بخشی از مقاله
*** این فایل شامل تعدادی فرمول می باشد و در سایت قابل نمایش نیست ***
ارزیابی سازگاری آلودگی صدای ناشی از فرودگاه امام خمینی و کاربری های مجاور با استفاده از مدل INM
چکیده
در این تحقیق به بررسی ترازهای صدای ناشی از فرودگاه امام خمینی (ره) ، مدلسازی پراکنش آلودگی صدا با استفاده از مدل INM و بررسی سازگاری کاربری های مجاور فرودگاه و آلودگی صدای ناشی از فرودگاه امام خمینی (ره) پرداخته شده است. نتایج نشاندهنده ی سازگاری کاربری های مناطق اطراف فرودگاه با آلودگی صوتی ناشی از فرودگاه بود. اما با توجه به موضوع فروش زمین های اطراف فرودگاه امام برای کاربری های مسکونی و عدم مدیریت صحیح در این زمینه، نتایج مدل 1INM و روند توسعه فرودگاه امام و در نتیجه تولید آلودگی صدای بیشتر باید اقدامات کنترلی در این زمینه انجام گردد.
کلمات کلیدی: آلودگی صدا- فرودگاه امام خمینی (ره) - مدل- INM کاربری
1 مقدمه
صدا از منابع مختلفی نظیر حمل و نقل شهری، صنایع، فرودگاه ها، مناطق تجاری و نظیر آنها تولید می شود، که در این میان مطالعه فرودگاه ها به عنوان مولد صدا از اهمیت ویژه ای برخوردار است. طی عملیات نشست و برخاست هواپیماها و همچنین سوخت گیری آنها، هواپیما انتشار دهنده مقادیر بالایی از ترازهای صدا می باشند. از این رو بررسی میزان ترازهای صدا منتشر شده و همچنین میزان برد آنها در منطقه جهت مکان یابی مناسب و ایجاد کاربری های درست از اهمیت ویژه برخوردار است. اثرات مضر یا ناسازگار سر و صدا بر روی سلامت انسان منطبق با (2WHO) شامل موارد زیر می باشد: فقدان یا کاهش قدرت شنوایی ناشی از تحت تاثیر قرار گرفتن سر و صدا ، تداخل با ارتباطات گفتاری و عملکردی ،اختلال یا آشفتگی در خواب، اثرات فیزیولوژیکی و قلبی و عروقی. سر و صدا حتی در زمان های خیلی دور به عنوان یک آلاینده مورد بررسی قرار گرفته است. شکایات زیادی در باره ی نارضایتی از سطوح صدا بارها در قرن نوزدهم مطرح شده است. در آغاز قرن بیستم شکایات ناشی از آلودگی صدا به خصوص در ایالات متحده و کشورهای اروپایی به طور چشمگیری افزایش یافت. در طول سالهای اولیه قرن بیستم، اولین ابزار اندازه گیری صدا اختراع گردید. و در نتیجه اولین مطالعات دقیق در زمینه جذب صدا ، حائل و انتشار صدا انجام گردید. اولین استانداردهای صدا در اوایل دهه 1950 معرفی شد. پس از آن در طول سالهای 1960 و 1970 استانداردهای صدای متعددی در بسیاری از کشورهای جهان و همچنین توسط ICAO معرفی شد.
2 شرح کار
به منظور بررسی سازگاری کاربری مناطق اطراف فرودگاه امام خمینی (ره) با ترازهای صدای ناشی از فرودگاه مذکور مراحل زیر انجام گردید: :1اندازه گیری ترازهای صدا، :2 مدلسازی کامپیوتری برای پیش بینی ترازهای صدا و ترسیم خطوط هم تراز صدا با استفاده از مدل INM،:3رویهمگذاری خطوط تراز هم صدای منتج از مدل INM و نقشه های کاربری زمین مناطق اطراف فرودگاه با استفاده از نرم افزار Arc GIS،:4تعیین کاربری های ناسازگار با آلودگی صدای ناشی از فرودگاه با استفاده از استانداردهای .FAA مدل INM توسط اداره هوانوردی فدرال (3FAA) ارائه شده است. این مدل نیاز به داده های ورودی عملیاتی خاص فرودگاه در دست مطالعه دارد، بدست آوردن این اطلاعات بدلیل آنکه به شکل روشمند توسط فرودگاه ها یا سازمان هواپیمایی کشور جمع آوری نمی شود غالبا" مشکل می باشد. داده های ورودی مربوط به عملیات هواپیما ، میزان فعالیت در فرودگاه را با استفاده از مقادیر میانگین در طول دوره زمانی مورد نظر بیان می کند . داده های مورد نیاز برای استفاده از این مدل در تحقیق حاضر عبارت بودند از : درصد استفاده از باند پرواز، تفکیک عملیات روزانه و شبانه بر حسب نوع هواپیما، مشخصات فیزیکی باندهای پرواز فرودگاه، تعداد عملیات هواپیماهای ناوگان پروازی برای تمام انواع هواپیماهایی که سروصدای آنها قابل ملاحظه است، دالان های پروازی و درصد استفاده از آنها . لازم به ذکر است که در این تحقیق از ورژن 7 نرم افزار INM استفاده گردید.
کد [2] 4ICAO،نوع هواپیما، کد INM و درصد پرواز هر کدام از آنها در عملیات پرواز فرودگاه امام خمینی (ره) در جدول زیر ارائه شده است.
پس از جمع آوری داده های مورد نیاز ترازهای صدا ناشی از عملیات پروازی فرودگاه امام خمینی (ره) مورد اندازه گیری قرار گرفت. پارامتر مورد استفاده برای تعیین ترازهای صدا، ) DNL پارامتر پیشنهاد شده توسط FAA و (ICAO می باشد. اندازه گیری ترازهای صدا در دو بازه ی زمانی در شبانه روز انجام شد. این بازه های زمانی عبارتند از:
1. ساعت 7 صبح تا ساعت 22
2. ساعت 22 تا ساعت 7 صبح
میانگین تراز سر و صدای شبانهروز برای نشان دادن میزان قرارگیری در معرض سر و صدا در طول 24 ساعت (شبانهروز) استفاده میشود و واحد آن دسیبل است. این شاخص از نظر محاسباتی مشابه میانگین تراز سر و صدای 24 ساعته است، ولی یک تفاوت عمده با آن دارد، به گونهای که اصلاح و تعدیلی در محاسبه این شاخص اعمال میشود که این اصلاح عبارت است از اینکه » به تراز صوتی که در حد فاصل ساعت 10 بعدازظهر تا 7 صبح وجود دارند، 10 دسیبل اضافه میکنیم.« در واقع این روش وزن بیشتری برای پروازهایی که در شب رخ می دهد اختصاص می دهد.(بین 10 شب تا 7 صبح) اعمال این تعدیل به این دلیل است که حساسیت انسان نسبت به آلودگی صوتی در هنگام شب بیشتر است. پروازهای شب بیشتر احتمالا" خواب،استراحت،و گفتار و دیگر فعالیتهای انسان را مختل می نماید که این مسئله به این علت می باشد که تراز سرو صدای زمینه در شب (بین 10 شب تا 7 صبح) به طور طبیعی پایین تر است.به این علت که فعالیتهای انسانی در این ساعتها کاهش می یابد. بنابراین این روش برای منعکس کردن اثرات بیشتر ،1 عملیات هواپیمایی در زمان شب را با 10 عملیات هواپیمایی در زمان روز برابر فرض می نماید. اگر چه شیوه معمول و مطلوب محاسبه میانگین سطح سر و صدای شبانهروز، استفاده از انتگرال پیوسته است، ولی شیوه محاسبه شاخص مزبور بر اساس نمونههای مجزای اندازهگیری شده تراز صوتی وزنی A در رابطه شماره 1 ارائه شده است:
= میانگین تراز سر و صدای شبانهروز برای یک روز خاص
= LA,i تراز صوتی وزنی A در لحظه i، که در فواصل 0/5 ثانیهای اندازهگیری میشود.
=86400 مدت زمان یک روز بر حسب ثانیه
= wi میزان تعدیل اعمال شده برای سطح صوتی وزنی A در لحظه I (از ساعت 7 صبح تا 10 شب برابر با صفر دسیبل و از ساعت 10 شب تا 7 صبح برابر با 10 دسیبل).
0/5 = t ثانیه یا کمتر (واحد آن باید ثانیه باشد).
86400/ t =N
با استفاده از نتایج اندازه گیری های ترازهای صدا و داده های مورد نیاز ، پیش بینی ترازهای صدا و ترسیم خطوط هم تراز صدا با استفاده از مدل INM انجام شد.
