بخشی از مقاله
مقاله بررسی شیوع خودکشی موفق و ناموفق در استان ایلام، ۱۳۷۹
چکیده :
این بررسی با هدف توصیف و شناخت باردای از متغیرهای مرتبط با خودکشی موفق و ناموفق در سال ۱۳۷۶ در استان ایلام انجام گردید جامعه مورد پژوهش ۲۶۶ نفر باسابقه خودکشی موفق و ناموفق بودند که اطلاعات کم در مورد آنان بوسیله پرسشنامه جمع آوری گردید. ۶۴٪ افراد زن و ۲۶ مرد با میانگین سنی ۲۵ سال به بالا بودند همچنین ۵۲% افراد مجرد و ۶۷ در شهر سکونت داشتند. در خصوص نحصيلات، بیشتر دبیرستانی و دیپلم (۲۸ / ۵ /) بودند نتایج نشان داد از کل جامعه مورد مطالعه، ۱۹۵ نفر (۷۳) خودکشی ناموفق و ۷۱ نفر (۲۷) خودکشی منجر به مرگ داشتند. در رابطه با علل خودکشي، بیشترین علل (۲۲۸) مشکلات خانوادگی و سپس ناراحتی روحی و روانی بود.بین تحصیلات و خودکشی در سطح خطای ۵ رابطه معنی داری وجود داشت (۲۰۰۴). از مجموع ۷۱ نفر خودکشی منجر به مرگ، ۵۲ نفر (۱۵) از روش خودسوزی استفاده کرده بودند. بیشترین روش مورد استفاده در اقدام به خودکشی موفق و ناموفق مصرف دارو با ۴ بود. سن پایین تجرد بالاخص در زنان مشکلات ناشی از شهرنشینی و روش خودسوزی در رابطه با این آسیب عظیم اجتماعی از اهمیت خاصی برخوردار است که نیاز به یک برنامه ریزی علمی جهت آموزش به خانواده ها در امور تربیت فرزندان، کاهش میزان بیکاری ، کاهئن مشکلات شهرنشینی، توجه خاص به امور جوانان و نوجوانان بالاخص خانمها در امر ازدواج و مشکلات دیگر و همچنین تجهیز و ایجاد مراکز تخصصی مجهز سوانح ، سوختگی و مسمومیتها را در استان ایلام می طلبد
واژه های کلیدی: خودکشی موفق ، خودکشی ناموفق ، استان ایلام
مقدمه
اقدام به خودکشی نتیجه یک عمل ارادی اما ناموفق است و خودکشی یک عمل ارادی منجر به مرگ است که به منظور رهایی و فرار از رنجهای غیر قابل تحمل وکمک به تغییر شرایط زندگی صورت میگیرد. خودکشی موفق و خودکشی ناموفق یکی از معضلات اجتماعی است که می تواند عوارض ناگوار و غیر قابل جبرانی را به بار آورد. در سال ۱۹۹۶ حداقل حدود پانصد هزار نفر در جهان از طریق خودکشی به زندگیشان پایان داده اند در حالی که برآورد واقعی خودکشی در حدود ۱
/ ۲ میلیون نفر می باشد و از طرفی آمار اقدام به خودکشی ۸ تا ۱۰ برابر میزان موفق آن است. در حال حاضر در کشورهای پیشرفته برای جلوگیری از این معضل اجتماعی مخارج سنگینی هزینه می شود، تغییر ساختار و جوانتر شدن افراد اقدام کننده به خودکشی نیز به این معضل افزوده است. از سوی دیگر خودکشی به بهداشت روانی اعضای خانواده صدماتی وارد میکند و احتمال وقوع آن در محیط خانواده و اجتماع را افزایش میدهد [۶ و ۱۲]. باید اذعان داشت که کشور ایران بالاخص استان ایلام از این مسئله مبرا نیست و شیوع روزافزون این آسیب از میزان ۲ در صد هزار نفر در سال ۱۳۶۸ به ۶۳ در صد هزار نفر در سال ۱۳۷۳، خود گواه آن است. آنچه که حائز اهمیت است استفاده از روشهای خشن خودسوزی و میزان بالای آن در بین خانمها و شرایط سنی مولد می باشد [۶] در رابطه با مطالعه متغیرهای مرتبط با خودکشی، مطالعات نشان میدهند که مردان سه برابر بیشتر از زنان خودکشی موفق می کنند از طرفی زنان چهار برابر بیشتر از مردان اقدام به خودکشی می نمایند. در خصوص روشها، مردان بیشتر با اسلحه گرم، حلق آویز کردن و پرش از بلندی و زنان بیشتر با سموم خودکشی می کنند اما استفاده از اسلحه گرم رو به فزونی است [۷]. از لحاظ سنی اوج خودکشی مردان پس از ۴۵ سالگی و در زنان پس از ۵۵ سالگی است. نرخ خودکشی افراد بالای ۷۵ سال ، سه برابر جوانهاست اما میزان خودکشی جوانهابه سرعت رو به افزایش است. بین سالهای ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۰ نرخ خودکشی مردان ۱۵ تا ۲۴ ساله ۴۰٪ افزایش یافته و هنوز در حال افزایش است [۸]. نرخ خودکشی درافراد متأهل ۱۱ درصد هزار نفر می باشد افراد مجرد هرگز ازدواج نکرده، تقریبا دو برابر متاهلین خودکشی می کنند [۷]، بررسی ها نشان داده است که ۲۵ تا ۷۵ درصد قربانیان خودکشی ، بیماری جسمی داشته اند، تقریبأ ۹۵ درصد از بیمارانی که اقدام به خودکشی و یا خودکشی موفق می کنند نوعی بیماری روانی مشخص دارند که ۸۰٪ افسردگی، ۱۰٪ اسکیزوفرنی و ۵٪ دمانس است [۱۰] نتایج بررسی ها در کشور نشان میدهد که در هر دو جنس فرو
بیشترین تعداد خودکشی در گروه سنی ۱۹ تا ۲۷ سال و کمترین در گروه سنی ۸۲ تا ۹۰ سال است و شایعترین روش خودکشی خودسوزی و پس از آن به دار آویختن است [۴] از نظر جنسی ۵۶٪ افراد زن و از نظر ترکیب سنی ٪۵۱ آنها در گروه سنی ۱۵ تا ۲۴ سال بودند، از نظر وضعیت تأهل ۵۳٪ مجرد و از نظر تحصیلات اکثر آنها( ۴۰٪) دارای تحصیلات راهنمایی و دبیرستان بودند و شغل بیشتر آنها خانه دار و دانش آموز بوده است [۱]. در تحقیق دیگر که ۵۳ درصد افراد متأهل، ۴۹٪ خانه داری ٪۲۹ بیکار و ۶۹٪ با خوردن قرص اقدام به خودکشی کرده بودند [۲] اهداف اصلی این بررسی شناخت پاره ای از متغیرهاو عوامل زمینه ساز در رابطه با خودکشی موفق و ناموفق در سال ۱۳۷۶ بوده است.
مواد و روشها در این مطالعه متغیرهای مرتبط به خودکشی موفق و خودکشی ناموفق با مراجعه به پزشک قانونی و اداره آمار دانشگاه علوم پزشکی ایلام جمع آوری گردیده و تعداد ۲۶۶ نفر از موارد خودکشی موفق و خودکشی ناموفق استان از ابتدای سال ۱۳۷۶ تا پایان همین سال مورد بررسی قرار گرفت . جامعه مورد بررسی کلیه افراد اقدام کننده به خودکشی موفق و ناموفق در سال ۱۳۷۶ بود. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه ای بود که متغیرهایی از قبیل سن، جنس، محل سکونت (شهر یا روستا)، وضعیت تأهل ،شغل، وسیله اقدام به خودکشی، علت خودکشی، میزان تحصیلات، فصل و ماه در آن مورد بررسی قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل دادهها با این از روشهای آماری توصیفی و در بعضی موارد برای تحلیل یا مقایسه آنها از آزمون مجذورکای استفاده شد.
یافته های پژوهش بررسی داده ها و اطلاعات بدست آمده نشان داد که ۱۷۰ نفر (۶۳ /۹ ٪ ) از افراد مورد مطالعه زن و ۹۶ نفر (۳۶/۱٪ ) مرد بودند. میانگین سنی در نمونه مورد مطالعه ۱۱۸ + ۲۵ / ۸ سال بود. از ۷۱ نفر موفق به خودکشی، ۵۰ نفر (٪۷۰) را زنان و ۲۱ نفر( ۳۰٪) را مردان و از ۱۹۵ نفر اقدام کننده به خودکشی، ۱۲۰ نفر (۶۱/ ۱ ) را زنان و ۷۵ نفر (۳۹) را مردان تشکیل می دادند. همچنین در جامعه مورد مطالعه، ۱۴۲ نفر افراد مجرد بودند که ۸۰ نفر (۵۶٪) زن و ۶۲نفر (۴۴٪) مرد و از ۱۲۴ نفر متأهل ۹۰ نفر (۷۳) زن و ۳۴ نفر(۲۷) مرد بودند
. از مجموع ۲۶۶ نفر اقدام کننده به خودکشی ناموفق و موفق، ۸۸ نفر (۳۳) در روستا و ۱۷۸ نفر (۶۷) در شهر سکونت داشتند. در رابطه با شغل بیشترین فراوانی با ۱۱۴نفر(۴۳٪) مربوط به افراد خانه دار و سپس دانش آموزان با ۵۹ نفر (۲۲) و کمترین فراوانی با ۳نفر (۱ / ۲٪) در افراد کارمند بود. نتایج نشان داد از مجموع ۷۱نفر خودکشی موفق ۵۳ نفر (۷۵٪) به وسیله خودسوزی، ۱ نفر قرص ، ۷ نفر باسم، ۵ نفر با گلوله و ۵ نفر از طریق حلق آویز کردن خودکشی موفق داشته اند. در رابطه با موارد اقدام به خودکشی ۱۳ نفر (۶/ ۷/) با خودسوزی ۱۱۷ نفر (۶۰٪) با دارو، ۵۹ نفر (۲/ ۳۰/) باسم وانفر با چاقو و ۲ نفر با گچ و یک نفر با تریاک و یک نفر با گلوله اقدام به خودکشی کرده بودند. از نظر فراوانی فصلی، بیشترین میزان اقدام به خودکشی با ۷۰ نفر در فصل تابستان و کمترین در پائیز با ۳۳نفر بود. در خصوص خودکشی موفق بیشترین فراوانی در فصل تابستان با ۲۶ نفر و کمترین در زمستان با ۳ نفر بود.در رابطه با شهرستان محل سکونت، بیشترین میزان با ۱۴۶ نفر (۵۴ / ۹.) در ایلام و کمترین در دهلران با ۱ نفر ( ٪۰ / ۴ ) بود
