بخشی از مقاله
بررسی اثربخشی واقعیت درمانی بر بخشش و سازگاری زناشویی زنان آسیب دیده از خیانت همسر
چکیده
این تحقیق با هدف تبیین اثربخشی رویکرد واقعیت درمانی بر بخشش و سازگاری زنان آسیب دیده از خیانت همسر انجام گرفت. طرح تحقیق در این پژوهش، طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. از پرسشنامه سازگاری زناشویی اسپاینر جهت گردآوری دادهها استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش زنان خیانتدیده مراجعه کننده به مراکز مشاور شهر کرمانشاه در 3 ماه اول سال 93 بودند. نمونهگیری در این تحقیق به روش هدفمند بوده است. نمونهگیری در این تحقیق به روش هدفمند بوده است. و نمونهها از بین مراجعین به 5 مرکز مشاوره شهید کرمانشاه که به دلیل خیانت مراجعه کرده و داوطلب شرکت در پژوهش بودند 30 نفر به طور تصادفی انتخاب و سپس به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین گردیدند. برنامه واقعیت درمانی طی 10 جلسه و هر جلسه به مدت 90 دقیقه به صورت مشاوره گروهی و پس آزمون 6 ماه بعد نیز بر روی آزمودنیها اجرا گردید. نتایج نشاندهنده تأثیر به اثربخشی واقعیت درمانی بر بخشش با میزان تأثیر %72 بود. بین میانگین نمرات پس آزمون سازگاری زناشویی زنان گروه آزمایش و گواه تفاوت معناداری با میزان %77 وجود داشت. تحلیل کواریانس تأثیر اثر را در بعد ابراز محبت 9/63 در سطح (p>0/005) نشان داد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که اثرات درمانی این رویکرد در پیگیری نیز همچنان حفظ شده بود.
واژههای کلیدی: واقعیت درمانی- بخشش- سازگاری زناشویی- زنان آسیبدیده از خیانت همسر
1
مقدمه:
خیانت زناشویی مسألهای تکاندهنده برای زوجها و خانوادهها و پدیدههای رایج برای درمانگران ازدواج و خانواده است. مهمترین انگیزه زن و مرد متأهلی که به سوی روابط نامشروع کشیده میشوند، تجربه مجدد صمیمیت فردی و جنسی است. چیزی که دیگر آن را در زندگی مشترکشان نمییابند. بنابراین جذابیت روابط نامشروع بدین دلیل است، که هیچ یک از طرفین عیبجویی، سرزنش و شکوه نمیکنند، یا نق نمیزنند Gordon, 2007) و Baucom، .(Snyder براساس مطالعات انجام شده در این زمینه در آمریکا مشخص شده است که 21 درصد از مردان و 11 درصد از زنان در طول زندگی مرتکب خیانت زناشویی میشوند .(Stefano, 2012)
بیوفایی و خیانت، نوع اختلال و بیماری در رفتار به شمار میرود، زیرا با توجه به عوارض نا بهنجار و نامطلوبی که به همراه دارد، آسیبها و مشکلات مختلفی را هم برای همسر خیانتکار و هم بر همسر خیانت دیده به همراه دارد. خیانت همسر شبیه علائم استرس پس از ضربه بوده و با علائم شوک، سردرگمی، خشم، افسردگی، آسیب دیدن عزت نفس و کاهش اعتماد به نفس در مسائل جنسیتی و شخصی باشد.
همچنین نتایج پژوهشهای دیگری حاکی از آن است که پس از افشاء خیانت همسر، خانوادهها با مسائلی نظیر بحران زناشویی، تضعیف عملکردی در نقشهای والدینی، و مشکلات شغلی روبرو میشوند.
از دیگر پیامدهای خیانت همسر میتوان به مسائلی نظیر ضرب و شتم، قتل همسر و اقدام به خودکشی اشاره کرد. ( Gordon, (2005 خیانت زناشویی عمدهترین دلیلی است که زوجین را برای طلاق، به کلینیکهای مشاوره خانواده میآورد. زمانی که درمانگران با
زوجهای خیانت دیده کار میکنند، بهتر است به جای تمرکز روی موضوع خیانت، روی رابطه با عنوان یک کل تمرکز شوند کشف خیانت و بحران ناشی از آن در صورتی که خاتمه نیابد تأثیرات منفی بلندمدت به جای میگذارد. پس از افشاء خیانت، حل و فصل کردن، کنترل و درمان واکنشهای پس از آسیبی و افزایش بخشایش ویژگیهای گریزناپذیر کار کردن با مساله خیانت زناشویی برای زوج درمانگران میباشد. (oppenheimer, 2008)
بخشش تغییری جدی در تصمیمگیری برای قطع رفتارهای بدخواهانه نسبت به یک شخص خطاکار تعریف شده است. واکنش نشان دادن به صورت چشم در چشم پس از رفتار ناخوشایند ممکن است منجر به تعاملات منفی میان همسران شود. در مقابل، بخشش از بروز چرخههای تعامل منفی در رابطه جلوگیری میکند. بنابراین بخشش این امکان را فراهم میکند تا رابطه ادامه یابد و شکوفا شود. پس از تهدیدها، صمیمیت ایجاد گردد و هم چنین، ابزاری مهم برای حفظ روابط پایدار و درازمدت است .(Riply,2008) ما انسانها به گونهای اضدادی کسانی را که عاشق آنها هستیم اغلب کسانی هستند که بیش از سایرین احتمال دارد به آنها آسیب برسانیم. به ندرت کسی پیدا می شود که احساس کند از طرف شریک زندگیاش لطمه نخورده، تحقیر نشده، اذیت نشده، مأیوس نشده یا با او بدرفتاری نشده باشد و جای تعجب ندارد که زن و شوهرها خبر میدهند که ظرفیت طلب بخشودگی یکی از مهمترین عواملی است که در بقای زناشویی و رضایت زناشویی نقش دارند. ( Fincham and steven, (2006
(Hargarave,1994) با استفاده از عقاید برخاسته از خانواده درمانی، بخشودگی را به صورت یک نظریه درآورد. و براصول اخلاقی رابطه معنی موازنه سازی ذهنی، حقانیت، اعتماد و استحقاق بین اعضای خانواده تاکید ورزید. وی فرآیند بخشش را از طریق دو مقوله فراگیر تبرئه و بخشش مفهوم پردازی میکند. تبرئه که شامل دو پایگاه الف) بصیرت و ب) درک و فهم. کسی را که در حق وی بیانصافی شده است، قادر میسازد که بار تقصیر را از عهده کسی که موجب آسیب و ناسالم است، بردارد. بصیرت به فرد اجازه میدهد که الگوهای زیانبخشی را که موجب تداوم اعمال غیرمنصفانه میشوند، شناسایی و اصلاح کند. درک و فهم، امکان بازشناسی محدودیتهای افراد خاطی را بدون رفع مسئولیت از آنان فراهم میسارد. (quotes Gordon, 2000)
باید به خاطر داشت حق زوج قربانی است که ببخشد یا نه، و نباید برای اقدام به بخشش تحت فشار قرار گیرد. فرد خاطی نیاز دارد که غمگینی و ندامت را به صورت کامل به دلیل خطای ارتکابی بپذیرد و فرد آزرده خاطر بایستی در مقابل احساسات باز باشد و ببخشد و اجازه ندهد که این بیزاری قوت بگیرد. (Enrigtand & Fitzgibbonz, 2009)
از سوی دیگر یکی از دلایل اساسی خیانت همسران، ناسازگاری زناشویی میباشد که پس از کشف و افشاء خیانت همسر قطعاً تعارضات فزونی مییابد و لازم است در فرایند ترمیم آسیبهای ناشی از بیوفایی به این مقوله توجه گردد. سازگاری زناشویی،
