بخشی از مقاله
فصل اول
مقدمه و كليات
مقدمه :
هيچ ايده تازه‌اي به يكباره از هيچ به وجود نمي‌آيد ايده‌هاي تازه مجموعه شرايط هستند كه در آنها ديگر ايده‌اي قديمي كاربردي ندارد.
ايران با دارا بودن استعدادهاي بالقوه چه در نيروي انساني و چه در زمينه ذخاير زيرزميني از جمله داشتن ده درصد از ذخاير نفتي جهان وبزرگترين ميادين گازي پس از روسيه يكي ازكشورهاي قدرتمند منطقه خاورميانه محسوب مي‌شود.
از طرفي امكانات طبيعي ديگر، جغرافيايي سياسي ويژه امكانات اجرايي وسيع، امتيازاتي است كه چشم انداز روشن و اميد بخشي را براي سرمايه گذاري در اين كشور ارائه مي‌كند از جمله مناطق خاص تفرش كه از لحاظ آب و هوايي به دور از آلودگي‌هاي زيست محيطي و همچنين وجود فرهنگي غني موجب شده است كه سرمايه گذاران را از خارج شهر به طرف خود جلب نمايد از جمله شركت خورجين گستر كه توليدات آن در سطح كلان، گوني پلاستيكي مي‌باشد.
مواد اوليه آن از محصولات پتروشيمي است كه مختصري در مورد اين نعمت خدادادي توضيحاتي را به نظر خوانندگان عزيز مي‌رسانيم.
پتروشيمي از دو كلمه پترو (نفت) و شيمي تشكيل شده است.
اين نفت براي اولين بار در سال 1942 توسط عده‌اي از توليد كنندگان مواد شيميايي به كار برده شد. امروز نقش كليدي صنعت پتروشيمي در توسعه اقتصادي كشورهاي مختلف جهان بر كسي پوشيده نيست و نياز روز افزون جوامع بشري به محصولات توليدي آن، توجه كشورهاي مختلف را به ايجاد كارخانه‌هاي توليدي و جلب سرمايه به سمت پتروشيمي معطوف داشته است. يكي از مهمترين ويژگيهاي صنعت پتروشيمي بر ارزش افزوده بسيار بالاي آن است. بدين معني كه با تغييرات شيميايي و فيزيكي بر روي هيدروكربورهاي نفتي و گازي مي‌توان ارزش محصول را به ميزان ده تا پانزده برابر افزايش داد. از ديگر ويژگيهاي پتروشيمي، تنوع محصولات آن در تأمين مواد اوليه هزاران كارگاه و كارخانه صنايع پايين دستي مي‌باشد كه از نظر اشتغال زائي كسب درآمدهاي ارزي و قطع وابستگي نقش بسيار مؤثري در اقتصاد كشور دارد.
از جمله طرح‌هايي بزرگي كه در ايران به مرحله اجراء درآمده است مي‌توان به پتروشيمي بندر امام خميني (ره) اراك، اصفهان، تبريز، اروميه، خراسان، DPA رازي، كربن اهواز، متانول شيراز، خارك اشاره كرد.
ارزش محصولات پتروشيمي هم اكنون بيش از 5/1 ميليارد دلار در سال است كه پيش بيني مي‌شود در پايان سال 2005 ميلادي 5/7 ميليارد دلار برسد و انتظار مي‌رود از اين مبلغ حدود 5 ميليارد دلار به خارج از كشور صادر شود. طرح استراتژيك توسعه توليدات شركت ملي صنايع پتروشيمي با بيش از 30 پروژه مهم در 15 سال آينده دستيابي به 43 ميليون تن فرآورده مختلف پتروشيمي را محقق مي‌سازد. به طور كلي پتروشيمي در ساخت موادي نظير لاستيكها،
پلاستيكها، شوينده‌ها، چسبها، رنگها، سموم و لياف مصنوعي كه هر كدام مواد اوليه صدها مواد ديگر هستند، مورد استفاده قرار مي‌گيرد و ما در اينجا به بررسي شركت خورجين گستر كه به توليد گوني پلاستيكي از محصولات پتروشيمي مي‌باشد مي‌پردازيم.
اصولاً در كشور در حال توسعه‌ئي كه افزايش و بهبود ظرفيت صنعتي را در رأس برنامه‌هاي بلند مدت خود قرار داده باشد، به زودي در مي‌يابد كه استاندارد كردن مشخصه‌ها و اندازه گيري و كنترل كيفيت محصولات يكي از اجزاي اصلي برنامه‌هاي توسعه آن كشور مي‌باشد. در بسياري
از اين كشورها معمولاً محصولات توليد شده جهت مصرفي داخلي حتي با كيفيت پايين نيز به فروش رسانده مي‌شود، زيرا اينگونه كشورها يا داراي بازار رقابتي هستند و يا اساساً فاقد آن مي‌باشند. در چنين شرايطي بحث كيفيت صرفاً به صور شعار مطرح شده و از جايگاه واقعي خود برخوردار نمي‌باشد اما در صورت توجه به اين واقعيت كه رشد و شكوفايي اقتصادي در كشورهاي مرهون توسعه صادرات آن كشور مي‌باشد آنگاه صادرات به سادگي به اهميت كاهش هزينه‌هاي توليدي جهت رقابت در بازارهاي منطقه‌اي يا جهاني پي مي‌برد.
مسلماً هيچ گونه ترديدي در اذهان يك ملت و به ويژه توليد كنندگان در مطلوب بودن كاهش هزينه‌ها وجود ندارد، ولي ممكن است در نظر برخي از آنها اين واقعيت كه بهبود يك كيفيت باعث كاهش هزينه‌ها و نه افزايشي مي‌گردد، مورد ترديدي مي‌باشد. در اين صورت بايد توجه داشت و اگر محصولي نتواند وظيفه خود را انجام دهد عمر كافي نداشته باشد، يا از ظاهر مناسبي برخوردار نباشد نه تنها بازارهاي منطقه‌اي يا جهاني بلكه رضايت مشتريان داخلي خود را نيز از دست خواهد داد. بنابراين مفهوم گسترده كيفيت را رضايت و خواست مصرف كننده تعيين مي‌كند، در اين راستا هدف كنترل كيفيت تأمين يك سيستم مؤثر براي تمركز اقدامات يك شركت يا كارخانه در جهت ايجاد، حفظ و بهبود كيفيت محصول و انجام امور توليدي، توزيع و خدمات در جهت اقتصادي ترين سطحي كه به رضايت مصرف كننده منجر شود، مي‌باشد.
متأسفانه تا كنون در كشور ما برخورد سيستماتيك با مقوله كنترل كيفيت نشده و بيشتر به جنبه‌هاي فني موضوع و آن هم به طور ناقص نظير ابزار و تجهيزات اندازه گيري، فرامين اندازه گيري، دستگاه‌هاي خاص آزمايشگاهي و ... توجه گرديده است. اگر چه نمي‌توان و نبايد فكر اين جنبه به عنوان بخشي از يك سيستم كنترل كيفيت گرديد و همواره بايد توجهي خاص به آن و مراحل تكامل آن به مبذول داشت اما عدم توجه به ساير بخشهاي اين سيستم نظير سازماندهي، ثبت اطلاعات، تكنيكهاي آماري و ... اهداف اساسي مذكور خواهد گرديد.
معمولا در صنايعي كه توجه كمي به كنترل كيفيت مي‌شود، اولين تأييد در اين مورد تمركز دقيق بر روي برنامه ريزي بازرسي، روشهايي براي علامت گذاري و هزينه يابي اقلام رد شده، سيستم مورد نياز جهت بازاريابي محصولات معيوب و ... مي‌باشد. در كارخانه‌هايي كه قبلاً وظايف بازرسي تعريف و به مورد اجاره درآمده است اولين مرحله بنيان وظايف پيشگيري مي‌باشد، كه شامل مطالعه اقتصادي وضعيت، مشكلات هماهنگي، فرهنگ كيفيتي، تحليل سوابق و استفاده از برخي ابزارهاي آماري ساده مي‌شود.
يك سيستم پيشرفته كنترل كيفيت آماري قادر به ثبت نتايج درخشان است ولي اولين مرحله در كارهاي كيفيتي نمي‌باشد. ابزارهاي آماري مورد استفاده بايد متناسب با سطح توسعه فني غالب در كارخانه باشد. وقتي كارهايي از قبيل موارد فوق انجام و متداول گرديده، استفاده از روشها
ي آماري پيشرفته نظير نمودارهاي كنترل، گرسيون، تحليل واريانس و ... مي‌تواند آغاز گردد.
به اميد سربلندي همه‌ي جوانان ايراني و فردايي درخشان براي ايران عزيز
فصل دوم
آشنايي كلي با محيط كارآموزي
معرفي سازمان
شركت خورجين گستر در سال 1375 در تهران تأسيس شد كه مسئولين شركت در هنگام تاسيس آقاي وحيد كبيري جباري به عنوان مدير عامل فعاليت اوليه شركت را آغاز و سپس تعداد سهام را افراد حقيقي واگذار نمودند و در حال حاضر داراي شش سهام دار اصلي بوده كه سه نفر از اعضاي آنها اعضاي هيئت مديره را تشكيل مي‌دهند.
محمد باقر كبيري (مدير عامل شركت)
حميد كبيري (رئيس هيئت مديره)
وحيد كبيري ( به عنوان رئيس و عضو ثابت هيئت مديره)
كليه تصميمات شركت با حضور مدير عامل و بقيه اعضاء گرفته مي‌شود و در مورد انتخاب اعضاء هر دو سال يكبار جلساتي در شركت تشكيل مي‌گردد.
در ضمن كارخانه اين شركت كه در شهر صنعتي شهرستان تفرش واقع مي‌باشد در سال 1377 تاسيس شد و در اداره ثبت شركتهاي ايران با شماره 123769 به ثبت رسيده است.
تاريخچه
كارخانه خورجين گستر كه از سال 1377 تاسيس شده است در حدود نه سال مي‌باشد كه به فعاليت خود در شهرستان تفرش ادامه مي‌دهد و نظير چنين كارخانه‌اي كه به توليد نخ و كيسه پروپيل (p.p) مشغول مي‌باشد در سطح كشور معدود مي‌باشد و لذا داراي قدمت زيادي نبوده و اميدوار است كه با مديريت صحيح و حمايت بخشهاي دولتي و همچنين مردم شهرستان بتوانند در جهت گسترش كارخانه و انبوه سازي توليدات گامي مهم را بردارند.
كارخانه خورجين گستر در سال 1376 قطعه زميني در ناحيه صنعتي تفرش از جهاد سازندگي شهرستان تحويل گرفت و عمليات ساخت و ساز آن آغاز گرديد.
عمليات اجرايي حدود يكسال و نيم طول كشيد و در نهايت در نيمه دوم سال 1377 ماشين آ
لات خريداري شده كه بيشتر آنها از كشورهاي اروپايي خريداري شده است به كشور وارد شده و در محل كارخانه نصب گرديد. كه به صورت رسمي فاز اول آن در دهه فجر سال 1377 مورد بهره برداري قرار گرفت. در هنگامي كه استارت اوليه اين شركت زده مي‌شود استاندار استان مركزي، نماينده مردم در مجلس شوراي اسلامي و جمعي از مسئولين استان و شهرستان نيز حضور داشتند.
فاز دوم كارخانه در دهه فجرسال 1379 با حضور مسئولين محلي راه اندازي گرديد و ظرفيت ا
سمي توليد كارخانه در سال 6250 تن مي‌باشد كه در حال حاضر توليد كارخانه سالانه 6000 تن مي‌باشد و با حداقل ضايعات انجام مي‌شود و هم اكنون كه حدود نه سال از فعاليت شركت مي‌گذرد از معدود كارخانجات نظير خود در سطح كشور مي‌باشد كه البته كارخانه‌اي مشابه در شهرستان فراهان نيز تاسيس شده است كه در جهت گسترش اين قبيل كارخانه‌ها گامي موثر بوده.
موقعيت جغرافيايي
محل دفتر مركزي در تهران مي‌باشد و محل كارخانه در استان شهرستان تفرش، ناحيه صنعتي شهداي تفرش كه تقريبا در 3 كيلومتري شهرستان واقع شده است و تا مركز استان تقريبا 85 كيلومتر فاصله دارد و اين شهرستان داراي ارتفاع 2450 متر از سطح دريا بوده و در نتيجه داراي آب و هواي كاملاً كوهستاني مي‌باشد.
مأموريت
در حال حاضر كارخانه هيچ نيرويي به عنوان مأمور به واحدهاي ديگر ارسال نمي‌دارد و فقط صرفا جهت جابجايي كالاي توليد شده داراي رانندگاني مي‌باشد كه كالاهاي مذكور را به شهرستان‌هاي مختلف از جمله تهران، مشهد، كرمانشاه و ... ارسال مي‌داند. در ضمن شركت از افراد هيئت مديره كه اداره كارخانه و شركت را نيز عهده دار مي‌باشند جهت بالا بردن دانش فني و ارتقاء سطح كيفي توليدات در سال، حدوداً 10 روز افراد مذكور به كور اتريش فرستاده مي‌شوند تا از نزديك با تكنولوژي كارخانه سازنده ماشين آلات آشنا گردند تا در كشور خودمان حتي الامكان از استفاده صحيح و پيچيدگي‌هاي فني ديگر ماشين الات برخوردار باشند.
در راه اندازي كارخانه خورجين گشتر دو هدف اساسي دنبال شده است. هدف نخست كه به اين منطقه از كشور توجه شده است جهت رفع معضل بيكاري جوانان بوده كه به دليل داشتن هيچ گنه فعاليت اقتصادي و صنعتي چشمگير و جلوگيري از كوچ و مهاجرت بي رويه به شهرهاي بزرگ بوده است. بطوري كه اكثر جواناني كه در اين كارخانه مشغول به فعاليت هستند با پشتوانه كارخانه و
حمايت‌ها و تشويق‌هاي مديريت در خصوص ازدواج سر و سامان گرفته و جديداً يك سري آپارتمان در فاصله چند كيلومتري كارخانه در دست احداث مي‌باشد كه قرار است پس از تكميل آنها به كارگران متاهل به صورت اجاره با اجاره‌هاي پايين تحويل داده شود كه خود يك قدم بسيار مفيد در راستاي مشكل مسكن جوانان شهرستان مي‌باشد. البته در حال حاضر تعدادي از اين آپارتمان‌ها در اختيار كارگران شركت قرار گرفته است.
هدف دوم نياز كشورت در دوران سازندگي به مسئله بسته بندي كالاهاي توليد شده به صورت فله‌اي در داخل كشور كه در صورت افزايش و توسعه توليدات و صادرات به كشورهاي همسايه و غيره نيز در نظر گرفته شده است كه اين امر خود باعث ارز آوري به داخل كشور مي‌شود. اما در حال حاضر كالاي توليدي شركت به شهرهاي تهران، مشهد، كرمانشاه، و غيره ... ارسال مي‌گردد.
كارگاه
بخش كارگاه كارخانه وظيفه اصلي تعمير دستگاه ها، ساخت قطعات و بازسازي قطعات آسيب ديده را در اين بخش 3 نفر به صورت ثابت و يك شيفت 12 ساعته مشغول به كار مي‌باشند و در كنار كارهاي ياد شده عمليات جوشكاري و غيره توسط اين افراد انجام مي‌گيرد.
بطور كلي ساختمان‌هاي كارخانه شامل چند بخش مي‌باشد:
الف) بخش اداري :ساختماني با زير بناي حدودا 600 متر مربع در دو طبقه ساخته شده كه طبقه اول مربوط به خدمات كارگري شامل، رختكن‌ها، سرويس بهداشتي، نهار خوري وآشپزخانه مي‌باشد. طبقه دوم كه بيشتر حالت اداري دارد شامل حسابداري، معاونت و مديريت كارخانه مي‌باشد.
ب ) ساختمان‌هاي توليد و انبار : چند سالن سوله‌اي به مساحت 9000متر مربع وجود دارند كه يك قسمت آن دستگاه‌هاي اكسترودر يا توليد نخ وجود دارند. و يگ قسمت گوني بافي بوده كه توضيحات آن در بخش ديگري خواهد آمد. و يك قسمت ديگر چاپ و برش و دوخت و بسته بندي و انبار قرار دارد.
ج) بخش تعمير و نگهداري : وظيفه اصلي اين بخش تعمير دستگاه‌ها، ساخت قطعات و بازرسي قطعات آسيب ديده مي‌باشد كه در اين بخش 3 نفر بصورت ثابت و يك شيفت 12 ساعته مشغول به كار مي‌باشند و در كنار كارهاي ياد شده عمليات جوشكاري و غيره را انجام مي‌دهند.
فرآيند توليد سفارشي يا كارگاهي :
براي توليد و خدماتي كه بايد در مقابل نيازهاي مشتريان قابل انعطاف باشد. فرايند توليد پيوسته، به دليل غير قابل انعطاف بودن جوابگو نيست. بنابراين بايد فرايند ديگري براي پاسخ گويي به اين گونه تغييرات جانشين شود كه توليد سفارشي يا كارگاهي اين كمبود را در فرآيند تبديلي است كه بر اساس نياز مشتريان محصولات گوناگوني را براي تبديل كامل از مسيرهاي مختلفي كه از منابع گوناگوني سرچشمه گرفته‌اند مي‌گذرانند.
معرفي بخشهاي مختلف سازمان (بر مبناي ساختار)
1. مديره : كه در راس تمام امور قرار گرفته و شخص مدير عامل، عامل اجرايي با نظرات هيئت مديره مي‌باشد.
2. مدير كارخانه : كه مستقيماً دستورات خود را از شخص مدير عامل دريافت نموده و در كليه امور با ايشان و با نظرات ايشان عمل مي‌نمايد.
3. مدير فني : كه در محل كارخانه مستمر بوده و ايشان نيز دستورات كاري خود را از مدير كارخانه دريافت مي‌دارد و صرفاً در امور فني فعاليت نموده و مسائل مربوط به پرسنل و اداري به عهده مدير كارخانه مي‌باشد.
4. سر شيفت‌ها : تعداد سرشيفت‌ها بر اساس سياست كاري سه شيفت 8 ساعته، سه نفر بوده كه هر يك در زمان شيفت خود مسئوليت كامل از نظر پرسنل و مسائل فني را عهده دار مي‌باشد.
5. اپراتورها : تعداد آنها 6 نفر مي‌باشد كه مانند سر شيفت‌ها بصورت شيفت 8 ساعته كه در واقع هر شيفت 2 نفر مي‌باشد، در شركت مشغول به كار هستند. وظيفه اصلي اپراتورها تهيه نخ ازمواد (P.P) مي‌باشد كه اين عمل توسط دستگاه اكسترودر از مارك strax1400 كه در ادامه توضيح مي‌دهيم، مي‌باشد.
6. مكانيك‌ها : هر شيفت داراي 2 مكانيك بوده كه اين افراد وظيفه اصلي‌شان رسيدگي به دستگاه‌هاي گردباف مي‌باشد كه تعداد آنها 606 دستگاه مي‌باشد. وظيفه اصلي مكانيك رسيدگي به شكايت فني و سرويس آنها و نحوه بافت دستگاه‌ها مي‌باشد كه تعويض قطعه‌ها و سرويس تحت نظر مدير فني سر شيفت‌ها كنترل مي‌گردد.
7. مسئول تأسيسات : در كارخانه مسئول تاسيسات 2 نفر مي‌باشند نفر كمكي بصورت 2 شيفت 12 ساعته مشغول به كار مي‌باشند و وظيفه آنها حفظ و نگهداري دستگاه‌هايي از قبيل كمپروسورهاي باد، چيلرها، تابلوهاي برق مي‌باشد كه مجددا توسط مدير فني عمليات نگهداري و سرويس كنترل مي‌گردد.
8. نگهبانان : تعداد آنها در حال حاضر 3 نفر بوده كه بصورت 3 شيفت مشغول به كار مي‌باشند و در ايام تعطيل به صورت 2 شيفت 12 ساعته كه در شب اين كار يا دو نفر نگهبان انجام مي‌شود.
9. بافنده‌گان : در حال حاضر تعداد بافندگان در كل 66 نفر مي‌باشند از بين خواهران مي‌باشند و چون نسبت به كارهاي ديگر از دشواري كمتري برخوردار است به همين دليل اين قسمت را به
عهده زنان گذاشته‌اند كه نسبت به مردان از قدرت بدني كمتري برخوردارند و براي اين كار مناسب‌تر مي‌باشند. هر بافنده به طور متوسط 4 دستگاه گرد باف را اداره مي‌كند و كليه كار بافنده‌ها اعم از متراژ و كنترل كيفيت توسط سرشيفت‌ها كنترل مي‌گردد.
