بخشی از مقاله
معرفی شرکت و تاریخچه :
شرکت کالسیمین در سال 1343 با سرمایه 50 میلیون ریال با هدف انجام فعالیت‌هایی در زمینه اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری از معادن، تغلیظ و ذوب معدنی، ایجاد کارخانه‌های تبدیلی مواد معدنی و انجام کلیه عملیات بازرگانی در ارتباط با موضوع فعالیت شرکت تاسیس و به ثبت رسید و در آذر ماه 1376 ماهیت حقوقی شرکت از سهامی خاص به سهامی عام تغییر یافت و اولین معامله سهام شرکت در بهمن ماه سال 1376 در تابلوی بورس اوراق بهادار تهران انجام گرفت.
سرمایه شرکت در حال حاضر 97500 میلیون ریال می باشد و سهامداران عمده در حال حاضرعبارتنداز:
1)توسعه معادن روی ایران 47%
2) شرکت سرمایه گذاری صبا تامین 17%
فعالیت شرکت در دو بخش تولید کنسانتره سرب و روی و تولید شمش روی متمرکز می باشد.
تولیدات کالسیمین:
تولیدات شرکت با توجه به سهمیه خاک دریافتی و ظرفیت تولیدی کارخانجات عبارتند از تولید 25 هزار تن کنسانتره سرب، 200 هزار تن کنسانتره روی خام و 100 هزار تن کنسانتره روی پخته و حدود 50 هزار تن شمش روی که در کارخانجات متعلق به شرکت به نام‌های مجتمع تغلیظ سرب و روی دندی و کارخانجات تولید شمش روی دندی و زنجان، مجتمع ذوب و احیای روی قشم و کارخانه روی بندرعباس تولید میگردد.
این شرکت یکی از بزرگترین شرکتهای تولید روی است که دارای 4 کارخانه تولید شمش روی و 2 کارخانه تولید کنسانتره روی و سرب می باشد . شرکت در کارخانجات دندی و خرمشهر عمل فلوتاسیون را انجام داده و خاک معدنی را تبدیل به کنسانتره محتوی بالای 50% روی و همجنین کنسانتره 60% محتوی سرب می کند این کارخانجات با دریافت بیش از 320 هزار تن خاک در سال 82 مقدار 66 هزار تن کنسانتره روی پخته و 196 هزار تن کنسانتره روی خام و 30 هزار تن کنسانتره سرب تولید نموده است این در حالی است که در سال 81 مقدار 88 هزار تن کنسانتره پخته تولید نموده است و دلیل کاهش در سال 82 توقف تولید به مدت 4 ماه برای بازسازی کارخانه های مزبور بوده است که به نظر می رسد با توجه به بازسازی شرکت در سال 83 تولید کنسانتره با تمام توان و ظرفیت انجام گیرد .
شرکت 4 کارخانه شمش روی در استانهای زنجان و هرمزگان می باشد ذوب روی دندی با 14 هزار تن تولید و ذوب روی زنجان با 5 هزار تن در استان زنجان و در کنار معدن انگوران واقع شده اند و شرکت مجتمع ذوب و احیا روی قشم با ظرفیت 20 هزار تن و ذوب و روی بندرعباس با ظرفیت 10 هزار تن در استان هرمزگان قرار دارند که بیشتر برای صادرات مورد نظر هستند .
شرکت کالسیمین بزرگترین عرضه‌کننده روی در بورس فلزات تهران است. ولی حجم و ارزش روی در بورس فلزات تهران در مقایسه با حجم و ارزش سایر فلزات نظیر فولاد، مس و آلومینیوم کمتر است، ولی عرضه و تقاضا برای آن در این بازار رسمی همچنان رو به افزایش است و با جلساتی که بین مسوولان این بورس و تولید‌کنندگان و عرضه‌کنندگان فلز روی اخیرا برگزار شده، قرار است برای جذب هر چه بیشتر متقاضیان روی در این بازار تلاش شود.
سرمایه گذاری‌ها و زیرمجموعه های شرکت کالسیمین:
شرکت کالسیمین با توجه به موضوع فعالیت خود و به منظور استقلال کامل در زمینه تولید و فروش شمش روی و سرب اقدام به سرمایه گذاری در زمینه های مختلف نموده است
شرکت تولید روی بندر عباس:
شرکت تولید روی بندرعباس در منطقه ویژه اقتصادی معادن و فلزات و در بخشی از اراضی مجتمع آلومینیوم المهدی به مساحت 120000 مترمربع واقع شده است و از شمال به پالایشگاه نفت، از جنوب به انبار المهدی ، از شرق به کارخانه المهدی و از غرب به جاده پالایشگاه منتهی می شود. ماده معدنی مورد استفاده این شرکت کنسانتره روی می باشد ،که از این ماده معدنی شمش روی حاصل می شود .اکثر تولیدات این شرکت صادر می شود و فرصت مناسبی را برای شرکت کالسیمین بوجود می آورد که بتواند بازار حاشیه خلیج فارس را به تصرف خود درآورد.
شرکت ذوب و احیای روی قشم:
شرکت ذوب و احیای روی قشم در 45 کیلومتری قشم و 25 کیلومتری بندرعباس (راه آبی) به همراه شرکت تولید روی بندرعباس در استان هرمزگان از شرکت های تابعه کالسیمین به شمار می روند. این کارخانه در سال 78-1377 توسط شرکت NFC چین مورد بهره برداری قرار گرفت.خوراک این شرکت نیز کنسانتره روی می باشد و محصول خروجی این شرکت شمش روی می باشد .این شرکت نیز مانند تولید روی بندر عباس اکثر محصولات خود را صادر می کند و از موقعیت مناسبی جهت تسخیر بازار خلیج فارس برخوردار است. نکته مهمی که در مورد این دو شرکت وجود دارد این است که این شرکتها در سال 1382 زیان ده بودند اما با افزایش قیمت جهانی روی به سود دهی رسیدند.
کارخانه ذوب روی زنجان:
کارخانة ذوب روی زنجان در 12 کیلومتری جاده زنجان- تاکستان واقع شده است. یکی از اهداف وزارت صنایع و معادن در دو دهه اخیر ایجاد زمینه سودآوری بیشتر، کاهش واردات و استفاده بهینه از امکانات موجود داخلی بوده که منجر به احداث کارخانه های تولید شمش فلزات مختلف شده است. با توجه به قرار گرفتن معدن سرب و روی انگوران به عنوان بزرگترین معدن سرب و روی کشور در استان زنجان، در طول سالهای 71-1361 تلاشهایی به منظور احداث کارخانة تولید شمش روی با ظرفیت 60000 تن در سال در استان زنجان صورت گرفت. اما به دلیل بروز مشکلاتی از جمله عدم همکاری شرکتهای خارجی دارندة تکنولوژی مورد نظر،که خود وابسته به تراستهای تولیدکننده روی در جهان هستند، این تلاشها به نتیجة مطلوب نرسید.
در نهایت شرکت فرآوری مواد معدنی ایران توانست با کمک شرکت مهندسی کاهنربا و با الگو برداری از طرح اولیه ارائه شده توسط شرکت برزیلی اینکا ، اولین کارخانه روی ایران را در زنجان در تاریخ 1/2/72 راه اندازی نماید. این کارخانه در ابتدا در مقیاس پایلوت و با ظرفیت 1 تن در روز فعالیت خود را آغاز نمود. پس از تولید موفقیت آمیز ورق روی، و بهبود وضعیت اقتصادی فلز روی و حصول نتایج مثبت، به تدریج طرح توسعه کارخانه برنامه ریزی شد که در نهایت در سال 1374 به پایان رسید. در نتیجه ظرفیت تولیدکارخانه به 11 تن در روز افزایش یافت. خوراک کارخانه در ابتدا کنسانتره کلسینه روی بودکه ازکارخانه تغلیظ دندی توسط شرکت کالسیمین تأمین می شد. در سال 1376 این کارخانه به منظور پرداخت شدن بدهی های شرکت فرآوری مواد معدنی ایران به شرکت کالسیمین فروخته شد . ظرفیت تولید این شرکت در حال حاضر 5000 تن شمش روی در سال می باشد و عیار شمش تولیدی 96/99 درصد است.
کارخانه ذوب روی دندی :
کارخانه ذوب روی دندی در حدود 100 کیلومتری جنوب شهر زنجان و در مجاورت کارخانه تغلیظ دندی واقع شده است. در سال 1371 قراردادی جهت احداث واحد پایلوت بین شرکت کالسیمین و شرکت مهندسی کاهنربا منعقد شد نتایج مثبت حاصل از بهره‌برداری واحد پایلوت در مرداد ماه 1372 منجر به عقد قرارداد طراحی و احداث کارخانه 7 هزار تنی شمش روی گردید. پس از انجام مطالعات زمین‌شناسی ژئوتکنیکی و ژئوفیزیک، محل احداث کارخانه در مجاورت کارخانه تغلیظ دندی تعیین شد. طراحی و اجرای کل پروژه توسط متخصصین داخلی انجام شده است. در نهایت کارخانه در سال 1376 به طور رسمی راه‌اندازی شد. خوراک این کارخانه کنسانتره خام و کلسینه روی می باشد و محصول اصلی کارخانه شمش روی و محصول جانبی آن سرباره اکسید روی می باشد.
عامل اصلی در تعیین نوع محصول کارخانه بیش از هر چیز مسایل اقتصادی و روند تغییرات قیمت محصولات مختلف فلزی در بازار جهانی و داخلی می باشد. در واقع نمی توان انتظار داشت که کارخانه در تمام سال های تولید خود به طور کامل از روند منظمی پیروی نماید، زیرا بعضی از شرایط بازار فروش ایجاب می نماید تا برنامه ریزی تولید دچار تغییراتی شود. مثال بارز این مسئله در چند سال اخیرمی باشدکه به دلیل بالارفتن مصرف داخلی و قیمت ها، کارخانه دندی تولید خود را افزایش داده و سعی کرده تا با محصول پرعیار فعالیت نماید. زیرا تولید محصول از خوراک پرعیار نسبت به کم عیار همان طور که مشخص است بیشتر می باشد. به طور متوسط می توان گفت که هر 1000 تن خوراک کم عیار350-300 تن محصول و 1000 تن خوراک پرعیار حدود 450 تن محصول خواهد داشت.
کارخانه سرب و روی انگوران :
کارخانه فرآوری سرب و روی انگوران با ظرفیت حدود 140 تن بر ساعت ، در 100 کیلومتری جنوب غربی شهرستان زنجان واقع شده است. خوراک این کارخانه ، کانسنگ اکسیده سرب و روی بوده و از معدن انگوران واقع در 20 کیلومتری کارخانه تامین می شود.
بررسی صورتهای مالی شرکت کالسیمین
بررسی ترازنامه
ترکیب دارایی های شرکت کالسیمین نشان میدهد که تعادل و توازنی خاص در دارایی های جاری و دارایی های ثابت این شرکت وجود دارد در سال 1381 سرمایه گذاری هایی در دارایی های ثابت صورت گرفته است و این سرمایه گذاری ها در دارایی های سرمایه ای بوده است که برای افزایش ظرفیت تولید سرمایه گذاری گردیده است.
در 4 سال ابتدای مورد بررسی یعنی از سال 79 تا 82 مجموع دارایی های جاری تقریبا در یک سح معینی ثابت بوده است و نوسان مثبت و منفی چندانی در آن به چشم نمی خورد.رشد 95 درصدی در دارایی های جاری سال 83 نسبت به سال 82 بوجود آمده است که عمده ترین دلیل آن افزایش موجودی مواد و کالا و مانده نقد و بانک شرکت بوده است.
با توجه به وضعیت دارایی های شرکت و بررسی فعالیتها و برنامه های آتی شرکت ، پیش بینی می شود که برای پایان سال مالی 84 شاهد رشد 2.5 درصدی در دارایی های جاری و رشد 6.3 درصدی در دارایی های غیر جاری داشته باشد و در مجموع با همین میزان سرمایه(97500 میلیون ریال) مجموع دارایی های شرکت کالسیمین 3.6درصد رشد را داشته باشد.
روند بدهی های شرکت کالسیمین:
در میان اقلام بدهی های جاری شرکت کالسیمین عمده ترین بخشها را سود سهام پیشنهادی و پرداختنی در طی 5 سال گذشته تشکیل داده است و در کنار این، حصه جاری تسهیلات دریافتی جزو بزرگترین اقلام قرار دارند.دارایی های جاری شرکت کالسیمین در طی 5 سال گذشته بطور میانگین از رشدی معادل 18.6 درصد برخوردار بوده است.و پیش بینی می شود در پایان سال مالی 84 در مقایسه با سال 83 رشد 15 درصدی را در میزان مجموع بدهی های جاری داشته باشیم.
بدهی های غیر جاری شرکت شامل بدهی های بلند مدت و ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان می باشد.در طی 5 سال گذشته بدهیهای بلند مدت شرکت از نوسان زیادی برخوردار بوده و انتظار می رود در پایان سال مالی 84 مجموع بدهی های بلند مدت به حدود 4.45 میلیارد تومان برسد.
درپایان سال مالی 84 انتظار دارد که مجموع بدهیهای شرکت کالسیمین به 65 میلیارد تومان بالغ گردد.
در نمودار زیر روند سیر دارایی های جاری را در مقابل بدهی های جاری مشاهده می کنید.به مابه التفاوت دارایی ها و بدهی های جاری ،سرمایه در گردش گفته میشود.نسبت سرمایه درگردش معیار مناسبی از کارایی عملیات شرکت و سلامت وضعیت مالی آن می باشد.در صورتی که دارایی های جاری شرکتی کفاف بدهی های جاری اش را نداشته باشد ممکن است شرکت در باز پرداخت بدهی های کسانی که عجله در رسیدن به مطالبات خود دارند با مشکل مالی مواجه گردد.همچنین یک معیار برای کارایی عملیاتی بدست میدهد.این نسبت همچنین میتواند نشان دهنده حرکت کارای شرکت به روشی موثر باشد.حرکت در این روال خوش را با بهبود و اصلاح نسبت سرمایه در گردش نشان میدهد.عدم بهبود این نسبت و وضعیت میتواند نشانگر وجود مشکلی در عملیات شرکت باشد.
در مورد شرکت کالسیمین چنانکه نمودار نیز نشان می دهد در طی 5 دوره مورد بررسی میزان دارایی های جاری شرکت همواره از مجموع بدهی های جاری کمتر بوده است.بر اساس براوردها و محاسبات صورت گرفته انتظار نمی رود نسبت سرمایه در گردش کالسیمین در پایان سال مالی 84 نیز بهبود یابد.حداقل نسبت قبولی که انتظار میرود شرکت کالسیمین داشته باشد برابر با یک مرتبه یا 100 درصد می باشد.ولی در طی سالهای اخیر این نسبت بهبود نیافته است و این مسئله به نوعی نشانگر عدم توجه یا عدم توانایی مدیریت مالی شرکت در اصلاح و بهبود این نسبت می باشد.
نمودار زیر نشاندهنده نسبت سرمایه در گردش شرکت کالسیمین میباشد..علائم نشاندهنده سیگنالهای خوبی نیست و در واقع این نسبت نشان میدهد که شرکت کالسیمین با مشکلات مالی مواجه است که ممکن است روند عملیات و فعالیت این شرکت را در برهه هایی از زمان با مشکل مواجه سازد.
حقوق صاحبان سهام:
بخش حقوق صاحبان سهام یکی از دو بخش تشکیل دهنده سمت چپ ترازنامه میباشد و به عبارت دیگر یکی از منابع تامین دارایی های شرکت میباشد که شامل سرمایه ثبت شده به اضافه سود انباشته و سایر اندوخته هاست.معمولا بیشتر افزایش سرمایه ها از طریق انتقال حساب سود انباشته به حساب سرمایه صورت می گیرد بدون اینکه سهامدار فعلی وجه نقدی بابت افزایش سرمایه پرداخت نماید.نمودار زیر نشان دهنده روند رشد منظم و صعودی جمع حقوق صاحبان سهام این شرکت می باشد.روند فعالیت و سوداوری شرکت کالسیمین نشان میدهد که این شرکت توانایی افزایش سرمایه تا حد 70 درصد از محل سود انباشته را در توان دارد و در صورتی که مدیران شرکت به این نتیجه برسند که برای دخالت در سطوح قیمت سهام دخالت نمایند می توانند این امر را از طریق افزایش سرمایه و رقیق نمودن سهام انجام دهند.
بررسی نسبت بدهی شرکت کالسیمین:
مطالعه نمودار مجموع دارایی ها و بدهی های شرکت کالسیمین در طی 5 سال گذشته نشان میدهد که روند رشد کاملا مشابهی میان این دو بوده است و هر دو با شیب کاملا یکسانی جلو رفته اند و نسبت تقریبا ثابتی را در طی سالها حفظ نموده اندوبر اساس پبش بینی های انتظار داریم مجموع دارایی ها در پایان سال مالی 1384 به 746 میلیارد ریال بالغ گردد و همچنین جمع بدهی های شرکت نیز به 650 میلیارد ریال برسد.در طی 5 سال گذشته نسبت بدهی بطور میانگین 77 درصد بوده است یعنی بعبارت دیگر 77 درصد از مجموع ارزش دارایی ها از محل ایجاد بدهی و قرض تامین شده است و بقیه از محل حقوق صاحبان سهام که شامل سرمایه و سود انباشته و سایر اندوخته هاست.
هر چند که میانگین 77 درصد بدهی در حسابهای ترازنامه در صنعت فلزات اساسی امری معمول و متداول میباشد اما بلحاظ علمی و تئوریکی بالا بودن نسبت بدهی در ساختار ترازنامه و ساختار مالی شرکت ،ریسک مالی آن را افزایش خواهد داد.
ثابت بودن نسبت بدهی در ساختار مالی شرکت کالسیمین نشان میدهد که مدیریت شرکت در طی این سالها بهینه ترین نسبت را بصورت تجربی بدست آورده اند و جریانات وجوه اعم از خروجی و ورودی را طوری برنامه ریزی میکنند که این نسبت در ساختار مالی رعایت گردد.میانگین نسبت بدهی در طول 5 سال گذشته در حدود 77 درصد ثابت باقی مانده است اما بر اساس پیش بینی های در پایان سال مالی 84 نسبت بدهی به 85٪برسد.و احتمال افزایش سرمایه از محل مطالبات در این شرکت نیز به ذهن متبادر میگردد تا نسبت بدهی در سطح 75 درصد باقی بماند.
بررسی وضعیت صورت سود و زیان:
میزان درامدهای شرکت کالسیمین تا حدود زیادی به قیمتهای جهانی محصولات بستگی دارد و نوسان قیمتهای جهانی روی و سرب میتواند تاثیرات زیادی بر درامدهای این شرکت بر جای داشته باشد.همچنین میزان تولید و تقاضا عامل موثر دیگری برای درامد های شرکت می باشد.معمولا تقاضا همیشه به میزان کافی وجود دارد در صورتی که خلوص شمش های تولیدی در حد استاندارد های بازار جهانی فلزات باشد.
شرکت کالسیمین در سال 1376 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده است و با قیمت 6700 ریال معاملات آن آغاز گردیده است.
یررسی صورتهای مالی شرکت را از سال 1379 آغاز کردیم در نمودار اول روند درامد حاصل از فروش و بهای تمام شده و نیز سود ناخالص حاصل از آن آورده شده است در طی سه سال ابتدایی بخاطر پایین بوده قیمتهای جهانی روی همچنین پایین بوده میزان تولید در مقایسه با وضعیت فعلی هیچ رشدی در درامد حاصل از فروش شرکت به چشم نمی خورد و در یک سطح نسبتا ثابت باقی مانده است رشد درامد شرکت از سال 1382 آغاز گردید و در سال 83 رشد 75 درصدی را تجربه نمود و پیش بینی نموده است که در پایان سال مالی 84 در مقایسه با سال 83 رشد 35 درصدی را تجربه نماید و در شش ماهه اول سال 84 توانست 48 درصد بودجه را پوشش دهد.و به دلیل عدم وجود برنامه تعطیلی برای تعمیرات ،انتظار میرود شرکت کالسیمین بتواند در پایان سال مالی 100 درصد بودجه فروش را پوشش دهد.نکته جالب و قابل ذکر در پوشش بودجه فروش نیم سال اول 84 ،افزایش سود ناخالص بدلیل کاهش بهای تمام شده پیش بینی شده است.
از نکات اساسی در زمینه شرکتهای معدنی خصوصا شرکتهای مرتبط با روی افزایش قیمتهای این فلز در سطح جهانی است.شرکت کالسیمین به همراه سایر زیر مجموعه های خود از این افزایش قیمت منتفع شده و این مسئله در تغییرات سود آوری این شرکت به وضوح قابل مشاهده است.از طرفی افزایش بهای خاک مصرفی و افزایش بهای تمام شده محصولات این شرکت شده که در مقایسه با شش ماهه نخست سال قبل این مسئله تاثیر چندانی نداشته است.حاشیه سود ناخالص در سال مالی 83 معادل 44٪بوده است و بر اساس پیش بینی های شرکت،انتظار میرود در سال 84 این نسبت به 40 درصد کاهش یابد.
نمودار زیر نشان دهنده میزان سود ناخالص،سود عملیاتی و در نهایت سود خالص را نشان میدهد.با توجه به نمودار قبلی که ذکر شد میزان درامد حاصل از فروش در طی سه سال اول تغییری نداشته است بالا رفتن هزینه های تولید و بازار یابی و هزینه های مالی شرکت بترتیب باعث کاهش سوداوری شرکت در سه سال ابتدایی دوره مورد بررسی شدند .دوره رشد سوداوری از سال 82 شروع گردید و انتظار میرود در سال مالی 1384 بیشترین سوداوری نصیب شرکت گردد.رشد 23 درصدی در سود ناخالص،رشد 13 درصدی در سود عملیاتی و رشد 63 درصدی در سود خالص پیش بینی شده است که در سال 84 در مقایسه با سال 83 بوقوع بپیوندد.
شرکت کالسیمین پیش بینی نموده است که سود خالص در سال مالی 1384 به 273299 میلیون ریال برسد که نصیب هر سهم از این میزان سود پس از کسر مالیات به 2803 ریال بالغ گردد.
نکته قابل توجه در صورتهای مالی پیش بینی درامد, وجود درامد حاصل از سرمایه گذاری هاست که در شش ماهه اول سال مالی جاری 55 درصد بودجه را پوشش داده است و با توجه به بازار سرمایه و افت شدید آن در نیمسال اول بنظر میرسد که این سرمایه گذاری ها در بورس نبوده است و در شرکتهای زیر مجموعه و شرکتهای تابعه بوده است.
علاوه بر این موارد شرکت اعلام نموده است که در نظر دارد 100 درصد افزایش سرمایه بابت طرح های افزایش ظرفیت و توسعه و سرمایه گذاری های جدید را اجرا نماید.
در مورد سود خالص پس از کسر مالیات شرکت باید گفت که از سال 79 تا سال 81 میزان این سود در روندی نزولی کاهش یافته و در سال 1381 به کمترین مقدار رسیده است که حتی در این سال قیمت سهام این شرکت نیز به کمترین حد تاریخی خود رسید(1400 ریال در اواخر سال 1381).
از سال 1382 بدلیل بهبود قیمتهای جهانی محصولات تولیدی شرکت ،روند رشد سود خالص این شرکت شروع گردید البته سرمایه گذاری در شرکتهای تابعه و سود حاصل از این سرمایه گذاری ها را نیز نباید از نظر دور نگه داشت.شرکت کالسیمین در پیش بینی سود سال مالی منتهی به پایان اسفند سال 84 که به بازار اعلام نموده است مبلغ سود خالص را 27.32 میلیارد تومان اعلام نموده است که 8 میلیارد تومان فقط بابت پیش بینی سود حاصل از سرمایه گذاری ها میباشد که در شش ماهه ابتدایی سال 84 55 درصد بودجه را پوشش داده است.
