بخشی از مقاله
بررسی مطالعه مکان گزینی احداث ریزورت هتل با توجه به مسائل زیست محیطی (نمونه موردی: شهر بندرعباس)
چکیده:
یکی از مهترین عوامل هدایت کننده جهت اشتغال زایی، جذب گردشگر و حفظ ثروت استانی در زمینه توسعه و پیشرفت می باشد که نه تنها بندرعباس بلکه در کل کشور باید لحاظ گردد، که نقش اساسی و مهمی در رشد اقتصاد بومی و بهبود شرایط محیط زندگی در برخواهد داشت.
بندرعباس و ارتباطاتی که با جزایر زیرمجموعه استان دارد می تواند نقش بسیار بسزایی در احداث ریزورت هتل داشته باشد و همچنین می توان در لبه های ساحلی بندرعباس به احداث هتل با شرایط زیست محیطی در توسعه شهر، جذابیت بیشتری نسبت به محوریت توریست پرداخت. با اجرای اصول و راهکارهای منطقی که در این مقاله به بیان آن پرداخته میشود توجه به مسائل زیست محیطی در طی سالهای اخیر با توجه به رشد علم و تکنولوژی، علاوه براینکه رشد صعودی نداشته بلکه به سمت حرکت نزولی به راه افتاده است. حال با تحلیل و بررسی موضوعات مختلف اصول شهرسازی و تعیین محدوده های مناسب جهت احداث هتل در روند احداث و مکان گزینی ریزورت هتل با توجه به مسائل زیست محیطی پرداخته خواهد شد.
کلمات کلیدی: ریزورت هتل، اصول مکان یابی، محیط زیست، اصول شهرسازی در جانمایی ریزورت هتل ها
-1روش تحقیق
بصورت علمی_ترویجی است و مطالعات صورت گرفته به روش اسنادی، کتابخانه ای و با استفاده از مطالعه مجموعه ای مقالات و بکارگیری نگارندگان براساس تجربیاتی است که حاصل از زندگی در این شهر و شناسایی مشکلات زیست محیطی انسانی از بعد شهرسازی و معماری می باشد.
-2مقدمه
توسعه گردشگری را، زمانی پایدار بنامیم که مخرب نبوده و امکان حفظ منابع آب و خاک، منابع ژنتیکی، گیاهی و جانوری را برای آیندگان فراهم آورد. در واقع توریسم پایدار، توریسمی است که بتواند در یک محیط، در زمانی نامحدود ادامه یابد و از نظر انسانی و فیزیکی به محیط زیست صدمه نزند و تا بدان حد فعال باشد که به توسعه سایر فعالیت ها و فرآیندهای اجتماعی لطمه ای وارد نسازند)92،9222، .(Butler
شهر زیبای بندرعباس دارای قدمتی دیرینه از تاریخ، فرهنگ، سنتها، آداب و رسوم همواره بیان کننده استواری و قدمت دیرینه اش از گمبرون سابق تا بندرعباس کنونی می باشد. در کنار زیبایی های فراوانش دارای قطب های بزرگ صنعتی و اقتصادی کشور است که باید توجهی خاص نسبت به بعد حفظ زیست بومی طبیعی(دریا) داشته باشیم تا شهری درحد ایده آل استان هرمزگان داشته باشیم و همچنین حفاظت از زیست بوم طبیعی برای آیندگان در جهت جذب گردشگر.
امروزه صنعت گردشگری در جهان توسعه فراوانی یافته است و بسیاری از کشورها از این رهیافت توانسته اند وضعیت خویش را تا حد درخور توجهی بهبود بخشیده و بسیاری از مشکلات خود را از قبیل بیکاری، پایین بودن سطح درآمد، سرانه و کمبود درآمد ارزی را پوشش دهند. به دلیل اثرات چشمگیری که فعالیت های گردشگری برجای می گذارد، توجه فراوانی به این زمینه از فعالیت معطوف می گردد. پیچیدگی و تراکم موجود در زندگی شهری، عده زیادی از مردم را متوجه طبیعت می کند و در این میان، مناطقی که دارای توانایی های طبیعی با ارزش تری باشند بیشتر مورد توجه قرار می گیرند. به این ترتیب جریانات گردشگری به منظور بهره برداری از آرامش و زیبایی طبیعت بدان سمت شکل می گیرد(علیزاده،55.1382 ).
-3توریست و گردشگری
توریسم یکی از رشد یافته ترین صنایع نیمه دوم قرن بیستم است که اغلب به عنوان کلیدی برای رشد اقتصادی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه در استفاده شده است((Font and Ahjem, 1999:63
از این رو استفاده از هتل بیشترین تأثیر اقتصادی را در صنعت گردشگری دارد؛ تا آنجا که بیش از60 درصد هزینه های گردشگران صرف هزینه هتل می شود (Law, 1996:106)
-1-3تاریخچه گردشگری
در طول تاریخ همیشه افراد ثروتمند و متمول برای دیدن اماکن دیدنی و شاهکارهای هنری، آموختن زبانی جدید و تجربه کردن فرهنگی متفاوت، همراه با چشیدن طعم غذاهایی تازه به نقاط مختلف دنیا سفر کرد ه اند.
لغت گردشگری((tourism از ریشه ای به معنای گشتن گرفته شده و با راه پیدا کردن به زبان انگلیسی به شکل امروزی تغییر شکل داده است. طی دهه های اخیر نگاه دیگری نیز به گردشگر و گردشگری ایجاد شده است و گردشگری می تواند سبب افزایش درامد کشور باشد.این توجه و دقت و تامل بر این نکته، اهمیتی ویژه به مبحث گردشگری هم مشخص است. هنگامی که گردشگران به شهر و کشوری سفر می کنند، باید هرینه های سفر مانند محل اقامت، غذا، حمل و نقل، گردش ها و خریدهای خود را بپردازند. همانطور که مشخص است افراد بطور معمول به هر منطقه ای که سفر کنند، سوغاتی و کالاهای مخصوص آنجا را خریده و با این کار نیز سبب افزایش درآمد افراد کشور مقصد می شوند(روزنامه جام جم، 9اسفند89، شماره اول، ص.(1
-2-3 اشتغال
اکثر مشاغل در زمینه گردشگری، شغل های خدماتی مستقیم در بخش تسهیلات گردشگری و جاذبه ها هستند، که به طور عمده این مشاغل در هتل ها، جاذبه ها، رستوران ها، فروشگاه ها و شرکت های مسافرتی دیده می شوند و همچنین در بخش های اقتصادی، فرصت های شغلی بیشتری در زمینه گردشگری در بخش هایی مانند:کشاورزی، ماهیگیری، تولید و ساخت سرویس های حمل و نقل و جابه جایی دیده می شود.
-4 قلمرو پژوهش
استان هرمزگان، جنوبی ترین استان ایران، در ساحل خلیج فارس و دریای عمان با مساحتی حدود 68 هزار و 476 کیلومتر مربع قرار دارد. این استان از شمال و شمال شرقی با استان کرمان، از شمال غربی و غرب با استان های فارس و بوشهر و از شرق با استان سیستان و بلوچستان همسایه بوده و جنوب آن را آبهای گرم خلیج فارس و دریای عمان به صورت نواری به طول تقریبی 900 کیلومتر در بر گرفته است. مرکز استان هرمزگان، بندر عباس است و از شهرها و جزایر مهم آن می توان به: ابوموسی، بندر جاسک، بندر لنگه، حاجی آباد، رودان یا دهبارز، قشم، کیش، میناب، تنب بزرگ و تنب کوچک اشاره کرد.
-5مکان گزینی ریزورت هتل
-5-1خدمات شهری
خدمات شهری طیف وسیعی از خدمات را دربر می گیرد که هر کدام نیاز خاصی از شهروندان را برای زندگی مطلوب در محیط مصنوع برآورد می نماید، مثل خدمات ایمنی، حمل و نقل و غیره(عسکری و اسمعیلی، 29 ،.(1384
-5-2مکان یابی
فعالیتی است که جهت انتخاب مکانی مناسب برای کاربرد خاص،که قابلیت و توانایی های یک منطقه را از لحاظ وجود زمین مناسب و نیز ارتباط آن کاربری خاص با کاربری های شهری را مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد(پیرمرادی،1388،.(2 براساس اصول شهرسازی محل های قرارگیری و مکان گزینی هتل ها باید ارتباط به مرکزیت شهر و مکان های گردشگری و خرید و... داشته باشد. بندرعباس علاوه برموارد فوق دارای مکان حائز اهمیت دیگری مثل دریا نیز هست ولی متاسفانه ما درپی نابودی این زیست بوم طبیعی هستیم.
-5-3شناسایی پارامترهای موثر در مکان یابی
با توجه به مطالب بیان شده براساس هدف پژوهش که مکان یابی و توزیع فضایی هتل های شهر بندرعباس می باشد، لازم گردید که این هتل ها با توجه به یکسری پارامترها و شاخص ها مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش برای مکان یابی هتل های شهر بندرعباس از لایه های زیر استفاده شده است:
(1فاصله از مراکز جاذب گردشگر(2کاربری اراضی(3شناسایی حضور گسترده ای از هتل ها در یک مرکزیت واحد(4عدم وجود هتل در جایگاه های مناسب و پرنیاز مجتمع های اقامتی
-5-4بررسی ارتباطی هتل های بندرعباس با دریا:
شکل(1 سایت و مکان های قرارگیری مهم ترین هتل های بندرعباس و ارتباطشان با ساحل ماخذ: میراث فرهنگی و گردشگری استان هرمزگان با ویرایش نگارندگان
هتل هما بندرعباس هتل هرمز بندرعباس
هر کدام از دو هتل مورد نظر دارای مزایا ومعایبی می باشند وهیچ یک آنطور که باید نتوانسته اند خواسته اصلی مسافران را بطور کامل مهیا سازد.
· هتل هما نسبت به هرمز قدمت بیشتری دارد بنابراین روزآمدی هتل هرمز یکی از مزایای این هتل می باشد.
· هتل هرمز در مرکز شهر واقع شده و نزدیکی به مراکز تجاری و اسکله میتواند یکی از مزایای این هتل باشد.
· با اینکه هتل هما مقداری از مرکز شهر دور شده اما آرامش و دنجی این هتل و دید خوب اتاق ها به دریا آرامش بیشتری را برای مسافران فراهم می سازد.
· امکانات تفریحی هتل هرمز سبب تشویق افراد به حضور در محل شده ولی ازدحام و شلوغی سایت برای گردشگران هتل مناسب نمی باشد.
نکته حائز اهمیت دیگر بیان این موضوع است که زمان احداث هتل همای بندرعباس هدف احداث این هتل برای ارائه مکانی مناسب و آرامش بخش برای ساخت اسکله تجاری در کنار آن بود و اما خبری از این اسکله و تجارت نشد و هدف از ساخت این هتل با برنامه ریزی تعیین شده اسکله و درآمد ها بود که این موضوع محقق نگردید.
-5-5 تحلیلی بر پراکندگی هتل های شهر بندرعباس
تجمع هتل های شهر بندر عباس بیشتر در مرکز شهر میباشد، در واقع قسمتی از شهر که بیشترین مراکز تجاری آنجا جای گرفته اند. البته بیشتر آنها بصورت هتل آپارتمان و یا مسافر خانه میباشند و در واقع از هتل بودن فقط از نام آن بهره گرفته اند. البته باتوجه به اینکه بندرعباس شهری ساحلی میباشد که انواع نوع گردشگران چه از لحاظ مالی وچه فرهنگی واجتماعی به آنجا سفر می کنند و پایین بودن هزینه این هتلها میتواند برای قشری که از وضعیت اقتصادی متوسط و رو به پایین هستند، مناسب باشد. قرارگیری این هتلها در مرکز شهر بویژه نقاط تجاری همراه با آلودگی های صوتی بسیار زیاد و ازدحام وشلوغی است وگردشگرانی که با هدفی غیر از تجاری به آنجا سفر می کنند به طور معمول ترجیح میدهند از این نقاط دور باشند و در نقطه ای که آرامش بیشتری دارد سکونت گزینند به همین دلیل هتل هما مناسب ترین گزینه از نظر تامین آرامش گردشگران میباشد.