بخشی از مقاله
چکیده
به منظور بررسی تأثیر تفاله گندم تقطیر شده بر عملکرد رشد و فراسنجههای خونی، آزمایشی با 20 رأس بره پرواری نژاد افشاری با میانگین وزن زنده 25±3 کیلوگرم انجام شد و به صورت تصادفی به هر گروه آزمایشی 5 رأس دام به عنوان تکرار اختصاص داده شد. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی انجام و جیرهها با میزان پروتئین و انرژی یکسان طبق استانداردهای غذایی NRC - 2007 - تنظیم گردیدند . تفاله گندم تقطیر شده در سه سطح 10، 20 و 30 درصد و 4 تیمار آزمایشی به مدت 105 روز شامل 15 روز دوره عادتپذیری و 90 روز دوره آزمایشی و رکوردگیری مورد بررسی قرار گرفتند. گروههای آزمایشی شامل: - 1 تیمار شاهد - جیره پایه، بدون تفاله گندم تقطیر شده - ، - 2 تیمار دوم - جیره پایه %10 + تفاله گندم تقطیر شده در ماده خشک - ، - 3 تیمار سوم - جیره پایه %20 + تفاله گندم تقطیر شده در ماده خشک - و - 4 تیمار چهارم - جیره پایه %30+ تفاله گندم تقطیر شده در ماده خشک - بودند. جیره پایه به صورت کاملاً مخلوط 40 - درصد علوفه و 60 درصد کنسانتره - تهیه و روزانه در دو نوبت صبح و عصر در اختیار برهها قرار گرفت. برهها به صورت جداگانه تغذیه شدند و آب تازه نیز به طور مداوم در دسترس دامها قرار داشت. میانگین وزن بدن و افزایش وزن هفتگی تفاوت معنیداری بین تیمارهای آزمایشی در این پژوهش نداشتند - p<0/05 - ، اما وزن نهایی تیمار شاهد نسبت به تیمارهای 3 و 4 به طور معنیداری بیشتر بود. غلظت گلوکز، کلسترول و پروتئین تام خون نیز تفاوت معنیدار - p<0/05 - بین تیمارها داشتند. نتایج کلی این آزمایش نشان داد تیمار چهارم - جیره پایه %30+ درصد تفاله گندم تقطیر شده - میتواند به عنوان جایگزین یکی از منابع تامین پروتئین در جیره غذایی برههای پرواری مورد توجه قرار گیرد.
کلمات کلیدی: برههای پرواری، تفاله گندم تقطیری، رشد، فراسنجههای خونی.
مقدمه
گندم تقطیری یک فرآورده فرعی تولیدی میباشد که به عنوان منبع مناسب انرژی و پروتئین برای گاو و گوسفند در آزمایشهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. تا کنون تحقیقات مختلفی در مورد دانه ذرت تقطیری صورت گرفته است که به طور معمول دارای 8 تا %14 رطوبت، 23 تا %32 پروتئین خام، 7 تا %12 چربی خام، 5 تا %10 فیبر خام در ماده خشک و 2480 تا 2880 کیلوکالری انرژی قابل سوخت و ساز در هر کیلوگرم میباشد Shelford and ] .[Tait , 1986 میزان مواد معدنی غلات تقطیری تقرباًی سه برابر دانه آن قبل از فرآوری است و مقدار انرژی و مواد مغذی غلات تقطیری تحت تأثیر نوع دانه مورد استفاده و نیز میزان مواد محلول افزودنی میباشد Shelford and ] .[Tait , 1986 تحقیقات اولیه در مورد گندم تقطیری نشان داده است که این فراورده منبع مناسبی از ریبوفلاوین و تیامین محسوب میشود .[ ʼ - UFROH HW DO. 1939] نتایج یک پژوهش استفاده از غلات تقطیری در جیره طیور را همراه با سودمندیهایی در عملکرد و رشد گونههای مختلف طیور نشان داده که پیشنهاد شده است به دلیل دارا بودن عوامل محرک رشد در این ماده است .[Shelford and Tait, 1986] بنابراین پژوهش حاضر به منظور تعیین ترکیبات شیمیایی تفاله گندم تقطیر شده و تاثیر استفاده از جایگزینی سطوح مختلف آن در خوراک بر عملکرد رشد و فراسنجههای خونی برههای نر پرواری نژاد افشاری انجام شد.
مواد و روشها
جهت اجرای این آزمایش 20 رأس بره نر نژاد افشاری با میانگین وزن زنده 25±3 کیلوگرم انتخاب شدند و به صورت تصادفی به چهار گروه آزمایشی اختصاص داده شدند. جیرهها به صورت مخلوط در اختیار حیوانات قرار گرفت. وزنکشی برهها هر 7 روز یکبار پس از 16 ساعت محرومیت از آب و غذا انجام گرفت. آزمایش در یک دوره 105 روزه شامل 15 روز دوره عادتپذیری و 90 روز دوره آزمایشی و رکوردگیری در قالب طرح کاملا تصادفی انجام شد. جیره-های آزمایشی شامل جیره پایه و سه سطح تفاله گندم تقطیر شده که به ترتیب به مقدار 10 درصد، 20 درصد و 30 درصد در ماده خشک بودند که با کنجاله سویا و سبوس جایگزین شدند - جدول . - 1
جدول-1 ترکیب مواد خوراکی و مواد مغذی جیرههای آزمایشی
-1 :* جیره شاهد بدون تفاله گندم تقطیر شده، -2 جیره حاوی سطوح %10 تفاله گندم تقطیر شده، -3 جیره حاوی سطوح %20تفاله گندم تقطیر شده، -4 جیره حاوی سطوح %30تفاله گندم تقطیر شده.
جیرهها با میزان پروتئین و انرژی یکسان طبق استانداردهای غذایی - NRC - 2007 تنظیم گردیدند. همچنین ترکیب شیمیایی نمونه تفاله گندم تقطیر شده شامل ماده خشک، پروتئین خام، چربی خام و فیبر خام به روش AOAC - 2007 - اندازهگیری شد - جدول . - 2 وزن اولیه تمامی برهها در روز اول طرح ثبت شد و خوراکدهی در دو نوبت صبح و عصر انجام پذیرفت. عمل وزنکشی در طول دوره به صورت هفتگی و در پایان دوره انجام گرفت. عمل خونگیری یکبار در میان دوره و یکبار در انتهای دوره پرواری از ورید وداج قبل از خوراکدهی صبح انجام پذیرفت. نمونههای خون برای جدا شدن سرم، داخل لولههای حاوی EDTA در 3000 دور به مدت 10 دقیقه سانتریفیوژ شدند و سرمهای خون جهت آنالیز گلوکز، کلسترول، آلبومین و پروتئین تام توسط دستگاه اتوآنالایزر - مدل Ependorph- - Epos-5060 به آزمایشگاه ارسال شدند.
تجزیه و تحلیل آماری دادهها بر اساس طرح کاملا تصادفی و با کمک نرمافزار SAS - v9.1 - با استفاده از مدل آماری Yij +7L+HLM انجام گرفت که Yij تکرار j ام از جیره غذایی آزمایش i ام بود؛ میانگین جامعه بود؛ Ti اثر جیره غذایی آزمایش i ام بود و eij خطای آزمایش بود.
جدول -2 ترکیب شیمیایی تفاله گندم تقطیر شده
نتایج و بحث
جدول 3 اثر تغذیه تیمارهای آزمایشی حاوی تفاله گندم تقطیر شده بر میانگین وزن در کل دوره آزمایشی، وزن نهایی و افزایش وزن هفتگی را در برههای پرواری نژاد افشاری نشان میدهد. همانطور که نتایج این جدول نشان می-دهد تغییرات وزن بدن و افزایش وزن هفتگی در کل دوره آزمایشی، تفاوت معنیداری بین تیمارهای آزمایشی نداشتند . - p >0/05 - به طور میانگین برههای پرواری افشاری در کل دوره آزمایشی بین 40/5 تا 42/2 کیلوگرم میانگین وزن داشتهاند که روند این تغییرات در طول دوره به صورت خطی بوده است. به هر حال در بررسی وزن نهایی برهها
