بخشی از پاورپوینت
--- پاورپوینت شامل تصاویر میباشد ----
اسلاید 1 :
مقدمه
ارگانوفسفاتها شايعترين آفت كش (pesticide) مورد استفاده در دنيا هستند. در ايران مصرف آن به قصد خودكشي ديده ميشود .علاوهبر ارگانوفسفاتها ساير حشرهكشا (insecticide) شامل كاربامات (Carbamate) ، ارگانوكلرينه (Organochlorine) و ... ميباشند.
در هر صورت ارگانوفسفاتها بدليل اثرشان به عنوان آفتكش و همچنين حذف سريع از محيط استفاده گستردهاي دارند. معمولاً به خوبي از طريق ريه ها ، دستگاه گوارش ، پوست ، غشاي محيطي و ملتحمه جذب ميشوند ولي شايعترين شكل تماس كه در اورژانسها با آن مواجه ميشوبم مصرف خوراكي به قصد suicide است.
كودكان به شكل اتفاقي ممكن است با اين سم تماس پيدا كنند.
اسلاید 2 :
سميت تركيبات ارگانوفسفره متفاوت است :
1- گروه شديداً توكسيك ارگانوفسفاتها كه عمدتاً براي اهداف كشاورزي و جنگي به كار ميروند. ارگانوفسفات مناسب جهت اهداف كشاورزي پاراتيون (Parathion) ميباشد و همچنين ارگانوفسفات جهت اهداف جنگي شامل گازهاي شيميايي است كه مسموميت با آنها به شدت خطرناك و ممكن است سبب مرگ شود.
2- گروه با سميت متوسط كه عمدتاً به عنوان حشره كش براي حيوانات استفاده ميشود كه ميتوان به کومافوس اشاره كرد.
3- آنها كه سميت كمي دارند و براي مصرف خانگي و زمين گلف استفاده ميشوند كه ميتوان به مالاتيون (malathion) ، ديازينون (diazinon) و ... اشاره كرد.
اسلاید 3 :
فارماكوكينتيك و فارماكوديناميك
ارگانوفسفاتها يك گروه هتروژن از تركيات هستند كه شامل ريشه اسيد فسفريك با دو زنجيره جانبي آلي و يك زنجيره جانبي اضافي هستند كه ميتواند يك سيانيد ، تيوسيانات ، هاليد ، فسفات ، فنوكسي ، تيوفنوكسي يا گروه كربوكسيلات باشد
R1
R2 P O (or S)
X
اسلاید 4 :
فارماكوكينتيك و فارماكوديناميك
ارگانوفسفاتها سبب ضايعه اختصاصي بيوشيميايي مهار آنزيم استيل كولين استراز ميشوند بنابراين سبب افزايش غلظت استيل كولين در رسپتورهاي كولينرژيك موسكارينيك و نيكوتينيك ميشوند و در نتيجه سبب سندرم ازدياد كولينرژيك ميگردند كه تصوير فيزيولوژيك قابل توجه مسموميت در انسان ايجاد ميكند.
ارگانوفسفاتها ميتوانند به مهاركنندههاي مستقيم و غيرمستقيم استيل كولين استراز طبقهبندي شوند كه مهار كننده هاي غير مستقيم براي فعال شدن نياز به متابوليسم عمدتاً توسط سيستم سيتوكروم P450كبدي دارند. در تماس با گروه مهاركنندههاي مستقيم مانند گازهاي عصبي علائم بلافاصله ظاهر ميشود ولي در مهاركنندههاي غيرمستقيم مانند پاراتيون يا مالاتيون ابتدا بايد به ترتيب به پاراكسون و مالاكسون تبديل شوند تا از نظر فيزيولوژي فعال گردند و به همين دليل علائم مسموميت با پاراتيون يا مالاتيون ممكن است 24-6 ساعت بعداز تماس شروع گردد. (به عبارتي مسموميت با برخي از انواع ارگانوفسفره ميتواند تأخيري ظاهر گردد.)
اسلاید 5 :
پاتوفيزيولوژي
استيل كولين يك نوروترانسميتر (ميانجي عصبي) ميباشد كه در گانگليونهاي پاراسمپاتيك و سمپاتيك ، محلهاي اتصال عصب- عضله اسكلتي ، محلهاي پاياني همه اعصاب پاراسمپاتيك پستگانگليونيك ، رشتههاي عصبي سمپاتيك پست گانگليونيك به بيشتر غدد عرق ، و در برخي پايانههاي عصبي داخل سيستم عصبي مركزي وجود دارد.
چنانچه پايانه آكسون دپولاريزه شود وزيكولهاي محتوي استيل كولين (ACh) با پايانه عصبي تركيب ميگردد كه منجر به رهاسازي استيل كولين به داخل سيناپس يا محل اتصال عصب-عضله ميگردد. استيل كولين سپس به رسپتورهاي پست سيناپتيك متصل ميگردد و منجر به فعال شدن G پروتئينها براي رسپتورهاي موسكارينيك و كانالهاي يوني پيوند شده با ليگاند براي رسپتورهاي نيكوتينيك ميگردد. فعال شدن جريان يوني پتاسيم ، سديم و كلسيم در سلول عصبي را تغيير مي دهد و سبب تغيير پتانسيل غشاي پستسيناپتيك ميگردد كه منجر به انتشار پتانسيل عمل ميگردد.
اسلاید 6 :
استيل كولين استراز (AChE) با هيدروليز، استيل كولين را به دو ماده اوليه كولين و اسيداستيك تجزيه ميكند كه هردو اساساً خنثي هستند.
تحت شرايط طبيعي تمام استيل كولين رها شده بوسيله آكسون بلافاصله توسط آنزيم
استيل كولين استراز هيدروليز ميشود و كولين دستخوش جذب مجدد به داخل پايانه پرهسيناپتيك جهت سنتز مجدد استيل كولين ميگردد.
حشرهكشهاي ارگانوفسفره و كارباماتها به عنوان مهاركنندههاي آنزيم استيل كولين استراز مطرح هستند كه سبب تجمع استيل كولين در سيناپسها و اتصالات عصبي-عضلاني ميگردند. (بنابراين در مسموميت با ارگانوفسفره سطح كولين استراز كاهش مييابد)
اسلاید 7 :
بنابراين علائم و نشانههاي مسموميت با ارگانوفسفرها توصيف اثر تجمع استيل كولين در :
1- پايانههاي عصبي پاراسمپاتيك و مقدار كمي پايانههاي اعصاب سمپاتيك مثل غدد عرق (آثار موسكاريني)
2- سيستم عصبي مركزي (آثار CNS)
3- اعصاب سوماتيك و سيناپسهاي گانگليونيك عقدههاي پاراسمپاتيك و سمپاتيك (آثار نيكوتينيك)
اسلاید 8 :
علائم باليني
در مسموميت با ارگانوفسفره معمولاً ابتدا علائم موسكارينيك بعد علائم CNS و سپس علائم نيكوتينيك بروز ميكند.
اسلاید 9 :
علائم موسكارينيك : سرفه ، ويز ، تنگي نفس ، برونكوره ، برونكواسپاسم ، ادم ريه (ARDS) ، سيانوز ، رينيت ، آبريزش از بيني ، ترشح زياد بزاق (سيالوره يا salivation) ، اشكريزش (lacrimation) ، ديافورز ، عرق زياد ، بياختياري ادرار و مدفوع ، تهوع ، استفراغ ، درد كرامپي شكم ، اسهال ، تنسموس ، براديكاردي ، هيپوتانسيون ، تاري ديد و ميوز
اسلاید 10 :
علائم نيكوتينيك :فاسيكولاسيون و ضعف (weakness) عضلات از جمله عضله ديافراگم ، تاكيكاردي ، هيپرتانسيون خفيف ، رنگپريدگي ، ميدرياز ، هيپرگليسمي