد . روشهاي ديگري نيز براي اتصال آرماتورها وجود دارد.
بـا تـوجـه بـه خاصيت ميل گـرد و عـلت استفاده آن در بتون بايد اندازه قطر و نحوه اجراي آرماتورها دقيقاً طبق نقشه و با نظر مهندس محاسبه و اجرا شود، مقدار ميزان مصرف ميل گرد در بتون با توجه به سطح مقطع آن است .

بـا دقت در شکـل ظاهري فونداسيون و محاسبه مي توانيم به اين نتيجه برسيم که در سطح بالايي پي نيروهاي کششي وارده کم و نيروهاي فشاري وارده که بـتـون بـه خـوبـي مي توانـد در مقابل آن مقاومت کند زياد است . و در سطح پاييني پي نيروهاي کششي وارده زياد و نيروهاي فشاري وارده کم است . پس بايد در سطح پاييني پي از تعداد ميل گردهـاي بيشتر و قويتري استفاده کنيم تـا در مـقـابـل نيروهاي کششي وارده به خوبي مقاومت کند . در کارگاه هـاي کوچک مثلا در کارگاه مورد نظر ما با توجه به مشکلات اجرايي و نظر به اهميت سـطح مقطع فولاد در بتون بـه جاي استفاده از ميل گردهـاي بـا نمره بالاتر در شبکه پايين پي از تعداد بيشتري ميل گرد با نمره ميل گردهاي شبکه بالايي پي البته با نظر مهندس ناظر استفاده مي شود.

کارگران پس از آماده سازي شبکه کف پي آن را در ته پي قرار دادند. چون در کارگاه ما از بتن مگر در سطح کار استفاده شده بود حداقل فاصله خارجي شبکه زير پي از بتون مگر مي بايد حدوداً 3 سانتي متر باشد . براي اين کار از تکه ها و نخاله هاي ساختماني موجود در کارگاه استفاده شد .
نـکـتـه حـائـز اهميت در اجـراي کـار اين است کـه بايد فاصله ميل گردهـا و خاموت هـا را دقيقاً طبق نقشه اعمال کنيم کـه البته اين فـاصلـه هـا را بايد از مرکز به مرکز آرماتورهـا در نظر بگيريم .
فقط در موقع جاگذاري بايد دقت لازم انجام گيرد تـا قفسه هـا و مش ميل گردي درست در وسط گود قرار گيرد تا در هنگام بتن ريزي از همه طرف توسط بتون احاطه شونـد . در واقع بتن مثل کاوري دور و اطراف آن را بپوشاند. معمولاً ميلگردهاي مصرفي در بتن را از نوع ميلگرد آجدار انتخاب مي كنند.

بتن ريزي فنداسيون :
بـتـن تـشکـيل شده از دانـه هـاي سنگي بـه اضافه ي سيمان وآب است. کـه سيمان و آب تشکيل خميـر سيمان را مي دهـنـد . خمير سيمان کـه در واقـع مخلوط سيمان و آب مي باشد در اثر واکنش شيميايي سيمان و آب روند سخت شـدن را طـي مي کـنـد و در نتيجه دانه که شامل ماسه و شن يا سنگ شکسته مي باشد را به صورت توده ي سنگ مانندي به يکديگرمي چسباند که به بتن سخت شده معروف است . البته به آن سنگ مصنوعي نيز مي گويند .
دانه هاي سنگي عموما به دو گروه ريز و درشت تقسيم مي شوند . دانـه هـاي ريز از ماسه طبيعي يا کارخانه اي که اندازه ي ذرات آنها تا يک چهارم اينچ مي رسد تشکيل شده و دانه هاي درشت دانه هايي است کـه روي الک شماره 16 باقي مي ماند .

همانطور که گفتيم خمير سيمان از مخلوط سيمان و آب تشکيل شده و چون به طور کامل اشباع نمي شود پس هوا نيز در آن وجود دارد .
خمير سيمان معمولا حدود 25 تا 40 درصد کـل حجم بتن را در بـر مي گيرد که حجم مطلق سيمان معمولا بين 7 تا 15 درصد و حجم آب از 14 تا 21 درصد است . مقدار هوا در بتن تا حدود 8 درصد حجم بتون تغيير مي کند که البته اين مقدار به اندازه درشت ترين دانه ها بستگي دارد.
از آنجا که دانه ها حدودا 60 تا 75 درصد بتون را شامـل مي شـود

انتخاب آنها از اهميت ويژه اي برخوردار است . دانـه هـا بايد از موادي تشکيل يافته باشند که داراي مقاومت کافي بوده و در مقابل شرايط محيطي مقاوم بـاشـنـد . کيفيت بتن تا حد زيادي به کيفيت خمير سيمان بستگي دارد . در بتني که به طور صحيح ساخته مي شود هر يک از دانه هـا کاملا به خمير سيمان آغشته مي شود و تمامي فضاي موجود بين دانه ها کاملا با خمير سيمان پر مي شود. دانه هاي درشت بايد به حدي مصرف شـود کـه فضاي خالي در بتون ايـجـاد نکند . يعني مانع مخلوط شدن دانه هاي کوچکتر نشود و فضاي بين دانه هاي درشت را دانه هاي متوسط پر نمايند .

مصرف دانـه هـاي متوسط هم بايد به حدي باشد که جاي دانه هاي درشت را نگيرد . بتني کـه داراي دانه بندي متعادل باشد از مقاومت بالايي برخوردار خواهد بود .
مصرف دانـه هـاي ريز ، سيمان و آب هم بايد به حدي باشد که کاملا اطراف کليه ي دانه ها را آغشته نمايد و فضاي خالي دانه ها را بپوشاند. اگر مصرف دانه هاي ريز زياد باشد بتن معايب زير را پيدا خواهد نمود :

1 ــ مقاومت فشاري بتن کم مي شود .
2 ــ سيمان مصرفي مورد نياز بتن زياد خواهد شد .
3 ــ بتن به آب زيادي احتياج خواهد داشت که بعد ازسخت شدن به صورت حباب هاي هوا در بتون باقي خواهد ماند .
علت اينکه مقاومت فشاري بتون کم مي شود دليل مستقيم با مصرف آب زياد و سيمان زياد دارد . چرا که هر کدام مقاومت فشاري بتن را به گونه اي کـه توضيح مي دهيم کم خواهد نمود .

ــ مصرف آب زياد : زيرا همانطور که گفته شد بعد از سخت شدن بتن ايجاد خلا در بتن مي نمايد و هرچه تخلخل بتون زياد باشد مقاومت آن کمترخواهد شد . ما در هنگام ساخت بتون به دنبال دستيابي بـه يـک جسم متراکم و تـوپـر هستيم . هنگام اضافه کردن آب بايد در نظر داشته باشيم کـه آب مصرفي در حدي باشد که بتن اولا براحتي جابجا شود يعني آب باعث لغزاندن دانه هاي سنگي روي همديگر شود و ثانياً آب مورد نياز جهت انجام فعاليت شيميايي و هيدراتاسيون سيمان فراهم گردد .
در زير برخي از مزاياي ناشي از کاهش آب در بتون را شرح مي دهيم :
1 ــ افزايش مقاومت فشاري و خمشي
2 ــ باعث افزايش قابليت آب بندي بتن مي گردد
3 ــ افزايش مقاومت و پايداري بتن در مقابل عوامل جوي
4 ــ چسبندگي بهتر بين ميلگرد و بتون

پس هر اندازه آب کمتري در بتون استفاده شود بتون مرغوب تري بدست مي آيد به شرط آنکه بتوان آنرا به طور صحيح مخلوط و متراکم نمود .
مصرف زياد سيمان در بتن : سيمان اگر با آب مخلوط شود فقط کار يک ماده ي چسباننده را انجام مي دهد.
پس دانه هاي سنگي در بتن توسط سيمان به هم چسبانده مي شود. اين دانـه هاي سنگي هستند که بايد مقاومت کافي در مقابل عوامل مختلف را دارا باشند.
اگر جاي مواد سنگي را در بتن مواد ديگري بگيرند طبيعتاً از مقاومت بتون کاسته مي شود . هنگامي که در هنگام ساخت بتن مقدار سيمان زياد بـاشـد جـاي دانـه هـاي سـنگـي را اشغال خواهـد کرد در نتيجه مقاومت بتون را کـم خواهد کرد . در ثاني از لحاظ اقتصادي نيز مقرون به صرفه نخواهد بـود کـه مصرف سيمان را زياد نماييم زيرا هـزينـه ي تهيه ي دانـه هاي سنگي خيلي کمتر از هزينه ي تهيه ي سيمان خواهد بود.

مصرف زياد ماسه در بتون : تقريبا تـوضيح در اين بـاره مشابه توضيح مصرف زياد سيمان خواهد بـود .
مصرف سيمان در صورتي در بتون کـم خواهـد شد کـه سطح دانـه هايي کـه سيمان مي خواهد آنها را بـه همديگـر بچسباند کـم شود و اين نيز در صورتي ممکن خواهد بود که دانه بندي درشت تر باشد. هرچه دانه هاي سنگي درشت تر باشد مصرف سيمان نيز لزوماً کمتر مي شود چراکه سطحي که سيمان مي خواهد دانه ها را بهمديگـر بچسباند کمتر مي شود و هـرچـه مصرف ماسه در بتون زياد شود سطح جانبي دانـه هـاي بتون نسبت به حجم زياد شده و لذا بايد براي چسباندن آنها سيمان بيشتري مصرف نمود .
طرح اختلاط بتن :

مواد تشکيل دهنده ي بتون در ابتدا به طور جداگانه است که بايد براي ساختن با هم مخلوط شوند . ترتيب تغذيه ي اين مواد در هنگام ساخت نقش مهمي در يکنواختي بتن دارد . بـا اين وجود با تغيير ترتيب تغذيه ي اين مواد همچنان مي توان بتون خوبي توليد کرد .

زمـان افـزودن آب تعداد دور کـل ديـگ مخلوط کـن و سرعت دوران آن بايد کنترل شوند . عوامل مهم ديگر در اختلاط عبارتند از اندازه هر پيمانه نسبت به اندازه ديـگ مخلوط کـن ، زمـان مخلوط کـردن ، پيمانه کـردن و اختلاط ، طراحي و شبکه بندي ديگ و تيغه هاي مخلوط کن .
بتوني که تازه مخلوط مي شود بايد حالت نيمه پلاستيک و رواني داشته باشد . بـه گـونـه اي کـه بتوان آن را بـه راحتي شکل داد و در درون قالب قرار داد . بتون پلاستيک بتوني است کـه قابليت خميري دارد و شکـل پـذيـري آن مـانند خمير خاک رس در صنعت سفالسازي است. در هنگام حمل نبايد جدايي اجزا از هـم صورت گيرد . وقتي کـه بتون سخت مي شود مخلوط يک نواختي از مواد متشکله بدست مي دهد .

اگر پيمانکار در بدست آوردن عيار بتون مثلا بتون 350 کوتاهي کرده باشـد و عيار کمتري بدست آورده باشد در صورتي که عيار بدست آمده 60 درصد عيار اصلي باشد بـا توجه بـه نوع پروژه دستور تخريب داده نمي شـود بـلکـه جريمه تعلق مي گيرد . ولي اگـر 60 درصـد جواب ندهد دستور تخريب داده خواهد شد . اين نكات در كتاب رواداري هاي مجاز كاملاً ذكر شده است.

همانطور کـه گفته شـد مـا در کارگاه براي قالب بندي فونداسيون از آجـرهـاي موجود در کارگاه استفاده کرديم . حال براي اجرا و شروع بتون ريزي براي جلو گيري از خورده شدن آب بتون سطح داخلي آنها را که مي بايد با بتون در تماس باشد با يک ورقه ي نايلون پوشانديم به اين ترتيب از تماس مستقيم بتون بـا قـالـب آجـري جلو گيري نموديم .