بخشی از مقاله
چکیده
هدف تحقیق پیشرو، بررسی میزان تأثیرعناصر کارآفرینی استراتژیک بر نوآوری سازمانی ِکارفرمایان و کارآفرینان استان مازندران میباشد. تحقیق حاضر برحسب هدف کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی میباشد. از نظر روش تجزیه و تحلیل دادهها نیز، از نوع همبستگی و معادلات ساختاری محسوب میگردد. به این منظور، براساس نمونهگیری به صورت تصادفی ساده، نمونهای معادل 391 نفر انتخاب شده و با استفاده از پرسش نامه 25 سؤالی اقدام به جمعآوری اطّلاعات گردید. دادههای بهدستآمده با استفاده از نرمافزارهای SPSS21 و LISREL 8.8 مورد آزمون و بررسی قرار گرفتند نتایج حاصل نشان میدهند عناصر کارآفرینی استراتژیک تأثیر معناداری برنوآوری سازمانی ِکارفرمایان و کارآفرینان استان مازندران داشتهاند، که به ترتیب شدت اهمیت عبارتند از: "مدیریت استراتژیک منابع"، " بکارگیری خلاقیت و توسعه نوآوری"، "ذهنیت کارآفرینانه" و "فرهنگ و رهبری کارآفرینانه".
واژههای کلیدی
سازمان، کارآفرینی، نوآوری سازمانی، کارآفرینی استراتژیک
-1 مقدمه
سازمان ها در راستای کسب مزیت رقابتی در بازار و ایجاد ارزش برای مشتریان، مستلزم برنامهریزی دقیق و استفاده از ابزارهای مؤثر انتخاب استراتژی هستند. لازمه بقای سازمانهای کنونی، حیات در کسب و کار است. که این، موجب شناسایی منابع سازمانی، بهرهبرداری صحیح از آنها و درنهایت ایجاد ثروت سازمانی در اقتصاد کشورها میگردد. [1] سازمان های امروزی برای آنکه بتوانند در پارادیم جدید رقابت میان سازمان ها، که فضاییکاملاً رقابتی می باشد، به حیات خود ادامه دهند باید به نوآوری به عنوان یک استراتژی ضروری در عصر کنونی نگاه کنند و ضمن شناخت تغییر وتحولات محیطی، برای رویاروی با آنها، شاخصهای سازمانی تأثیر گذار بر نوآوری سازمانی را شناسایی کنند و به این تغییرات مناسب ترین پاسخ ها را بدهند. در محیط متغیر امروزی، یکی از مسائلی که مدیران سازمانها با آن مواجه می شوند این مسئله می باشد که چه اقداماتی را برای توسعه و بهبود نوآوری در سازمان باید انجام دهند. [1]
کارآفرینی استراتژیک به سازمانها کمک میکند تا بهنحوی خود را مستقر کنند که قادر باشند به انواع تغییرات محیطی مهم، واکنشی مناسب نشان دهند و فراتر از آن، اینکه به سازمانها کمک میکند تا مزیت نسبی رقابتی پایدار خود را
گسترش دهند و این همه تنها از طریق ایجاد »جریانهای مداوم نوآوری« در سازمان عملی میگردد. [2]
-2 بیان مسئله
در فضایی که فرصتها و تهدیدات به سرعت پیشروی سازمانها قرار می گیرند، هر اختراع و نوآوری، تغییری را پدید میآورد که می تواند به نوبه خود، فرصتی را برای سازمانها به وجود آورد که بتوانند از این فرصت استفاده بهینه کنند. در این راستا نوآوری و تولید افکار و اندیشه های نو و به کارگیری آنها توسط مدیران و کارکنان سازمانی از اهمیت ویژه ای برخوردار شده و جایگاه والایی را به خود اختصاص داده است. [3]
کارآفرینی استراتژیک مؤثر، به ترکیب اثربخش و کارآییگراییِ شکلگرفته از تازگی و نوآوری منتهی میشود و منشأ مزیت رقابتی پایدار است. محصولات جدید، فرآیندهای جدید که برای تولید محصولات بهکار میروند، و روشهای جدید برای پیریزی یک سازمان جهت تسهیل نوآوری، مثالهایی از تازگی هستند که کارآفرینی استراتژیک میتواند ایجاد کند. [2] [1]
ازینرو، مسئله اصلی در پژوهش حاضر بررسی تأثیر عناصر کارآفرینی استراتژیک بر نوآوری سازمانی ِکارفرمایان و کارآفرینان در استان مازندران میباشد.
-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
در دهههای اخیر با حاکم شدن فرهنگ رقابت در فضای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و سازمانی، نوآوری به عنوان راه حلی موفق، بخشجدایی ناپذیر بستر حرکت جامعه و در سطوح خردتر محیط های سازمانی شده است. از اینرو، امروزه سازمانهایی می توانند در دنیای پر رقابت ادامه حیات بدهند که توانائی مقابله و انطباق با تغییرات ایجاد شده را داشته باشند و مدام افکار و اندیشه های جدید را در سازمان کاربردی سازند. [3]
توانایی پیشبینی تغییرات محیطی و سپس بروز واکنش مناسب به تغییرات، یکی از دستاوردهای مهم کارآفرینی استراتژیک اثربخش است؛ و بوسیله کارآفرینی استراتژیک، سازمان تمایل دارد که به نوآوری و انتفاع آن، بهعنوان منشأ مزیت رقابتی پایدار و پاسخگویی مؤثر به تغییرات مداوم محیطی تکیه کند. [4]
بنابر مطالب گفتهشده، اهمیتِپرداختن به موضوعِبررسیِ میزانِتأثیرِ کارآفرینی استراتژیک بر نوآوریسازمانی ِکارفرمایان
و کارآفرینان استان مازندران بهروشنی تبیین گردید.
-4 مدل مفهومی تحقیق
در تحقیق حاضر از مدل مفهومی زیر استفاده شدهاست:
شکل -1 مدل مفهومی تحقیق: [1]
-5 اهداف تحقیق
-5هدف1 کلّی:
• بررسی تأثیر عناصر کارآفرینی استراتژیک بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران.
2-5 اهداف جزیی
-1 بررسی تأثیر "ذهنیت کارآفرینانه"بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران.
-2 بررسی تأثیر "فرهنگ و رهبری کارآفرینانه" بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران.
-3 بررسی تأثیر "مدیریت استراتژیک منابع" بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران.
-4 بررسی تأثیر "بکارگیری خلاقیت و توسعه نوآوری" بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران.
-6 سؤالات تحقیق
1-6 سؤال کلی
• آیا "کارآفرینی استراتژیک" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد؟
2-6 سؤالات جزیی
-1 آیا " ذهنیت کارآفرینانه" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد؟
-2 آیا "فرهنگ و رهبری کارآفرینانه" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد؟
-3 آیا "مدیریت استراتژیک منابع" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد؟
-4 آیا "بکارگیری خلاقیت و توسعه نوآوری" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد؟
-7 فرضیات تحقیق
-7فرضیه1 کلّی
• "کارآفرینی استراتژیک" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد.
2-7 فرضیات جزیی
-1 "ذهنیت کارآفرینانه" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد.
-2 "فرهنگ و رهبری کارآفرینانه" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد.
-3 "مدیریت استراتژیک منابع" تأثیر مثبت و معناداری بر نوآوری سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد.
-4 "بکارگیری خلاقیت و توسعه نوآوری" تأثیر مثبت و معناداری بر سازمانیِ کارآفرینان و کارفرمایان استان مازندران دارد.
-8 مبانی نظری تحقیق
1-8 کارآفرینی
ریشه واژه کارآفرینی از کلمه فرانسوی Entreprendre به معنای متعهد شدن نشات گرفته است. کارآفرین کسی است که متعهد می شود خطرهای یک فعالیت اقتصادی را سازماندهی اداره و تقبل کند. [4]
2-8 کارآفرینی استراتژیک
کارآفرینی استراتژیک ترکیب کارآفرینی - اقدام کشف فرصت - و استراتژی - اقدامات کشف سود و مزیت برای طراحی و پیادهسازی استراتژیهای کارآفرینی - می باشد. پس کارآفرینی استراتژیک اقدامات کارآفرینانه با دیدگاه استراتژیک است.
3-8 ابعاد کارآفرینی استراتژیک
ابعاد مشخص کارآفرینی استراتژیک طبق مدل ایرلند و همکاران [1] - 2007 - در چهار بُعد بررسی میشود:
-1 فرهنگ کارآفرینانه
-2 فرهنگ و رهبری کارآفرینانه
-3 مدیریت استراتژیک منابع
-4 بهکارگیری خلاقیت و توسعه نوآوری
-1 فرهنگ و رهبری کارآفرینانه
فرهنگ کارآفرینانه، فرهنگی است که در آن ایدههای جدید، خلاقیت و پذیرش مخاطره مورد تقدیر قرار میگیرد شکست تحمل میشود، یادگیری ترویج داده میشود، محصول، فرآیند و نوآوریهای اجرایی مورد پشتیبانی قرار می گیرد و تغییرات مستمر حامل فرصت ها درنظر گرفته میشوند؛ و رهبری کارآفرینانه توانایی تأثیر بر دیگران برای مدیریت استراتژیک منابع بهمنظور تاکید بر هر دو رفتار مزیتجویانه و فرصتجویانه میباشد. [6]
-2 مدیریت استراتژیک منابع
از این مفهوم برای توضیح پایداری کارایی بنگاه و تفاوت آن در بنگاههای مختلف استفاده میشود. طبق این تئوری برای ایجاد مزیت رقابتی می بایست منابع شما کمیاب، ارزشمند، غیر قابل تقلید بوده و بهسختی قابل جانشینشدن باشند. اینها منابعی هستند که به آنها منابع استراتژیک گفته میشود. حق اختراعها، برندها و فرهنگ سازمانی منحصربهفرد مثال هایی از اینگونه منابع هستند. در واقع موضوع اصلی استراتژی مبتنی بر منبع به این نکته اشاره دارد که بررسی ویژگیهای منابع در بنگاه ها میتواند منجر به حاصلشدن مزایای رقابتی پایداری برای آنها شود. [7]
