بخشی از مقاله
تغذيه گاوهاي پرواري با محتويات بستر طيور گوشتي
گاوها و ساير نشخواركنندگان، حاوي دستگاه گوارش بي نظيري هستند كه امكان استفاده از ضايعات و ساير محصولات جانبي را به عنوان منبعي براي جيره غذائي آنها ، مهيا مي كند. تغذيه گاوها عمدتاً بر مبناي استفاده از محصولات فرعي و ساير مواد مغذي هستند كه منحصراً بوسيله نشخواركنندگان قابل هضم باشد. يكي از خوراكهاي غير معمول كه در تغذيه گاو قابل استفاده مي باشد، فضولات بستر جوجه هاي گوشتي مي باشد. در ص
نعت پرورش جوجه هاي گوشتي ، حجم قابل توجهي از فضولات بسترتوليد مي شود كه به عنوان يك فراوري جانبي (by -product ( محسوب مي شود. كاربرد اصلي فضولات مرغي، براي حاصلخيزي زمينهاي زراعي مي باشد. بهرحال استفاده از محتويات بستر جوجه هاي گوشتي صرفاً به عنوان كود، نمي تواند بازدهي مناسبي را به دنبال داشته باشد و در اصطلاح هزينه جايگزيني مواد مغذي كه از ساير منابع غذائي فراهم مي شود ، در مورد بستر جوجه هاي گوشتي زماني كه كود مرغي به جاي اينكه در حاصلخيزي مزارع استفاده شود در تغذيه گاوهاي گوشتي استفاده شود ، 4 برابر بيشتر است ( بازده استفاده از بستر طيور در تغذيه گاوهاي گوشتي بيشتر از استفاده آن در حاصلخيزي مزارع است ) . محتويات بستر طيور منبع خربي از پروتئين ، انرژي ، مواد مغذي براي گاوهاي آبستن و گاوهاي داشتي است كه ساختار صنعت پرورش گاو شيرده را در كشور تشكيل مي دهند. بعلاوه از ديدگاه اقتصادي استفاده از محتويات بستر طيور را در تغذيه باعث حفظ مواد مغذي گياهان مي شود. اين مواد مغذي
شامل نيتروژن ، فسفر ، پتاسيم و مواد معدني است كه در مراتعي كه كود گاوها تغذيه شده با بستر طيور پخش شده به فراواني در خاك وجود دارد. يكي از مزاياي بستر جوجه هاي گوشتي اين است كه تا مسافتهاي طولاني قابل نقل و انتقال است، بدون اينكه ارزش اقتصادي آن تحليل يابد. توليد كنندگان و دامداران ايالت آلباما براي كاهش هزينه
هاي خوراك خود از اين منبع عمده موجود، در تغذيه گاوهاي خود استفاده مي كنند. بيشتر دامداران ايالت آلباما با كاربرد اين مواد جانبي در تغذيه گاوهاي به مقدار قابل توجهي باعث كاهش هزينه خوراك شده اند. بهر حال بعضاً در بعضي توليد كنندگان و پرورش دهندگان گاو گوشتي يك بي ميلي آشكار در رابطه با استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه وجود دارد. چرا كه افكار عمومي رشد و نمو سبزيجات و گياهان را در فضولات حيواني پذيرفته اند نبايد فراموش كرد كه فرايند استفاده از غذا در داخل بافتهاي گياهي ، فرايندي با پيچيدگيهاي گياهي كمتر نسبت به همان فرايند در دستگاه هاضمه گاو مي باشد. بطوري كه مواد غذائي مورد استفاده توسط گاو كاملاً كاملاً شكسته و تجزيه مي شود و مورد فرآوري كامل قرار مي گيرد. گاوي كه روانه كشتارگاه مي شود، 15 روز قبل بايد تغذيه از بستر جوجه هاي گوشتي در آن قطع شده باشد در حالي كه قارچ خوراكي كه در بستري از كود پرورش داده شده است همان روز مي تواند مستقيماً به فروشگاه خواربارفروشي فرستاده شود. بهرحال در صنعت پرورش گاو گوشتي بايد از هر عملي كه سلامتي گوشت توليدي را زير سئوال مي برد ، اجتناب نمو
د. بستر طيور گوشتي چندين سال است كه در تمامي مناطق كشور بدون هر گونه مشاهده اثرات جانبي مضرر براي انسان يا حيوان مصرف كننده آن ، مورد استفاده قرار گرفته است بعلاوه در ايالت آلباما ، استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي عمدتاً در گاوهاي آبستن و گاوهاي داشتي استفاده مي شد كه كمتر چنين گاوهاي مورد خريد و فروش يا كشتار قرار گرفته مي شود. گزارشات متعدد حاكي از كاربرد ناچيز بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه
گاوهاي پرواري است و اگرچه درموارد نادر استفاده نيز 15 روز قبل از زمان كشتار گاو ، مصرف فضولات بستر در جيره غذائي قطع مي شود بنابراين با اين راهكار هر نوع خطر احتمالي تهديد كننده سلامت انسان ، كاملاً مرتفع خواهد گرديد.
بطور كلي استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه گاو شامل 3 سودمندي اوليه مي باشد :
1 ) استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي ، رفع مشكل استفاده از محصولات فرعي در محيط
2 ) يك راهكار براي مديريت مناسب ضايعات حاصل از بستر جوجه هاي گوشتي براي استفاده پرورش دهندگان گاو گوشتي است.
3 ) صرفه اقتصادي در توليد گاوهاي گوشتي مي باشد.
آئين نامه هاي استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه :
در سال 1967 ، زماني كه سازمان FDA شرح سياستهاي تغذيه بستر و ساير محصولات جانبي حيواني را منتشر كرد. اطلاعات علمي بسيار اندك در مورد تغذيه بستر طيور وجود داشت. در سال 1980 بعد از آزمونهاي گسترده محققان دانشگاهي و استفاد
ه از تسهيلات انجام پروژه هاي مرتبط ، سازمان FDA موجب گرديد تا بعضي از مقررات اوليه محدود كننده مصرف چنين محصولات جانبي را باطل شود. در حال حاضر حداقل 22 ايالت مقررات مناسبي را براي خريد و فروش بستر جوجه هاي گوشتي و ساير ضايعات با منشاء حيواني را به عنوان اجزاء تشكيل دهنده خوراك دام و طيور تصويب نموده اند. اخيراً هيچ قانون مبني بر كنترل و محدود كردن دادو ستد و استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در خوراك دام و طيور وجود ندارد. بعلاوه هيچ قانون و مقررات خاصي در ايالتي استفاده از ضايعات حيوا
ني يا ساير مواد جانبي (by product ) را در تغذيه دام منع نمي كند.
در بعضي ايالتها بعضي مقررات كه كنترل دادوستد عمده اين محصولات را توسط شركتهايي كه نامزد فروش اين محصولات براي مصارف خوراك دامي برعهده دارند تدوين شده است. سازمان كشاورزي و صنعت آلباما ، با تدوين مقررات محدودي ، استفاده و دادو ستد فضولات حيواني فرآوري شده را پذيرفته است اين مقررات اجازه هر نوع استفاده خصوصي يا مبادله بستر جوجه هاي گوشتي و ساير فضولات حيواني را محدود كرده است و اين كار بيشتر تحت مسئوليت سازمانهاي دولتي مي باشد. بستر جوجه هاي گوشتي فرآوري شده طبق استاندارد هاي مناسب براي استفاده در جيره هاي غذائي دام ، آماده عرضه به بازار مي شود. مقررات مربوط به تغذيه ضايعات با منشاء حيواني در سال 1977 توسط وزارت كشاورزي و صنايع مورد تصويب قرار گرفته است.
اين آئين نامه ها جزء نهمين مقررات شيمي كشاورزي ليست شده است. اگر ضايعات با منشاء حيواني حاوي دارو يا باقيمانده مواد داروئي باشد. چنين ضايعاتي حتماً بايد حاوي برچسب براي اطلاع مصرف كنندگان باشد. به اينصورت كه در روي آن نوشته شود. توجه : اين ماده حاوي باقيمانده مواد داروئي است و نبايد در 15 روز مانده به كشتار مورد استفاده دام قرار گيرد.
اين هشدار همچنين توسط فروشندگان خوراك حاوي بستر جوجه هاي گوشتي به گاو داران اعلام شود.
صرف نظر از مقررات دولتي موجود، در مورد مواد غذائي
مورد استفاده در تغذيه دام، توليد كنندگان گوشت موظفند و متعهد هستند كه در دادو ستد خود تمامي گوشتي را به بازار عرضه مي كنند، عاري از هر گونه مواد داروئي يا تركيبات سمي باشد. براي حداقل نمودن احتمال وجود باقيمانده مواد داروئي در بافتهاي گاو گوشتي تغذيه شده با بستر تغذيه با مواد بستر بايد 15 روز مانده به كشتار حيوان مورد نظر قطع شود. محتويات بستر جوجه هاي گوشتي، نبايد مورد تغذيه گاوهاي شيرده قرار بگيرد چون در اينصورت هيچ فرصتي براي قطع كردن جيره براي مطمئن شدن از حذف باقيمانده هاي مواد تغذيه شده در شير توليدي وجود ندارد. چون گوسفندان نيز به مقادير بالاي كبالت حساس هستند و بستر جوجه هاي گوشتي حاوي مقادير زيادي از كبالت مي باشد. نبايد از محتويات
بستر جوجه هاي گوشتي در تغذيه گوسفند استفاده كرد.رعايت اين اصول و نكات هر گونه امكان به خطر انداختن سلامتي و ايجاد مشكلات ناشي از باقي ماندن مواد داروئي و باقيمانده هاي ناشي از مصرف غذائي بستر جوجه هاي گوشتي را به حداقل خود مي رساند. براي كسب اطلاعات بيشتر در مورد آئين نامه هاي دولتي مربوط به خريد و فروش فضولات جوجه هاي گوشتي به سازمان كشاورزي و صنايع ايالت آلباما مراجعه كنيد. اين ايالت اخيراً مقرراتي را كه منحصراً در مورد خريد و فروش فضولات جوجه هاي گوشتي بوده را تصويب نموده است.
ارزش غذائي بستر جوجه هاي گوشتي :
مواد تشكيل دهنده بستر معمولاً در سالنهاي پرورش جوجه هاي گوشتي ايالت آلباما، تراشه چوب خاك اره ، پوسته بادام زميني و ريزه هاي كاغذ مي باشد. به طور كلي پرورش دهندگان از منابع مختلفي براي ايجاد بستر اوليه استفاده مي كنند. مواد اوليه تشكيل دهنده بستر از لحاظ ارزش غذائي و مواد مغذي موجود بسيار فقير هستند. به هر حال افزوده شدن پر ، ضايعات جيره غذائي مورد استفاده و فضولات دفعي پرنده ، ارزش غذائي بستر را تا حدودي بهبود مي دهد. نوع مواد اوليه تشكيل دهنده بستر در سالن پرورش زماني
كه از اين بستر براي تغذيه گاوهاي گوشتي استفاده مي شود ، چندان بر ارزش غذائي نهائي موثر نمي باشد. زيرا كه مقدار بستر اوليه مورد استفاده بر حسب تعداد جوجه مورد پرورش در سالن تغيير مي كند و استاندارد ويژه اي براي آن وجود ندارد و هر مرغدار مي تواند. از مواد كاملاً متفاوتي نسبت به مرغدار ديگر در بستر اوليه سالن خود استفاده كند. عواملي ديگر همچون مديريت سالن ، روشهاي از بين بردن بستر ، مي تواند مقدار مطلوب و تركيبات و كيفيت بستر نهائي را تغيير دهد. ميانگين مواد مغذي 106 نمونه جمع آوري شده از بستر طيور مرغداريهاي ايالت آلباما در جدول شماره يك نمايش داده شده است.
1 ـ رطوبت :
ميزان رطوبت بستر جوجه هاي گوشتي بوسيله مديريت سيستم آبخوري در سالن پرورش تعيين مي شود. مقدار رطوبت بستر نبايد تفاوت معني داري بين بستر تازه و بستر تشكيل شده بعد از 6 ماه داشته باشد. از طريق اندازه گيري رطوبت بستر هيچگونه اطلاعي از مواد مغذي بستر حاصل نمي شود ، اندازه گيري رطوبت تنها كيفيت فيزيكي ماده خوراكي مورد استفاده را نشان مي دهد.
اگر مقدار رطوبت 25 % يا بيشتر باشد ، غذا به آساني در داخل ميكسر مخلوط نخواهد شد بهر حال اگر بستر طيور حاوي 12% رطوبت يا كمتر باشد جيره حالت گرد و اشتهاآور براي گاوها خواهد بود. بعضي پرورش دهندگان گاوهاي گوشتي
يك افزايش مصرف خوراك را زماني آب به مخلوطي از بستر خشك و دانه ها قبل از مصرف اضافه شود.
TDN:
مقدار كل مواد مغذي قابل هضم (TDN ) از طريق ارزش پروتئين خام و قيبر خام محاسبه مي شود. ارزش انرژي زائي بستر جوجه هاي گوشتي واضح و روشن است كه كمتر از غلات مي باشد. بهرحال ميزان TDN بستر در مقايسه با ي
ك علوفه با كيفيت 50 % محاسبه شده است. بستر مي تواند منبع با ارزش از انرژي براي هر دو گروه گاوهاي داشتي و گاوهاي آبستن باشد.
پروتئين خام (CP ) :
ميانگين پروتئين خام نمونه هاي آناليز شده بستر جوجه هاي گوشتي 24/9 مي باشد بيشتر از 40 % از پروتئين خام حاصل از بستر از منشاء نيتروژن غير پروتئيني (NPN) مي باشد. بخش NPN عمدتاً از اسيد اوريك ناشي مي شود كه در طيور يك ماده دفعي محسوب مي شود. نشخوار كنندگان جوان قادر به استفاده از NPN به خ
وبي گاوهاي پرواري بالغ نمي باشند بنابراين بهترين عملكرد و بازده مصرف فضولات بستر در گاوهاي پرواري كه بيش از 400 پوند وزن دارند ديدن مي شود.
نيتروژن نامحلول :
وقتي تركيبات خوراكي تحت تأثير حرارت
بيش از حد قرار مي گيرند نيتروژن موجود بصورت نامحلول در مي آيد و گاو به آساني قادر به هضم اين نيتروژن نمي باشد. مقدار نيتروژن نامحلول در نمونه هاي بستر آناليز گرديده و 15 % كل نيتروژن موجود محاسبه شد. در تعداد كمي كه تحت حرارت بيش از حد قرار گرفته اند مشاهده شده اين ميزان 50 % كل نيتروژن را به خود اختصاص داده بود.
مطالعات مختلف نشان مي دهد كه با كاهش قابليت هضم ماده خشك بستر ميزان نيتروژن نامحلول افزايش مي يابد بنابراين حرارت بيش از حد بستر بطور معني داري ارزش غذائي بستر را كاهش مي دهد. روشهاي كنترل دما در بستر انبار شده در بخش فرآوري و نگهداري بستر طيور مورد بحث و بررسي قرار گرفته است.
فيبر خام ( CF ) :
تركيب فير خام نمونه هاي بدست آمده از بستر به طيور ميانگين 6 / 23 درصد محاسبه شده است. عمده فيبر بستر ناشي از مواد اوليه مورد استفاده در شروع پرورش، همچون تراشه هاي چوب ، خاك اره ، پوسته و پوسته بادام زميني مي شود بستر معمولاً شامل مواد فيبري مي باشد. فيبر موجود در بستر جوجه هاي گوشتي به تنها نمي تواند نيازهاي نشخواركنندگان را به قير برآورده كند ، چرا كه گاوها همچنين به علوفه هاي خشن براي عملكرد مناسب سيستم گوارشي خود نياز دارد. گاوهاي تغذيه شده با بستر به طور طبيعي نياز به مصرف علوفه خشبي دارند حتي اگر مقدار قيبر خام بستر كمي بيش از مقدار اندازه گيري شده باشد، توصيه مي شود كه به ازاي هر 100 پوند وزن زنده گاو 1/2 پوند از علوفه خشبي استفاده شود.
مواد معدني (Minerals ) :
بستر جوجه هاي گوشتي منبع عالي از مواد مغذي مي باشد ، در حقيقت گاوهاي آبستن تغذيه شده با 80 درصد بستر: 20 درصد كنسانتره در حقيقت بيش از 5 برابر نياز خود به كلسيم ، فسفر ، پتاسيم ، مواد مغذي دريافت خواهند كرد. مقادير بيش از حد مواد معدني جز در بعضي شرايط خاص كمتر مسئله زا مي باشد. اما بايد توجه كرد كه افزايش 2% كلسيم بيش از نياز، باعث عدم توازن ساير مواد مغذي و ايجاد تب شير
در گاوهاي آبستن مي نمايد. اين احتمال را مي توان با قطع تغذيه بستر در نزديكي زايمان و يا كاهش مقدار علوفه خشبي به نصف ميزان مورد نياز ، مرتفع نمود. هنوز اطلاعي در دست نيست كه چند روز قبل از گوساله زائي بايد استفاده از بستر جوجه هاي گوشتي در جيره را قطع كرد. بهر حال بر اساس مطالعات بر روي تب شير در گاوهاي شيري ، به نظر در نظر گرفتن30 روز قبل از گوساله زائي مناسب به نظر مي رسد. تب شير ممكن است مسائلي را نيز بعد از زايمان بوجود آورد بنابراين گاوهاي آبستن مصرف كننده بستر جوجه هاي گوشتي در حين گوساله زائي بايد دائماً مورد سركشي قرار گيرند. مواد معدني
ميكرو مانند مس ، آهن و منيزيم به مقادير زيادي نسبت به تركيبات غذائي معمول در بستر جوجه هاي گوشتي وجود دارد. مس به طول مثال معمولاً در جيره گاوهاي گوشتي نبايد بيش از 150PPM باشد. سطوح بالاي مس ممكن است اثرات سمي را داشته باشند. گله گاوهاي آبستن تغذيه شده با بستر در طول 120 روز زمستان بايد بيش از 600 مس را دريافت كند. مقادير اضافي مس در كبد باقي خواهد ماند اما معمولاًً فاقد هر گونه اثرات مضرري مي باشد معمولاً سطح مس موجود در بافتها با آمدن تابستان و فصل چرا دو مرتبه به سطح طبيعي خود برمي گردد يعني زماني كه ديگر نيازي به مصرف بستر جوجه هاي گوشتي در اين فصل وجود ندارد. در گاوهاي جوان داشتن تغذيه شده با جيره حاوي 50% بستر : 50% كنسانتره ،مقدار مس موجود بيش از 225PPM خواهد بود گاوهاي جوان به خوبي مي توانند مقادير بالاي مس را در 180 الي 200 روز تحمل كنند. تغذيه گاوهاي داشتني با جيره هاي حاوي بستر كمتر از 18 روز به طور معني داري از اثرات معني دار سميت مس خواهد كاست
خاكستر ( Ash ) :
خاكستر بستر ، از مواد معدني ناشي از باقيمانده هاي جيره غذائي ، فضولات دفعي ، مواد متشكله بستر ، خاك تشكيل شده است. محتواي خاكستر بستر يكي از شاخصهاي مهم اندازه گيري كيفيت بستر مي باشد. ميانگين خاكستر ن
مونه هاي بستر آناليز شده 24/7 درصد بود. محتواي خاكستر بستر بيش از 28% بسيار مقدار بالائي است و نبايد در جيره غذائي گاوهاي گوشتي مورد استفاده قرار گيرد.
كلسيم ، فسفر ، پتاسيم و مواد معدني كمياب 12% خاكستر بستر جوجه هاي گوشتي را تشكيل مي دهند و باقي خاكستر را خاك تشكيل مي دهد. تا حد امكان مقدار خاكستر بستر بخصوص بخش خاك آن در حد پايين بايد باشد تا محد
وديتي در تغذيه گاوهاي گوشتي نداشته باشد. بيشتر محتواي خاك بستر زماني از تخليه بستر از سالن و يا هنگام حمل و نقل آن با كاميون ، مي باشد.
فرآوري و انبار كردن بستر جوجه هاي گوشتي :
بستر طيور همانند ساير تركيبات غذائي ، احتمال بروز مخاطراتي را در بعضي از موارد مصرف دارد مصرف بسياري از تركيبات غذائي معمول ، با مواردي همچون باقيمانده افت كشها ، مايكوتوكسينهائي مانند افلاتوكسين يا سميت نيترات ممكن است روبرو شود. در مورد مصرف محتويات بستر طيور نيز ممكن است خطرات احتمالي ناشي از باكتريهائي همانند سالمونلا و باقي مانده مواد داروئي مورد استفاده در طول دوره مانند آنتي بيوتيك و كوكيد استات كبالت و ارسينك مواجه گردد. به هر حال تمامي بستر هاي مورد استفاده در تغذيه بايد ابتداً به منظور حذف عوامل بيماريزا و پاتوژن فرآوري شود. بعضي از پرورش دهندگان طيور از بقاياي پرندگان مرده نيز در تركيب بستر استفاده مي كنند اگرچه اين روش ممكن است روشي مناسب براي استفاده از پرندگان تلف شده مي باشد ولي نبايد از چنين بسترهاي در تغذيه گاوهاي پرواري استفاده نمود. بهرحال با وجود اينكه احتمال انتقال بيماري از طريق مصرف فضولات طيور درگاوهاي پرواري ثابت نشده است با اين وجود توصيه مي شود كه از كاربرد چنين موادي به عنوان منبع خوراكي خود داري شود.
براي فرآوري بستر طيور به عنوان يك تركيب خوراكي يكي از روشهاي زير را مي توان مورد استفاده قرار داد :
1 ) بستر مي تواند با سايرتركيبات خوراك مخلوط شده و سپس در تهيه سيلو مورد استفاده قرار گيرد كه در نتيجه وجود تركيبات بستر ، توليد اسيد در سيلوهاي سور گرم و ذرت را تشويق مي كند.
زماني كه تركيبات بستر با ذرت يا سورگرم سيلو مي شود ، 20 ـ 30 درصد كل ماده خشك سيلو را مي توان به تركيبات حاصل از بستر طيور اختصاص داد.
2 ) محتويات بستر مي تواند به طور مستقيم تحت تأثير اسيد قرار گيرد و پس از فرآوري مورد استفاده قرار گيرد.
3 ) بستر طيور مي تواند تحت تيمار حرارتي قرار گرفته و سپس به صورت پلت مورد استفاده قرار گيرد.
4 ) اقتصادي ترين و كاربردي ترين فرآوري بستر ا
ستفاده از حرارت دهي stacking مي باشد. در اين روش يك تيمار حرارتي 130 درجه فارنهايت يا بيشتر در طي 5 روز بر روي بستر اعمال مي گردد.
به منظور حصول اطمينان مبني بر از بين رفتن سالمونلا و ساير عوامل بيماري زا در بستر بايد حداقل تا 20 روز حرارت دهي شود. نتايج حاصل از تحقيقات متعدد ثابت كرده كه بسياري از عوامل پاتوژني كه در بستر طيور قادر به رشد و نمو هستند با چنين تيمار حرارتي در طي 5 روز كاملاً از بين مي روند. بهرحال اعمال تيمار حرارتي طولاني مد
ت به منظور سلامتي و از بين رفتن هر نوع احتمال آلودگي پيشنهاد مي گردد. علاوه بر اين اعمال حرارت باعث ايجاد آمونياك منبع از تجزيه شدن اوره و اسيد اوريك مي شود كه در نتيجه وجود آمونياك باعث كشته شدن عوامل بيماري زاي موجود در بستر مي گردد.