دانلود مقاله بررسی ساختار وشبوه مدیریت دبیرستان فرقان کرج

بخشی از مقاله

دوره پيدايش نظريه هاي مكتب كلاسيك
در ا.واخرسال 1800 ميلادي مجموعه اي ازمفاهيم تازه درباره سازمان وهم اكنون به عنوان نظريه كلاسيك شناخته شده است به گونه اي وسيع گسترش يافت تا ثير نظريه كلاسيك سا زمان هم اكنون نيز با رز وبرجسته است چندان اثار ان دربسياري از سازمانهاي پيچيده مشا هده مي شود درواقع مفا هيم كلا سيك سازمان در مقياس وسيعي ازسازمانهاي بزرگ وپيچده مصداق پيدا ميكند تا ثير بسزايي درتكا مل تمدن نوين داشته است نظريه كلاسيك سازمان را سا ختاري ازروابط قدرت نقش ماه فعا ليتها وارتباط تلاش بين افراد وجود دارد تعريف ميكند بطور كلي طبق اين نظريه

سازمان يك ساختار مكانيستي بيروح وغيرقابل انعطاف است نظريه كلاسيك درسه مسيرتحول يافت بورد كراسي اداري ومديريت علمي اساس اين سه جريان با فرضيات مشابهي پايه ريزي شده وتاثير علمي اساس انها يكسان است همچنين هر سه جريان در مقطع زماني رشد وتوسعه يافتند (1950 –1900ميلادي ) در اينجا اين سه نظريه را به افتخارشرح مي دهيم ( گوئل كهن 1371)
نظريه بورد كراسي
براي جاوگيري ازهرج ومرج حفظ ساختار نظم وثبا ت درسازمانهاي گوناگون سياسي نظامي تجاري يا فرهنگي بورد كراسي پديد امده وبراي نخستين بار توسط ماكس وبر طرح سند ازبورد كراس تعاريف مختلفي بعمل امده است بعضي ان را معادل ديوا نسالاري مي دانند بعضي ان را حكومت مقامات اداري ناميده اند بطوركلي بورد كراسي عامل نظم ترتيب سازماندهي وبرنامه ريزي است بشرط انكه به عامل انساني دران توجه بيشتري ميشود بي ترديد عناصربورد كراسي جزيي حياتي

ازسازمانهاي فرهنگي دولتي تجاري وديگرسا زمانهاي نوين وپيچيده امروزي را تشكيل مي دهنداين عناصرتوضيح دهنده يك بورد كراسي كا مل يا ايده ال هستند مهمترين اين عناصربصورت زيرخلاصه ميشوند 1- ايجاد سلسه مراتب اداري 2-استخدام كاركنان متخصص بنابر اصول شايستگي كاركنان 4- تدوين قوانين ومقررات وايين نا مه هاي اجرايي 5- اختيارقدرت قانوني ورعايت اصول روابط رسمي در جريانات اداري جنبه هاي منفي بوردگراسي عبارتند از 1- خشكي وانعطاف ناپذيري 2- -شخصيت 3 – جا بجا يي اطراف

فصل دوم:
نياز به مديريت ورهبري در همه زمينها ي فعاليت اجتما عي محسوس وحياتي است اين نياز بويژه در نظامهاي اموزش وپرورش اهميت بسيارداردزيراآموزش وپرورش نقش اساسي از لحاظ گردش امور جامعه وتداوم وبقاي ان برعهده دارد ورهبري ومديريت اثر بخش لازم تهيه واجراي برنامه هاي آموزشي وپرورشي نتيجه بخش وكيفي است.درنيم قرن اخير شيوه هاي مديريت ورهبري درنظا

م هاي آموزشي دستخوش تغييرات قابل ملاحظه اي شده است .طرح نظرات وانديشه هاي جديدومتفاوت از سوي صاحب نظران رشته هاي مديريت واموزش وپرورش از يك سو ونيازبهبودكيفي عمل كردها ونتايج اموزش وپرورش از سوي ديگر ضرورت وامنيت تحول ودگرگوني تكنولوژي ومديريت اموزشي را به مرور برگردانندگان نظا مهاي اموزشي اشكار كرده است امروزه تقريبا در همه نظا مها ي اموزش وپرورش نگرش مثبتي نسبت به امر اموزش وبازاموزي معلمان و مديران اموزشي و ترويج و به كار گيري روشها ي موثر اموزشي ومديريت ملا حظه مي شود د ر كشورما توجه به مسئله

مديريت اموزشي تقريبا از سي سال پيش ابتدا از طريق ارائه دروس وسپس ايجاد رشته هاي تحصيلي دا نشگاهي دراين زمينه اغا ز گرديد اخيرا درپي گسترش روز افزون نظا م ا موزشي ضرورت بهسازي كيفيت نتايج آموزشي مسئله مديريت ورهبري دراموزش و پرورش را بيش ا ز پيش اهميت بخشيده است مع هذا با يد اعتراف كرد مديريت اموزشي هنوز جايگاه شا يسته خود را در نظا م اموزشي احراز ننموده است در ارتبا ط با مسا ئل مد يريت اموزشي جز مختصري مطا لعات

اما ري با توصيفي تحقيق در خور اعتنايي دردست نيست مطا لعه تطبيقي تا ريخ مديريت اموزشي درنظا مها ي اموزش وپر ورش كشورها به وضوح نشان مي دهد در اموزش و پرورش نيز مثل سا ير زمينه ها ي فعا ليت اجتما عي تحول انديشه هاي مديريت اموزشي در سه مر حله ا تفاق افتا ده است مي توا ن انها را مراحل – انساني و اداراكي ناميد

مديريت آموزشي در هركشوري در فرا گرد شكل گيري و تحول خود در مرحله اول به جز ئيات امور مسا ئل و مشكلا ت روز مره رو شها ي انجام كار نهيد و اجراي ضوابط واستا ندارهاي فني واداري پردا خته مها رتها ي فني را مشكل گشا ي مديريت ميداند كا في نبودن اين شيوه مد يريت در مرحله دوم موجب عطف توجه به مسا ئل كا رگرديده تا كيد به انگيزه هاي فردي وروابط انساني و از اين رو ترويج مها رتها ي انساني كا ر حلال مشكلا ت مديريت تلقي مي كند ودر مرحله سوم

مديريت اموزشي به كل نظا م وا جزا وروابط پيچيده دروني وبروني ان توجه كرده به مطالعه و درباره پيچيدگيها ي سا زمانها ي اموزش مي پردا زد وبا توضيح وتبين وا قعيات سا زما نها ي امو زش امر مديريت ورهبري درسطح مختلف نظام اموزشي امرمديريت ورهبري درسطوح مختلف نظا م اموزشي را به مدلها ونظريه هاي علمي استوار ميسازد
تعا ريف مديريت
ظهورسازمانهاي ا جتماعي وگسترش روز افزون انها يكي ازخصيصه هاي بارزتمدن بشري است ما درعصري زندگي ميكنيم شايد بهتربا شد ان را عصر سا زمان ناميد زيرا معمولا درسازمان ( بيمارستان ) متولد مي شويم سند موجوديت ( شنا سنا مه ) خود را از سا زمان (اداره امار ثبت احوال ) ميگر يم وبراي اموزش به سازمان ( كوركستان دبيرستان دبيرستان دانشكاه وغيره مي

رويم سپس اغلب عضو سازمان ( ادارات دولتي بنگاههاي خصوصي شركتهاي زراعي وغيره ) مي شويم وحتي بعدازفوت نيز ابطا ل سند مو جوديت وصدور جواز – با سا زما ن ( اداره امار وثبت احوال وشهرداري ) خواهد بود به اين ترتيب وبا توجه به عوامل گوناگون مكاني وزماني وويژگيها و نيا زها ي خاص هر جامعه هر روز بر تكا مل وتوسعه اين سازمان ها افزوده ميشود بديهي است هرسا زمان اجتما عي براي نيل به اهدافي طراحي شده وبا تو جه به سا ختا رش نيا زمند نوعي مديريت است گفتيني است ظهور پد يده اداره كردن مربوط به روزگار اخيرنيست بلكه از ديرباز شد متوجه شده

است براي رسيدن به هدف لازم است به بسيج امكا نات ورهبري اين امكانات بسوي ان حرف شخص اقدام كند البته با يد توجه داشت شيوه رهبري و مديريت در هر تمدني بستگي به سا خت فرهنگي ان تمدن دارد مد يريت را به گونه هاي متفا وت تعريف كرده اند صا حب نظري مد يريت – اجزاي امر بوسيله ديگران توصيف كرده و برنقش ديگران وقبول هدف از سوي انان تاكيدورزيده ا ست گروهي ديگرمديريت را علم دهد هما هنگي كوشسها – اعضاي سا زمان واستفا ده از منا بع براي نيل به هدف رفتن توصيف كرده اند برخي مديريت را درقا لب اجزاي وظا يفي مديريت را تصميم گيري

دانست واين وظيفه را بهترين وا صيلترين نقش مدير قلمداد نموده است عالم ديگري برنقش هاي مدير ا ز ديد گاه تا زه تري نگريسته وبراي مدير وظايف ونقشها ي چون رهبري سا زمان منبع اطلاعاتي عامل تصميم گيري وروابط با سا ير سازما نها برشمرد ه است.

بررسي سبكهاي مديريت
دوره پيش از مديريت علمي
سازمان اداري پديده اي نو ظهور نيست بلكه از هما ن اغاززندگي اجتماعي بشروجود داشته است زيرا هر نوع زندگي اجتماعي خواه ونا خواه تصادم واصطكاك ميان افراد بشروميان منافع انان را افتضا مي كنداز اين رو تقريبا طبيعي بنظر مي رسد اجتماعات اوليه بشرنوعي مقررات را برسرنوشت خود حاكم كرده باشند براساس اين قوانين اوليه يك سلسه اداب ورسوم ابتدايي ديگر بود شالوده

سازمانهاي اجتماعي و اداره اموراين سازمانها ريخته شد ريشه بسياري ازمبا حث اداري عصر حاضر را شايد بتوان درعمق مبا حث اداري اين دوران مقدماتي از تاريخ مبا حث بشرجستجوكرد متاسفانه تاريخ اداره امور سازمانهاي اجتماعي دردوره هاي اوليه زندگي ملل انقدرها نوشته شده است اما ازخلال تاريخ تمدن بشرمي توان تا حدودي به نوع فعاليتهاي اداري پي برد بسياري ازشيوه هاي رهبري جديد با هدف تامين منا فع سا زمان اجتماعي وتضمين موفقيت رهبران سازماني مورد توجه زعماي صدراسلا م بوده است

دوره پيدايش نظريه هاي مكتب كلاسيك
در اواخر سال 1800 ميلا دي مجموعه اي ازمفاهيم تازه درباره سازمان وهم اكنون به عنوان نظريه كلاسيك شناخته شده است به گونه اي كه وسيع گسترش يا فت تا ثيرنظريه كلا سيك سازمان هم اكنون نيز بارز وبر جسته است چندان اثار ان دربسياري ازسازمانها ي پيچيده مشاهده ميشود درواقع مفاهيم كلاسيك سازمان درمقياس وسيعي از سازمانهاي بزرگ وپيچيده مصداق پيدا مي كند تاثير بسزايي درتكامل تمدن نوين داشته است نظريه كلاسيك سازمان را ساختاري ازروابط

قدرت نقش ماه فعاليتها وارتباطاتي بين افراد وجود دارد تعريف مي كند بطوركلي طبق اين نظريه سازمان يك ساختار مكانيستي بيروح وغيرقابل انعطاف است نظريه كلاسيك درسه مسير تحول يافت بورد كراسي اداري ومديريت علمي اساس اين سه جريان دريك م فرضيات مشابهي پايه ريزي شده وتاثير عملي انها يكسان است همچنين هرسه جريان دريك مقطع زماني رشد وتوسعه يافتند(1950 –1900 ميلادي )در اينجا اين سه نظريه را به افتضا ر شر ح مي دهيم ( گوئل كهن 1371 )
نظريه بوردكراسي

براي جلوگيري ازهرج و مرج حفظ ساختارونظم وثبات درسازمانهاي گوناگون سياسي نظا مي تجاري يا فرهنگي بورد كراسي پديد امده وبراي نخستين بار توسط ماكس وبرمطرح سندازبوردكراسي تعاريف مختلفي بعمل امده است بعضي انرا معادل ديوانسالاري ميدانند بعضي ان را حكومت مقامات اداري ناميده اند بطوري كلي بورد كراسي عامل نظم ترتيب سازماندهي وبرنامه ريزي است بشرط انكه به عامل انساني دران توجه بيشتري ميشود بي ترديد عناصر بورد كراسي جزيي حياتي ازسازمانهاي فرهنگي دولتي تجاري وديگرسازمانهاي نوين وپچيده امروزي راتشكيل ميدهند اين عناصر توضيح دهنده يك بورد كراسي كامل يا ايده ال هستند lil

مهمترين اين عناصر بصورت زيل خلاصه مي شوند 1- ايجاد سلسه مراتب اداري 2-استخدام كا ركنان متخصص بنا براصول شايستگي كارداني وصلا حيت شي 3- رعايت تطابق اصل تخصص با اصل تقسيم كا ردراستخدام كاركنان 4- تدوين قوانين ومقررات وايين نامه هاي اجرايي 5- اختياروقدرت قانوني ورعايت اصول روابط رسمي درجريانات اداري جنبه هاي منفي بورد كراسي عبارتند از 1- خشكي وانعطاف ناپذيري 2- جمود شخصيت 3- جابجايي اطراف
1- محدوديت هاي موجود درطبقه بندي 5- خود جاودانگي وساخت امپراطورگونه 6- هزينه هاي سرسام اور 7- نگراني واضطراب عملكرد ها وجنبه هاي مثبت بورد كراسي عبارتند از 1- تخصص گرايي 2- ساختار قوانين ومقررات حاكم به سازمان ) 3- پيش بيني ازطريق قوانين مقررات وديگر عناصربورد كراسي 4- رفتار عقلايي 5- دموكراسي يا مردم سا لاري
نظريه اداري
نظريه اداري دومين جز ازنظريه هاي كلاسيك سازمان ومديريت به شمارمي رود موني ويلي دوتن از پيشگامان نظريه پرداز اداري مي با شندانها درتشريح رابطه اشكار بين اصول مديريت وبورد كراسي مي نويسند سازمان درشكل رسمي اش مفهوم فرمان راندن ونظم وترتيب دارد ويك را وروش برنامه ريزي شده ودستوري است نظريه بورد كراسي ونظريه اداري هردو بروظيفه مداري 0 عقلايي بودن برخورد اصولي سلسه مراتب وحرفه گرايي پا فشاري مي كنند همچنين نظريه اداري عمان جنبه هاي منفي بورد كراسي را نيز دارد بنابراين در گسترده وسيع بو رد كراسي ونظريه اداري را مي توان يكي دانست البته بايد توجه داشت اين دوجريان فكري به صورت جداگانه وتا حدودي مستقل از يكديگررشد كرده اند نظريه پردازان اداري افرادي حرفه اي وباتجربه در مقاطع گوناگون مديريت بودند ؟ اهداف و نيات اصلي آنان
شخص كردن اصول ومفاعيم علمي سازمانهاي رسعي بود. اگر نظريه پردازان بورد كراسي ميگفتند يك سازمان چگونه بايد باشد نظريه پردازان اداري روش وچگونگي رسيدن به ساختار عملي ان سازمان رابيان مي كردند دربورد كراسي تاكيدروي سازمان است ودر – نظريه پردازان اداري بيشتربه مديريت سازمان توجه دارند اكثريت عناصرموجود درنظريه اداري درراستاي

طراحي وسازمان دادن اجزاي پراكنده شكل گرفته اند .

نظريه مديريت علمي
مديريت علمي سومين عنصرنظريه كلاسيك به شمار مي ايد توسعه ان درحدود سال 1900 ميلادي اغازشد وبسرعت مورد استفاده قرارگرفت نظريه مديريت علمي تقريبا همزمان با تعيم مفهوم بورد كراسي ونظريه اداري مطرح شد وبايد توجه داشت هر سه جريان فكري ازيك سو با همديگرسازگار واز سوي ديگر مكمل يكديگرند وبطوركلي ديدگاههاي مشتركي درباره مليت افراد وسازمانهايشان دارند تاكيد هرسه جريان به تحفص وساخت سازمان سلسه مراتب ووظيفه

استواراست اما به هرحال اصول ومبناي تجزيه وتحليل هريك از سه ديدگاه متفاوت است مديريت علمي برتجزيه وتحليل فيزيكي كار تاكيد مي ورزد درحاليكه بورد كراسي ونظريه اداري برساخت وفرايند سازمان انساني تكيه دارد به عبارت ديگر مديريت علمي يك نظريه خرد است درحاليكه بورد كراسي ونظريه اداري يك نظريه كلان است ---سهم را درپيشرفت وگسترش مديريت علمي دارد سيستم تيلور بنام مديريت علمي معروف است شامل دو عنصر اساسي است اول كشف تجربي بهترين طريقه اجراي هر عمل واجراي متشكله ان تعيين مدت زمان لازم براي انجام عمل تشخيص بهترين ابزار را داراست لازم براي انجام عمل وچگونگي بكار بردن آنها در مرحله يعني از پيشرفت

فنون ودرنهايت تعيين بهترين طريقه جريان كار وتوالي اجراي عمليات دوم تقسيم كار بين مديران وكاركنان به نخوي مسئوليت كشف بهترين روش اجراي عمليات وطرحريزي آنها تهيه ابزارادوات لازم قرار دادن مواد ووسايل مورد نيازدردسترس كاركنان به مقدار مطلوب ودرزمان ومكان مناسب وصدور دستورات وايجاد تسهيلات مورد لزوم ديگر به عهده مديران باشد به نظرتيلورفايده اساسي كار برد سيتم مذگوربالابردن سطح توليد است با جلوگيري ازاتلاف وقت كاركنان وصرفه جويي در كار ماشين

ووسايل توليد ازطريق حذف عمليات زايد وهماهنگي امور مختلف توليد حاصل ميشود مديريت علمي درواقع فلسفه يعني است ازمجموعه اصول زيل برجود امده است 1- ايجادعلم واحدي براي اجراي روش غير علمي متد اول 2- انتخاب كاركنان طبق روشهاي علمي وتعليم واموزش انان 3- همكاري صميمانه مديربا كاركنان به منظور اطمينان برتطابق نتايج كارشان با اصول وموازين علمي 4- تقسيم تقريبا مساوي كار ومسئوليت بين مديران وكاركنان براساس منطق هدف نهايي مديريت علمي

پرورش هريك ازكاركنان به حداكثرظرفيت توليدي است محدود يتهاي مديريت علمي عبارت است ازعدم توجه به احساسات وعواطف انسانها ونقش گروه دررفتار سازماني محدوديتهاي اعتقاد به وجود بهترين راه انجام كار پاداش مالي به عنوان موثرترين عامل بوجود اورند انگيزه تاكيد بيش از حد روي روش علمي عدم توجه تضاد وبرخوردهاي سازماني
دوره پيدايش نظريه نئوكلاسيك ( نهضت روابط انساني ) نظريه نئوكلاسيك را اغلب نهضت روابط انساني مي نامند همچنان ازنام ان پيداست اين نظريه برپايه نظريه كلاسيك بنا شده است به زبان ساده اين نظريه همان نظريه كلاسيك اصلاح شده كاملترشده ويا به عبارتي توسعه يافته است فرض اساسي درنظريه جديد اين است روي جنبه هاي اجتماعي وروانشناسي كاركنان به عنوان

افراد وگروههاي كاري بايدتاكيد شود باتوجه به اين عوامل تعريفي نظريه نئوكلاسيك ازيك سازمان ارائه مي دهد رامي توان به صورت زيل بيان كرد سازمان عبارت است ازمجموعه گروههاي انساني اهداف مشتركي دارند نهضت روابط انساني با بررسيهاي وسيع دركارخانه ها شورن وابسته به شركت وسترن الكتريك دراواخردهه 30- 1920 تا اوايل دهه 40 –1930 درشيكاگو به عمل امد وبه بررسيهاي ماشورن معروف است اغازشد حاصل بررسيهااينگونه بود انگيزش دررفتارخردي وگروهي

كاركنان موثرواقع ميشود يكي ازمهمترين نتايج حاصل ازتحقيقات مزبورشناسايي اهميت تاثير سيستم اجتماعي دستگاه درازياد كارايي است به عبارت ديگر اين بررسيها نشان داد ازدياد كارايي فقط به رفتارخردي مربوط نمي شود بلكه چكونگي روابط جمعي افراد درگروهها ي متشكل عامل بسيا ر موثري درافزايش بهره وري به شمار مي رود از اين رو براي نخستين باروجود سازمان غيررسمي دردرون سازمان رسمي به شناخته شد
نظريه نوين ( تحليل سيستمي سازمان )
اين نظريه ضمن توجه به همه عناصر سازمان كل سازمان واجزاي تشكيل دهنده ان را بايك ديد فراگير مي نگرد نظريه پردازان جديد سازمان رابه عنوان يك سيستم وفاق پذيريا سازگار مورد توجه قرار مي دهند بقاي ان وابسته به تعديل خود درمقابل تغييرات محيط خارج است براساس اين ديدگاه بين سازمان ومحيط خارج ان يك وابستگي متقابل وجود داشته وامكانات هريك به ديگري بستگي دارد اصول وضوابط نظريه مدرن ريشه درزمينه هاي مطالعاتي متعددي دارد دراين نظريه برخود پوياي عناصرمتشكله سازمان بايكديگرونيز برخورد ان باسازمانهاي ديگروهمچنين بامحيط

سازمان مورد تاكيد قرارمي گيرند نظريه سيستمي سازمان رابدين ترتيب تعريف مي كند ويك سا زمان عبارت است ازفرايندي ساختاري دراين فرايند اجرا براي اهدافي معين تماس متقابل با يكديگر قراردارند نظريه هاي جديد سازمان مديريت اگر چه پيش از سال 1950 ميلادي نيز كم وبيش مورد توجه قرار گرفته بود ليكن بطورعمده ازدهه 1950 ميلادي به بعد به پيشرفت وسيع ودامنه داري نائل امد ويژگيهاي نظريه نوين ( تحليل سيستمي سازمان ) بطور اختصار عبارت است از1- بينش سيستمي 2- پويايي 3- سطوح وابعاد چند جانبه ومتقابل 4- تعدد انگيزشها 5- احتمال پذيري 6-تعددريشه ها ي علمي 7- توصيفي بودن 8- تعدد متغيرها 9- وفاق وسازگاري

نظريه اقتضا درسازمان ومديريت
حركت به سوي سيستمهاي بازتر باعث طرح ديدگاه طراح موقعيتي يااقتضا درسالهاي 1970 ميلادي شد اين نظريه براين باوراست مطلوبترين راه كار درگروه يك راه حل خاص نيست بلكه شرايط وموقعيت عاي مختلف راه حل هاي مختلفي را ميطلبد وبصورت اگرانگاه مطر ح مي شود بطور كلي طبق اين نظريه سبك مديريت مديران تابع شرايط وموقعيت (محيطي رشد وبلوغ كاركنان و ) است
مهارتهاي مدير

رابرت كاتز مهارتهاي مورد نياز مديران را بصورت فني انساني وادراكي طبقه بندي كرده است (علا قه بند 1372 ) مهارت به تواناييهاي قابل پرورش شخص درعملكرد وايفاي وظايف منعكس مي شود اشاره مي كند بنا براين منظورازمهارت توانايي كاربرد موثردانش وتجربه شخصي است ضابطه اصلي مهارت داشتن اقدام وعمل موثردرشرايط متغيراست مهارت فني توانايي دراجراي وظايف خاص لازمه ان ورزيدگي در كاربرد فنون وابزارويژه وشايستگي عملي دررفتار وفعاليت است مهارت فني گويند مهارت انساني توانايي قدرت تشخيص درزمينه ايجاد محيط تفاهم وهمكاري واجراي كار بوسيله ديگران فعاليت موثر به عنوان عضوگروه درك انگيزه هاي افراد وتاثير گذاري بررفتار انان را مهارت

انساني گويند مهارت اداركي توانايي درك پيچيدگيهاي كل سازمان وتصور همه عناصرواجراي تشكيل دهنده كار وفعاليت سازماني به صورت يك واحد (سيستم ) را مهارت ادراكي گويند

فصل چهارم
وظايف مديران : هدف اصلي مديريت اموزشي تسهيل وپيشبرد امراموزش ويادگيري است مديران اموزشي درجهت زيل به اين هدف وظايفي را انجام مي دهند اين وظايف را دكتر علا قه بند دردوبخش وظايف خاص طبقه بندي نموده است الف –وظايف عمومي برنامه ريزي سازماندهي هدايت رهبري –نظا رت وكنترل –ارتباط ب-وظايف خاص 1- برنامه اموزش وتدريس 2- امور دانش اموزان 3- امور كاركنان اموزشي 4-روابط مدرسه اجتماع 5- تسهيلات وتجهيزات اموزشي 6- امور اداري ومالي . برنامه اموزش وتدريس مهمترين وظيفه مديران اموزشي هدايت جريان اموزش

ويادگيري به ويژه تسهيل جريان رشد وپرورش دانش اموزان است ساختاري تجارب يادگيري را سازمان داده اموزش ويادگيري دانش اموزان رامسير مي سازد برنامه اموزشي ناميده ميشود دركشورها برنامه اموزشي ازسوي نظام اموزشي تهيه وتنظيم مي شود مديران با ايجاد روحيه وشرايط مناسب تهيه وتدارك مواد ووسايل راهنمايي ومساعدت فكري وارزشيابي عملكردها ونتايج فعاليتهاي اموزشي زمينه اجراي موثر برنامه ها وتحقق هدفها را فراهم مي سازند مديران اموزشي با اقداماتي نظير موارد مدير مي توانند تغييرات چشمگيري درباره كار معلمان ودانش اموزان بوجود

اورند هدفهاي كلي نظام اموزشي رابصورتي معني دارودقيق تعريف نمايند هدفهاي كلي نظام را به هدفهاي فرعي تقسيم كنند بطوريكه درسطح مدارس قابل درك باشند مديران به كمك معلمان هدفها رامجددا بصورت هدفهاي عمل قابل اجرا دركلاس تعريف نمايند مديران با اقدامات مناسب وبالا بردن روحيه كاركنان شرايطي فراهم سازند معلمان ؟
هد فهاي شغلي وشخصي خودرا باهم پيونددهند.هد فها برحسب اهميت وفعاليتهاي آموزشي بر حسب كمكي؟ به تحقق هد فها مي كنند، ارزشيابي شوند .وظيفه مهم ديگري ؟ در قالب برنامه آموزشي تدريس براي مديران مي گردد ارزشيابي تدريس وفعاليتهاي آموزشي است بدون ارزشيابي ،اثر بخشي وكارايي معلمان وميزان تحقق هد فهاي آموزشي مشخص نخواهد شد ودرنتيجه هر گونه تغيير وتجديد نظر در برنامه هاي آموزشي نا ممكن خواهد شد . شرح وظايف مديرمدرسه
هم امور ي كه بايد مورد توجه و پيوسته در حوزه اگاهيهاي مدير باشد عبارتند از برنامه ريزي 1- سازماندهي 2- كنترل ونظارت تصميم گيري 5- ايجاد ياتقويت انگيزه – ان – انگيزه عالي 6- ارزشيابي عملكرد خود درباره امور پنجگانه فوق قلمرو مديريت اموزش ووظا يف مربوط به هر يك از انها الف ارزشبابي وراهنمايي معلمان
1- اگاه ساختن معلمان از – تعليم وتربيت

2- اشنا نمودن كاركنان واحد اموزش شرح وظايف سازمان خود
3- تشويق معلمان مشاهده يكديگر ومحصلين قسمتي از – معلمان براي بررسي موضوع
4- ايجاد شناخت متقابل از موضوعها و عناوين – مختلف در ميان معلمان
5- بازديد از كلاس معلم و رعايت نكات اصولي ان از جمله هما هنگي قبلي معلم قرار گرفتن در انتهاي كلاس ماندن تا پايان جلسه
6- تشكيل جلسات مذاكره بامعلم بلا فاصله بعد از بازديد به صورت مير رسمي
7- تشويق معلم به مشاركت در تحليل موفقيت تدريس خود

8- معرفي روشهاي مناسب درتدريس
9- اندازه گيري پيشرفت معلم در درس مربوطه ،با استفاده از جدول زمان بندي
10- توجه به عمق ياد گيري در دانش اموزان وميزان فهم مطالب
توجه به مناسب روش تدريس ا نتخابي از سوي معلم با مطالب ومفاهيم
1ـ نظارت بر نحوه اجراي طر حهاي اموزشي
2-ياري رساندن به معلم در ارزشيابي وتشكيل و قضا وت درست
3- توجه به ميزان علا قه واحساس ناشي از اموختن و دانش اموزان ومعلمان
4-ارزشيابي از كاركنان براساس قضاوت صحيح ومنطقي
5-ارائه روش اصلا ح هنگام تصحيح اشتباه كاركنان

6-انتخاب وگزينش معلمان شا يسته
7-توجه به حيطه هاي مختلف يادگيري وطرح سئوال توسط معلمين
8-مقايسه پيشرفت تحصيلي پايه هاي مختلف با يكديگر
9-تشويق وترغيب افراد در حدود تلا ششان
10-ارزشيابي از خود وميزان پيشرفت درامور
11-تشويق معلمان خلا ق ونو اور
12-استفاده ازشيوه رهبري برمبناي احترام انساني وشخصيت افراد
ب) برنامه ريزي اموزشي ودرسي
1- توجه به عكس العلماي وواكنشهاي معلمان دانش اموزان ووالدين نسبت به برنامه ها وانعكاس ان برنامه ريزي
2ـ درك نيا زها وعلا يق نو و توان وكشش فراگيران و انعكاس ان به بر نامه ريزان
ح-روابط اجتماعي وفرهنگي در مناسبت انساني
1- نفوذ در قلب و فكر افراد با اخلا ق پسنديده
2- كسب نظرات واطلا عات منا سبت از معلمان ودانش اموزان در زمينه امور مدرسه
3- استفاده از مهارت هاي وفنون ارتباط اجتماعي ومناسبات انساني
4- استفاده از امكانات والدين براي همياري وتقويت تلا ش معلمان در مدرسه
5- ايجاد ارتباط نزديك و موثر ميان خانه ومدرسه

6-دعوت از سخنرانها وتشكيل جلسات اوليا ومربيان وايجاد رابطه نزديك ميان مدرسه وجامعه
1- قرار دادن افراد در جر يانات مرتبط با مدرسه
2- در جريان گذاردن والدين از عملكرد مدرسه از طريق تشويق ودانش اموزان روزنامه هاي ديواري
3- ايجاد شرايط مساعد در محيط كار جهت تحكيم وروابط بين كاركنان
10-ايجاد شرايط مساعده در محيط كار جهت تحكيم امنيت شغلي تابدين طريق افراد با اطمينان ودور از گراني به كار خود بپردازد

11—افراد وايجاد وارتباط سازنده انهار
12- مهيا ساختن شرايطي كه در ان افراد بتواندبه راحتي وبدون هيچگونه ترس ونگراني عقايد ونظرات وپيشنهادهاي خودراارائه دهند.
13- متقاعدساختن افراددرمواردمختلف بااستفاده از دلايل منطقي به منظور ايجادوجودتفاهم
14-اشكارساختن علاقه واحتياج به ياري وكمك افراد واستفاده از تجارب انها عمل به انچه كه خودداردديگران انتظاردارد .
15- ايجادمحيطي كه در ان افراد فرصت مشاركت در امور را داشته است وبا علا قه دلسوزي و احساس تعلق در فرايند كار گروهي همكاري كنند
شناخت ارزشهاي معنوي وجود انساني گسترش وتوسعه ان در اداره امور
16ـ شناخت ارزشهاي معنوي وجود انساني با گسترش وتوسعه آن در اداره امور

ج)ايجاد وانجام تغييرات
1ـ مدير مي بايد به وجود آورنده يك پويا ورشد دهنده باشد وبراي نيل بدين منظور برنامه هايي را طراحي واجرا نمايد
2- مطالعه وضعيت موجود وكشف مسائل عمده مانند وضعيت امور اموزشي وپرورشي قابليتها ، نيازها ، استعداها
3- آگاهي كامل از مقررات وقوانين سازمان
4- شناخت انتظارات و ارزشهاي حا كم بر محيط
5- ترجيح منافع اجتماعي برمنافع فردي
6- درنظر گرفتن محدوديتهاي مالي وزماني
7- شناسايي افراد با نفوذ وحمايت كننده
8- آشنا نمودن كاركنان با هدف وبرنامه هاوپرورش مهارت شناخت آنهادراين زمينه
9- واگذاري امورجزئي ولي ضروري به ديگران وتفويض اختيارت لازم به آنها
10- افزايش تما يل به همكا ري دسته جمعي يا گرو هي در افراد از طريق انتقال
11- اختيا رات وشركت افراد در اخذ تصميمات مختلف
هه ) ميا نجي و ياور در حل مشكلا ت ، بحرانها ، تعا رضات
1- رسيدن به موقع به مسا ئل ومشكلا ت دانش اموزان
2- كمك به حل مشكلات خارج از مد رسه كا ركنان
3- ايجاد ارتبا ط ميان افراد داراي مشكل وافراد حلال مشكل
4- ريشه يا بي مسائل وتعارضات موجود
تشكيل جلسات مشا وره اي وگوش دادن – مطالب ديگران بدون تعصب وبا علاقه مندي
شناخت انگيزه ها ونيا زها ي انسا ني
حسا برسي وكنتر ل امور ما لي وبودجه وپشتيباني وتداركا تي

1- اشنايي با مفا هيم حسا بداري و اصول ومبا ني ان
2- ا شنا يي با سير بودجه و مراحل تهيه لا يحه ، بررسي ، تصويب و اجراي قانون بودجه
3- رعايت مقررات ما لي
4- تهيه فهرست موجودي ونگهداري حساب اموال
5- كو شش در حفظ سا ختمان واموال مدرسه
6- نظارت بر حسن ا جراي امور ما لسي
7- تنظيم اسنادبرمبناي مقررات مالي وسوابق
8- دقت درتهيه وكاربردملزومات اموزشي براي مدرسه
ز)مشاوره،راهنمايي تحصيلي،شغلي،تربيتي دانش اموزان
1-اشنايي باروان شناسي تفاوت هاي فردي
2-سعي در شنا خت استعداها و علا يق و توا نا ييها ي افراد
3-شناخت دانش اموزان ازلحاظ شخصي،خانوادگي واجتماعي
4-فراهم كردن زمينه هايي كه اشخاص درصورت احساس نيازبه كمك قادرباشند براي رفع ان مراجعه نمايند .
5-فراهم اوردن فرصت هايي براي رشد اجتماعي دانش اموزان
6-تشريك مساعي وهمكاري با معلمان-والدين – ومتخصص براي رفع مشكلات عاطفي،شخصيتي وتحصيلي دانش آموزان
7-جلب مشاركت دانش آموزان بوسيله پيش بيني برنامه هاوفعاليت هاي تفريحي وهنري
8-شناسايي ومعرفي دانش آموزان استثنايي وكم توان وپرتوان ذهني به
9-ايجادارتباط با مراكزخدمات مشاوره ومتخصصين مربوطه

10-توجه وحمايت ازآ موزش ضمن خدمت كاركنان مدرسه درزمينه ي مشاوره وراهنمايي
11-شناخت مشاغل گوناگون ورشته هاي مختلف تحصيلي
12-نصب صندوق شكايات،سؤالات تربيتي،رواني،رفتاري، اخلاقي، شغلي وحرفه اي درمدرسه
13-تشكيل پرونده تحصيلي دايربراطلاعات شخصي واخلاق وخانوادگي
دانش آموزان
اهم فعاليت هاي روزانه
مدير واحدآموزشي
1-نظارت وكنترل ورودوخروج افراد مسئؤل
2-حضوربه موقع قبل از كليه همكاران به آموزشگاه وخروج ازآن پس ازسايرين كنترل اطراف ،اكناف وداخل مدرسه قبل از شروع به كاروبعدازخاتمه كارواحدآموزشي ورسيدگي به مسائل ايمني در اين رابطه
3-عدم ارائه اطلاعات واحدآموزشي به افراد غيرمسئؤل
4 –كنترل ورود و خروج دا نش ا مو زا ن و ملز و ما ت و وسا يلي كه همراه دارند
5- نظارت بر رفتا ر دانش امو زان در مواقعي كه در ساعات درسي به طور موقت از كلا س خارج مي شوند
6- محا فظت ومراقبت از اسناد واموال اموزشگاه
7- رعايت واعمال صرفه جويي در مصرف اب برق و تلفن
بررسي سبكهاي مديريت علمي

دوره پيش از مديريت علمي
سازمان اداري پديده اي نوظهور نيست بلكه از همان ا غاز زندگي اجتماعي بشر وجود داشته است زيرا هر نوع زندگي اجتما عي خواه ونا خواه – - را اصطكاك ميان افرادبشر وميان منافع انان را افتضا مي كند از رو تقريبا طبيعي به نظر مي رسداجتماعات اوليه بشرنوعي مقررات را برسرنوشت خود حا كم كرده باشند براساس اين قوانين اوليه يك سلسه اداب ورسوم ابتدايي ديگر بود - سازمانهاي اجتما عي واداره امور اين سازمانها ريخته شد ريشه بسياري از مباحث اداري عصرحا ضر راشايد بتوان درعمق مباحث اداري اين دوران مقدماتي از تاريخ حيات بشر جستجو كرد.متاسفانه تاريخ اداره امور سازمانهاي اجتماعي در دوره هاي توليه زندگي ملل آنقدرها نوشته نشده است اما از فلاك جديدباهدف تامين منا فح سازمان
اجتماعي تضمين موفقيت رهبران سازماني موردتوجه زعماي صدراسلام بوده است.
امور دانش آموزان
وظايف مربوط به اين بخش شامل دو قسمت است : الف- وظايف اداري وسرپرستي امور دانش آموزان .- پذيرش وثبت نام دانش آموزان – نگهداري آمار اطلاعات مربو ط به دانش آموزان تفكيك پايه تحصيلي . تعيين نسبت دانش آموزان به معلمان وپيش بيني آمارهاي سالهاي تحصيلي آينده .- ثبت وضبط ونگهداري نمرات ، مدارك واطلاعات مربوط به سوابق تحصيلي دانش آموزان
ب- شناسايي توانائيها ،علايق ونييازهاي كودكان وپرورش آنها .
امور كاركنان آموزشي
كاروفعاليت هرنظام آموزشي متلزم تامين افراد شايسته ووابد شرايط است سيران آموزشي بابهرگيري از شايستگي هلي فردي وتخصصي معلمان وراهنمايان تعليماتي مي توانند به پيشرفت فعاليتهاي آموزشي وا فزايش بازده مدارس كمك كنند درانياي وظيفه سرپرستي وهدايت كاركنان آموزشي مديران بايد از نفوذ وتوانايي رهبري خويش بهره بگيرند در تنظيم جدول ساعات كار تعيين دروس ،اجراي آزمونهاي وامتحانات با كادرآموزشي مشورت كنند وبه موقع بي ملاهانه از كادرآموزشي ارزشيابي بعمار آورند .

روابط مدرسه واجتماع
نظام آموزشي به منظور تحقق اهداف چند بعدي جامعه برباينده ومدارس درخدمت نيازهاي اجتماع هستند ازاين روبرقراري ارتباط موثر ميان مدرسه واجتماع امري طبيعي بنظر ميرسد هدف از برقرلري روابط ميان مدرسه واجتماع ،ايجاد اعتماد متقابل از طريق اطلاع رساني به مردم درباره وضعيت كار مدارس است تابدين وسيله حمايت آنان رابراي حل و وفصل مشكلات گوناگون مدارس رايب نمايند مردم باكسب آگاهي بيشتر از اهميت آموزش وپرورش به مشاركت درسرنوشت آموزشي وتربيتي فرزندان خود تشويق مي شوند مدارس نيز متقابلا از نظرات ونيازهاي مردم واجتماع اطلاع يافته به تجديد نظر وتغيير دراهداف وبرنامه هاي آموزش وپرورش ملزم مي گردند .
تسهيلات و تجهيزات

اجراي برنامه هاي آموزشي ايفاي وظايف تدريس وتربيت دارانه خدمات فرهنگي و بهداشتي به دانش آموزان مستلزم استفاده از تسهيلات وتجهيزات ويژه است . تحصير وتدارك اين امكانات جز ووظايف مديران آموزشي است
اموراداري ومالي
ارانه خدمات آموزشي وفعاليتهاي مدرسه منوطبه اداره موثر امور وتامين منابع مالي و بودجه است .بنابرين ادارهوسرپرستي موثرامور گوناگون مدرسه ثبت نام تقسيم كار با توجه به شرح وظايف كاركنان ابلاغ آيين نامه ها ،بخشنامه ها ودستورالعمل ها نظارت برد فاتر ومدارك مدرسه ونگهداي از آنها ،تامين منابع مالي مدرسه چرا از طريق دولتي يا مردمي نيز از وظايف مديران به شمار مي رود .(علاقه بند 1374 )
مفهوم سه بعدي مديريت آموزشي

دراين طبقه بندي عوامل متعددي مورد توجه قرار مي گيرد ولي سه عنصر ا صلي آن عبارتند از كار يا وظيفه مدير 2-شخص مدير 3-زمينه اجتماعي كارمدير از اين طبقه بندي به ويژ براي فهم موقعيتها وشرايط كار ادارات آموزش وپرورش ومدارس مي توان استفاده كرد توصيف هريك عناصر فوق به شرح زير است :
1-كار مديريت آموزشي شامل وظايف رسئوليتهاي مرتبط با امور مخلف آموزش وپرورش است .انجام دادن كار مستلزم دانش و معلوماتي با محتواي خاص وتوانائيها ومهارتهاي لازم براي عملكرد موثر است .نوع كار واهميت آن ممكن است با توجه به شرايط زماني ومكاني تغيير پذير باشد .
1- شخص مدير آموزشي داراي ويژگيهاي جهاني ،ذهني ،عاطفي وروحي معيني است با قبول تصدي كار مجموعه عقايد ارزشها انتظارات ذخانه انرژي دانش ومهارتها قابليتهاوالگوهاي رفتاري شخصدرانجام دادن كار موثر واع مي شوند ماهيت وويژگيهايي كار نيز متقابلًادرشخصيت ورفتار شخص بتدريج اثر مي كنند .
2- زمينه يا وضعيت اجتماعي شامل شرايط امكانات ومحدود تهائي است حيطه وحدود كار را معين مي كنند ودر عين حال بر طرز نكه ورفتار شخص رازشها و اعتقادات او موثر واقع مي شوند رو يهم رفته شخص درنحوه انجام كار موثر است وكار به انحاي مختلف شخص را تحت تاثير قرار مي دهد وهردو تحت تاثير شرايط زمينه اجتماعي قرار مي گيرند.

مديريت آموزشي
نظام آموزشي كار ساز واثر بخش مستلزم ترارك سازمان ومديريت وتامين منابع انساني ،مالي ومادي است اين عوامل مشي جهت ديگري وهمچنين امكانات ومحدود يتهاي برنامه هاي آموزشي راتعيين تكليف مي كنند ..شيوه مديريت نظام آموزشي اساسًا به نظريه سياسي حاكم برجامعه وابسته وفقط هنگامي تغيير مكند ؟ نگرش سياشي دسنخوش تغيير ودگر گوني شود از اين رو در كشورهائي ؟ مفهوم مسبتدانه حكومت مقبول است احتمالًا شيوه مديريت در نظام آموزشي از ويژگيهاي نظام مسبتدانه بر خوردار خواهد بود ودر كشورهائي؟ مفهوم مردمي حكومت مورد اعتقاد است احتمالًا پيش بيني هائي براي مشاركت مردم در امر رهبري راداره نظام آموزشي مه نظر قرارخواهند گرفت

منظور راز مديريت در سازمانهاي آموزشي پيشبرد موثر آموزش ويادگيري است
مفروضات نظريه هاي سنتي مديريت
1- رهبري حق كساني است ؟سلسله مراتب قدرت در مقام بالاتر قرار دارند.
2- حسن روابط انساني ضروري است تا زير دستان تعميمات مقامات بالا اطاعت كنند .
3- قدرت واختيار قابل تعويض است ولي مسئوليت را نمي توان با ديگران تقسيم كرد مسئوليت نهايي در امري به عهده مديري است در راس سلسله مراتب قدرت قرار دارد.
4-ا فراد در شرايطي احساس امنيت مي كنند ؟رهبران صاحب مقام در سازمان حا قط منابع آنان باشد .

5ـ وحدت هدف از طريق وظيفه شناسي ووفاداري نسبت به رهبر صاحب مقام ايجاد مي شود .
6ـ حداكثر بازده در محيطي توام با رقابت و فشارهاحاصل شود .
7- مشي ها وتهيه برنامه نيز مثل اجرا كردن آنها بايد از طرح سازماني صف وستاد استفاده شود ( چون فروضات نظريه‌هاي سنتي مديريت
1. رهبري حق كساني است كه در سلسله مراتب قدرت در مقام بالاتري قرار دارند.
2. حسن روابط انساني ضروري است تا زيردستان از تصميمات مقامات بالا اطاعت كنند.
3. قدرت و اختيار قابل تفويض است ولي مسئوليت را نمي‌توان با ديگران تقسيم كرد. مسئوليت نهايي در هر امري به عهده مديري است كه در رأس سلسله مراتب قدرت قرار دارد.
4. افراد در شرايطي احساس امنيت مي‌كنند كه رهبران صاحب مقام در سازمان، حافظ مافع آنان باشد.

5. وحدت هدف از طريق وظيفه‌شناسي و وفاداري نسبت به رهبر و صاحب مقام ايجاد مي‌شود.
6. حداكثر بازده در محيطي توأم با رقابت و فشار حاصل بشود.
7. در تعيين هدفها، خط‌مشي‌ها و تهيه برنامه نيز مثل اجرا كردن آنها، بايد از طرح سازماني صف و ستاد استفاده شود (چون مسئوليت اجراي خط‌مشي و برنامه با ساختار صف و ستادي است بنابراين در تهيه آنها نيز بايد مسئوليت داشته باشد.

8. اختيار، امتياز و حق ويژه شخصي است كه صاحب مقام رهبري است.
9. فرد در سازمان قرباني و فداي هدف است (فرد در خدمت سازمان است نه بالعكس)
10. ارزشيابي حق ويژه مقام رهبري است.

مفروضات نظريه‌هاي جديد مديريت
1- رهبري منحصر به كساني است كه در سلسله مراتب قدرت صاحب مقام و منصب بالا هستند، نيست. هر كس به ميزان مشاركت در كار، در رهبري گروه سهيم است.
2- حسن روابط انساني از لحاظ كار گروهي و رفع نيازهاي فردي اعضاي گروه ضرورت دارد.
3- مسئوليت را هم متناسب با قدرت و اختيار مي‌توان تقسيم و تفويض كرد. هر كس كه به نحوي در اجراي خط‌مشي يا برنامه‌اي شركت دارد بايد در حدود كار خود سهمي در تصميم‌گيري داشته باشد.
4- افراد در شرايطي احساس امنيت مي‌كنند كه در مسئوليت و تصميم‌گيري شركت كنند.
5- وحدت هدف از طريق اجماع يا موافقت و وفاداري گروهي تأمين مي‌شود.
6- حداكثر بازاده در محيطي توآم با آزادي عمل نتيجه مي‌شود.
7- سازمان صف و ستاد منحصراً بايد به منظور تقسيم كار و اجراي خط‌مشي و برنامه‌هايي كه بوسيله كل گروه شركت كننده تعيين و تهيه شده مورد استفاده قرار گيرد (صف و ستاد بايد فقط مسئوليت اجرايي را عهده‌دار شود).

8- موقعيت، نه مقام، تعيين كننده حق و امتياز براي اعمال قدرت و اختيار است.
9- فرد در سازمان قرباني و فداي هدف نيست (تحقق مؤثر هدفهاي سازمان منوط به رشد و رضايت كاركنان است).

روشهاي تدريس
در تمدن و فرهنگهاي مختلف از ديرباز از آن زمان كه مسئله تربيت نسل جديد مطرح بوده است مسئله انتخاب روش تدريش نيز وجود داشته است. در اين قسمت برخي از شيوه‌هاي تدريس را بيان خواهيم كرد. روشهاي مبتني بر انتقال دانش بوسيله معلم در اين روشها عامل ارتباط بين علم و دانش‌آموز كلام است و از قديمي‌ترين روشهاي تدريس به حساب مي‌آيند در اين روشها محور فعاليتهاي فكر و عملي كلاس درس معلم مي‌‌باشد و معلم داراي اعتبار و سنديت بوده و در واقع مسئول انتقال معلومات مي‌باشد. رايج‌ترين اين روشها عبارتند از: 1ـ روش گفتار، 2ـ روش حفظي، 3ـ شيوه يا روش پرسشي، 4ـ روش سخن‌راني،

روشهاي نوين تدريس (روش آزمايشي و گردش علمي و شيوه نمايشي)
در اين روشها محور فعاليتهاي كلاس درس دانش آموز مي‌باشد و كليه امكانات آموزشي براي كمك به دانش آموز مهيا مي‌شوند تا او را در امر يادگيري فعالتر نمايند. انواع روشهاي نوين تدريس عبارتند از:
الف: روشهايي كه در آنها كار دسته جمعي دانش‌آموزان جانشين تدريس دسته جمعي معلم مي‌شود. از جمله اين روشها: 1ـ روش خانم مونته سوري، 2ـ روش و كرولي، 3ـ ارائه فعاليتهاي درسي در قالب نقشهاي نمايسي، 4ـ نمايش فعاليتها، 5ـ روش اكتشافي.
ب: روشهايي كه بر اساس آنها دانش‌آموزان كلاس به چند گروه تقسيم مي‌شوند كه شامل روش واحد و روش پروژه يا طرح و اجرا مي‌باشد.

ج: روش آموزش انفرادي كه شامل روش آموزش برنامه‌يي و روش آموزش با كمك كامپيوتر است.
د: روشهاي مختلف كه به طور همزمان آموزش دسته‌جمعي و كار فردي را اعمال مي‌كند.

فصل سوم

امكانات فيزيكي
يكي از مشكلات مهم آموزش و پرورش عدم استفاده صحيح از وسايل و امكانات آموزشي است از آنجا كه كاربرد صحيح وسايل و امكانات آموزشي در تعميق يادگيري دانش‌آموزان و پيشرفت تحصيلي آنان نقش اساسي ايفا مي‌كند. لذا لازم است اهميت اين موضوع مدنظر قرار گيرد و به كاربست صحيح تجهيزات و امكانات و بهره‌وري از فضا توجه كافي مبذول شود. به بيان ديگر اگر يادگيري ملازم با استفاده از امكانات و وسايل و دستگاهها باشد ممكن است از دو نظر عميق و اثربخش باشد.

اولاً درصد يادگيري از طريق حس بينايي با مقايسه ساير حواس به مراتب زيادتر است. ثانياً آموزش مي‌خواهد دانش‌آموزان را با واقعيتها و دنياي واقعيتها آشنا كرده و در نهايت فرد را براي زندگي در آنها آماده سازد مادام كه بطور فرضي از ماشين و روش كار ان سخن مي‌گوييم نبايد از دانش‌آموزان خود انتظار داشته باشيم كه آن را بطور عملي و بدون اشكل بكار اندازند. كشورهايي كه از آموزش و پرورش پيشرفته برخوردارند قبل از هر اقدامي ابزار و امكانات آموزشي را فراهم مي‌كنند و به جنبه‌هاي عملي و كاربردي آموزشها اهميت بيشتري مي‌دهند. به هر حال مديران آموزشي مس

ئول تهيه و آماده‌سازي منابع و امكانات تكنلوژيك هستند و بر آنها فرض است كه با ديدي وسيعتر به اين مسأله نگاه كنند منابع مادي و تكنولوژيك آموزشي را مي‌توان به فضاها مواد و تجهيزات آموزشي تقسيم كرد كه هر دوي آنها در كنار نيروي انساني از اهميت خاصي برخوردار هستند. فضاهاي آموزشي شامل زمين، ساختمان كلاس درس، كتابخانه، آزمايشگاه، كارگاه، زمين بازي، سالن نمايش و نظاير آن مي‌باشد. (ميركمالي 1373).
دبيرستان دخترانه فرقاني داراي 1500 متر مربع مساحت

كل و 600 نفر دانش آموز است كه در اين قسمت فضاي سرانه آموزشي را محاسبه خواهيم كرد :

با توجه به اينكه فضاي آموزشي استاندارد براي هر فرد 5-3 متر مربع است نتيجه مي‌گيريم اين دبيرستان داراي فضاي سرانه آموزشي استاندارد مي‌باشد. همانطور كه گفته شد دبيرستان فرقاني 1500 مترمربع مساحت دارد كه از اين مقدار 1000 متر مربع فضاي آموزشي مي‌باشد، فضاي آموزشي اين دبيرستان شامل چندين كلاس درس مي‌باشد . مساحت اداري اين دبيرستان 50 متر مربع است و قسمت خدماتي و سرويس بهداشتي 40 متر مربع مي‌باشد و حدود 310 متر مربع مساحت حياط و سال اجتماعات و بوفه مي‌باشد. 100 متر مربع مساحت دو آزمايشگاه و كتابخانه و سايت كامپيوتري است و مسئولين مدرسه معتقدند اين امكانات براي دانش آموزان مناسب است .
درصد 60 6/0
فضاي آموزشي
درصد 3/3 033/0
اداري
درصد 6/2 026/0 =
خدماتي
درصد 6/20 206/0 =
فضاي تفريح و ورزش
درصد 66/6 066/0

آزمايشگاه ، كتابخانه و سايت

دبيرستان دخترانه فرقاني در داخل مدرسه فضاي مناسب ورزشي دارد و دانش آموزان را در هفته يك يا دو بار به سالن ورزشي مي‌برند و امكانات ورزشي مناسب را در اختيار آنان مي‌گذارند. دبيرستان داراي كتابخانه و كتاب براي استفاده دانش‌آموزان است و مكاني خاص براي آزمايشگاه دانش آموزان فيزيك ، شيمي ، رياضي وجود دارد و مقدار زيادي وسايل آزمايشي براي درس زيست ، فيزيك و شيمي و قسمت

اداري مدرسه موجود مي‌باشد وضعيت نيمكت دانش‌آموزان و ميز معلمين و
تخته سياه و رعايت فاصله و نور درحد مطلوب مي‌باشد و مجهز به


وسايل گرم كنند و سردكننده مناسب است. در بوفه دبيرستان كليه وسائل بهداشتي رعايت مي‌شود و دانش‌آموزان از تغذيه مناسب برخوردار مي‌باشند در مورد سرويس بهداشتي دبيرستان نيز اصول بهداشتي رعايت مي‌شود دبيرستان دخترانه فرقاني يك ساختمان دو واحدي است كه در طبقه اول دفتر مدير دختر معاونين و ساير كلاسهاي متعلق به دانش آموزان است قرار دارد و در طبقه دوم هم سالن و كلاس‌هاي درس وجود دارد و سرويس بهداشتي و سالن اجتماعات و بوفه در حياط دبيرستان واقع شده است.
72/1371 تاريخ تاسيس مدرسه اهدايي برادران حاج محمد ، حاج رضا فرقاني با نظارت و احداث و بازسازي مدارس شهرستان كرج .
علت تاسيس مجتمع دخترانه فرقاني بالا بردن سطح دانش آموزان و معلومات جوانان در منطقه محروم حصارك اعلام شده ، در هنگام تاسيس اين دبيرستان چنين مجتمعي در آن منطقه وجود نداشته به همين دليل يكي از بانيان خير تصميم به اهداث اين مجتمع گرفته و به كمك خداوند و اراده و تلاش زياد موفق به تاسيس مجتمع آموزشي شده است .

فصل چهارم

امكانات پرسنلي
نيروي انساني شاغل در مراكز آموزشي. چه افرادي كه فعاليت اساسي آنها تدريس و كار مستقيم با يادگيرندگان است و چه آنهايي كه نقش مديريت و رهبري را در مراكز آموزشي به عهده دارند. بايد كارآمدترين افراد باشند و بهره‌دهي آنان نيز در سطح بهينه ارزشيابي شود. نيروي انساني مراكز آموزشي در نقش تسهيل كنندگان يادگيري بايد با شيوه‌هاي نوين آموزش آشنا باشند و از ويژگيهاي شخصيتي لازم، اموزشها و مهارتهاي مورد نياز براي ايفاي وظايف خطير خود بهره‌مند شوند (ساعتچي 1376) در اين قسمت امكانات پرسنلي دبيرستان دخترانه فرقاني بررسي مي‌شود.

«نمودار سطح تحصيلات پرسنل

فصل پنجم

تعريف بودجه
انواع بودجه‌ها در مديريت مؤسسات مورد استفاده قرار مي‌گيرد و روشهاي مختلفي براي بودجه بندي وجود دارد. بودجه به زبان ساده، صندي است كه مشخص مي‌كند كه چه مقدار از كل منابع سازمان به اهداف خاصي اختصاص خواهد يافت. به عبارت ديگر، بودجه نشان مي‌دهد كه منابع سازماني دريك دوره زماني معين براي انجام فعاليت‌هاي ويژه سازماني چگونه تخصيص يافته است.

ضرورت آشنايي با بودجه
اجراي برنامه‌هاي آموزشي، ايفاي وظايف تدريس و ارائه خدمات فرهنگي و بهداشتي به دانش‌آموزان، مستلزم استفاده از تسهيلات و تجهيزات ويژه است.
تهيه و تدارك اين امكانات جزو وظايف پشتيباني و تداركاتي يك مدير مدرسه است. براي انجام دادن چنين وظايفي لازم است منابع مالي مدرسه از طريق دولتي و چه از راه كمك‌هاي مردمي تأمين گردد براي آن كه يك مدير مدرسه بتواند وظايف و مسئوليت‌هاي مالي خود را مطابق با ضوابط و مقررات و به نحو مطلوب انجام دهد ضروري است كه با امور مالي تخصيص بودجه به امور و نحوه هزينه كردن آن آشنا باشد.

هزينه‌هاي آموزشي
مطالعه دقيق هزينه‌هاي صريح آموزش، امروزه بسيار مهم قلمداد مي‌شوند. زيرا:
1ـ هر قدر برآورد هزينه‌ها با دقت بيشتري صورت گيرد، ميتوان پيشاپيش بودجه و منابع كافي براي اجراي صحيح برنامه‌هاي آموزشي تدارك نمود. 2ـ هر اندازه هزينه‌هاي توليد آموزش دقيقتر پيش‌بيني شوند به نحو بهتري مي‌توان به تقاضاهاي آموزشي پاسخ مثبت داد به اين معني كه ارتباط تنگاتنگي بين هزينه‌ها و كيفيت آموزشي وجود دارد. بديهي است كه پيش‌بيني‌هاي نادرست از هزينه ها از كيفيت ارائه خدمات آموزشي خواهد كاست. 3ـ از آنجا كه بازده سرمايه‌گذاري در آموزش بر اساس نسبت جريان درآمدها به جريان هزينه‌ها مي‌باشد. هر قدر هزينه‌ها دقيق‌تر محاسبه شوند، تخمين نرخ بازده صحيح‌تر خواهد بود.

هزينه‌هاي صريح آموزش، شامل كليه مخارجي است كه بدون انجام آن ارائه خدمات آموزشي ممكن و ميسر نمي‌باشد. هزينه‌هاي صريح آموزشي، در واقع منابعي است كه مؤسسات آموزشي براي ارائه خدمات خود مجبورند فراهم نمايند. هزينه‌هاي صريح توليد آموزش به دو قسمت مجزا تقسيم مي‌شوند:
1ـ هزينه منابع سرمايه‌اي 2ـ هزينه

منابع نيروي انساني

هزينه منابع نيروي انساني
اداره هر مؤسسه آموزشي، علاوه بر كادر مديريت كادر اداري و دفتري، و افراد مورد نياز براي نگهباني و نظافت، نيازمند كادر آموزشي و يا اصطلاحاً هيأت علمي در تخصص هاي گوناگون مي‌باشد. در واقع اهميت هر مؤسسه آموزشي وابسته به كفايت‌ها و قابليت‌هاي كادر علمي و آموزشي آن مؤسسه مي‌باشد. استخدام دائم، پاره‌وقت و يا استفاده از معلمان، دبيران و استادان حق‌التدريسي، هزينه‌هاي اساسي منابع نيروي انساني يك مؤسسه آموزشي را تشكيل مي‌دهد. به اين ترتيب هزينه حقوق و دستمزد كادر آموزشي و اداري، يكي از مخارج عمده مؤسسات آموزشي بشمار مي‌آيد.

وظايف مديران در زمينه مسايل امور مالي دبيرستان
از جمله وظايف مالي مديران مي‌توان زير اشاره كرد:
تشكيل سرمايه و نگهداري حساب اموال، تهيه فهرست موجودي (دفتر اموال) رعايت قوانين و مقررات مالي، بررسي حساب‌هاي مدرسه از روي دفاتر و ارزشيابي آنها تنظيم سند حسابداري، تنظيم يا نظارت بر تنظيم دفاتر روزنامه و كل، بررسي عمليات حسابهاي بانكي چه بصورت جاري يا ديداري صندوق و حساب اشخاص به صورت
هزينه‌هاي سرمايه‌اي
اين هزينه شامل خريد يا اجاره زمين، ساختمان، ماشين‌آلات، تأسيسات، تجهيزات و كليه مواد مصرف شدني است كه بدون تدارك آنها امكان ارائه خدمات آموزشي با مشكل مواجه مي‌باشد. به عنوان مثال يكي از ضروري‌ترين هزينه‌هاي سرمايه‌اي كه موجوديت هر مؤسسه آموزشي به آن وابسته است، محل يا مكان مناسبي است كه از فضاي كافي جهت ارائه خدمات آموزشي برخوردار باشد پس از فضاي آموزشي وسايل و تجهيزاتي از قبيل ميز و نيمكت، تخته سياه و يا وايت برد و كليه لوازم سمعي و بصري مورد نياز براي آموزش را مي توان برشمرد كتابخانه آزمايشگاه سالن‌ها و زمين‌هاي ورزش و تجهيزات مرتبط با انها هزينه‌هاي ديگر سرمايه اي را براي يك مؤسسه آموزشي تشكيل مي‌دهند.

هزينه‌هاي استهلاك كالاهاي سرمايه‌اي از قبيل ساختمانها ـ تجهيزات و تأسيسات و هزينه تعمير و نگاهداري وسايل و لوازم آموزشي، خود از ديگر هزينه‌هاي مؤسسات آموزشي محسوب مي‌شوند.
هزينه‌هاي مصرفي از قبيل كاغذ و لوازم التحرير و هزينه‌هاي مصرف آب، برق، تلفن، گاز و ساير انواع سوخت نيز بخش ديگري از هزينه‌هاي يك مؤسسه آموزشي را تشكيل مي‌دهند.

بدهكاران و بستنكاران، نظارت بر حسن اجراي امور مالي مدرسه تنظيم اسناد لازم بر مبناي مقررات مالي و مصوب كوشش براي آماده بودن سوابق جهت بررسي مقامات مربوط ارسال به هنگام گزارش‌هاي لازم به اداره آموزش و پرورش و پيگيري اقدامات مربوط مديران مدارس به هنگام تغيير سمت نيز مؤظفند فهرست اسناد و دفاتر امتحانات و آمار و صورت اموال و وسايل مدرسه را در سه نسخه برابر مقررات مربوط به تنظيم و پس از تأييد مسئول جديد مدرسه يك نسخه را به اداره آموزش و پرورش بفرستند نسخه دوم را در مدرسه بايگاني كنند و نسخه سوم را به منزله رسيد نقل و انتقال براي خود محفوظ دارند.

منابع تأمين بودجه و اعتبارات مورد نياز مدرسه
هزينه سرانه:
وجوهي كه ازمحل اعتبارات وزارت آموزش و پرورش يا ادارات كل آموزش و پروش به حساب واحد آموزشي واريز مي‌گردد هزينه سرانه شامل موارد زير است:
ـ حمل و نقل و ارتباطات (هزينه‌هاي پستي، مخابرا، حمل و نقل اموال، رفت و آمد دانش‌آموزان)
ـ تعميرات و تجهيزات وسايل و ساختمان‌ها ـ سوخت، آب و برق ـ مواد و لوازم مصرف شدني و مصرف نشدني ـ هزينه‌هاي مربوط به فعاليت‌هاي فوق برنامه پرورشي و ورزشي و كمك‌هاي ضروري محدود به دانش‌آموزان و خريد جوايز و هدايا، تهيه وسايل ايمني كمك‌هاي بخش دولتي.

كليه وجوهي كه از طريق دستگاه‌ها و سازمان‌هاي دولتي و وابسته به دولت و شهرداري‌ها و نهادهاي عمومي غير دولتي و مؤسسات مشابه، در اختيار واحد آموزشي گذاشته مي‌شود.
كمك‌ها و هداياي خاص مردمي:
وجوهي كه از طرف اشخاص حقيقي و حقوقي و مؤسسات عام‌المنفعه، براي مصارف خاص در اختيار واحد آموزشي قرار مي‌گيرد.
كمك‌هاي خاص اولياء:
براي بهبود شرايط تحصيلي دانش‌آموزان
كمك هزينه خدمات آموزشي و پرورشي:
وجوهي كه اولياء براي كمك به اجراي فعاليت‌هايي نظير تشكيل كلاسهاي تقويتي و جبراني و غيره مي‌پردازند دريافت كمك‌هاي مردمي منوط به رعايت شرايط و مقرراتي است كه در آيين نامه مالي واحدهاي آموزشي و پرورش درج گرديده است.
در دبيرستان دخترانه فرقاني بعضي از بودجه هاي مدرسه از طرف مردم و اولياء دانش آموزان تامين مي شود . كه البته هزينه نسبتاً كمي است . و عمده هزينه ها توسط وزارت آموزش و پرورش تامين مي شود .
تراز آزمايشي آموزشگاه فرقاني بصورت اصلي و بدون دست خوردگي در صفحه بعد خدمت شما خواننده عزيز ارائه مي شود .

پرداخت واحد آموزش در سال

آب، برق، گاز 000ر000ر2 ريال پذيرايي 000ر000ر2
ساير سوخت 000ر000ر2 ريال استهلاك 000ر700
كاغذ 000ر600 ريال ماليات عوارض 000ر500ر1
لوازم التحرير 000ر000ر4 ريال پرداخت اصل و سودبانكي 000ر000ر12
تعميرات چوبي ساختمان 000ر200 ريال حقوق پرداختي به كاركنان تمام وقت 000ر000ر10
خدمات حسابرسي، حقوقي، تبليغات كسب و كار 000ر600 ريال حقوق پرداختي به كاركنان نيمه‌وقت 000ر000ر15
ارتباطات 000ر400 ريال
حق بيمه 000ر000ر4 ريال
اجازه ساختمان 000ر000ر12 ريال

هزينه امور نظافتي 000ر200 ريال
پرداخت تجهيزات ساختمان دبيرستان
خريد 000ر000ر12

فصل ششم

شيوه مديريت دبيرستان
شيوه مديريت در دبيرستان دخترانه فرقاني غير متمركز است و روش مديريت بر پايه تحليل سيستمي سازمان مي‌باشد مدير مدرسه را يك سيستم داراي زير سيستم‌هايي مانند دانش‌اموزان، اولياء، معلمان، كتب درسي و … است و مدير دبيرستان در تصميم‌گيري نه تنها به زير سيستم بلكه به فراسيستم‌ها (اداره آموزش و پرورش منطقه) توجه مي‌كند. مدير در برخورد با مسائل روزمره با صراحت براي توجيه مطلبي تأكيد نمي‌كند. مثلاً اگر معلمي با تأخير وارد مدرسه

شود مدير بلافاصله تصور نمي‌كند كه تأخير عمدي بوده بلكه احتمال مي‌دهد مسائل متعددي باعث تأخير معلم شده و منتظر مي‌ماند تا معلم خود علت دير آمدن را توجيه كند. به نظرمدير وقوع حادثه معلول عوامل متعددي است مثلاً اگر دانش‌آموزي برخاشگري كرد مي‌تواند معلول عوامل مختلفي مثل برخورد نامناسب والدين يا معلم باشد. همچنين مدير در تمام شرايط بحراني سعي مي‌كند همه پرنسل و غيره را با شرايط موجود و تغييرات فاصله هماهنگ كند از نظر مدير دبيرستان مجتمع داراي 5 قسمت اصلي است كه در قسمت ذيل آورده شده است.