بخشی از مقاله
بررسی تکتونیک و زمین شناسی ساختمانی محدوده معدن سرب ونقره و سیلیس شاکین
چکیده:
معدن شاکین از نظرساختمانی متعلق به زون آبگرم (ایران مرکزی)است زون ابگرم در بخش جنوبی رشته کوه البرز واقع شده است امتداد ان شمال غرب جنوب شرق است سه انشعاب اصلی تونل هستند که انشعاب شماره یک به دو دستک راست و چپ تقسیم میشودT1-T2-T3
این زون به دو زیر زون شمالی و جنوبی تقسیم میشود که توسط گسل حسن اباد از یکدیگر جدا شده اند گسل حسن اباد ادامه گسل ایپک در منطقه بویین زهراست چنین تصور میشود که یکی از عوامل کنترل کننده زایشی عناصر در منطقه عوامل تکتونیکی بوده است که زون برشی کم فشار ایجاد کرده تا سیالات کانه دار مواد معدنی خود را بر جای بگذارند تمرکز کانه ها در ارتباط با گسل حسن اباد است کانی های همراه گالن-باریت -سروزیت-هماتیت-گوتیت-روتیل میباشد
وازه های کلیدی:
قزوین-اوج-ابگرم- شاکین
مقدمه:
معدن سرب ونقره شاکین در جنوب غرب استان قزوین ودر فاصله هوایی 75 کیلومتری جنوب غرب شهرستان قزوین ودر فاصله هوایی 40 کیلومتری شهر تاکستان قرار دارد مساحت این محدوده معدنی حدود 12 5 کیلومترمربع بوده ودر نقشه توپوگرافی 1:250000کبودر اهنگ و 1:50000ضیااباد قرار دارد.معدن شاکین معدنی فلزی است این کانسار در آهک ماسه ای دولومیتی کرتاسه پایینی قرار دارد فعالیت های تکتونیکی در کرتاسه زیرین را به فازکوهزایی آلپی نسبت داده اند
از نظر کانی شناسی کانی های اصلی شامل گالن کالکوپیریت هماتیت گوتیت پیریت
کانه های باطله شامل باریت دولومیت زیرکن روتیل کلسیت و کوارتز است
روش مطالعه:ابتدا بازدید صحرایی ونمونه برداری از معدن متروکه صورت گرفت سپس نمونه هاجهت انالیز به مرکز تحقبقات و فراوری مواد معدنی تهران ارسال گردید ضمنا باتهیه مقاطع نازک صیقلی پتروگرافی سنگ مورد مطالعه قرار
گرفت با استفاده ازروابط کانه وسنگ میزبان و اضافه کردن اطلاعات مشاهدات صحرایی رابطه تکتونیک منطقه و کانی سازی معین شد
از نظر زمین شناسی ساختمانی ناحیه اوج به دو بخش زمین شناسی تقسیم میشود
(1زون ابگرم(قسمتی از زون ایران مرکزی که د قسمت جنوبی کوههای البرز قرار گرفته و روند ان تقریبا شمال غربی جنوب شرقی میباشد
(2زون رزن(قسمتی از زون سنندج سیرجان) که در قسمت جنوب غربی ایران قرار داشته ودارای خصوصیات خاص میباشد و روند کلی ان شمال غرب-جنوب غربی است.
حد ومرز این دو زون را گسل اوج تشکیل میدهد که ناحیه رااز نقطه نظرزمین شناسی مزوزوییک رخساره های ترشیر زیرین ومتامورفیسم وماگماتیزم کنترل میکند
زون ابگرم خود به دو ساب زون تقسیم میشود که به وسیله گسل حسن اباد ازهم جدا میگردند واین دو ساب زون بوسیله موقعیت چینه شناسی بخصوص ونبود های بی شمار پالیوزوییک وتریاس مشخص میشوند
گسل های ناحیه به سه دسته تقسیم میشوند:
گسل های طولی اصلی :که سازندهای مختلفی راقطع کرده و موازی با ساختمان های اصلی و محورهای چین های اصلی میباشند بنظر میرسد که این گسل ها قدیمی بوده و در طی حرکات جوان تر مجددا فعال شده اند مهم ترین انها دوگسل حسن اباد و اوج میباشد گسل حسن اباد در قسمت شمالی زون ابگرم قرار دارد د جنوب این گسل رسوبات پالوزوییک فوقانی وتریاس وجود دارند در حالی که رخنمونی از این سنگ ها در شمال ان دیده نمیشوند.
گسل هایی که در طی حرکات جوان تر فعال شده اند از جمله گسل اوج که یک گسل خیلی عمیق میباشد و در طی حرکات کیمرین اغازین یاقبل از ان بوجود امده ودر طی حرکات جدیدتر دوباره فعال شده است این گسل دو زون ابگرم ورزن را از هم جدا میکند.
موقعیت مربوط به رسوب گذاری این دو زون در طی حرکات کیمرین اغازین شروع شده است.در طی کوهزایی لارامید وبعد از ان گسل اوج از نظر فعالیت اتشفشانی در ناحیه اهمیت زیادی داشته است بدین صورت که این گسل ایجاد یک نیروی کششی نموده که سنگ های اتشفشانی ازاین خط ضعیف به بیرون فوران کرده ان در طی کوهزایی پیرنه نیز عملی شبیه لارامید انجام داده وباعث بوجود امدن سنگ های ولکانیکی در امتداد مجاورت غربی ان شده است وسر انجام در طی حرکات جوان تر گسل اوج دوباره فعال شده ودر بعضی نقاط سنگ های تریاس فوقانی -زوراسیک رابر روی سازند قرمز فوقانی میوسن تراست کرده است
گسل های عرضی:
که روند های ساختمانی مختلفی را قطع کرده است و دارای امتداد های مختلفی میباشند این گسل ها قدیمی تر از گسل های طولی بوده و بوسیله انها بریده شده وتغییر مکان داده اند.
گسل های رانده:که نسبت به گسل های دیگر از اهمیت کمتری برخوردار است
چین ها:
امتداد چین های اصلی شمال غرب-جنوب شرق و موازی چین های کمربند چین خورده زاگرس میباشد .سنگ های پالیوزوییک و مزوزوییک بیشتر رسوبات ترشیر چین خورده اند که نشان دهنده ی انطباق چین خوردگی های متوالی در طی کوهزایی بعدی میباشند
محدوده ی مورد نظر از نظر تکتونیکی بسیار فعال بوده به طوری که گسل بزرگ حسن اباد بطور تقریبی 50 کیلومتر با روند شمال غربی -جنوب شرقی از جنوب این محدوده میگذرد چندین گسل کوچکتر نیز در داخل محدوده دیده میشود که تقریبا زاویه60نسبت به گسل حسن اباد میسازند .
کنتاکت سازندهای محدوده با سازندهای بلافصل بالا وپایین اکثرا عادی است.اما کنتاکت شرقی سازندهای محدوده با سازندهای دیگر اکثرا توسط گسل های اخیر کنترل میگردد
