بخشی از مقاله
چکیده
شهر زاهدان به عنوان یک مادرشهر وقطب رشد منطقه اي در جنوب شرقی ایران،تحت تاثیر عواملی متعدداز قبیل رشد بی رویه جمعیت بعد از دهه 1360،قرار گرفتن در چهارراه تجارتی وقاچاق کالا ومواد مخدر،ناامنی در دول همسایه و..قراردارد .
براساس قبول این نظریه که جنایت، ثمره تلخ و نابهنجار محیط وقوع جرم است؛می توان گفت هر محیط جغرافیایی تبهکاران مخصوص به خود دارد.لذا امروزه دست اندرکاران امور انتظامی و امنیتی شهرها به زمان و مکان جرم توجه زیادي دارند. در این راستا اطلاعات و آماري را تهیه کرده وبراساس آن به تحلیلهایی دست یافته اند. با افزایش حجم اطلاعاتی یا پیچیده شدن آن ، ابزاري کارآمد لازم است تا با مقایسه ، همپوشانی و به کارگیري مدلهاي زمانی و مکانی جرائم ، به تشخیص ویژگیها پرداخته و ابزار مناسب مدیریتی انتظامی امنیتی شهر فراهم آید. فرآیند و ابزار دستی چنین حالت کارآیی و کارآمدي لازم را فراهم نمی کنند، بلکه منجر به بهره وري پائین و کاربرد غیر موثر از نیروي انسانی نیز می شوند. در مقابل ، تواناییها و قابلیتهاي فراوان فناوري ؛مچ در تحلیل جرم و برنامه ریزي به منظور توسعه امنیت در بسیاري از شهرهاي جهان به اثبات رسیده به طوري که با هماهنگ کردن اطلاعات از منابع مختلف و دسته بندي کردن آنها امکان تحلیلهاي پیچیده را به شکلی آسان فراهم سازد.لذا به منظورکنترل وپیشگیري ناهنجاري اجتماعی وافزایش امنیت در شهر زاهدان نیز اولویت بخشی به فعالیتهاي پلیسی در تجهیز فناوریهاي نوین از جمله سامانه ؛مچ باید در اولویت مسئولین ودست اندرکاران انتظامی و قضایی شهر قرار بگیرد.
واژگان کلیدي: کاربرد فناوري ؛مچ،شهرزاهدان ،جرم
بیان مساله
با افزایش جمعیت ، شهر به عنوان یک عنصر پویا در طول تاریخ ما پیوسته دچار تحولات و دگرگونی هاي بسیار بوده و هدف نهایی برنامه ریزان نیز بالا بردن سطح رفاه و آسایش مردم و حل مشکلات و معضلات جوامع شهري عنوان شده است . در حال حاضر می توان با استفاده از GIS به نقشه هایی که نمایانگر فصل مشترك چند شرط مختلف است و در امر مدیریت و برنامه ریزي بسیار حائز اهمیت است دست یافت ؛ تجزیه و تحلیل هایی که نیاز به اطلاعات فراوان و بهتري براي تصمیم گیري چند جانبه که عوامل مختلفی در آن دخیل می باشد بدون بهره گیري از یک GIS عملی به نظر نمی رسد . سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مجموعه اي سازمان یافته از روشهاي پردازش اطلاعات است که بر روي داده فضایی در جهت فراهم کردن الگوهایی که در آن اطلاعات فهمیده و متصور شود عمل می کند(بتی ،2003؛. (409 فن آوري GIS از این رو با مجموعه
١١٥٤
ھما ش م ی ی زی و ا ؛ چا ش و ر یا
30 و 31 فروردین - 1391 دانشگاه سیستان و بلوچستان
National Congress on Border Cities and Security; Challenges and Strategies – CBCS 2012
هاي متمایزي از صفات سرو کار دارد ؛نظیر کاربري زمین و یا جمعیت و نیز لایه هاي نقشه را می تواند در جهت روابط موجود بین این لایه هاي مختلف در صورت وجود مورد بررسی قرار داد . اگر چه نمونه هاي اولیه GIS به دهه 1960 بر می گردد ،ولی در دهه 1980 بود که اهمیت GIS روز به روز افزایش یافت و نیز کاربردهاي عملی آن براي فن آوري در زمینه هایی نظیر مدیریت منابع و برنامه ریزي شهري پی ریزي شد و این چیزي است که براي فهم جغرافیایی ما از جهان ضرورت دارد
(;کلارك،(1998 .جغرافیدانان شهري سریعاً به نقشی که GIS می توانست در مطالعه شهر ایفا کند پی بردند . برخی جغرافیدانان انسانی و محققین GIS را بر آن داشته است تا بر امکان افزایش دسترسی عموم بر فن آوري GIS تمرکز کنند . از این روPPGIS1 (مشارکت عمومی در ( GIS ظاهر شده ؛زمینه اي از مطالعه که به بررسی استفاده از ارزش GIS براي مردم و جوامع حاشیه اي درگیر در تغییر اجتماعی می پردازد بوجود آورده است(سایبر2؛50،(2003و کاربردهاي آن شامل محاسبه هاي دقیق و مفصل آن از ساختار مکانی شهري (وادل و شوکلا (1993 ، بررسی کاربردهاي مکانی تغییرات در خط مشی حمل و نقل (شاو، (1993 ، تولید تراکمهاي جمعیت شهري (بتی و کیم، (1992 و بررسی تأثیرات وضعیت اجتماعی اقتصادي و ناهمگونی هاي قومیتی براي الگوي مکانی جرم (تیلور و همکاران، (1989 می باشد.سامانه هاى اطلاعات جغرافیایی می توانند به عنوان پشتیبانی قدرتمند از مراحل شناخت تا تجزیه و تحلیل و تصمیم گیرى در زمینه تامین امنیت به کار گرفته شوند . سامانه اطلاعات جغرافیایی طی سی سال گذشته بسیار توسعه یافته است و به سبب قابلیت هاى متعدد و متنوعی که دارد در زمینه هاى مختلفی به کار گرفته شده است. ازجمله این زمینه ها می توان به مواردى چون توسعه کشاورزى، جنگل دارى، مدیریت وحش، حفاظت از منابع طبیعی و مطالعه حوزه هاى آبریز و آبخیزدارى، خطرات و بلایاى طبیعی، زمین لرزه، سیل، طوفان، هواشناسی، حمل و نقل، برنامه ریزى منطقه اى، شهرى، روستایی و کاربرى اراضی و تحلیل هاى بزهکارى اشاره نمود (کلانترى و صفرى،.(1386 گرفتن اطلاعات در مورد مکان، نوع جرم، تعداد جرم و همچنین در نظر گرفتن اطلاعات اجتماعی، اقتصادى، کالبدى و ...در محدوده هاى جرم خیز و مسئله دار کمک شایانی در تحلیل و سیاست گذارى براى محدوده هاى آسیب پذیر خواهد نمود(هدایتی،178،.(1388