بخشی از مقاله
چکیده
غار کرف تو در فاصله 60 کیلومتری از شمال دیواندره و در نزدیکی روستای یوزش باش کندی قرار دارد و از پر جاذبه ترین مکان های توریستی استان می باشد. غار کرفتو از غارهای طبیعی و آهکی است که در ادوار مختلف جهت استفاده و سکونت تغییر حالت داده شده و مهمترین ویژگی غار معماری صخره ای آن است که در چهار طبقه در دل کوه حفر شده است.کتیبهای یونانی بر سر در یک ی از اتاق های طبقه سو م وجود دارد که از این غار به عنوان معبد هراکلس نا م برده است. در معماری این غار علاوه بر ایجاد اتاق ها و راهروهای عبوری، سعی شده تا اتاق ها با هم مرتبط باشند و نور گ یرهایی به سمت بیرون تعبیه شده و بر دیوارهای غار در بعضی از اتاق ها نقوشی به صورت تجریدی از حیوانات، انسان و گیاه حجاری شده است.غار کرفتو یکی از دیدنیترین آثار بجا مانده از روزگاران پیشین است. این غار بر بالای یک کوه واقع است. غار کرف تو بخشی توسط طبیعت و بخشی توسط انسان ساخته شده است. این غار دارای دهلیزهای بسیار تو در تو و اتاقهایی دست ساز در چندین طبقه است.
کلمات کلیدی:غار کرفتو ،توریست ،پرچاذبه ،آهک
-1 مقدمه
برای ژئوتوریسم از دیدگاه های مختلف تعاریف متعددی ارائه شده است که براساس تعریف ژئوتوریسم، جئوتوریسم یا توریسم زمین شناسی (Geotourism) یکی از شاخههای تخصصی اکوتوریسم است که به معرفی پدیده های زمین شناسی به گردشگران با حفظ هویت مکانی می پردازد. ژئوتوریسم ،زیر مجموعه توریسم پایدار بوده و هدف آن حفظ منابع گردشگری زمینشناسی است. یعنی هدایت گردشگران به نحوی که محل مورد بازدید برای نسلهای آینده هم همانطور باقی مانده و قابل استفاده باشد.
در این مقاله تلاش م یشود تا با بیان جنبههای مختلف زمینشناسی، جغرافیایی، تاریخی و باستانشناسی، غار کرف تو از دیدگاه یک سایت ژئوتوریسم مورد بررسی قرار گرفته و به علاقمندان این شاخه از گردشگری معرفی شود.
1
موقعیت جغرافیایی
غار کرفتو با مختصات46 52 23 درجه طو ل شرقی و 36 20 06 درجه عرض شمالی، در شمال غرب نقشه زمین شناسی 1:100,000 ایرانخواه، در 74 کیلوم تری شرق سقز واقع شده است که 12 کیلومتر تا دهستان کرف تو فاصله دارد. این غار در بین مکانهای تاریخی زیویه و تخت سلیمان قرار گرفت ه است. اصلی ترین راه دسترسی به آن از طریق جاده سقز - سنندج است که پس از حدود 32 کیلومتری طی مسافت از شهرستان سقز در دوراهی تکاب به سمت شرق باید حدود 30 کیلومتر دیگر را طی نمود و از ی ک مرکز بخش بنام " گورباباعل ی " عبور کرد و سپس در دوراهی تکاب- کرفتو به طرف شمال، پس از عبور از روستای "یوزباش کندی" در فاصل ه 3 کیلومتری آن غار کرفتو قرار دارد. در سینه کش یک رشته کوه آهکی که در شمال درهای عمیق قرار گرفته است، آثار متعددی از پناه گاهها و دخمهها و حفرهها دیده میشود که در کنار غار اصلی قرار دارد. موقعیت غار به گونهای است که به طور کلی بادگیر نیست و در زمستانها برف دامنه جنوبی را نمیپوشاند. در حالی که جنوب شرقی آن کاملا" بادگیر است و توسط برف پوشیده میشود. در زمستان ها و هنگام سرما، درون غار گرم و در تابستان به لحاظ کوران باد، خنک است. دو چشمه آب در زیر صخرههای آن وجود دارد که سالیان دراز مردم از آن بهرهمند بودهاند.
زمین شناسی عمومی
در روی واحدهای رسوبی پرمین و واحدهای گسترده آتشفشانی - رسوبی کرتاسه، در محدوده غار کرفتو، انباشتههای پلیوسن- پلئیستوسن بر جای مانده است که در اثر فرسایش، دره های ژرفی در آنها پدیدار شده و سنگ های کهن تر زیر آنها، از جمله سنگ آهک های میوسن (سازند قم)، نمایان شده است. در بین برجستگیها و ارتفاعات منطقه، مورفولوژی ملایمی دیده می شود که به طور عمده توسط رسوبات کواترنری پوشیده شده و به نظر م یرسد که رخدادهای تکتونیکی تاثیر چندانی بر این مورفولوژی نداشته و در عوض به شدت تحت تاثیر ساخت های ناحیهای و سرشت سنگ شناسی رخنمون ها است.
واحدهای چینهشناسی منطقه اطراف غار، محدوده سنی گستردهای داشته و واحدهای پرمین تا کواترنر در آن قابل مشاهدهاند. در محدوه نقشه زمین شناسی برگرفته از نقشه 000،1:100 ایرانخواه، واحد پرمین (P r)، سازندهای کرتاسه (Kf1)، (Kvs) و (Kl1)، واحدهای میوسن OM q و)OM Sسازند قم) و واحدهای کوترنری P LQ رخنمون دارند
