دانلود مقاله گیاه ماش سبز

بخشی از مقاله

گیاه ماش سبز

به این گیاه در فارسی ماش سبز و یا ماش می گویند و در انگلیسی آن را Green gram ، mung bean و یا golden gram می گویند . نام علمی قدیمی آن نیز Phaseolus aureus بوده است .

این گیاه بطور وسیعی در هندوستان وبرمه کاشته می شود . بومی هندوستان است اما در چین ، ایران ، ژاپن ، امریکا ، سریلانکا ، ویتنام و تا حد کمی در بعضی از قسمتهای افریقا می روید . سطح زیر کشت آن در دنیا حدود 5/2 میلیون هکتار است و سالانه 8/0 میلیون تن دانه تولیدمی کند . دانه ماش از نظر مواد پروتئینی غنی است و در مقایسه با گونه های آمریکایی قابل هضم و خوشمزه تر است . دانه های آن را بصورت پخته در تهیه سوپ ، برنج ، آبگوشت و غیره مصرف می کنند . جوانه های سبز شده ی آن سرشار از ویتامین «ث» است و در تهیه انواع سالاد و غذاهای در چین هواداران بسیاری دارد . ماش همچنین علوفه ی خوش خوراکی برای دامها است و بخوبی سیلو می شود . کشت آن به عنوان کود سبز جهت تقویت زمین معمول است .

خصوصیات مرفولوژیکی
ماش گیاهی است یکساله به شکل بوته ای یا بالا رونده ، ریشه های آن مستقیم و قدری منشعب هستند . ساقه ها راست ، ظریف ، منشعب ، کرکدار ، به رنگ سبز روشن و به ارتفاع 45 تا 90 سانتیمتر می باشند . گل آذین آن بصورت خوشه و گلهای آن که به رنگ لیمویی زرد می باشند بر روی دمگل بلندی قرار گرفته اند .

غلافهای آن باریک ، استوانه ای و کمی کرکدار بوده که قبل از رسیدن سبز روشن یا سبز تیره و به هنگام رسیدن ، سبز مایل به قهوه ای یا سیاه رنگ می شود . در هربوته 2 تا 8 غلاف و در هر غلاف 10 تا 20 بذر به رنگ سبز ، طلایی ، قهوه ای و سیاه دیده می شوند . وزن هزار دانه ی آن 20 تا 40 گرم است .
خصوصیات اکولوژیکی

ماش گیاهی است گرمسیری که معمولاً در دمای بالاتر از 16 درجه سانتیگراد رشد می کند و در دمای کمتر از 1- درجه از بین می رود . این گیاه تابستانه بوده و دارای نیاز حرارتی زیادی است . انواع پاکوتاه ماش نسبت به انواع پابلند آن به درجه حرارت کمتری نیاز دارد . در جه حرارت لازم برای جوانه زدن آن 8 درجه ی سانتیگراد است و چنانچه در طول رشد دما کمتر از 12 درجه باشد بخوبی رشد نمی کند . مجموعه درجه حرارت لازم برای ارقام دیر رس آن 2300 الی 2400 ، ارقام متوسط رس 1800 تا 2000 و ارقام زودرس 1600 تا 1800 درجه سانتیگراد متغیر است .

در مناطق خشک نیمه گرمسیری و گرمسیر ( افغانستان ، ایران ، جمهوری آسیای مرکزی شوروی ) فقط تحت شرایط آبی محصول می دهد . در مناطق مرطوب گرمسیری هندوستان ماش هم در فصل مرطوب و هم در فصل خشک کاشته می شود . در فصل مرطوب نیازی به آبیاری آن نیست اما در فصل خشک تا 5 بار آن را آبیاری ( 2000 تا 4500 متر مکعب در هکتار ) می کنند . این گیاه به خشکی مقاوم بوده و به ماندابی حساس است .

ماش گیاهی است روز کوتاه اما تعداد کمی از واریته های آن به طول روز بی تفاوت هستند . معمولاً آن را 3 ماه بعد از کاشت برداشت می کنند . در مناطق گرمسیری اغلب آن را بصورت در هم با سایر غلات می کارند .

عملیات زراعی
ماش را در انواع خاکها می کارند ولی در اراضی سبک و غنی از مواد آلی یا خاکهای شنی رسی عملکرد آن بیشتر است . به خاکهای بیش از حد مرطوب حساس بوده و در خاکهای گرم و خشک محصول خوبی تولید می کنند . این گیاه به ازت و فسفر واکنش نشان می دهد . جدول زیر نتیجه مطالعات اثر مقادیر متفاوت ازت و فسفر بر خصوصیات مختلف ماش است .

تیمار (kg/ha) تعداد غلاف در گیاه تعداد بذر در غلاف وزن هزار دانه
0 7/11 6/9 4/23
ازت 10 6/13 4/10 9/24
20 9/15 9/10 9/24
30 9/11 1/10 5/26
0 3/10 3/9 7/23
20 6/12 1/10 4/25
40 3/14 4/10 26
60 9/15 11 8/26

افزایش ازت تا 20 کیلوگرم در هکتار محصول گیاه را افزایش می دهد حال آنکه افزایش فسفر از 0 تا 60 کیلوگرم در هکتار محصول دانه را افزایش داده است .
چون ماش گیاهی است تابستانه و وجینی لذا باید در پاییز سال قبل برای کاشت آن زمین را به عمق 25 تا 30 سانتیمتر شخم زد و اگر کود دامی لازم باشد باید همراه این شخم به زمین داد . در بهار سال بعد به عمق 10 تا 20 سانتیمتر شخمی متوسط زده می شود . معمولاً بذرهای آن را به سه روش دستپاش ، کپه

ای و خطی کشت می کنند . مقدار بذر لازم بسته به جنس خاک ، روش کاشت و اندازه ی بذر متفاوت بوده و معمولاً بین 30 تا 40 کیلوگرم بذر مصرف می کنند .
در ایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته می شود و در پاییز هنگامیکه دانه های آن سفت و غلافهای آن زرد یا سیاه شدند محصول آن را در چند نوبت برداشت می کنند . مقدار عملکرد آن از 400 تا 700 کیلوگرم در هکتار متفاوت بوده و تا 1500 کیلوگرم در هکتار می توان از آن محصول گرفت .
ارقام ماش در ایران :

1- ماش گوهر : به رنگ سبز روشن و قلوه ای شکل ، وزن 1000 دانه 25 گرم ، تا حدودی مقاوم به امراض ، طول مدت رشد 75 روز .
2- ماش پرتو : به رنگ سبز تیره و گرد ، مقاوم به امراض ، وزن 1000 دانه 40 گرم ، طول مدت رشد 73 روز .

3- ماش مهر : به رنگ سبز روشن و استوانه ای شکل ، مقاوم به امراض ، وزن هزار دانه 48 گرم ، طول مدت رشد 80 روز .
5-مبارزه با آفات ، بیماری ها و علفهای هرز
بیماریها :

1. بیماری مرگ گیاهچه ی ماش : قارچ را یزوکتینا باعث پوسیدگی بذر و مرگ گیاهچه می شود لذا بذرها را با قارچکشهای مناسب مثل تتراکلروتیابندازول به نسبت 2 گرم برای هر کیلوگرم بذر استفاده می کنند .

2. بیماری ویروسی موزائیک ماش : این ویروس باعث لک و پیس شدن ، پیچیدگی و بدشکلی برگها و ضعف بوته می شود . این ویروس از راه بذر منتقل شده و عامل انتشار آن شته ها هستند .

3. بیماری ویروسی موزائیک یونجه : لکه های زرد رنگی برروی ماش بوجود می آید . عامل انتقال آن از روی یونجه به ماش ، شته ها هستند .
آفات عمده و علفهای هرز این گیاه مشابه دیگر حبوبات است .

6-ترکیب شیمیایی و ارزش غذایی
دانه ماش از نظر ویتامین و مواد پروتئینی غنی است و جزو علوفه های خوش خوراک دامها محسوب می شود . این گیاه باعث ازدیاد شیر دامها ، خصوصاً میشهای بره دار می شود . ماش در موقع گل دادن مورد علاقه اغلب دامها است اما هنگامی که دانه بست فقط اسب و گوسفند از آن استفاده می کنند . بالاترین مقدار پروتئین آن بین گل دادن و دانه بستن آنها است لذا به هنگام گل دادن ، مجموع شاخ و برگ آن را برداشت ، خرد و سیلو می کنند .
بذرهای خشک آن تقریباً دارای 7/9 درصد آب ، 6/23 درصد پروتئین ، 2/1 درصد چربی ، 2/58 درصد هیدرات کربن ، 3/3 درصد فیبر خام و درصد خاکستر هستند .
ماش سیاه (Phaseolus mungo )

این گیاه را در فارسی ماش سیاه و در زبان انگلیسی به آن Black gram و یا Urd می گویند . اسامی مترادف آن عبارت است از : P.calaratus ، P.aconiflum و P.angulens .

ماش سیاه بطور وسیعی در هندوستان کاشته می شود و در اغلب نقاط افریقا نیز به چشم می خورد . منشاء آن هندوستان است و در آنجا به طور در هم با دیگر گیاهان و در تناوب با برنج کاشته می شود . این گیاه توسط مهاجرین هندی به دیگر مناطق گرمسیری منتقل شده و در برخی کشورها به عنوان کود سبز استفاده می شود . در هندوستان آنرا پخته و همراه با نان و بیسکویت مصرف می کنند . غلافهای سبز آن نیز به عنوان سبزی مصرف می شود . علوفه ی این گیاه نسبتاً پرزدار و در مقایسه با ماش سبز کم ارزش تر است . متوسط عملکرد آن حدود 500 کیلو گرم در هکتار است .
2-خصوصیات مرفولوژیکی

ماش سیاه گیاهی است ایستاده یا نیمه ایستاده ، منشعب ، علفی ، یکساله و به ارتفاع 20 تا 80 سانتیمتر با پرزهای قهوه ای متمایل به قرمز . دارای ریشه ای اصلی است که به خوبی رشد می کند و بر روی آن گره های نرم و مدوری تشکیل می شود . این گره ها از نظر اندازه با هم فرق می کنند . برگهای آن سه برگچه ای به صورت متناوب قرار دارند . غلافهای آن به هنگام رسیدن قهوه ای می شود و هر کدام دارای 6 تا 10 بذر می باشند . بذرهای آن کوچک ، مربع شکل ، سیاه رنگ با نافی فرو رفته و سفید است . وزن هزار دانه ی آن تقریباً 40 گرم است . فرم رشد آن نیز برون زمینی است .

3-خصوصیات اکولوژیکی

ماش سیاه گیاهی است مقاوم به خشکی که برای اقلیمهای گرمسیری مرطوب و مناطق با بارش سنگین مناسب نیست . بهترین خاک برای کشت آن خاکهای رسی است . این گیاه را در فصل گرم می کارند .

4-عملیات زراعی
در هندوستان ماش سیاه را در تابستان و هم در زمستان می کارند . معمولاً بستر کشت آن فشرده است . کشت آن نیز در روش دستپاش یا در ردیفهای 25 سانتیمتری انجام می شود . اغلب در تناوب با برنج قرار می گیرد و گاهی در کشتهای در هم استفاده می شود .
این گیاه توسط سفیدک پودری ، زنگ ، لکه برگی و دیگر آفات و بیماریهای مشترک با ماش مورد تهدید قرار می گیرد .
5-ترکیبهای شیمیایی و ارزش غذایی

بذرهای خشک آن حاوی 7/9 درصد آب ، 4/23 درصد پروتئین ، 1 درصد چربی ، 3/57 درصد هیدارت کربن ، 8/3 درصد فیبر و 8/4 درصد خاکستر است .

شناسنامه :
نخود Leguminosae :تیره
Vigna radiate – Phaseolus aureus :نام لاتین
Green gram – golden gram – Mung bean :نام انگلیسی
ماش سبز :نام فارسی
ماش :نام عربی

شرح گیاه

گیاه ماش بومی هندوستان است ولی در نقاط دیگر از جمله ایران می روید دانه ماش غنی از پروتئین بوده و بعنوان ماده غذائی مورد مصرف دارد وهمچنین بعنوان غذای دام تیز مصرف می گردد. ماش گیاهی است یکساله به شکل بوته ای یا بالا رونده ریشه های آن مستقیم و قدری منشعب هستند. ساقه ها راست، ظرفیت، منشعب کرک دار، به رنگ سبز روشن و به ارتفاع 45 تا 90 سانتی متر می باشند.

گل آذین آن بصورت خوشه و گلهای آن که به رنگ لیمویی زرد می باشند بر روی دمگل بلندی قرار گرفته اند. غلافهای آن باریک، استوانه ای و کمی کرک دار بوده که قبل از رسیدن سبز روشن یا سبزتیره و به هنگام رسیدن سبز مایل به قهوه ای یا سیاه رنگ می شود. در هر بوته 2 تا 8 غلاف و در هر غلاف 10 تا 20 بذر به رنگ سبز، طلایی، قهوه ای و سیاه دیده می شوند.

وزن هزار دانه آن 20 تا 40 گرم است.

نیازهای اکولوژیکی
آب و هوا: ماش گیاهی است گرمسیری که معمولاً دردمای بالاتر از 16 درجه سانتی گراد رشد می کند و در دمای کمتر از ( 1- ) درجه از بین می رود. این گیاه تابستانه بوده و دارای نیاز حرارتی زیادی است. انواع پاکوتاه ماش نسبت به انواع پابلند آن به درجه حرارت کمتری نیاز دارد. درجه حرارت لازم برای جوانه زدن آن 8 درجه سانتی گراد است و چنانچه در طول رشد دما کمتر از 12 درجه باشد بخوبی رشد نمی کند در مناطق خشک نیمه گرمسیر و گرمسیر، مانند ایران فقط تحت شرایط آبی محصول می دهد. این گیاه به خشکی مقاوم بوده و به ماندابی حساس است. ماش گیاهی است روز کوتاه اما تعداد کمی از واریته های آن به طول روز بی تفاوت هستند.

خاک: ماش را درانواع خاکها می کارند ولی دراراضی سبک و غنی از مواد آلی یا خاکهای شنی رسی عملکرد آن بیشتر است. به خاکهای بیش از حد مرطوب حساس بوده و در خاکهای گرم و خشک محصول خوبی تولید می کنند این گیاه به ازت و فسفر واکنش نشان می دهد افزایش ازت تا 20 کیلوگرم در هکتار محصول گیاه را افزایش می دهد حال آنکه افزایش فسفر از 0 تا 60 کیلوگرم درهکتار محصول دانه را افزایش داده است.

ارقام ماش
1- ماش گوهر: به رنگ سبز روشن و قلوه ای شکل، وزن 1000 دانه 25 گرم تا حدودی مقاوم به امراض، طول مدت رشد 75 روز
2- ماش پرتو: به رنگ سبز تیره و گرد، مقاوم به امراض، وزن 1000 دانه 40 گرم، طول مدت رشد 73 روز

3- ماش مهر: به رنگ سبزروشن و استوانه ای شکل، مقاوم به امراض، وزن هزار دانه 48 گرم، طول مدت رشد 80 روز
کاشت: چون ماش گیاهی، تابستانه و وجینی است لذا، باید در پائیز سال قبل برای کاشت آن زمین را به عمق 25 تا 30 سانتی متر شخم در و اگرکود دامی لازم باشد باید همراه این شخم به زمین داد. در بهار سال بعد به عمق 10 تا 20 سانتی متر شخمی متوسط زده می شود. معمولاً بذرهای آن را به روش دست پاش، کپه ای و خطی کشت می کنند. مقدار بذر لازم بسته به جنس خاک، روش کاشت و اندازه بذر متفاوت بوده و معمولاً بین 30 تا 40 کیلو گرم بذر مصرف می کنند.

داشت
مبارزه با بیماریها و آفات: (1) بیماری مرگ گیاهچه ماش: قارچ را یزودکیتنا باعث پوسیدگی بذر و مرگ گیاهچه می شود لذا بذرها را با قارچ کشهای مناسب مثل تتراکلرو تیابندازول به نسبت 2 گرم برای هر کیلوگرم بذر استفاده می کنند.
2) بیماری و ویروسی موزائیک ماش: این ویروس باعث لک و پیس شدن، پیچیدگی و بدشکلی برگها و ضعف بوته می شود. این ویروس از راه بذر منتقل شده و عامل انتشار آن شته ها هستند.
3) بیماری ویروسی موزائیک یونجه : لکه های زرد رنگی بر روی ماش بوجود می آید عامل انتقال آن از روی یونجه به ماش شته ها هستند.
مبارزه؛ علفهای هرز باید مثل تمامی حبوبات، باید در دستور کار قرار گیرد.

برداشت
درایران این گیاه پس از برداشت جو یا گندم کاشته می شود و درپائیز هنگامیکه دانه های آن سفت و غلافهای آن زرد یا سیاه شدند محصول آن را در چند نوبت برداشت می کنند. مقدار عملکرد آن از 400 تا 700 کلوگرم درهکتار بوده و تا 1500 کیلوگرم در هکتار می توان از آن محصول گرفت.
تذکر: در مناطق گرمسیری اغلب ماش را به صورت درهم با سایر غلات می کارند.

دامنه انتشار
در بعضی نقاط کشور پرورش داده می شود.
انتخاب زمین مناسب جهت کاشت

يكي از مهمترين عوامل مؤثر در انتخاب مناطق مناسب براي كشت حبوبات، توجه به عناصر اقليمي و به خصوص نيازهاي حرارتي اين گياهان مي‌باشد. امروزه نقش اقليم در بخش كشاورزي، از طريق توزيع جغرافيايي محصول بر اساس شرايط اقليمي، جهت پيشگيري از آسيب هاي احتمالي بروز سرما و يخبندان،

طوفان، خشكسالي و يا كاهش آب بر هيچ كس پوشيده نيست. خسارات ناشي از عناصر اقليمي بر روي محصولات زراعي به دليل عدم تناسب نوع محصول با شرايط محيطي، قابل توجه است. نمونة اين گونه خسارت ها در نقاط مختلف جهان هر سال تكرار مي‌شود. به طور مثال خسارت ناشي از سرماي ديررس بهاره و زودرس پاييزه در استان چهارمحال و بختياري در بعضي از سال‌ها كل محصول باغ‌هاي بادام منطقه وبخش قابل توجهي از محصولات زراعي بويژه لوبيا را از بين

مي‌برد و ميلياردها ريال خسارت وارد مي‌كند (اسدي ، 1378) . در سال 1368 در اثر سرماي ارديبهشت، بسياري از محصولات گياهان باغي و زراعي استان خراسان از بين رفت (كمالي،‌1368). بنابراين تخصيص بهينه منابع انساني، مادي و طبيعي با شناخت شرايط جوي و اقليمي، جهت دستيابي به توسعه همه جانبه (پايدار) بيش از پيش آشكار مي‌ گردد.

تفاوت‌هاي مكاني از نظر كشاورزي و توليد محصول، ضرورت انجام مطالعات اگروكليماتولوژي (اقليم كشاورزي) را آشكار مي‌سازد. در حقيقت بدون فهم و درك اقليم، هيچ منطقه و ناحيه كشاورزي، اقتصادي نخواهد بود. هر ناحيه داراي ويژگيهاي مخصوص به خود مي‌باشد كه با مناطق پست تر يا مرتفع‌تر متفاوت است. عوامل مذكور باعث شده كه، هر منطقه بر حسب ناهمگني‌هاي فيزيكي (توپوگرافي، شيب، اقليم) داراي مناطق زراعي مختلفي باشد. استان چهارمحال وبختياري نيز به لحاظ تنوّع عوامل فيزيكي، كه ناشي از صور مختلف ناهمواريها، خاك، اقليم و … از لحاظ مناسب بودن براي كشاورزي از منطقه‌اي به منطقه ديگر، بسيار متفاوت است. در اين مطالعه مناطق مستعد كشت لوبيا، ماش و سويا به عنوان سه محصول مهم غذايي از طريق نيازهاي حرارتي مشخص شده و نتيجه به صورت نقشه ارايه گرديده است.

مواد و روشها
ابتدا دماي روزانه كليه ايستگاههاي هواشناسي استان شامل: حداقلها و حداكثرهاي مطلق و متوسط روزانه تعيين گرديد(سالنامه هاي هواشناسي،1375- 1354و هامون، 1365). سپس با توجه به آستانه‌هاي دمايي قابل تحمل گياه براي حبوباتي از قبيل ماش، سويا و لوبيا در دورة رويش و همچنين نيازهاي درجه روز انرژي حرارتي آنها براي رشد كامل مشخص شد. منحني‌هاي دماي حداقلها، حداكثرها و متوسط يا استفاده از روشهاي ميان‌يابي بر روي نقشه رسم گرديد.

سپس با توجه به زمان عبور آستانه هاي تحملي ارقام مختلف گونه هاي فوق‌الذكراز دماهاي مضره در هرمنطقه، محدوده هايي كه توان تأمين ميزان درجه روز انرژي حرارتي مورد نياز گياه را داشتند، مشخص گرديد. درجه حرارت رشد روزانه( GDD ) شاخصي است كه مي‌تواند براي توصيف مراحل بيولوژيكي گياه مورد استفاده قرار گيرد. براي تعيين اين شاخص( GDD) از معادلة زير استفاده شده است:

GDD= [( TMAX + TMIN)/2] - TBASE

TMAX و TMIN به ترتيب درجه حرارت حداكثر و حداقل روزانه و TBASE درجه حرارت پايه مي‌باشند.
در اين روش با توجه به ميزانGDD مورد نياز براي رشد هر گونه، و تعيين آستانه ها (حداقل‌ها و حداكثر هاي دمايي) براي تأمين حداقل شرايط براي رشد گيا

ه مورد نظر ، مناطق تفكيك گرديد. مناطقي كه در فصل رويش توان توليد آن ميزان  را با توجه به آستانه ها دارا بودند، مناطق مناسب و بقيه مناطق نامناسب تشخيص داده شد. در نهايت محل هاي مناسب براي توليد به صورت نقشه به تفكيك گونه هاي مورد نظر ارايه گرديد اين محدوده ها بر روي نقشه استان نشان داده شد. ماش از گياهاني است كه براي جوانه زني به حداقل 8 درجه سانتيگراد دما نياز دارد. ارقام مختلف ماش براي اتمام طول دورة رويشي خود به 1600 تا 2400 درجه روز محتاج است(كوچكي و همكاران، 1368). ارقام زودرس به 1800-1600 درجه روز- ارقام متوسط رس به 2000-1800 درجه روز و

ارقام ديررس به 2400-2300 درجه روز نياز دارند. حداقل درجه حرارت براي رشد سويا 10 درجه سانتيگراد است. بر اساس ارقام مختلف از 2000 تا 2600 درجه روز براي اتمام دورة رويشي و زايشي خود نياز دارد. در واقع ارقام زودرس 2000-1851، ارقام متوسط رس 2300-2098، و ارقام ديررس به 2600-2345 درجه روز حرارت نياز دارند ( ,HPRCC2001). و لوبيا براي جوانه زني به حداقل 10 درجه حرارت نياز دارد. مجموعه درجه روزانه رشد اين گياه براي ارقام زودرس 1800، متوسط رس 2000 و دير رس 2200 مي‌باشد(,HPRCC2001).

با توجه به دماي متوسط ماهانه و همچنين مجموع درجه حرارت روزانه مورد نياز ماش، مي‌توان تاريخ كاشت آن را در ارديبهشت انتخاب نمود. ارقام زودرس در بالاتر از 2300 متري از سطح دريا نمي‌توانند به نيازهاي حرارتي خود براي تأمين رشد كامل برسند. ارقام متوسط رس نيز تا حداكثر 2175 متر از سطح دريا و ارقام ديررس تا حداكثر 1900 متر از سطح دريا مي‌توانند به نيازهاي حرارتي خود برسند. محدودة مساحتي كه از نظر نيازهاي اقليمي، مناسب براي كاشت اين گونه در استان چهارمحال و بختياري مي‌باشد از نظر زود يا دير رس بودن به ترتيب 416090، 339264 و 109400 هكتار است. اين محدوده در نقشه‌هاي شماره

1 تا 3 نشان داده شده است. بررسيهاي صورت گرفته بر روي نيازهاي حرارتي گياه سويا نشان مي‌دهد كه تا حداكثر 1800 متر از سطح دريا مي‌توان اقدام به كشت گونه‌هاي زودرس نمود. هر چند به دليل فقدان كشت در منطقه ضرورت دارد، قبلاً به صورت آزمايشي سازگاريهاي اكولوژيكي نيز صورت گيرد. محدودة مناسب براي كاشت اين گونه در نقشه شماره 4 ارايه شده است، و مساحت آن نيز 43637 هكتار است. مطمئن‌ترين سطح ارتفاع براي كاشت لوبيا 1900 متر است. كشت در بيش از اين ارتفاع احتمال سرمازدگي و از بين رفتن محصول از طريق سرماي زود رس پاييزه وجود خواهد داشت. نقشه شماره 5 محدودة اقليمي مناسب كشت اين گونه را نشان مي دهد. مساحتي كه مي‌تواند در اين استان به كاشت اين گونه اختصاص يابد 109400 هكتار است.
تغييرات زماني خصوصيات نفوذ پذيري خاك در آبياري نواري و ارزيابي روشهاي اندازه گيري

پوشش گياهي از عوامل مهم نفوذ آب در خاك مي باشد. با گذشت زمان از كاشت گياه، با تغيير پوشش گياهي، ميزان نفوذ آب در خاك تغيير مي كند. تغييرات زماني نفوذ آب در خاك باعث تغيير مقدار راندمان كاربرد آب طي فصل رويش مي شود، بطوريكه با ثابت ماندن ميزان جريان ورودي، از راندمان كاربرد آب در طول فصل آبياري كاسته مي شود. جهت بررسي تغييرات زماني نفوذ آب در خاك، در اين تحقيق نفوذ پذيري آب در خاك به روش استوانه هاي دوگانه و روش پيشروي آب در نوار انجام شد. روش آبياري، نواري و نوع گياه ماش بود. آزمايش هاي نفوذ پذيري به روش استوانه هاي دوگانه در يك قطعه آزمايشي قبل از شخم و آزمايش هاي نفوذ پذيري به روش پيشروي آب در نوار در آبياري هاي مختلف با پوشش گياهي صفر، 20، 40، 60، 80 و 100 درصد انجام شد.