بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
شامل اشکال رتينول، رتينال و رتينوئيک اسيد (وايتامر) می باشد.
اغلب به صورت استريفيه با پالميتيک اسيد (رتينيل پالميتات) ذخيره می شود.
اشکال استری آن فقط در غذاهای حيوانی و به صورت ترکيب با پروتئينها يافت می شود.
هر چند در غذاهای حيوانی نيز پيش ساز ويتامين A (کاروتنوئيدها) وجود دارد ولی گياهان منبع اصلی آن هستند.
اسلاید 2 :
جذب، انتقال، ذخيره سازی
ابتدا بايد توسط پروتئازها از پروتئينها جدا شود
سپس استرهای رتينيل توسط ليپاز هيدروليز و به رتينول و اسيدهای چرب تبديل شوند.
سپس قطره های چربی حاوی رتينوئيدها و کاروتنوئيدها توسط سلولهای مخاطی روده باريک به صورت غير فعال جذب می شوند.
اسلاید 3 :
در درون سلولهای مخاطی روده باريک، رتينول به CRBP متصل و منتقل می شود.
سپس توسط LRAT (لسيتين رتينول آسيل ترانسفراز) مجددا استريفيه شده و تبديل به استرهای رتينيل می شود.
سپس اين استرهای رتينيل و کاروتنوئيدها توسط شيلوميکرونها وارد لنف و سپس خون می شوند.
باقيمانده شيلوميکرونها استرهای رتينيل را به کبد حمل می کنند و کبد نيز آنها را سريعا به رتينول و اسيدهای چرب آزاد تبديل می کند.
اسلاید 4 :
در کبد رتينول يکی از مسيرهای زير را دنبال می کند:
1- به CRBP متصل می شود تا غلظت رتينول آزاد که می تواند منجر به مسموميت سلولی شود، کاهش يابد.
2- برای ذخيره شدن به رتينيل پالميتات تبديل می شود (50 تا 80 درصد ويتامين A در کبد ذخيره می شود، مابقی در سایر بافتها نظير چربی، ريه و کليه ها در سلولهای ستاره ای).
3- به RBP باند می شود.
اسلاید 5 :
کمپلکس رتينول-RBP وارد خون شده و در آنجا به پروتئين ديگری به نام ترانس تيرتين (TTR) متصل می شود و اين کمپلکس جديد يعنی رتينول-RBP-TTR ويتامين A را به سلولها تحويل می دهد.
سلولها برای اين کمپلکس رسپتورهای مخصوص دارند، که رتينول را گرفته وتحويل CRBP می دهد.
CRBP غلظت داخل سلولی رتينول را تنظيم می کند.
ميزان ساخت RBP کبدی به وجود پروتئين کافی وابسته است، بنابراين سطوح خونی ويتامين A می تواند تحت تاثير کمبود پروتئين قرار بگيرد.
اسلاید 6 :
عملکرد
ويتامين A دارای نقشهای اساسی ولی مجزا در بينايی، تمايز طبيعی سلولی، عملکرد سطح سلولی(مثل شناسايی سلولی)، رشد ونمو، سيستم ايمنی و توليد مثل می باشد.
11- سيس رتينال در اتصال با پروتئينهای اپسين، رنگدانه های بينايی ردوپسين در سلولهای استوانه ای و يدوپسين در سلولهای مخروطی شبکيه چشم را تشکيل می دهد.
اسلاید 7 :
پس از برخورد نور با اين رنگدانه ها، 11- سيس رتينال به رتينال تمام ترانس تبديل و در نتيجه از پروتئينهای اپسين جدا می شود. اين واکنش باعث تحريک مرکز بينايی در مغز می شود.
رتينال تمام ترانس می تواند مجددا به وسيله آنزيمها به 11- سيس رتينال تبديل شود تا به اپسين متصل شود.
اسلاید 8 :
عملکردهای سيستميک ويتامين A را می توان به دو دسته کلی تقسيم کرد:
1- ويتامين A (مخصوصا رتينوئيک اسيد) مانند يک هورمون بر بيان ژنها اثر می گذارد
در درون سلول رتينوئيک اسيد توسط CRABP به داخل هسته وارد می شود.
داخل هسته رتينوئيک اسيد و 9- سيس رتينوئيک اسيد به گيرنده های رتينوئيک اسيد (RARs) يا گيرنده های رتينوئيد (RXRs) بر روی ژنها متصل می شوند.
اين امر باعث تحريک يا پيشگيری از نسخه برداری از ژنهای خاصی می شود و باعث اعمالی از قبيل: اثرات مورفوژنی در تکامل جنينی و عملکرد سلولهای اپی تليال (مثل تمايز اين سلولها و توليد کراتین توسط اين سلولها) می شود.
اسلاید 9 :
2- ساخت گليکو پروتئينها
در برخی واکنشها رتينول به شکل رتينيل فسفومانوز درآمده که بعدا اين ترکيب مانوز را به گليکوپروتئينها منتقل می کند.
گليکوپروتئينها نقش مهمی در اعمال سطحی سلول از قبيل اتصالات سلولی و شناسايی سلولی دارند.
اسلاید 10 :
برخی گليکوپروتئينها در ساختمان رسپتورهای سلولی که به عوامل رشد پاسخ می دهند، نقش دارند؛ از اينجا نقش ويتامين A در رشد و نمو نيز مشخص می شود.
ويتامين A همچنين برای توليد مثل طبيعی (به شکل رتينول) و عملکرد و تکامل استخوانی ضروری است.