بخشی از مقاله
خواب بذور عامل انتشار آنها در طول زمان و بقا آنها در سامانه هایی که همیشه در حال دستکاري هستند میباشد. در گیاهان گلدار خواب در دانه و اندامهاي تکثیري رویشی بوجود می آید. ابتدا آزمایش اولیه اي جهت تعیین درصد خواب بذور اجرا شد. سپس تیمارهاي لازم جهت شکستن خواب بذور از جمله سرمادهی، خراش دهی، نیترات پتاسیم، آب گرم و جداسازي ساختارهاي پوششی بذور اعمال شد. آزمایش بر اساس طرح کاملا تصادفی با 4 تکرار اجرا شد. نتایج آزمایش اولیه نشان داد که 6 گونه از بذرها جوانهزنی بالایی داشته و احتمالا واجد خواب نبودند. بنابراین تیمارهاي خواب شکنی روي بقیه گونهها اعمال شد. اسید سولفوریک خواب بذور تاجخروس،
سوروف، سلمه و خارشتر را شکست. خواب بذور Allysum sp., Sinapis arvensis, Goldbachia Laevigata, Avena ludoviciana
توسط سرمادهی از بین رفت. و تیمار نیترات پتاسیم باعث جوانهزنی بذور سالسولا، سوروف و فالاریس شد. آب گرم 65 درجه به مدت نیم ساعت تیمار موثري در جوانهزنی گاوپنبه بود. دانه تسبیحی و ترشک نیز در اثر جداسازي ساختارهاي پوششی به ترتیب 98 و 99 درصد جوانهزنی داشتند.
واژههاي کلیدي: خواب بذر، علفهرز، خراش دهی،سرما دهی
.
مقدمه
خواب بذر به بقا و تکثیر بذور در شرایط نا مناسب محیطی و آب و هوایی کمکمی کند و اجازهمی دهد که بذور تحت شرایط مناسب جوانه بزنند .(15) خواب بذور در مجموع تحت تاثیر دما، سرمادهی، نور و اسکاریفیکاسیون قرارمی گیرد .(3) علفهاي هرز به عنوان عوامل مساله ساز در عملیات کشاورزي محسوبمی شوند، زیرا بر کیفیت دانه و عملکرد محصول تاثیر سوءمی گذارد .(12) با وجود استفاده فراوان از علف کش ها، کنترل علفهاي هرز مکررا ناکاممی ماند که بدلیل ظهور جمعیت مقاوم جدیدمی باشد .(11) علاوه بر زمینه ژنتیکی و عوامل اکولوژیکی که در ایجاد مقاومت به علفکشها مهم هستند، علفهاي هرز با تغییرات فنولوژیکی مانند تغییر در سطوح خواب نیز به علف کشها مقاومت نشانمی دهند 8)، .(9 تنظیم زمان و میزان جوانهزنی به عنوان مکانیسم بالقوه در جهت بهبود
861 بیولوژي علفهايهرز
توانایی رقابتی علفهاي هرز یکساله مورد توجه است 9)، .(12 کنترل علفهاي هرز جزء اساسی تولید محصولات زراعی است که از گسترش روشهاي شکستن خواب بذور بهره مندمی شود 2)، 4، .(5 بنابراین فقدان دانش لازم درباره خواب بذور علفهاي هرز موجود در خاك دقت و اثر بسیاري از روشهاي کنترلی را کاهش میدهد (بتلا، .(2004 هدف از این آزمایش خواب شکنی کاربردي وساده بذور 20 گونه علفهرز مهممی باشد.
