بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش رابطه بین نوسانات قیمت سهام و سیا ست های تقسیم سود را بررسی و مدلی را برای پیش بینی ارائه کرده است. داده های پژوهش ترکیبی از متغیرهای مالی و غیر مالی 83 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در خلال 6 سال مالی از سال 1385 الی 1390 می باشد.
متغیر وابسته پژوهش شامل تغییرات در نوسانات قیمت سهام، متغیر مستقل شامل تغییرات در نوسانات سود، نرخ بازده سود سهام و درصد سود پرداختی و متغیر های کنترلی شامل اندازه شرکت، نسبت اهرمی و نسبت رشد داراییها می باشد .برآورد تجربی بر اساس یک اثر ثابت و اثر تجزیه و تحلیل رگرسیون مدل تصادفی بین سیاست سود سهام و نوسانات قیمت سهام به همراه متغیر های کنترل از جمله اندازه شرکت، نسبت اهرم و رشد دارایی است. نتایج تحقیق نشان می دهد که متغیر نرخ بازده سود سهام و درصد سود پرداختی با نوسانات قیمت سهام رابطه معنی داری دارد.
.1 مقدمه
بورس اوراق بهادار به عنوان نماد بازار سرمایه ایران، تأثیر پذیری زیادی از تغییر چرخه های اقتصادی دارد. مدیران سرمایه گذاری، مدیران پرتفوی و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی که در این بازار به معاملات سهام و سایر دارایی های مالی می پردازند، برای حفظ و افزایش ارزش سبد سرمایه گذاری های خود نیاز به بررسی عوامل مختلف مؤثر بر بازده پرتفوی دارایی های مالی خود تحت شرایط مختلف اقتصادی دارند.
سود سهام نقدی هرسهم به واسطه عینیت و ملموس بودن، برای دارنده سهام بعنوان یکی ازمنابع ایجاد نقدینگی افراد، از اهمیت ویژه ای برخوردار می باشد، این مساله نزد مدیران شرکتها نیز دارای اهمیت بوده، از اینرو بخشی از توان و توجه مدیران شرکتها معطوف به مقولهای است که ازآن با عنوان" سیاست تقسیم سود " یاد میشود، اما مساله اصلی ،ارتباط مابین سیاست تقسیم سود و نوسانات قیمت سهام شرکتها است. توزیع سود نقدی قدیمی ترین و معمولی ترین راه انتقال بازده از طرف شرکت ها به سهامداران می باشد.
مدیریت شرکت همواره باید در خصوص نگهداری و یا توزیع تمام یا بخشی از سود سهام نقدی تصمیم گیری کند.رفتار سهامداران عمده در خصوص تقسیم سود کاملاً متفاوت می باشد. لذا به نظرمی رسد می بایستی اطلاعات مذکور به صورت برآوردی به بازار ارایه گردد و در زمان تغییر در سیاست مذکور، نتیجه سیاست به بازار اعلام گردد و در غیر این صورت حداقل خط مشی گذشته شرکت درنظر گرفته شود
گوردن - 1963 - استدلال می کند که قیمت سهام تحت تاثیر پرداخت سود سهام قرار می گیرد. او گزارش داد که شرکت با سودهای بزرگ در شرایط نوسانات قیمت سهام با خطر کمتری مواجه است. برخی از مکانیسم های فرضی نشان می دهد که ارتباط جهانی عملکرد سود سهام و نسبت پرداخت سود سهام با نوسانات قیمت سهام وجود دارد.
لذا این مطالعه به منظور تشریح ساختار حاکم بر معاملات به بررسی ارتباط بین سیاست های تقسیم سود و نوسانات در بورس اوراق بهادار تهران پرداخته است.
.2 چارچوب نظری تحقیق
.1-2 سیاست تقسیم سود
یکی از بحث انگیز ترین مباحث مالی است . الگوهای نظری متضاد که گاهاً فاقد پشتوانه قوی تجربی هستند به دنبال توضیح سیاست های تقسیم سود شرکت می باشند . توجه همه جانبه به عوامل و محدودیت های موثر به سیاست های تقسیم سود علاوه بر به حداکثر رسانیدن ثروت سهامداران ، موجبات حفظ بقای شرکت در عرصه رقابت و رشد و توسعه روز افزون آن را فراهم می آورد
.2-2 بازده
در فرآیند سرمایهگذاری نیروی محرکی است که ایجاد انگیزه میکند و پاداشی برای سرمایهگذارن محسوب میشود. بازده ناشی از سرمایهگذاری برای سرمایهگذاران حائز اهمیت است، برای این که تمامی بازی سرمایهگذاری به منظور کسب بازده صورت میگیرد. ارزیابی بازده، تنها راه منطقی - قبل از ارزیابی ریسک - است که سرمایهگذاران میتوانند برای مقایسه سرمایهگذاری های جایگزین و متفاوت از هم انجام دهند. برای درک بهتر عملکرد سرمایهگذاری اندازهگیری بازده واقعی - مربوط به گذشته - لازم است. مخصوصاً این که بررسی بازده مربوط به گذشته در تخمین و پیشبینی بازدههای آتی نقش زیادی دارد
.3-2 نوسانات قیمت PV
نوسانات قیمت به عنوان یک متغییر وابسته است که معمولا با در نظر گرفتن بالاترین محاسبه و پایین ترین برآورد ارزش سهام و یا با محاسبه انحراف معیار قیمت سهام بدست می آید. در این تحقیق PV هرسال ، قیمت سالانه هر سهم یا تفاوت بین حداقل و حداکثر ارزش هر سهم تقسیم بر متوسط قیمت های پایین و بالا و با در نظر گرفتن توان دوم آن بدست می آید.
.4-2 نرخ بازده سود سهام DY
این متغیر با تقسیم سود تقسیمی به قیمت بازار سهام یا متوسط قیمت هر سهم بصورت درصدی می باشد.
.5-2 نسبت پرداخت سود سهام POR
این نسبت با تقسیم کل سود به کل درآمد هر سهام محاسبه می شود.برای هر سال سود انباشته و سود سهام هر شرکت بصورت جداگانه محاسبه شده است
.6-2 نسبت اهرمی LEVRG
این نسبت با تقسیم بدهی بلند مدت شرکت - مجموع حسابها و اسناد پرداختنی بلند مدت و تسهیلات مالی دریافتی بلند مدت و ذخیره مزایای پایان خدمت کارکنان - باستثنایی بدهی های که در عرض یکسال پرداخت شده اند، به کل دارایی ها محاسبه شده است
.7-2 رشد دارایی AG
این متغیر یک متغیر کنترل شده است که با تفاوت در دارایی های سال جاری با دارایی های سال قبل تقسیم بر دارایی های سال قبل محاسبه می شود
.8-2 نوسانات سود EV
این نسبت با تقسیم سود قبل از کسر بهره و مالیات بر کل دارایی های همان سال بصورت درصدی محاسبه می شود
.9-2 حجم یا اندازه SZ
این نسبت اندازه شرکت را توضیح می دهد و با تقسیم مجموع ارزش بازار سهام در اول و پایان سال بر دو محاسبه می شود
.3 روش تحقیق
این پژوهش از نظر نوع هدف جزء پژوهش های کاربردی است . و روش پژوهش از نظر ماهیت و محتوایی همبستگی می باشد . انجام پژوهش در چارچوب استدلالات قیاسی- استقرایی صورت گرفته است. بدین ترتیب که مبانی نظری و پیشینه پژوهش از راه مطالعات کتابخانه ای ، مقالات و سایت ها در قالب قیاسی و گردآوری اطلاعات برای تایید و رد فرضیه ها به صورت استقرایی انجام گرفته است. همچنین نوع داده ها، پس رویدادی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش رگرسیون خطی - - OLS چند متغیره و نرم افزار آماری SPSS استفاده شده است.
.1-3 جامعه آماری، حجم نمونه و روش نمونه گیری
گستره زمانی پژوهش از سال 1385 تا سال 1390 تعیین شده است. جامعه آماری این پژوهش در بر گیرنده ی تمامی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. برای تعیین نمونه آماری از روش حذفی استفاده شده است . به منظور تعدیل اثر های ناشی از محدود بودن گستره زمانی پژوهش ، تمامی شرکتهای عضو جامعه آماری که دارای شرایط زیر بودند به عنوان شرکتهای عضو نمونه آماری برگزیده شدند:
.1 به منظور همگن شدن نمونه آماری در سال های مورد بررسی ، شرکت باید پیش از سال 1385 در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده باشد.