بخشی از مقاله
چکیده
سیاست تقسیم سود یکی از مهمترین مباحث مطرح در مدیریت مالی است، زیرا سود تقسیمی بیانگر پرداختهای نقدی عمده شرکتها و یکی از مهمترین گزینهها و تصمیمات فراروی مدیران به شمار میرود. هدف از انجام این پژوهش بررسی اثر متغیرهای مالی بر قیمت سهام و سیاست تقسیم سود در 87 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دوره 1390-1385 به روش دادههای ترکیبی است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از رویکرد دادههای ترکیبی و جهت آزمون فرضیهها از رگرسیون چندگانه استفاده شده است. یافتهها نشان میدهد که بین اندازه شرکت و جریان نقد آزاد با سیاست تقسیم سود رابطه معنادار وجود دارد، ولی بین فرصتهای سرمایهگذاری با سیاست تقسیم سود رابطه معنادار وجود ندارد. همچنین اندازه شرکت و فرصت-های سرمایهگذاری با سیاست تقسیم سود رابطه معنادار وجود دارد، ولی بین جریان نقد آزاد با سیاست تقسیم سود رابطه معناداری یافت نشده است. این یافتهها میتواند علاوه بر بیان اهمیت نقش سیاست تقسیم سود در حوزه حسابداری مالی، به تأثیر آن بر تصمیمات داخلی مدیران اشاره کند و موجب شناخت بیشتر مدیران نسبت به اهمیت و نقش مفهوم سیاست تقسیم سود شود.
-1 مقدمه:
افراد جهت تصمیمگیری نیاز به اطلاعات مالی دارند. در مبانی نظری گزارشگری مالی به نقش اطلاعات مالی و مفید بودن آن در تصمیمگیری افراد اشاره شده است - هاشمی و صادقی، . - 1388 تغییرات سود تقسیمی نسبت به سالهای گذشته برای سهامداران اهمیت بسزایی دارد. به عبارتی تغییر خطمشی تقسیم سود شرکت به سهامداران پیام میدهد که وضعیت مالی شرکت چگونه است - سعیدی و بهنام، . - 1389 یکی از مسایل مهم در زمینهی موضوعات مربوط به سیاست تقسیم سود، ریشهیابی دلایل اتخاذ یک خطمشی تقسیم سود مشخص از سوی شرکتها است. این موضوع میتواند راهگشای تصمیمگیریهای مهم اقتصادی برای گروه-های مختلف ذینفع، به ویژه سرمایهگذاران باشد. زیرا عوامل تعیینکننده به دست آمده از این ریشهیابی، نه تنها به توضیح رفتار شرکتها در گذشته کمک مینماید، بلکه ابزاری را برای پیشبینی حرکت و مسیر آتی آنها در این حوزه فراهم میآورد. تقسیم سود از دو جنبه بسیار مهم قابل بحث است، از یک طرف عاملی اثرگذار بر سرمایهگذاریهای پیش روی شرکتهاست، به این دلیل که موجب کاهش منابع داخلی و افزایش نیاز به منابع داخلی میشود. از طرف دیگر بسیاری از سهامداران شرکت خواهان تقسیم سود نقدی هستند، از این رو مدیران با هدف حداکثر کردن ثروت سهامداران، همواره باید بین علایق مختلف آنان و فرصتهای سودآور سرمایهگذاری تعادل برقرار کنند. بنابراین تصمیمات تقسیم سود که از سوی مدیران شرکتها اتخاذ میشود، بسیار حساس و دارای اهمیت است یکی از مسایل مهم در زمینهی موضوعات مربوط به سیاست تقسیم سود، ریشهیابی دلایل اتخاذ یک خطمشی تقسیم سود مشخص از سوی شرکتها است . طبق نظریه انتظارات عقلایی، سهامداران انتظارات خاصی از شرکت در مورد سود دارند. اگر اعلان سود مطابق آن چیزی باشد که بازار انتظار دارد، قیمتها تغییر نخواهند کرد؛ ولی اگر سهامدار در بازار یک تغییر غیرمنتظره در سود تقسیمی ببیند از خود خواهد پرسید که منظور مدیران از این تغییر چه بوده است. در این پژوهش سعی داریم رابطه بین متغیرهای مالی مانند فرصتهای سرمایهگذاری، جریان نقد آزاد و دیگر متغیرها را با قیمت سهام و تقسیم سود در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، به منظور کمک به تصمیمگیرندگان بپردازیم.
-2 تعریف واژهها:
فرصتهای سرمایهگذاری:1 در تعریف عملیاتی در این پژوهش، اندوخته طرح و توسعهای را که شرکتها برای سرمایهگذاری آتی در نظر میگیرند، به عنوان فرصتهای سرمایهگذاری آتی شرکتها در نظر گرفته میشود.
سود تقسیمی: منظور از سود تقسیمی هر سهم - DPS - ، سود نقدی متعلق به هر سهم است که معمولاً در زمان برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه تعیین میگردد.
جریان نقد آزاد : - CFC - جریان نقدی است مازاد بر آنچه که برای تأمین مالی تمامی پروژههای با خالص ارزش فعلی مثبت که با نرخ هزینه سرمایه مربوطه تنزیل میشود، باقی میماند - رسائیان و همکاران، . - 1389 جریان نقد آزاد نشاندهنده پول نقدی است که مدیران به وسیله تقویت آن میتوانند بر ارزش شرکت خود بیفزایند.
اندازه شرکت:1 عبارتست از لگاریتم طبیعی جمع داراییهای شرکت در هر سال.
ارزش بازار سهام - : - MPS از این متغیر برای بیان ارزش منصفانه و برآمده از واقعیت بازار به منظور مقایسه آن با ارزش دفتری استفاده شده است. ارزش بازار برابر است با حاصل ضرب قیمت پایان دوره سهام در بورس و تعداد سهام است.
-3 اهمیت پژوهش:
سیاست تقسیم سود میتواند راهگشای تصمیمگیریهای مهم اقتصادی برای گروههای مختلف ذینفع، به ویژه سرمایهگذاران باشد. در این پژوهش سعی داریم رابطه بین متغیرهای مالی را با تقسیم سود در شرکتهای ایرانی و قیمت سهام آنها به منظور کمک به تصمیمگیرندگان بپردازیم.
-4 فرضیههای پژوهش:
فرضیه اول:بین فرصتهای سرمایهگذاری شرکت و قیمت سهام رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه دوم: بین اندازه شرکت و قیمت سهام رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه سوم:بین جریان نقد آزاد و قیمت سهام رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه چهارم:بین فرصتهای سرمایهگذاری شرکت و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه پنجم:بین اندازه شرکت و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.
فرضیه ششم:بین جریان نقد آزاد و سیاست تقسیم سود رابطه معناداری وجود دارد.
