بخشی از مقاله
فروشگاه اینترنتی و تجارت در وب
ایجاد فروشگاه اینترنتی، تبلیغ و اطلاعات كامل محصولات یك شرکت به نمایش در می آید و مشتری با داشتن كارت پرداخت واسطه ویا كارتهای اعتباری، پس از جستجو و انتخاب، در خواست خرید می کند. سایت واسطه پس از كسر مبلغ محصول از حساب وی، این درخواست را در وهله اول از طریق فکس و یا تلفن (در آینده از طریق کامپیوتر به صورت آنلاین و یا از طریق SMS و یا تلفن گویا ) به فروشنده ارجاع می دهد و فروشنده می بایست در مدت زمان توافق شده، کالا را برای مشتری ارسال نماید.
مزایای ایجاد فروشگاه اینترنتی برای فروشندگان
داشتن ویترینی قابل رویت در سرتاسر ایران و كشورهای منطقه
داشتن بازدید كنندگان بسیار (شركتها، ادارات، موسسات، بنگاههای تجاری، متخصصان، دانشجویان و ...(
وسعت نامحدود فروشگاههای اینترنتی
در فروشگاههای سنتی به علت كمبود جا، امكان نگهداری تمامی محصولات بر اساس تنوع، اندازه، تركیبات و ... وجود ندارد كه این مسئله در فروشگاه اینترنتی كاملاٌ حل شده است یعنی به دلیل عدم محدودیت در فضا، فروشنده می تواند سبد محصولات تولیدی خود را به متنوع ترین شكل ممكن به همراه توضیحات كامل و بیان برتری های كیفی و فنی به زبان ساده و با درج قیمت ها و عكس های زیبا در معرض دید مشتریان قرار دهد.
نداشتن محدودیت زمانی
فعالیت فروشگاههای سنتی محدود به ساعات و روزهای غیر تعطیل می باشد اما فروشگاههای اینترنتی مطلقاٌ چنین محدودیتی نداشته و در تمامی ساعات شبانه روز و تمامی روزهای سال در دسترس عموم بازدید كنندگان قرار دارد.
كاهش هزینه های جانبی وسود آوری بیشتر
در فروش مستقیم محصولات به مشتریان در فروشگاه اینترنتی، هزینه هایی از قبیل كارمزد، خواب سرمایه و سایر هزینه های جانبی كاهش یافته و بنابراین سود بیشتری عاید فروشنده می شود.
پرداخت اینترنتی
پرداخت اینترنتی عبارت است از پرداخت توسط كارتهای پرداخت یا اعتباری، كسر از موجودی خریدار و واریز به حساب فروشنده. تمامی مراحل فوق بصورت اینترنتی انجام می پذیرد.
ه چه طریق می توانید مشتریان خود را راضی كنید؟
فروشنده می تواند با اختصاص بخش ناچیزی از سود حاصله در هر فروش آنلاین، قیمت محصول خود را كاهش دهد تا مشتری بیشتری را جلب نماید.
فروشنده می تواند قیمت محصول را ثابت نگه داشته و در عوض از سود حاصله هدایای زیبایی را از قبیل ملزومات جانبی كالای به فروش رفته خود، كالاهای كوچك تر و ارزان قیمت تر و یا كالای مورد علاقه كودكان و یا هدایای تبلیغاتی را به همراه محصولات خود برای مشتری ارسال نماید.
فروشنده با پرداخت هزینه ناچیز حمل كالا به محل مورد نظر مشتری، رضایت بیشتر آنان را فراهم و كالای خود را در بازار و در مقایسه با محصولات مشابه، رقابتی تر می نماید.
همچنین فروشنده با استفاده از امكانات سایت واسطه می تواند خدمات ثبت نام آنلاین مشتریان برای پر كردن برگ گارانتی و حتی قسمی از خدمات مشتریان خود را انجام داده و رضایت هر چه بیشتر آنان را تامین نماید.
مزایای خرید از فروشگاههای اینترنتی برای خریداران
عدم برخورد به ترافیكنبودن آلودگی هوا
عدم نیاز به رفتن به داخل طرح ترافیك
یافتن كالاها با قیمت پایینتر نسبت به فروشگاههای سنتی
قابلیت مقایسه قیمتها و مشخصات كالاها در كمترین زمان
امكان خرید در آرامش منزلامكان خرید در هر ساعت از شبانه روز
عدم مشكل حمل و نقل كالای خریداری شده
تحویل كالای خریداری شده درب منزل
بیمه بودن كالای خریداری شده
مزایای ایجاد فروشگاه اینترنتی برای فروشندگان
حل مشكل حمل و نقل
در حال حاضر (VTE) در حال مذاكره با شركت پست، پیك بادپا، پست 193 و چندین شركت فعال حمل و نقل خصوصی، در خصوص واگذاری حمل كالا به آنان می باشد. به این ترتیب بزودی این امكان فراهم خواهد شد تا شركت حمل طرف قرارداد با (VTE)، كالا را از محل فروشگاه سنتی و یا انبار گرفته و به مشتری تحویل نماید.
بیمه
بر اساس مذاكرات در حال انجام با چند شركت بیمه، كلیه كالاهای به فروش رفته از طریق فروشگاه اینترنتی، مشمول بیمه خواهند بود تا هیچگونه خسارتی متوجه فروشنده و خریدار نگردد.
امكان فروش قسطی
در این مورد لازم به توضیح است كه سایت واسطه در حال مذاكره با بزرگترین فروشنده فروش قسطی درایران جهت حل مشكلات فروش قسطی از قبیل مشكل پرداخت، نحوه قسط بندی، ضمانت و ... می باشد.
مزایای استفاده از تجارت الكترونیكی
به طور كلی مزایای استفاده از تجارت الكترونیكی را میتوان به پنج دسته تقسیم كرد كه شامل بستر ارتباطی، از بین رفتن واسطهها، افزایش قدرت خریداران و پیدایش بازارهای جدید برای تولید كنندگان، سفارشی كردن محصولات درخواستی و خدمات پشتیبانی قوی و پیدایش مؤسسات اقتصادی نو پا و رقابت سراسری است.
۱- بستر مناسب اطلاعاتی و ارتباطی
یكی از امكاناتی كه اینترنت در اختیار تجارت و بازرگانی قرار میدهد اطلاعات نسبتاً كامل و گستردهای است كه در مورد هر كالا چه از نظر فنی و چه به لحاظ تجاری میتوان یافت. امكانی كه در دنیای واقعی، ارزش تجاری بسیار زیادی دارد اما بدون صرف هزینه و زمان زیاد بهدست نمیآید. ارزش دیگر تجارت الكترونیكی آن است كه امكان ایجاد ارتباط با همه افرادی كه برای تكمیل یك فرآیند بازرگانی لازم است با آنها تماس گرفته شود، در كوتاهترین زمان از طریق e-mail ،chat و روشهای دیگر امكانپذیر است.
۲- حذف نسبی واسطه ها
حذف واسطهها یكی دیگر از ارزشمندترین دستاوردهای تجارت الكترونیكی می باشد كه باعث كاهش بیسابقه قیمت كالاها و خدمات در جهان شده است. براساس برآوردهای انجام شده، حذف واسطهها و ایجاد ارتباط مستقیم بین خریداران و فروشندگان بین ۱۵ تا ۵۰ درصد موجب كاهش قیمت تمام شده كالاها و خدمات برای مشتریان شده است.
۳- افزایش قدرت خریداران و پیدایش بازارهای جدید برای تولید كنندگان ارتباط اینترنتی فرصتی را در اختیار خریداران قرار میدهد كه بتوانند با طیف گستردهای از تولیدكنندگان در سرتاسر جهان ارتباط برقراركنند و از این طریق به تقاضای مورد نظر خود از بین پیشنهادهای مختلف برسند و در مقابل فروشندگان قدرت چانهزنی بیشتری برای كسب امتیاز و مزایای بیشتر داشته باشند. در صورتیكه در دنیای حقیقی به علت محدودیتهای ناشی از فاصله جغرافیایی، مشتریان چنین قدرت انتخابی ندارند. البته این ساختار برای تولیدكنندگان هم دارای مزایا و امتیازات فراوانی است. از جمله میتوان به امكان عرضه و فروش محصولات به تمام مردم جهان اشاره كرد. در واقع تجارت الكترونیكی به تولیدكنندگان امكان جهانی شدن محصولاتشان را با صرف هزینه كم (نسبت به آنچه كه در مقابل بهدست میآید) میدهد. شاید جالب باشد كه بدانید به عنوان مثال، جلد پنجم كتاب داستانی هریپاتر توانسته است با استفاده از شیوه فروش آنلاین در شب اول انتشار خود فروشی معادل یك میلیون جلد را در جهان داشته باشد. امكان وقوع چنین حادثه شیرینی برای ناشر این كتاب در دنیای حقیقی، آن هم در مدت زمانی كوتاه، یا اصلاً محال بود یا به امكانات گسترده مالی و تبلیغاتی و توزیع نیاز داشت كه هر سازمانی توانایی انجام آن را دارا نیست.
۴- سفارشی كردن محصولات و خدمات پشتیبانی قوی
مزیت دیگر تجارت الكترونیكی آن است كه شما قادر خواهید بود كه محصولات مورد درخواست خود را به صورت سفارش و مطلوب خود خرید كنید. به عنوان مثال ما میتوانیم هنگام مراجعه به سایت شركت Dell كامپیوتر مورد درخواست خود را با همان خصوصیاتی كه مایلیم، سفارش داده و خریداری كنیم. در این فرایند روش كار شركت دل برای قبول سفارش در خواستی به این صورت است كه ابتدا امكان انتخاب و ارائه پیشنهاد در اختیار مشتری قرار میگیرد. سپس پیشنهاد مشتری با توجه به امكانات شركت مورد بررسی قرار گرفته و نهایتاً مورد قبول یا عدم قبول قرار میگیرد. در صورت قبول درخواست، مراحل بعدی ثبت سفارش و دریافت مبلغ طی میشود و اعلام ارسال كالا و شیوه پیگیری محموله در مدت ارسال از طریق فرستادن e-mailهای متعدد انجام میشود.
مشتری نیز به نوبه خود میتواند زمان دریافت را اعلام نماید. نهایتاً مشتری میتواند با دادن اطلاعات مختلف درمورد كالاهای خریداری شده و برقراری ارتباط الكترونیكی با شركت تولیدكننده نسبت به رفع نقص كالای مورد نظر اقدام نماید.شركتهایی كه از این طریق به فروش محصولات و خدمات خود اقدام میكنند به طور دائم از طریق روش های مختلف، سریع و كم هزینه در ارتباط با مشتریان خود هستند و پشتیبانی قوی باعث ترغیب مردم به خرید از اینترنت میشود. در سالهای نخست رواج شیوه الكترونیكی فروش كالا، استفاده از این روش فقط برای كالای كوچك و ارزان مثل ساعت، عروسك، كتاب، لباس استفاده میشد اما اكنون با توجه به رشد روزافزون تجارت الكترونیكی، صنایع بزرگی همچون صنعت ماشین سازی نیز به این روش رو آوردهاند. مثلا با مراجعه به سایت شركت فورد میتوانیم ماشین مورد درخواست خود را از نظر رنگ یا امكانات جانبی به دلخواه انتخاب كنیم.
۵- پیدایش مؤسسات اقتصادی نوپا و رقابت سراسری
یكی از پیامدهای تجارت الكترونیكی ایجاد مؤسسات جدید اقتصادی است كه توانایی رقابت و حتی در مواردی سبقت گرفتن از شركتهای كهنه كار را دارند. درحال حاضر دو نوع بازار خرید و فروش یعنی بازار سنتی و حقیقی و بازار مجازی و مبتنی بر شبكه به موازات یكدیگر عمل میكنند و هر كدام دارای قواعد تجارتی خاص خود هستند كه گاه دارای خصوصیاتی مشترك و گاه با یكدیگر متفاوت هستند. در برخی موارد كسب و كارهای نوپا توانستهاند با ایجاد سیاستهای كاربردی در بازار جدید مجازی گوی رقابت را از رقبای سنتی بگیرند و بازار محصولات مختلف را تصاحب كنند. مثلا میتوان به رقابت بین مؤسسه BarnesNoble و شركت Amazon در خرید و فروش كتاب یا موارد دیگری چون Dell در كامپیوتر و etoys در اسباب بازی اشاره كرد.
شکلهای گوناگون تجارت الكترونیكی
استفاده از اینترنت به عنوان مهمترین بستر ارتباطی در تجارت الكترونیكی همزمان با رشد روزافزون شبكه جهانی ارتباطات باعث پیدایش مدلهای گوناگونی در این تجارت گردیده است. این مدلها حاصل تعامل سه گروه اصلی از افراد یك جامعه، از دیدگاه اقتصادی، هستند كه عبارتند از دولت یا سازمانهای وابسته (government) ، سازمانهای تجاری و اقتصادی، تولیدكنندگان كالا و ارائهكنندگان خدمات (business) و در نهایت مردم عادی كه خریداران نهایی كالا یا خدمات (consumer) هستند.مدلهای مختلف تجارت الكترونیكی از تعامل دوبهدوی این سه گروه اصلی حاصل میشوند.
government consumer business
business b۲g b۲c b۲b
consumer c۲g c۲c c۲b
governmanet g۲g g۲c g۲b
۱- مدل B۲B
در مدل(B۲B)ارتباط بین دو یا چند سازمان، مؤسسه اقتصادی، تولید كنندگان مواد اولیه، تولیدكنندگان انواع مختلف كالای مصرفی، ارائهكنندگان انواع گوناگون خدمات و ... موردنظر است، در واقع این مدل را به نوعی میتوان توسعه یافته مدل قدیمیتر
EDI (Electronic Data Interchange) دانست. ۱مدل B)۲(B دربرگیرنده همان عملیاتی است كه درEDI انجام می شد یعنی تبادل اطلاعات، داده ها، ثبت سفارش، خرید و فروش و ... همچنان وجود دارد. اما در مدل جدید فرآیند ارتباطی بسیار باز و قابلانعطاف طراحی شده طوری كه تولیدكنندگان مواد اولیه، تولیدكنندگان كالاهای مختلف و فروشندگان و توزیع كنندگان بتوانند به راحتی با یكدیگر ارتباط مستقیم داشته باشند. این به معنی كاهش واسطهها نیز هست. موضوعی كه به نوبه خود باعث كاهش قیمتها میشود. عوامل ذكر شده باعث گردیده است كه این مدل بهعنوان اصلیترین مدل تجارتالكترونیكی به حساب آید و طی مدت كوتاهی كه از زمان پیدایش آن می گذرد درآمد قابل توجهی را نصیب صاحبان سرمایه سازد. براساس آمارهای موجود، بازرگانان و فعالان در این عرصه توانستهاند از درآمد ۴۳ میلیارد دلاری در سال ۹۸ به ۱۳۰۰ میلیارددلار در پایان سال ۲۰۰۴ برسند.
۲- مدلهای B۲C وC۲B
این دو مدل بیانكننده ارتباط متقابل بین تولیدكننده اصلی كالاهای گوناگون با استفادهكننده و خریداران نهایی این محصولات و خدمات می باشد. این روزها میتوان كالاهای مختلفی از مواد اولیه صنعتی گرفته تا اتومبیل، ماشینآلات صنعتی و كالاهای عمومی مانند مواد غذایی، محصولات فرهنگی، گل و گیاه و اقلام كادویی را به همراه طیف وسیعی از خدمات مثل رزرو هتل، بلیط هواپیما، قطار، اتوبوس، اجاره ماشین و ... به صورت آنلاین خریداری كرد. در این دو مدل تولیدكنندگان میتوانند مصرفكنندگان نهایی محصولات خود را شناسایی كنند و محصولات خود را به صورت مستقیم به آنها عرضه كنند B۲C مصرفكنندگان نیز به نوبه خود میتوانند از بین تولیدكنندگان، آنكه شرایط مطلوبتر را دارا میباشد و از هر جهت مناسبتر است را انتخاب نمایند C۲B مدلهای B۲C و C۲B معمولاً دارای مزایایی چون خرید ارزانتر كالا نسبت به دنیای واقعی هستند. مزیت دیگر، امكان ارسال كالا به مكان درخواستی خرید است. فرق اصلی بین دو مدل B۲C وC۲B در نحوه خرید و شیوه ایجاد ارتباط بین مشتریان و تولیدكنندگان میباشد.در مدل B۲C خریداران اطلاعات كافی در مورد كالای مورد نیازشان، شركت عرضهكننده آن و قیمت خود كالا) در دنیای حقیقی( را دارا میباشند و بیشتر بهعلت پایینتر بودن بهای محصول در اینترنت از این مدل برای خرید خود استفاده میكنند.
اما در مدل C۲B اطلاعات مشتری عمدتاً به مشخصات كالای مورد نیازش محدود است و اطلاعات چندانی در مورد شركتهای عرضهكننده آن یا قیمتهای احتمالی آن ندارد. در این حالت شركتهای گوناگونی در اینترنت با توجه به شرایط مشتری به او پیشنهاد ارائه میكنند و مشتری از بین این پیشنهادها هر كدام را كه برایش مناسبتر بود انتخاب میكند. به بیان دیگر، در B۲C مشتری به یك شركت تولیدكننده یا فروشنده پیشنهاد خرید را ارائه میكند، اما در مدل C۲B این شركتهای عرضه كننده هستند كه به مشتری پیشنهاد فروش را ارائه میكنند.
۳- مدل C۲C
این شیوه در تجارت الكترونیك عمدتاً براساس مدلی بهوجود آمده است كه پیر امیدیار طراح و صاحب سایت eBay و افراد مبتكری مثل او خلق كردهاند. در مدل C۲C فروشندگان اجناس این امكان را مییابند كه در یك محیط گسترده اجناس خود را به خریداران نهایی ارائه كنند. پیر امیدیار میگوید ایده فروش كالا از طریق وب سایت در وحله اول برای فروش شیرینیهای پخته شده توسط همسرش برای توزیع در شهر لسآنجلس به ذهنش رسید. او در طرح اولیه سایت خودش از مدل B۲C استفاده كرده بود و به مرور زمان و توسعه این سایت مدل جدیدی را براساس حراج كالا و فروش اجناس دست دوم در دنیای حقیقی طراحی كرده است.امیدیار كوشید با توجه به طیف گسترده بازدیدكنندگان در اینترنت، بستری را فراهم كند كه فروشندگان بتوانند كالای خود را به شیوه حراج اجناس )با شیوهای مشابه دنیای واقعی( به فروش برسانند. اما تفاوت اصلی این نوع از حراج تعداد بیشمار شركتكنندگان و مخاطبان حراج است. امروزه به دلیل استقبال گستردهای كه ازeBay بهعمل آمده است، این سایت بهعنوان سمبل C۲C شناخته میشود. سایت eBay توانسته است در سال ۲۰۰۲ میلادی مبلغ ۲۰ میلیارد دلار برای صاحبان خود درآمد ایجاد كند.
۴- مدلهای در ارتباط با دولت
مدلهای مرتبط با دولت را نیز میتوان به سه دسته تقسیم كرد. دسته اول شامل مدلهای G۲B وB۲G است. در این دو مدل سازمانها، نهادها و مراكز دولتی و وابسته به دولت درارتباط با مراكز اقتصادی، بنگاههای تجاری و شركتهای تولیدكننده و ارائهكننده كالا و خدمات هستند. در این ساختار طرفین با مراجعه به یكدیگر و تعامل با هم از طریق شبكههای كامپیوتری امور بازرگانی میان خود را انجام میدهد. این امور شامل مواردی چون گرفتن انواع مجوزها از دولت و سازمانهای مربوطه، پرداخت وجه مورد درخواست دولت، گرفتن اطلاعات از نهاد دولتی و موارد دیگری است كه همگی در این دو مدل خلاصه میشوند.
مزیت اصلی این دو ساختار صرفهجویی در انجام عملیات گوناگون برای دولت و سازمانهای مربوطه و كاهش زمان انجام این امور و كاهش نیروهایی است كه بیهوده صرف انجام كمبازده و یا بدون بازده در سازمانها میشود. دسته دوم شامل مدلهای G۲C و C۲G است. در این دو مدل ارتباط بین مردم و سازمانهای دولتی مطرح میباشد و رابطه میان دولت و مردم بیش از آنكه ماهیتی تجاری داشته باشد، حول و حوش خدماتی كه دولت میتواند به مردم ارائه كند و یا تسهیل ارتباطات مالی مردم و دولت در زمینه امور مالیاتی و مشابه آن دور میزند. فعالیتهای این دو مدل شامل مواردی چون گرفتن انواع مدارك شناسایی، انجام عملیات بانكی و گرفتن اطلاعات از دولت است.دسته سوم نیز براساس مدل G۲G است كه ارتباط و تقابل بین دو سازمان دولتی دو یا چند وزارتخانه را فراهم میسازد و مواردی چون ارتباط شهرداریها با پلیس، وزارت كشور، نهادهای نظامی و ... را شامل میشود. در این مدل مبادلات میان دوسوی یك فرآیند الكترونیكی ممكن است شامل مبادلات بازرگانی باشد یا صرفاً به تبادل اطلاعات محدود باشد.
در قسمت قبل به مدلهای مختلف تجارت الكترونیك اشاره كردیم و از مدل B۲C به عنوان یكی از مدلهای اصلی این شیوه تجارت یاد كردیم. بخش مهمی از این مدل تجارت الكترونیك به ابزاری متكی است كه كارت اعتباری نامیده میشود و ابزار الكترونیكی نقل و انتقال پول به شمار میرود. بسیاری از مردم مایلند بدانند این كارتها چه هستند و چگونه میتوان آنها را تهیه و مورد استفاده قرارداد. اگرچه در ایران هنوز یك نوع كارت اعتباری استاندارد كه در سراسر كشور و در تمام بانكها معتبر باشد و قابلیت استفاده در شبكه اینترنت را (دست كم برای مبادلات داخلی) داشته باشد معرفی نشدهاست، ولی اغلب افراد آشنایی با این كارتها و امكان استفاده از آنها را مقدمه و پیشزمینهای برای ورود به دنیای خرید و فروش الكترونیكی میدانند. در این قسمت از مجموعه مقالات الفبای تجارت الكترونیك نگاهی مختصر به تاریخچه، ساختار و انواع كارت اعتباری خواهیم داشت. در مقالات بعدی شرح نحوه استفاده از این كارتها را در شبكه اینترنت به تفصیل توضیح خواهیم داد.
