بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
مقدمه
- بازار: همه خریداران و فروشندگانی که به داد و ستد کالا یا خدمت خاص می پردازند.
- ساختار بازار: سامانه تعداد تولید کنندگان محصولی خاص که در تعامل با خریداران هستند. انواع حالت‌های ساختار بازار به صورت زیر است:
- رقابت کامل : تعداد زیادی خریدار و فروشنده با کالا و خدمت یکسان در بازار وجود دارند.
- رقابت انحصاری : تعداد زیادی فروشنده یک نوع محصول خاص و تعداد زیادی خریدار وجود دارند، ولی فروشندگان از طریق ایجاد تمایز در محصولات خود به رقابت می‌پردازند.
- انحصار چندجانبه : تعداد معدودی فروشنده و تعداد زیادی خریدار وجود دارد.
- انحصار کامل:فقط یک فروشنده و تعداد زیادی خریدار در بازار وجود دارد.
- انحصارکامل در طرف تقاضا : تنها یک خریدار و تعداد زیادی عرضه کننده در بازار وجود دارد.
- انحصار چندجانبه در طرف تقاضا: در این حالت، تعداد فروشندگان محصول در بازار بسیار زیاد است، ولی تعداد کمی خریدار در بازار وجود دارد.
( جزئیات ساختار بازار و ویژگی آنها در صفحه 42 کتاب )
اسلاید 2 :
بازار انحصار چند جانبه
- در اين ساختار، فعاليت هر فروشنده بر رفتار ديگر فروشندگان تأثير خواهد گذاشت.
- در ساختار بازار انحصار چند جانبه وابستگي متقابل بين بنگاههاي صنعت مهمترين ويژگي منحصر به فرد بازار انحصار چند جانبه در مقايسه با ساختار ساير بازارهاست. اين وابستگي متقابل نتيجه طبيعي تعداد معدود آنهاست؛ زماني كه يكي از آن بنگاهها قيمت خود را كاهش دهد، با تبليغات و نيز معرفي مدلهاي جديدي از محصول، سهم فروش خود را افزايش خواهد داد. در اين حالت، منحني تقاضا به سمت بالا منتقل مي شود و ساير انحصارگران عكس العمل نشان مي دهند. حال، عكس العمل هاي زياد و متفاوتي توسط ساير انحصار گران چند جانبه در مقابل عمل انحصارگر اول بروز مي كند.
اسلاید 3 :
مدل كورنو
فروض اوليه مدل عبارت است از:
ـ دو بنگاه در بازار صنعت وجود دارد
ـ مزيت هزينه اي توليد محصول صفر است (يا هزينه توليد محصول براي دو بنگاه مساوي است)؛
ـ ميزان فروش در سطح سود حداكثر هر بنگاه، در نقطة وسط منحني تفاضاي آنهاست؛
ـ منحني تقاضا شيب منفي دارد و به صورت خط مستقيم است؛
ـ زماني TR در حداكثر قرار مي گيرد كه كشش قيمتي تقاضا برابر يك باشد
در اين مدل، فرض بنيان رفتاري اين است كه هر بنگاه براي حداكثر سازي سود كل يا درآمد كل، فعاليت مي كند منوط بر آن، كه ساير بنگاهها توليد خود را ثابت نگه دارند
اسلاید 4 :
مدل برتراند
اگر هر يك از دو انحصارگر تصور كنند ديگري به جاي ثابت نگه داشتن ميزان توليد ، قيمت محصولش را ثابت نگه مي دارد ، وضعيت جديد پيش مي آيد ؛ دراين وضعيت قيمتها تا جايي كاهش مي يابند كه به سطح قيمت رقابتي برسند.
اسلاید 5 :
مدل اجورث
فرض مشترك اين مدل با مدل كورنو در اين است كه دو بنگاه در بازار فعاليت مي كنند و كالاي همگني را با هزينه توليد صفر، بفروش مي رسانند. اما فروض جديدي به شرح زير در اين مدل مطرح مي شود كه در مدل كورنو وجود نداشت:
ـ هر بنگاه براي محصولش، منحني تقاضاي مشابهي دارد كه به صورت خط مستقيم است؛
ـ ظرفيت توليدي هر بنگاه محدود است و نمي تواند فروش عرضه كل بازار را به دست گيرد؛
ـ هر بنگاه فرض مي كند كه بنگاه ديگر قيمتيش را ثابت نگه مي دارد و اين بنگاه مي تواند درآمد كل يا سود كل خود را به حداكثر رساند.
اسلاید 6 :
مدل چمبرلين
در مدل كورنو فرض مي شد دو انحصارگر فروش (انحصارگر دو قطبي) قادر به تشخيص وابستگي متقابل خود نيستند. حال، مدل چمبرلين كه فروض اوليه مدل كورنو را دارد ، توانايي تشخيص وابستگي متقابل دو انحصارگر را هم لحاظ مي کند. در اين حالت دو انحصارگر وابستگي متقابل بين خود را تشخيص مي دهند به طوري كه مي توانند بدون هيچ تباني و يا توافقي قيمتهاي مشابهي را مطرح كنند، مقادير مشابهي از محصولات خود را بفروش رسانند و سود متقابل خود را به حداكثر رسانند.
اسلاید 7 :
مدل سوئيزي
اين مدل كه به مدل منحني تقاضاي شكسته نيز معروف است ، در صدد تشريح انعطاف ناپذيري در قيمت است كه اغلب در بازارهاي انحصار چند جانبه رخ می دهد. براساس اين مدل، اگر يك انحصارگر چند جانبه قيمت كالايش را افزایش دهد ، ديگر بنگاههاي صنعت، قيمت فرآورده خود را افزايش نمي دهند؛ لذا بنگاه اقتصادي افزايش دهنده قيمت، بيشتر مشتريان خود را از دست مي دهد. علاوه بر اين، يك انحصارگر چند جانبه نمي تواند سهم خود را از بازار با پايين آوردن قيمت افزايش دهد، زيرا ديگر بنگاههاي انحصارگر چند جانبه، براي شكستن قيمت در صنعت به مسابقه بر مي خيزند، در نتيجه انحصارگر چند جانبه مجبور مي شود از طريق: 1) بهبود كيفيت؛ 2) تنوع درمارك تجاري محصول و 3) گسترش تبليغات و 4) توسعه ارائه خدمات، رقابت را اعمال كند و تغيير قيمت ديگر نمي تواند اهرم رقابتي قلمداد شود.
اسلاید 8 :
مدل كارتل
كارتل، سازماني متشكل از توليد كنندگاني است كه در داخل يك صنعت فعاليت مي كنند و به اعمال سياستهايي براي تمامي بنگاه هاي عضو كارتل مي پردازد. هدف اين سياستگذاري متمركز، افزايش سود كل كارتل است. كارتل انواع مختلفي دارد. يك حد افراطي آن، كارتلي است كه تمامي تصميمات مربوط به بنگاه هاي عضو را اتخاذ مي كند. اين نوع از تباني كامل، بنام كارتل متمركز شده معروف است و راه حل انحصاري را پيش روي فعاليت بنگاه هاي عضو قرار مي دهد. نوع ديگر كارتل كه تا حدي انعطاف پذيرتر از كارتل متمركز شده است، كارتل بر اساس سهميه بندي بازار است كه در آن بنگاه هاي عضو بر ميزان سهمي كه هر كدام بايد از بازار داشته باشند توافق مي كنند.
اسلاید 9 :
رهبري قيمت
رهبري قيمت شكلي ديگر از تباني ناقص است كه به موجب آن بنگاههاي يك صنعت انحصار چند جانبه ، بدون توافق رسمي بلكه به طور ضمني تصميم مي گيرند همان قيمتي را پذيرا شوند كه براي رهبري قيمت در صنعت مطرح است. رهبري قيمت ممكن است متعلق به بنگاهي باشد كه هزينه پايين يا هزينه بالا، وسيعترين بنگاه يا مسلط ترين بنگاه در صنعت است. در حالت اخير، قيمت صنعت را بنگاه مسلط تعيين مي كند و به ديگر بنگاه ها در صنعت اجازه مي دهد تمامي آنچه را كه مي خواهند در اين سطح از قيمت به فروش رسانند، سپس بنگاه مسلط اقدام به اشباع بازار مي كند.
اسلاید 10 :
تعادل بلندمدت در شرايط انحصار چند جانبه
انحصارگر چند جانبه در كوتاه مدت مانند هر بنگاه ديگر با هر شرط ساختاري از بازار مي تواند در اين سه وضعيت قرار گيرد: سود ببرد، در نقطه سر بسر باشد و يا متحمل ضرر شود. در حالي كه در بلند مدت انحصارگر چند جانبه صنعت را ترك مي كند مگر اينكه از طريق تعيين بهترين مقياس كارخانه براي توليد بهترين سطح محصول قابل انتظار در بلند مدت بتواند سود ببرد و يا دست كم در نقطه توليد سربسر فعاليت كند. در صورت مطرح شدن سودآوري، ديگر بنگاه ها ممكن است تلاش كنند در بلند مدت وارد صنعت شوند مگر آنكه موانعي در ورود به صنعت وجود داشته باشد مثلاً ورود به صنعت ممنوع باشد يا حداقل محدود شده باشد و در چنين حالتي صنعت مي تواند در بلند مدت به صورت انحصار چند جانبه باقي بماند.
