بخشی از پاورپوینت
اسلاید 2 :
مگس جاليز
اسلاید 3 :
مقدمه
گياهان جاليزي در ايران از اهميت زيادي برخوردار مي باشند و سطح زير كشت بالايي از محصول هاي كشاورزي را به خود اختصاص داده اند. به طوري كه تنها در استان خوزستان حدود يك صدهزار هكتار از اراضي كشاورزي زير كشت اين محصول ها مي باشد.
قسمتي از محصولات جاليزي توليد شده نظير خربزه، طالبي، هندوانه و خيار در داخل كشور به مصرف داخلي مي رسد و بخش قابل ملاحظه اي از اين توليدات به ساير كشورها از جمله كشورهاي حاشيه خليج فارس صادرمي شود كه در شكوفايي اقتصاد كشورمان نقش مهمي ايفا مي كند. مگس جاليز از آفت هاي مهم محصولات جاليزي بوده و كرم هاي آفت مزبور با تغذيه از ميوه ها موجب فسادو غيرقابل استفاده شدن ميوه مي شود. ضمناً از نظر اقتصادي نيز ضرر فراواني به زارعان وارد مي كند.
زارعان اغلب به دليل ناآگاهي از زندگي آفت، مزارع خود را در نوبت هاي متمادي با سموم مختلف و در مواردي سموم غيرمجاز و خطرناك سمپاشي مي كنند. اين سمپاشي ها نه تنها در مهاركردن آفت چندان موثر نيستند بلكه با توجه به رعايت نكردن سمي بودن محصولات خود، ميوه ها را زودتر از موعد برداشت كرده و به بازر مصرف ارايه مي دهند. مصرف چنين محصول هايي براي سلامت جامعه خطرآفرين خواهد بود.
در اين مقاله ضمن معرفي و شناسايي آفت مزبور به راه هاي مبارزه با آفت مگس جاليز نيز اشاره خواهد شد و در صورت امكان از كليه اقداماتي كه مي توان اجرا نمود تا جمعيت آفت را به پايين سطح برساند، صحبت خواهد شد.
اسلاید 4 :
گياهان ميزبان آفت
در بررسي هاي به عمل آمده در استان هاي فارس، هرمزگان، خوزستان، بوشهر، خراسان، سمنان و نيز در منطقه عمومي دشت و ورامين ميزبان هاي زراعي عمده مگس جاليز به شرح زير تعيين شده اند:خربزه ـ طالبي ـ خيار سبز ـ خيار چنبر ـ گرمك ـ كدو مسمايي ـ هنداونه. ضمناً اين آفت در برخي از مناطق كشور بر روي ميوه علف هرز معروف به هندوانه ابوجهل نيز ديده شده است.
اين آفت خربزه و طالبي را به خيار ترجيح مي دهد. يعني در كشت همزمان و توام خربزه با خيار يا طالبي با خيار، اين آفت ترجيحاً به خربزه و طالبي حمله مي كند و در پايان فصل برداشت اين محصول ها، به ميوه خيار خسارت مي زند.
در مزارع خيار پاييزه كه در مجاورت كدو مسمايي كشت شده اند اين آفت به طور يكسان به هر دو محصول خسارت مي زند . در بررسي هاي به عمل آمده، هندوانه در بين محصولات جاليزي نسبت به اين آفت نسبتاً مقاوم تر است و كمترين ميزان الودگي را به مگس جاليز نشان مي دهد.
اسلاید 5 :
مشخصات ظاهری و مراحل رشدی آفت
مگس جالیز همانند سایر مگسها از راسته دوبالان بوده وهمانند سایر دوبالان دارای چهار مرحله رشدی تخم، لارو، شفیره وحشره بالغ می باشد.
الف- مرحله تخم: تخمهای این آفت سفید رنگ بوده وبه شکل دانه برنج است. طول آنها از 1تا 1/1 میلیمتر می باشد.
اسلاید 6 :
لاروهای مگس جالیز بلافاصله پس از خروج از تخم، یک میلیمتر طول دارند و بی رنگ وشفاف هستند. این لاروها همانند لارو سایر مگس هاپا ندارند. سر لاروها باریک بوده و به تدریج به طرف انتهای بدن عریض می شود. لاروها در آخرین مرحله رشدی خود حداکثر به 11 میلی متر می رسد.
ب- مرحله لارو
اسلاید 8 :
ج-مرحله شفیر گی
لارو ها پس از آخرین مرحله رشدی خود از میوه ها بیرون آمده وبسته به نوع خاک در عمق 3تا 10 سانتی متری خاک تبدیل به شفیره می شوند. شفیره های آفت به طول 5 تا 6 میلی متر و عرض 3 تا 5/3میلی مترمی باشد شفیره ها بیضی شکل بوده وبندهایی در روی آن دیده می شود. رنگ شفیره ها زرد کهربایی است که ممکن است در زمان نزدیک به خروج حشره های کامل از آنها تغییر رنگ داده و به رنگ قهوه ای روشن تبدیل شوند.
اسلاید 9 :
د-مرحله حشره کامل
این آفت همانند بسیاری از حشره های دیگر دارای نر و ماده می باشد. حشره های کامل و بالغ نر وماده دارای سری به رنگ زرد وچشمهایی قهوه ای رنگ می باشند. پشت قفسه سینه آنها قهوه ای رنگ بوده ودر مجموع، رنگ عمومی بدن آنها قهوه ای به نظر می رسد. شکم این آفت مدور وبیضوی است ونوارهای افقی که بطور یک در میان زردو قهوه ای است روی شکم آنها دیده می شود. بالهای حشره های مزبور شفاف وبدون لکه است وتنها در حاشیه انتهایی، کمی تیره تر بنظر می رسد.
اسلاید 11 :
خسارت
اسلاید 12 :
در حشره های بالغ مگس های ماده، در انتهای شکم یک تخم ریز لوله ای شکل دیده می شود که مگس های نر فاقد آن هستند. مگس های ماده بزرگتر از مگس های نر هستند. طول مگس های ماده از 5/6 تا 5/8 و طول مگس های نر از 5/5 تا 7 میلی متر متغیر است.
اسلاید 13 :
زيست شناسي
این آفت در مناطقی که دارای زمستانهای سرد می باشد از اواخر مهر ماه به صورت شفیره در خاک بسر برده وبدین ترتیب ماه های باقیمانده پاییز وسرتاسر زمستان را در داخل خاک به صورت شفیره غیر فعال به سر می برد. در بهار حشره های کامل از خاک خارج شده وبین حشره های نر وماده جفت گیری صورت می گیرد. تخم گذاری آفت به صورت دسته جمعی در زیر پوست میوه های جوان و حد اکثر در عمق 5 میلیمتری صورت می گیرد. طول دوره تخم 3 تا 4 روز می باشد.هر مگس حد اقل 3 وحداکثر 51 تخم وبه طور متوسط بین 15 تا 18 تخم در داخل هر سوراخ رهاسازی می کند.
اسلاید 14 :
لارو های آفت بعد از تغذیه از گوشت میوه، پس از 4 تا 6 روز به حد اکثر رشد خود رسیده، از میوه خارج شده و در داخل خاک تبدیل به شفیره می شوند. طول دوره شفیر گی در حرارت 30 درجه سانتی گراد 8 تا 10 روز می باشد. پس از آن حشره های کامل از خاک خارج شده ، در هوا به پرواز در آمده و جفت گیری می کنند. حشره های کامل ماده دو روز پس از جفت گیری اقدام به تخم ریزی در زیر سطح پوست میوه می کند
در شرایط طبیعی طول دوره یک نسل آفت بین 8 تا 22 روز طول می کشد. در مناطقی که درجه حرارت روزانه پایین باشد، طول دوره یک نسل طولانی تر خواهد بود. آفت مزبور فاقد دوره استراحت اجباری در زمستان می باشد، در صورت مساعد بودن هوا در طول زمستان در سر تا سر زمستان فعال است.
اسلاید 16 :
راه های مبارزه با این آفت
1- مبارزه فیزیکی: یکی از روشهای متداول در مبارزه با این آفت جمع آوری روزانه میوه های آلوده به آفت یا انهدام یا دفن کردن آنها در عمق خاک است، بدین ترتیب لاروهای آفت که در داخل میوه های آلوده وجود دارند، پس از شفیره شدن درعمق خاک تبدیل به حشره های کامل شده و این حشرات قادر به خروج از خاک نخواهند بود.
2- مبارزه زراعی: اجرای شخم و دیسک بلافاصله پس از برداشت محصول ، خصوصاً در مناطقی که دارای زمستانهای سرد می باشند برای از بین بردن حالت زمستان گذرانی آفت بسیار موثر است. این کار از انبوهی جمعیت آفت در بهار سال بعد به میزان قابل ملاحظه ای خواهد کاست.
اسلاید 17 :
3- شکار مگس با طعمه مسموم
با نصب تشت هایی در مزرعه که حاوی محلول قندی همراه با درصدی حشره کش باشد، می توان مگس ها را به دام انداخت. برای این منظور، از محلول 10% تفاله چغندر قند همراه با یک حشره کش فسفره نظیر اتیون یا فوزالون به میزان 5/1 در هزار محلولی تهیه کرده و در تشت ها می ریزیم . برای هر 500 متر مربع می توان یک تشت اختصاص داد.
اسلاید 18 :
4 - مبارزه شیمیایي
برای این منظوردر زمانی که اکثریت ویا بیش از 50% میوه ها به اندازه یک فندق یا هسته خرما شده اند، علیه حشره های کامل آفت اقدام به سمپاشی با یکی از سموم حشره کش فسفره کم دوام مانند دی متوات به میزان 2 لیتر در هکتار از فرمولاسیون مربوطه می کنیم. عملیات سمپاشی را باید هر یک هفته یک بار اجرا نمود ودر مجموع باید 6-4 نوبت سمپاشی هفتگی علیه آفت صورت گیرد، که البته در نواحی گرمسیر تعداد دفعات سمپاشی با توجه به تعداد نسل بیشتر آفت، بیش از 4 نوبت خواهد بود. ضمناً زمان برداشت محصول در مزارع سمپاشی شده باید حداقل یک هفته بعد از سمپاشی باشد، بویژه در مورد گیاه خیار که دارای برداشت های روزانه حد اقل فاصله زمانی بین آخرین سمپاشی تا برداشت محصول باید یک هفته باشد، در غیر اینصورت چنانچه این فاصله زمانی رعایت نشود احتمال مسمومیت مصرف کنندگان چنین محصول هایی بسیار زیاد است.
اسلاید 19 :
5ـ مبارزه بيولوژيك
يكي از راه هاي مهم مهار آفت مزبور استفاده از دشمنان طبيعي آنهاست، كه عبارتند از حشره هاي شكارچي يا حشره هاي انگل و يا موجودات يا عوامل زندةبيماري زا كه نقش اين موجودات زنده مفيد تغذيه از آفت و در نتيجه نابودي آن مي باشد. در ايالات متحده امريكا بر روي گونه هاي مختلف مگس هاي جاليز چندين گونه زنبور انگل كرم مگس جاليز شناسايي شده و در مبارزه عليه آفت مزبور به كار گرفته مي شوند.
اسلاید 20 :
کشاورزی نوین
