بخشی از مقاله
استفاده از تجربیات بازدید کنندگان و حفاظت از منابع ( VERP) روشی برای تعیین ظرفیت برد در مناطق حفاظت شده
چکیده
رشد سریع صنعت گردشگری در نیم قرن اخیر فشار روز افزون بر محیط زیست را در پی داشته است. برنامه ریزی تفرجی یکی از جنبههای مهم در چارچوب مدیریت کلان و منطقهای هر کشور محسوب می شود. ظرفیت برد یک مسئله چند ساله در مدیریت پارکها و تفرجگاههای طبیعی است. ظرفیت برد در عمومی ترین شکل خود اشاره به مقدار و نوع استفاده از پارکها و تفرجگاههای طبیعی بدون اثرات منفی به منابع و کیفیت تجربه بازدیدکننده است. روش تجربیات بازدیدکنندگان و حفاظت از منابع ( VERP) توسط خدمات پارکهای ملی آمریکا در پاسخ به فشار رو به رشد گردشگران و اثرات ناشی از آنها بر پارکهای ملی و همچنین نگرانی های رو به رشد مربوط به ظرفیت های برد، مورد استفاده قرار گرفته است. این روشی برای مدیریت و برنامهریزی ظرفیت برد در پارکها و تفرجگاههای طبیعی طراحی شده و در دو دهه گذشته به طور گستردهای در پارکهای ملی و سایر مناطق حفاظت شده بکار گرفته شده است. روش VERP ) ( به طور همزمان و پیوسته بر مدیریت استفاده بازدیدکنندگان و منابع تمرکز دارد. ( VERP ) روشی است که ظرفیت برد را برحسب کیفیت منابع و همچنین کیفیت و چگونگی تجربیات گردشگر، بررسی میکند. این مطالعه نشان می دهد استفاده از چنین روش هایی برای تعیین ظرفیت برد در مناطق حفاظت شده نه تنها می تواند منجر به افزایش کیفیت تجربه بازدیدکنندگان شود، بلکه حفاظت بهتر از این مناطق را نیز می تواند به دنبال داشته باشد.
کلمات کلیدی: ظرفیت برد، پارکهای ملی و مناطق حفاظت شده، تجربیات بازدیدکنندگان و حفاظت از منابع
مقدمه:
پیچیدگی و تراکم موجود در زندگی شهری عده زیادی از مردم را متوجه طبیعت می کند و در این میان، مناطقی که دارای توان های طبیعی با ارزشی تری باشند بیشتر مورد توجه قرار میگیرند. به این ترتیب جریانات گردشگری به منظور بهربرداری از آرامش و زیبایی طبیعت بدان سمت شکل می گیرد. در دهه های اخیر طبیعت گردی در مقایسه با دیگر اشکال گردشگری، از نرخ رشد نسبتاً بالایی برخوردار بوده است. امروزه مناطق تحت حفاظت از جمله پارکهای ملی، به دلیل جذابیتهای طبیعی خود، پذیرای بخش قابل توجهی از طبیعت گردان هستند. در بین مجموعه فعالیتهای بشری که اثرات مهمی بر محیط زیست گذاردهاند بدون شک گردشگری را می توان در زمره مهمترین ها قلمداد کرد. اثرات محیط زیستی گردشگری تا کنون صدمات فراوانی بر منابع طبیعی در سراسر جهان وارد (Y) .آورده است حضور گسترده ی گردشگران در پیرامون پارکهای ملی، نه تنها اکوسیستمهای حساس و آسیب پذیر آنها را با مشکلات جدی مواجه نموده است بلکه جوامع محلی و سکونتگاههای حوزهی آنها نیز به درجات و اشکال مختلف، اثرات گردشگری را تجربه نموده اند. چنانچه طبیعت گردی به صورت کنترل نشده باشد می تواند علاوه بر تخریب منابع طبیعی مقصدهای گردشگری بنیان های هویتی و فرهنگی جوامع محلی را نیز با تهدید مواجه نماید. این نوع فعالیت ها به دلیل ویژگی خاص آن ها( مصرف گرا بودن) به سوی پیامدهای منفی و در جهت ناپایدار سازی محیطهای طبیعی و انسانی حرکت می کنند و از طرف دیگر با پیامدهای مثبتی در حوزه محیط طبیعی و انسانی توأم هستند که نادیده انگاشتن برنامه ریزی برای دست یابی به اثرات مثبت گردشگری را غیر ممکن میسازد . از این رو مقصدهای گردشگری با اتخاذ محدودیتها و راه حلی های مناسب در جهت توسعه پایدار گردشگری برآمدهاند. توسعه ای که نیازهای نسل فعلی را تأمین میکند، بدون این که توانایی
