بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
در این تحقیق ما ابتدا با استفاده از مقالات متعددی که در پایان به آنها اشاره خواهیم کرد به توضیح وجدان کاری با سرفصل های :
تعریف وجدان کاری ،
رابطه وجدان کاری و انضباط اجتماعی ،
رابطه بین وجدان ، بهره وری و توسعه پایدار ،
وجدان کاری و مفاهیم مشابه ،
راه کارهای عملی تقویت وجدان کاری در نظام اداری و اجرائی ،
اخلاق کار در غرب و
اخلاق کار در ایران
می پردازیم . و در نهایت با نتیجه مصاحبه ای از تعدادی از کارمندان اداره بهداشت و درمان چناران بحث را خاتمه می دهیم .
امید است که این تحقیق مورد توجه و عنایت استاد محترم جناب آقای دکتر عنایتی قرار گیرد .
اسلاید 2 :
وجدان کاری :
مفاهیم متفاوتی در ابعاد روان شناختی وجدان مطرح شده است . برخی وجدان را به معنای آگاهی از اندیشه پنهانی انسانی دانسته اند . گروهی وجدان را دریافت ، درک ، توجه به درجاتی ازکنترل اندیشه یا مشاهده و تشخیص مربوط به خود فرد را مطرح کرده اند . دسته ای وجدان را مشابه از درون آگاه شدن و عامل ابراز قوه قضاوت کردن بیان نموده اند و برخی وجدان را به معنای مالکیت تمامی قوای ذهنی می دانند . استعدادی که به تشخیص نیک و بد می پردازد و برای امور ارزش قائل است و نیک و بد را از هم متمایز می سازد و برای ما نوعی الزام ایجاد می کند . یعنی تکلیف را به ما نشان می دهد وجدان نام دارد .
وجدان بایستگی ها را از نبایستگی ها و شایستگی ها را از ناشایستگی ها تفکیک می کند وجدان قاضی امین است وجدان راهنمایی مطمئن و نظاره گری امین است و در نظاره خود هیچ بازیگری ندارد . وجدان خلوتگاهی است که در آنجا انسان با خود به گفتگو می پردازد و در حقیقت وجدان قطب نمای بشر است . در صورتی که انرژی های مربوط به وجدان به سوی کار متمرکز و معطوف شود وجدان کاری نام می گیرد . وجدان کاری هر یک از افراد با توجه به مولفه ها و عوامل گوناگون بالا شکل می گیرد و با توجه به پدیده جمع افزایی ( سینرژی) رنگ خاصی پیدا می کند و به اشکال شخصیتی منحصر به فرد تحول می یابد . از نظر تعریف ، وجدان کاری عبارت است از حس اخلاقی که کار خوب و تمام را از کار ناپسند وناقص تمیز داده به انجام آن گرایش داشته و از انجام این پرهیز می کند .
اسلاید 3 :
به عبارت بهتر وجدان کاری ، یک مربی درونی است که نقش خود را از لحظه شروع کار تا پایان آن با انجام وظایف زیر ایفا می کند :
1) آگاهانه کار خوب را تشخیص داده ، آن را معرفی می کند .
2) قصد انجام آن کار را پاکیزه می سازد .
3) فرد را به انجام آن بر می انگیزد .
4) برای انجام درست آن با خود پیمان می بندد .
5) بر کار نظارت داشته ، با مراقبت آن را کنترل می کند .
6) با بازرسی کار انجام شده ، نقش حسابرسی خبره را ایفا می کند .
7) در این صحنه قدرتمندانه به قضاوت و داوری نشسته ، قاطعانه حکم نهایی را صادر می کند .
8) در صورت مشاهده اشتباه خود را ملامت و در صورت تخلف شدید خود را تنبیه کرده و در صورت درستی کار به خودش پاداش می دهد .
هرچند وجدان کاری یک عامل درونی و خود کنترلی و به عنوان ناظری دائمی در تمامی مراحل فعالیت فرد در جامعه محسوب می گردد و مستقیماً بر کیفیت و کمیت کار تأثیر می گذارد ولی بدون انضباط اجتماعی به نتیجه نخواهد رسید . انضباط اجتماعی به نتیجه نخواهد رسید . انضباط اجتماعی به مشابه بستری است که این امکان را فراهم می سازد تا قابلیت ها و استعدادهای افراد در جامعه پرورش و رشد یابند تا اثر بخشی بیشتری در این زمینه بدست آید . بنابراین می توان گفت وجدان کاری و انضباط اجتماعی اثرات متقابل بر یکدیگر دارند .
اسلاید 4 :
وجدان کاری و انضباط اجتماعی :
وجدان کاری به عنوان اصول و قوانین اخلاقی درون زایی است که رفتار با کار صحیح را تقویت کرده وشناخت درست وظیفه و احساس صحیح مسئولیت نسبت به انجام تکالیف و انجام دقیق وظیفه را به انسان می دهد . وجدان کار یک عامل درونی و خود کنترلی و به عنوان ناظری دائمی در تمامی مراحل فعالیت فرد در جامعه محسوب می شود که مستقیماً بر کیفیت و کمیت کار تأثیر می گذارد .
انضباط اجتماعی مجموعه الگوی رفتاری فرد در جامعه است . به عبارت دیگر انضباط اجتماعی یعنی احترام به ارزشهای اجتماعی و احترام به حقوق دیگران و مسئولیت پذیری در روابط اجتماعی .
انضباط اجتماعی یک عامل بیرونی و به مثابه بستری است که این امکان را فراهم در جامعه پروش و رشد یابند تا اثربخشی بیشتری در این زمینه بدست آید . وجدان کاری و انضباط اجتماعی دو عامل مهم با اثرات متقابل بر یکدیگر محسوب می شوند .
اولی با اعمال کنترل از درون و دومی با اعمال کنترل از بیرون بر هر یک از افراد جامعه ، زیربنای مستحکمی را به وجود می آورند تا نتیجه کار نیروی انسانی دارای کمیت و کیفیت برتر شود . وجدان کاری را نمی توان جدای از نظم و انضباط اجتماعی در نظر گرفت . زیرا انجام صحیح وظیفه و بهسازی مداوم آن خود موجب ایجاد نظم و انضباط اجتماعی می گردد و از سوی دیگر رعایت وجدان کاری مستلزم وجود محیطی منظم و منضبط خواهد بود .
اسلاید 5 :
وجدان کاری حاصل احساس و تعهد درونی فرد در قبال وظایفی است که پذیرفته است . در سازمانها وجدان کاری یکی از عوامل موثر بر کارایی و افزایش بهره وری سازمانی است .
حاکمیت وجدان کاری و انضباط اجتماعی در افراد موجب می شود تا ضمن تقویت علاقمندی و احساس مسئولیت بیشتر در رده های پایین ، اقدامات عملی مطلوبتری در سطوح بالای سازمان جهت ایجاد ساختاری مناسب و رفع موانع و کمبودهای موجود به عمل آید و در نهایت باعث می شوند تا دستیابی به اهداف جامعه در نهایت سهولت و سلامت و درستی مسیر شده و کیفیت کار نیز به بالاترین حد خود برسد .
به طور کلی می توان گفت ، وجدان کاری و انظباط اجتماعی در جامعه دارای نه تنها موجبات افزایش کارایی و بهره وری را فراهم می آورد ، بلکه زمینه های هر گونه فساد و آسیب هایی که نظام اداری را تهدید می کند از بین خواهد برد و نیز با رشد و تقویت وجدان کاری است که زمینه های جلب همکاری و همفکری در میان افراد مجموعه فراهم می گردد.
اسلاید 6 :
وجدان کاری و توسعه پایدار :
برای موفقیت توسعه پایدار لازم است مردمی که توسعه برای آنهاست در این فراگیرد دخالت داده شوند لازمه مشارکت مردم وجود دو اصل وجدان کاری و انضباط اجتماعی در تک تک جامعه می باشد . زیرا زمانی که فرد دارای وجدان کاری باشد در هر کار اول نفع جامعه را در نظر گرفته و پس از آن نفع خود را مد نظر قرار می دهد . اگر مردم از کم کاری و کار نکردن احساس گناه و عذاب کنند و اگر باور داشته باشند که منفعت و رفاه آنان در منفعت و رفاه جمع است آنگاه تحقق توسعه پایدار در کشور امکان پذیر خواهد بود .
مطالعات متعددی همبستگی مثبت قابل توجهی را بین فرهنگ وجدان کاری و بهره وری نشان داده است . منابع نیروی انسانی را باید یک سرمایه ملی تلقی کرد که قابل مقایسه با منابع دیگر نیست . بهره وری قبل از آنکه مفهومی صرفاً فنی محسوب گردد، مقوله ای فرهنگی – اجتماعی است که در مشارکت فرد با جامعه و محیط پیرامون او قابل بررسی و ارزیابی است . مرکز بهره وری ژاپن بهره وری را یک باور می داند .
پیشرفت و توسعه هر کشوری منوط به کارآیی و بهره وری سازمان های آن کشور است و کارایی و بهره وری هر سازمان بستگی به اعضاء و اجزاء متشکل دهنده آن سازمان دارد . در این میان اعضاء که همان نیروی انسانی سازمان می باشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است . توسعه پایدار در گرو ایمان به کار ، مسئولیت پذیری و انضباط افراد هر جامعه است .
اسلاید 7 :
مشارکت مردم یعنی دخالت داشتن آنها در تمامی زمینه های توسعه که مستلزم وجود علاقه و اعتماد مردم به نظام می باشد .
برآیند هر یک از افراد جامعه که با توجه به درصد وجدان کاری آنها است موجب توسعه آن جامعه می شود . در صوتر وجود وجدان کار ، انسان از منافع خود گذشته و منفعت جامعه را در نظر می گیرد .
اسلاید 8 :
بهره وری :
واژه بهره وری در طول عمر خود معانی متفاوتی داشته و هنوز با ابهام خاصی روبروست . بطورکلی بهره وری ارتباط بین خروجی کالا و خدمات با ورودیهایی نظیر زمین ، نیروی کار و سرمایه است که برای تولید آن کالا و خدمات مورد استفاده قرار می گیرد . بهره وری در بیشتر موارد بامفاهیم تولید ، کارآیی و اثربخشی به اشتباه بکار برده می شود . بهره وری به مفهوم تولید نیست و افزایش تولید لزوماً به افزایش بهره وری منجر نمی شود . تولید ، میزان بازده ناشی از عملیات و فعالیت های فیزیکی ساختن کالا و ارائه خدمات است . در حالی که بهره وری به استفاده همراه با کارآیی منابع برای تولید کالا و خدمات مربوط می شود . کارآیی به انجام درستکارها دلالت می کند و با کاهش هزینه ها همراه است . در واقع کارایی نسبت بازده مورد انتظار یا نسبت مقدار کاری که انجام می شود به مقدار کار یکه باید انجام شود ، می باشد .
اثربخشی نیز به انجام کارهای درست دلالت دارد و عبارت از درجه و میزان نیل به اهداف تعیین شده است . اثربخشی میزان دست یابی به اهداف و نتایج مورد نظر را نشان می دهد . در واقع اثر بخشی با عملکرد و فراهم آمدن رضایت انسان از تلاشهای انجام شده و کارآیی با بهره برداری صحیح از منابع مرتبط است . از طرفی بهره وری به مفهوم صرف کارایی یا اثر بخشی نسبت بهره وری به معنی حاصل جمع کارایی و اثربخشی است (اثربخشی + کارایی = بهره وری )
اسلاید 9 :
بهره وری در درجه اول یک دیدگاه فکری است که همواره سعی دارد آنچه را که در حال حاضر موجود است بهبود بخشد . با این نگرش بهره وری مبتنی بر این عقیده است که انسان می تواند کارها و وظایف خود را هر روز از پیش به انجام رساند . در دیگاه سنتی بهره وری به مفهوم کار ارزانتر و سریعتر است . اما در دیدگاه جدید بهره وری بدین معنی است که کار در مرحله اول باید عالی انجام شود . که در این صورت نتیجه اش هزینه کمتر ، تولید بیشتر ، بالارفتن احساس غرور کارکنان و وفاداری مشتریان است .
بهره وری بر خلاف تصور بسیاری ،صرفاً یک معیار اقتصادی و مالی نیست . بهره وری در عمق معنای خویش نگرشی برای عقلایی کردن فعالیت هاست . بهره وری الزاماً به معنای کار بیشتر نبوده بلکه جلوگیری از کارهای بیهوده است . بهره وری با کم مصرف کردن مترادف نیست و به مفهوم بجا و درست مصرف کردن است . بهره وری استفاده صحیح از عمر برای زندگی بهتر و متعالی تر است . بهره وری به معنای جلوگیری از کارهای مورد علاقه نیست .
بهره وری بهره برداری مناسب از مواهب طبیعی است . بهره وری صرفاً تولید بیشتر نیست بلکه هماهنگ کردن کیفیت و هزینه در رقابت است .
اسلاید 10 :
عوامل موثر بر بهره وری :
بطور کلی بهره وری تحت تأثیر چهار عامل ارزشها و طرز تفکر اجتماعی ، سازمانها و تشکیلات موجود ، میزان سرمایه گذاری انسانی و غیرانسانی و نیروهای بیرونی است . اگر پذیرفته شود که ارزشهای فرهنگی در یک جامعه بر روابط و فعالیتهای افراد و سازمانها حاکم است می توان ادعا کرد که ارزشها و طرز تفکر اجتماعی در میزان و چگونگی تحولات بهره وری تأثیر عمیق دارد . سازمانها و نظام حاکم بر آنها در صورتی که در معرض رقابت قرار گیرند ، بطور طبیعی بهره وری در سطح ملی افزاش خواهد یافت و چنانچه نظام رقابتی بتدریج به سوی انحصاری قدم بر دارد ،نرخ بهره وری تقلیل خواهد یافت و تشخیص منابع غیر عقلایی خواهد شد .
اگر محور کلیدی موثر بر بهره وری را نیروی انسانی بدانیم ، عوامل موثر بر بهره وری که ناشی از وجدان کاری ، فرهنگ کار و انضباط اجتماعی که نیازمند بخشی مفصل است . لیکن موضوع کار که در عین حال هسته تولید و اکسیر توسعه در یک جامعه محسوب می شود : مهمترین عاملی است که چنانچه مطلبو آن تبدیل به اعتیاد در بین افراد اعم از جوان و پیر شود می تواند در بهسازی زیربناهای عادی زندگی نوع افراد جامعه موثر واقع شود بدین ترتیب موجب افزایش قدرت خرید و رفاه در جامعه شود . طبیعی است مهمترین معضل جوامع تازه توسعه یافته عدم توجه به اهمیت موضوع فوق است و لذا در این جوامع جوهر و کار به عنوان ابزار متحرک و بهره وری کار به عنوان اکسیر توسعه پایدار اغلب ناشناخته باقی مانده است . این در حالی است که این گونه جوامع با فقر و تبعات شدید آن روبرو هستند .
