بخشی از پاورپوینت
اسلاید 1 :
شاید واژه هایی نظیر کارآفرینی و کارآفرینان برای آحاد عمومی جامعه ما واژه هایی غریب و انحصاری و تخصّصی تلّقی گردد و مفهوم و معانی آن با زمینه های ایجاد و توسعه کار و بسط و گسترش استعدادهای بالقوّه و نیز ایجاد بسترها و پتانسیل های مختلف ایجاد کار و حرفه و شغل و فعالیّت و تولید و تلاش و خدمات و غیره همخوانی ندارد . در صورتیکه اتفاقاً کارآفرینی یعنی همه ی موارد ذکر شده ، و علت غربت و ناآشنایی واژه کارآفرینی و کارآفرین در جامعه ما جدید بودن و تازگی اصطلاح در نظام های اقتصادی و تولیدی و زمینه های اشتغال و کار و خدمات و غیره است .
به هر حال کارآفرینی و خلاقیّت های ایجاد اشتغال و ابتکارات خلّاق در صنایع و صنعت و کشاورزی و خدمات و تلاش و مدیریّت های خلاق استفاده از امکانات و زمینه ها و استقرار صنایع و کارگاه های تولید در اماکن و موقعیّت های مستعد و ایجاد بسترهای لازم تولید کار و فعالیّت صرف نظر از افراد و اشخاص خاص همه و همه کارآفرینی هستند . امّا اگر جامعه شرایط پیوسته و لازم جهت تحقّق افکار و اندیشه های رایج و فعّال کارآفرینی را در بخش های مختلف فراهم نماید از مبانی و اصول علمی تحقیقی کارآفرینی و توسعه و توانش تولید و توسعه نیز که متضمّن نظام های اقتصادی است ، نیز بهره جسته ایم .
کار آفرینی یک فلسفه است ، کارآفرینی یک نگاه و ایده است ، کارآفرینی جرأت ورزی و اعتماد داشتن به امکانات است . کارآفرینی رسک کم خطر و پشتیبانی شونده از سوی نظام و جامعه است ، کارآفرینی طرح است . کارآفرینی تولید است ، کارآفرینی خدمات است ، کارآفرینی صنعت و درآمد است و کارآفرینی ایجاد بنگاه و مراکز کار و مطالعه و تحقیق و تولید است .
با این مقدّمه کوتاه درصددیم که روحیّات و صفات و ویژگی های دانشجویان رشته ی اقتصاد کشاورزی را با افراد و گروه های کارآفرینان بخش های مختلف را مقایسه و ارزیابی نماییم و به بررسی کیفیّت و چگونگی تشابهات و تفاوت های منظر و نگاه و نیز میزان کارآفرینی هر دو بخش را به نقد و بررسی بگذاریم . که اصولاً فارغ التحصیلان رشته های اقتصاد کشاورزی چگونه و با چه ابزارهایی و در چه سطحی و با چه امکانات و پشتوانه هایی می توانند کار و اشتغال بیافرینند و جایگاه آن ها در کنار کارآفرینان دیگر مثل بخش خصوصی و بخش تعاونی در تولید کارگاه های کوچک و بزرگ و متوسّط در چه جایگاهی قرار دارد . و در زمینه های تولید کارآفرینی در بخش اقتصاد کشاورزی چه تفاوت ها و تشابهاتی با بخش های دیگر و اصولاً چه ارتباطی با زمینه های دیگر دارد و در نهایت مقایسه روحیّات و ویژگی های دانشجویان رشته ی اقتصاد کشاورزی با کارآفرینان را در ابعاد مختلف تولید و توزیع و خدمات و شخصیتی بررسی کرده ایم .
اسلاید 2 :
چون کارآفرینی و کارآفرین بطور مستقیم و غیر مستقیم با بخش تولید و توزیع و نیز خدمات و بازرگانی و صنعت و کشاورزی و بنگاه های اداری و تفریحی و هنری دارد . لازم است ، زمینه های کارآفرینی و کارآفرین نیز تبیین و تعریف گردد.
زمینه های کار آفرینی شامل :
صنعت و بخش های مختلف صنعتی اعم از خصوصی و تعاونی و دولتی
کشاورزی شامل کشاورزی خرد و کلان و دولتی و غیردولتی همراه با ادوات لازم در تولید و توزیع تولبدات و خدمات کشاورزی
خدمات و بخش های مختلف و پراکنده و گسترده اداری
کارآفرین و کارآفرینان در بخش های مختلف ذکر شده صرف نظر از جنس و مدرک و تخصّص و سواد و معلومات و اقلیّت ها و اقوام و ... در طول دهه های اخیر با اقدام و ایجاد زمینه های لازم در ایجاد و تأسیس طرح های اقتصادی و ایجاد بنگاه های تولیدی و کارگاه های کوچک و بزرگ به موازات فناوری های علمی و صنعتی و فرآیندهای توسعه و رشد و تعالی نظام های اقتصادی و تولیدی و صنعتی و خدماتی چهره و نمای متحوّل نظام های شهری و تولیدی را خلق و بوجود آورده اند .
بر این اساس نقش کارکردی کارآفرینان در تئوریهای اقتصادی به مفاهیم و اصطلاحات خاصّی تعبیر می شود .
nنقش کارکردی کارآفرینان در تئوری های اقتصاد
اسلاید 3 :
اهمیّت و ضرورت مسأله
معمولاً اهمیّت و ضرورت هر مسئله ای به اندازه ارزش و جایگاه و نقش و تأثیر آن موضوع یا پدیده تلقّی می کنند .
کارآفرینی از هر نوع ، کارآفرینی با هر سطح ، کارآفرینی با هر وسعت و اندازه کارآفرینی از هر حیث و بعد تولیدی و صنعتی و خدماتی و اداری و فرهنگی و ... از آن جا که باعث گردش بازار کار و عرضه و تقاضا و امور بازرگانی و تنوّع و تسریع امور مالی و پویایی و احیای تولید و توزیع و نیز بهره وری ارزش های اقتصادی در همه ی ابعاد و باعث ایجاد اشتغال و کار و حرفه و خدمات بصورت موقّت و دائمی و مستمر و پیوسته هر چند با انگیزه سود و ثروت مالی و حتّی با هدف کسب سود فراوان و درآمد های سرسام آور در درجه ی اول از آن جا که در دنیای پیچیده امروزی و در دنیای متلاطم امروزی که کار و شغل و حرفه و اشتغال جوانان در آینده خانوادگی و سلامتی و ازدواج و تحصیل آنان به شدت تأثیر دارد . کارآفرینی و تبعات و اثرات ناشی از کارآفرینی با هر رویکرد و کارکردی بسیار ارزشمند و عزیز و با اهمیّت است و دارای اهمیّت و ضرورت و جایگاه بسیار بالایی است .
اهمیّت و ضرورت کار آفرینی از چند نظر و جنبه اهمیّت دارد .
الف : فی النفسه تولید کار و حرفه . خدمات و گردش کار و انرژی می کند .
ب : در اثر و سایه فعالیت و تلاش کار آفرینی ثروت و تولید و خدمت و توزیع و مبادله کالاها و گردش خدمات مختلف اداری و کاری و بازرگانی و اداری افزایش می یابد .
ج : کار آفرینی مکمل سه بخش اقتصادی در ایران (خصوصی ، تعاونی ، دولتی ) می باشد و کار آفرینی در سه بخش کار آیی و بهره وری تولید می کند .
د : کار آفرینی مانع و مسدمد کننده بیکاری و به تبع آن کاهش آسیب های اجتماعی و خطرات ناشی از گرایش جوانان به اعتیاد و قمار و فحاشی و ابطالی گری است .
ه : کار آفرینی اگر توسعه و گردش یابد ، جنبه های نسبتاً منفی آن که جنبه سود شخصی و منفعت آنی و ... است به سنّت تولید و هماهنگی و مدیریت و خلاقیت ها و نو آوری ها تبدیل می شود .
و : کار آفرینی و کار آفرین چون تولید کننده و مکمل و فراگیرنده و تکمیل کننده نقاط نقصان وضعف تولید و توزیع و گردش کار و امور اداری و ... می باشد . در صورت اصلاح و جهت دادن به رویکرد های علمی و تولیدی و صنعتی و کشاورزی و اداری حیات بخش و سازنده خواهد بود .
اسلاید 4 :
مبانی نظری و تئوریک ( ادبیات ) :
در ادبیات اقتصادی ، اقتصاد ملی مجموعه ای از بازارهاست ، که در یک تقسیم بندی کلی شامل بازارهای مهمی چون بازار کالا و خدمات ، بازار پول و سرمایه و تعادل در سطح هر اقتصادی مربوط به تعادل در تمام این بازار هاست .
ضمن آن که هر گونه عدم تعادل در هر بازار منجر به عدم تعادل در بازار دیگر می شود . امّا در میان بازار های مشهور و ذکر شده و مرسوم بازار کار از اهمیّت و برجستگی خاصی برخوردار است ، زیرا از جنبه انسانی ، تعاملات بازار کار در مقایسه با سایر بازار ها به طور غیر مستقیم بر نیروی کار تأثیر می گذارد و بیشترین تأثیر را علاوه بر جنبه اقتصادی بر جنبه های اجتماعی نیز دارد . عدم تعادل در بازار می تواند زمینه ساز بسیاری از بحران های سیاسی و اخلاقی در سطح جامعه باشد که عمده دلیل و عامل آن ارتباط تنگاتنگ موضوع با انسان است . ( رضوی 84 ، صبح اقتصاد )
در چهارچوب نظریه های اقتصادی ، بازار کار نقش بسیار کلیدی در حفظ تعادل و رشد هر نظام اقتصادی بر عهده دارد . از یک سو نیروی کار در بازار به عنوان یکی لز عوامل تولید نقش مهمی در فرآیند توسعه بر عهده د ارد . و از سوی دیگر بزرگترین تقاضا کننده در بازار است ضمن آن که تأثیرات مهمی در بازار پول و سرمایه بر جای می گذارد .
از این رو بازار کار از سایر بازار ها متمایز است . همچنین بیکاری یکی از مهمترین پدیده های اجتماعی است که در چهارچوب هر نظام اقتصادی از بین بردن آن به عنوان یک آرمان محموری مورد توجّه قرار دارد و نظام های اقتصادی همواره در کنار سرمایه ، ماشین آلات و ... داعیه رفع و از بین بردن کامل آن را دارند .
بازار کار نظیر سایر بازار ها از دو عامل عرضه و تقاضای کار برخوردار است ، عرضه کنندگان نیروی کار خانوارها و تقاضا کنندگان کار بنگاه های اقتصادی هستند .
بر اساس آمار موجود طی دوره زمانی بیست ساله 1375 – 1355 به طور متوسط همه ساله حدود 313 هزار نفر عرضه نیروی کار جدید و حدود 289 هزار نفر تقاضای نیروی کار جدید تکوین یافته است ، که این امر باعث شده جمعیّت بسیاری از حدود 997 هزار به 1255 هزار نفر افزایش یابد .
اسلاید 5 :
مبانی نظری و تئوریک ( ادبیات ) :
در ادبیات اقتصادی ، اقتصاد ملی مجموعه ای از بازارهاست ، که در یک تقسیم بندی کلی شامل بازارهای مهمی چون بازار کالا و خدمات ، بازار پول و سرمایه و تعادل در سطح هر اقتصادی مربوط به تعادل در تمام این بازار هاست .
ضمن آن که هر گونه عدم تعادل در هر بازار منجر به عدم تعادل در بازار دیگر می شود . امّا در میان بازار های مشهور و ذکر شده و مرسوم بازار کار از اهمیّت و برجستگی خاصی برخوردار است ، زیرا از جنبه انسانی ، تعاملات بازار کار در مقایسه با سایر بازار ها به طور غیر مستقیم بر نیروی کار تأثیر می گذارد و بیشترین تأثیر را علاوه بر جنبه اقتصادی بر جنبه های اجتماعی نیز دارد . عدم تعادل در بازار می تواند زمینه ساز بسیاری از بحران های سیاسی و اخلاقی در سطح جامعه باشد که عمده دلیل و عامل آن ارتباط تنگاتنگ موضوع با انسان است . ( رضوی 84 ، صبح اقتصاد )
در چهارچوب نظریه های اقتصادی ، بازار کار نقش بسیار کلیدی در حفظ تعادل و رشد هر نظام اقتصادی بر عهده دارد . از یک سو نیروی کار در بازار به عنوان یکی لز عوامل تولید نقش مهمی در فرآیند توسعه بر عهده د ارد . و از سوی دیگر بزرگترین تقاضا کننده در بازار است ضمن آن که تأثیرات مهمی در بازار پول و سرمایه بر جای می گذارد .
از این رو بازار کار از سایر بازار ها متمایز است . همچنین بیکاری یکی از مهمترین پدیده های اجتماعی است که در چهارچوب هر نظام اقتصادی از بین بردن آن به عنوان یک آرمان محموری مورد توجّه قرار دارد و نظام های اقتصادی همواره در کنار سرمایه ، ماشین آلات و ... داعیه رفع و از بین بردن کامل آن را دارند .
بازار کار نظیر سایر بازار ها از دو عامل عرضه و تقاضای کار برخوردار است ، عرضه کنندگان نیروی کار خانوارها و تقاضا کنندگان کار بنگاه های اقتصادی هستند .
بر اساس آمار موجود طی دوره زمانی بیست ساله 1375 – 1355 به طور متوسط همه ساله حدود 313 هزار نفر عرضه نیروی کار جدید و حدود 289 هزار نفر تقاضای نیروی کار جدید تکوین یافته است ، که این امر باعث شده جمعیّت بسیاری از حدود 997 هزار به 1255 هزار نفر افزایش یابد .
اسلاید 6 :
رضایت شخصی و استقلال طلبی :
در کل دو رویکرد متفاوت نسبت به کار آفرینی در جامعه وجود دارد.
الف : رویکرد شخصیتی
ب : رویکرد رفتاری
الف : در رویکرد شخصیتی تمرکز و توجه به کار آفرین و شناسایی ویژگی های فردی خود کار آفرین در اولویت و ترجیح قرار دارد . در واقع این رویکرد تقدّم زمانی دارد . چرا که ابتدا باید کار آفرینان وجود می داشتند و بعد کار آفرینی به عنوان یک مفهوم مستقل بوجود می آمد .
ب : در رویکرد رفتاری ، تکیه و عنایت بر رفتارهای کا آفرین در فرآیند راه اندازی یک کسب و کار است . (البته لازم به ذکر است ، امروزه کار آفرین تنها یک جزء از فرایند کار آفرینی است )
شاید بهترین و محسوس ترین تعریفی که از کارآفرین بتوان ارائه داد ، این است که : کار آفرینی عبارت است از فرآیند نوآوری و بهره گیری از فرصت ها ، با تلاش و پشتکار بسیار و همراه با پذیرش ریسک های مالی ، روانی و اجتماعی که با انگیزه سود مالی ، توفیق طلبی رضایت شخصی و استقلال طلبی صورت پذیرد (هیسریچ 1985)
و در واقع علل و انگیزه های کار آفرینی غیر از سود مالی ، توفیق طلبی ، رضایت شخصی و استقلال طلبی فرد نیز از عوامل کار آفرینی می باشد . ( صبح اقتصاد ،1/3/84 ، رضوی )
اسلاید 7 :
رابطه توسعه پایدار و کارآفرینی :
روند تغییر و تحولات در جوامع امروزی آنچنان سریع و شتابان شده است که پیش بینی آینه مقدور نیست ، حرکت کشورهابه سوی یکپارچگی در زمینه های اقتصادی و فرهنگی و پدیده جهانی شدن بر اقتصاد و الگوهای کسب و کار در سراسر دنیا تأثیر گذاشته است .
کشورهای پیشرفته با سرعت زیاد در حال پیشروی و تصمیم گیری های جدید از حالت حتی روزانه به حالت لحظه به لحظه هستند . و برای هر جامعه و فردی از جامعه در گذران زندگی سه اصل اساسی زور ، پول ، دانایی تعیین کننده و سرنوشت ساز می نمایند .
منظور از دانایی ، اطلاعات است ، اطلاعات تخصّصی که نظام های به ویژه اقتصادی که تولید ثروت می کند . حتی امروزه برای همگان اثبات شده است که فردی فقط چند ثانیه حرف بزند ولی تأثیر آن بیش از دهها کتاب می باشد که در آن زمینه چاپ کرده اند . و علت این تأثیر هم نوآوری و ایجاد شبکه های جدید خلاقیّت در تولید و بازار اقتصاد و ... می باشد .
حتی نوآوری های جزئی تأثیرات بسیار زیادی در آینده را به وجود می آورند اگر امروزه ثابت شود که مثلاً استفاده از ضایعات و صنایع تبدیلی ضایعات در صرفه جویی سوخت یک درصد تأثیر دارد همین مسأله باعث تحقیقات گسترده و فرآین شده و در اسرع زمان این فن آوری حتی ممکن به 50% افزایش یابد . فلذا جمله بالا که نوآوری های کوچک تأثیرات پرقدرتی در آینده خواهند داشت را تصدیق می کند .
امروزه سرعت مبادله اطلاعات نقش تعیین کننده دارند . حتی اطلاعات به ظاهر کم اهمیّت به پیدایش نظام به تولید ثروت مربوط است و این مسأله حتی در جابه جایی های قدرت زمانه نهفته است .و توسعه هر جامعه ای مرتبط با تلاش فردی و جمعی آن جامعه و کشور می شود . توسعه هر کشور بخصوص توسعه اقتصادی رابطه مستقیمی با عوامل طبیعی ، ارزش ها ، نیاز ها ، خانواده ، نظام سیاسی ، نظام آموزشی ، صنعت و سایر عوامل دیگر است . ( شهریاری ، تئسعه و کار آفرینی ، ابرار 25/12/84 )
اسلاید 8 :
مدیریت یا کارآفرینی :
شاید این ذهنیّت برای عده ای پیش آید که کارآفرینی در واقع نوعی مدیریت است و فقط واژه و اصطلاح تفاوت پیدا کرده است .
اما باید گفت با توجه به تعاریف ارائه شده در مفهوم کارآفرینی ونیز مفاهیم مدریت ، کارآفرینی نه تنها مدیریت نیست ، بلکه با مدیریت نیز متفاوت است . (علینقی ، 1383)
اگر مدیریت را ترتیب و اداره محیط برای نحوه ی استفاده محیط از شرایط باران در بهره گیری گیاه و سبزه و علف و درخت فرض کنیم . و اگر مدیریت را سازماندهی و هماهنگی و برنامه ریزی های علمی در جهت تحقق اهداف فرض کنیم . کارآفرینی خود باران است که با بارش و نزول بر سبزه طراوت و رشد و شکوفایی را به ارمغان می آورد .
اگر مدیریت را نحوه اداره جاده ها و اتومبیل ها و افراد و نشانه ها در جلوگیری از تصادفات و حوادث و عواقب و تبعات ناشی از فرآیند پیچیده ترافیک بدانیم ، کارآفرینی نفس و ماهیت ترافیک و هویت حیات بخش آن در احیای شرایط مطلوب اجتماعی و حفظ جان و مال مردم وفرآیند جان بخش و حیات بخش ماهیت ترافیک در اداره ی امور جامعه و کنترل و نظارت صحیح بر امور عمومی جاده ها و وسایل و امکانات و غیره همان کارآفرینی است .
کتیل سلویک هیئت علمی دانشگاه اسلو یکی از معدودترین محققین خارجی است که پیرامون کار آفرینان ایران طی سال های اخیر (دهه 80) تحقیقات جامعی انجام داده است ، تحقیقات سلویک قبل از اینکه تحقیقات کتابخانه ای یا اسنادی باشد ، غالباً از نوع تحقیقات میدانی است ، و برای این تحقیق بارها به ایران مسافرت کرده است و با مسئولان و سرآمدان کارآفرینی و مسائل اقتصادی ایران به بحث و گفتگو پرداخته است .در سال 1384 مجموعه نتایج و تحقیقات خود را تحت عنوان مقاله ای به رشته تحریر درآورده و به نکات و نتایج تازه و روشنی دست یافته است . در این مقاله آمده است :
منظور و نظر اصلی وی از کارآفرینان در این گزارش و مقاله بنیانگذاران و صاحبان بنگاه های صنعتی بخش خصوصی است ، تحلیل تحقیقی نیز مبتنی بر تحلیل های مقاله بر مصاحبه های جامعی است که با بیش از 60 نفر از صاحبان صنایع و بنگاه های صنعتی و کارآفرینی در خلال سال های 1999 تا 2004 و یا 1378-1383 بوده است . وی با استفاده از طبقه بندی و آمارمرکز آمار ایران شرکت هایی که از سوی بنیادهای مذهبی (بنیاد) اداره می شوند بخش عمومی به شمار می روند از این رو مدیران این بخش در این تحقیق لحاظ نشده اند .
اسلاید 9 :
سیر تکاملی کارآفرینی در نظریه های اقتصادی :
طبق مطالعات و تحقیقات به عمل آمده و نیز بررسی مطالعات و نظریه های کارآفرینی و اقتصاد در جهان واژه کارآفرینی دارای معانی و مفاهیم مختلف در طول چند صد سال گذشته بوده است .
از قرن پانزدهم که واژه کارآفرینی در مکتب اقتصاد معنی پیدا کرده و تا به امروز که کارآفرینی دارای ابعاد و شرایط و ساخت و اهمیّت و حساسیت گوناگون شده است کارآفرینی نیز دارای مفاهیم و معانی گوناگون بوده که به مهمترین این واژه ها و اصطلاحات اشاره می کنیم .
قرن 15 تا اواسط قرن هیجدهم ، نوع فعالیّت ها تجارت بوده و طلا و نقره عامل اصلی تجارت و توماس جان نظریه پرداز این دوره و کارآفرینی به عنوان سوادگری اطلاق شده است در قرن هیجدهم نوع فعالیّت کشاورزی بوده و زمین و مالکیّت زمین عامل اصلی تجارت و فرانسوا کنه و ریچارد کانتیلون نظریه پردازان این دوره و کارآفرینی به معنی طبیعیون مفهوم داشته است .
قرن هیجدهم و نوزدهم نوع فعالیّت صنعت بوده و عامل این فعالیّت نیروی کار و سرمایه و مواد اولیّه و کارآفرینی بوده و آدام اسمیت و ژان باتیست سی و جی – اس . میل بنیانگذار این نگاه و کارآفرینی در مفهوم کلاسیک جای گرفته است .
قرن نوزدهم فعالیّت در جبهه تولید و عامل اصلی سود و نظریه پردازان این دوره والراس و منگر بوده اند و کارآفرینی در واژه نهائیون ( سود نهایی ) مفهوم داشته است و عامل اصلی افزایش تقاضای جدید و پیش قراولان این دوره مارشال و فرانسیس اج ورت وکارآفرینی در مکتب نئوکلاسیک ها جای داشته است .
در اواسط قرن بیستم فعالیّت ها در حوزه صنعتی شدن و عامل اصلی تولید فناوری و نظریه پردازان این عصر کارل مارکس بوده و کارآفرینی در مکتب مارکسیست ها مفهوم داشته است .
مجدداً در اواسط قرن بیستم در آلمان فعالیّت ها برای تخریب خلاقانه و نوآوری استوار بوده و تانن و شومپیتر نظریه پردازان این دوره و کارآفرینی در مکتب شیکاگو تعریف شده است . (1) ( داریانی ، 1386 )4
در همین زمان در فرانسه و امریکا فعالیّت ها بر مبنای انجام معاملات و عامل اصلی نهاد و کواس و ویلیامسون نظریه پردازان این عصر و کارآفرین در نهادیون تعریف شده است .
و بالاخره در اواخر قرن بیستم در اتریش فعالِت ها بر مبنای تولید و عامل اصلی اطلاعات و نیروی انسانی بوده که توسط کرزنر و مایسز تبیین شده و کارآفرینی در مکتب نوین تعریف شده است . ( داریانی ، 1386 )4
سیر تحولات مکتبی و تولید و عاملان تولید و نظریه پردازان ذکر شده نشان می دهد که کارآفرینی از مفهوم شوادگری و مالکیت وبوژروازی به تدریج به سود و عامل تولید و نیروی انسانی و اطلاعات و ... تغییر یافته است . ( داریانی ، 1386 )4
و امروزه شاید به جرأت بتوان گفت ، فناوری فقط در جبهه اطلاعات و نیروی انسانی کارآیی دارد زیرا فناوری اطلاعات و قدرت انتقال اطلاعات و تسهیل در عرضه کالا و خدمات و کیفیّت در تولید و اهمیّت به آسایش و راحتی انسان ها آن چنان افزایش یافته که ارائه خدمات و تولید و توزیع و بازرگانی جز در حوزه های کارآفرینی در چگونگی عرضه و سرعت و دقت در عرضه و کیفیّت کالا و خدمات راه و چاره دیگری وجود ندارد .
اسلاید 10 :
کارآفرینان اقتصاد کشاورزی :
مبنای اقتصاد ایران طبق قانون اساسی ایران بر 3 محور دولتی ، تعاونی ، خصوصی تعیین شده است .
هر سه محور اقتصادی نیز بر پایه ارزش ها و مبانی و اصول فقهی و قرآنی و منابع و مآخذ کتاب و سنّت ترسیم و تبیین شده است .
به جهت وضعیت سیاسی و لزوم تمرکز در دولت مرکزی و سیاسی که از نواحی خارج از کشور به دلیل مخالفت های سیاسی با ماهیت نظام جمهوری اسلامی شده و می شود و نیز مخالفت های داخلی جناح های مختلف تا چند سال اخیر امکان و فرصت اقتصاد آزاد برای کاآفرینان در هیچ یک از بخش های ذکر شده متصوّر نبود .
دولت بسیار حجیم و گسترده و همه ی فعالیّت های تولید و توزیع و خدمات و بازرگانی در سلطه و اختیار دولت و وزارتخانه مربوط بوده است .
به دنبال تنگناهای اقتصادی در دهه گذشته و لزوم هماهنگی با بازارهای جهانی و تأثیر پذیری اقتصاد از تعاملات کشورهای دیگر به تدریج آهنگ نوای تعاملات و تبادلات اقتصادی با خارج از کشور در چهارچوب قانون اساسی و مجوّزهایی که در مجلس شورای اسلامی تصویب گردید آزاد گردید و به تدریج سرمایه گذاری ها و تولید و تعامل بازرگانی در بخش های خصوصی و نیمه خصوصی با بازار آزاد جهان رونق گرفت و در موقعیت های خاص و ایجاد تنش های سیاسی با کشورهای خاص پیکره ی تجارت و اقتصاد نیز تحت تأثیر آن واقع شده و موجبات ضرر و زیان بخش های عظیمی از تجارت و معاملات را در بر می گرفت . که خوشبختانه در دهه اخیر با علم به اهمیت ارتباط اقتصادی ایران با بازارهای جهانی و پذیرش انعطاف در بورس های بین المللی و ایجاد حسّ رقابت در تولید و توزیع و بازرگانی استقبال بسیار عظیمی از این تعاملات در داخل و خارج از کشور به وجود آمد .
اقتصاد کشاورزی ایران خوشبختانه بالقّوه دارای پتانسیل های قابل توجهی است . علیرغم قرار گرفتن ایران در فلات خشک و وجود ناحیه بسیار بزرگ گرم و خشک مرکز ایران که فاقد هر گونه استعداد کشاورزی و دامداری و آبخیزداری و... است در سایر نقاط ایران به خصوص شمال و شمال غرب و شمال شرق و جنوب و جنوب غرب و جنوب شرق استعدادهای بسیار هنگفتی از لحاظ سرمایه گذاری کشاورزی و باغداری و آبخیزداری و زراعت و دام و طیور در کنار نیروی انسانی جوان و با استعداد پراکنده است . ولی متأ سفانه در طول سه دهه اخیر به اندازه استعداد و قوّه و پتانسیل عظیم منابع کشاورزی و اقتصاد مرتبط با آن تلاش و کوشش کلان از سوی دولت مردان صورت نگرفته است . و ثابت شده است که هر گاه توجه نسبی و اندکی به آن شده حتی تولید و اثرات ناشی از آن آنچنان بوده است که به رویای خود کفایی گندم و برخی محصولات منجر شده است .
اما امروزه علیرغم انحصار محصولاتی نظیر زعفران و خاویار و استعداد بالقوّه زیادی که در پرورش آبخیزداری و پرورش و تربیت درختان میوه و صدور میوه و جالیز و حتی غلات و غیره در ایران به چشم می خورد، توفیق چندانی به دست نیاورده ایم . و سیل عظیم فارغ التحصیلان کشاورزی در رشته های مختلف تشنه کار و سرمایه گذاری و تلاش و کارآفرینی در این عرصه هستند . و از آنجا که سرمایه گذاری و کارآفرینی در عرصه های کشاورزی احتیاج به زمین و آب و امکانات می باشد . همکاری دولت و مسئولین در این خواسته امری لازم و علیحده و غیر قابل اجتناب است . هر چند در بخش هایی از مناطق مختلف ایران اسلامی این مهم محقق شده و کارآفرینان رشته های اقتصاد کشاورزی هویت مکنون و موثر خود را نشان داده اند . اما کارآفرینان مستقل و آزاد در این قسمت از کارآفرینان دانشجویان رشته اقتصاد کشاورزی پیشی گرفته اند .