بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف: یکی از مهمترین دغدغه های مربیان و ورزشکاران رشته فوتبال کم بودن فاصله بین فعالیت ها و رقابت های ورزشی برای ریکاوری فیزیولوژیکی و برگشت عضله به حالت قبل از فعالیت است. هدف از تحقیق حاضر بررسی تأثیر ریکاوری در آب گرم متعاقب یک رقابت شبه فوتبال بر برخی شاخص های آسیب عضلانی و عملکردی مردان فوتبالیست بود.
روش بررسی: در تحقیق حاضر 20 نفر از فوتبالیست های مرد بین سنین 18تا 29 سال عضو باشگاه های فوتبال استان تهران به صورت دو گروه کنترل - 10 نفر - و تجربی - 10 نفر - شرکت کردند. در این تحقیق ریکاوری در آب گرم متغیر مستقل بوده و شاخص های آسیب عضلانی شامل کراتین کیناز سرمی و لاکتات دهیدروژناز سرمی و شاخص های عملکردی شامل توان عملکردی و قدرت عضلانی جزء متغیرهای وابسته در نظر گرفته شدند. دادهها به روش ONE WAY ANOVA و آزمون تعقیبی توکی تجزیه و تحلیل شد.
یافته ها: یافته ها نشان دادند بین تغییرات مقادیر کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز در دو گروه در مراحل مختلف اندازه گیری تفاوت معنی داری وجود دارد. همچنین بین تغییرات پرش سارجنت و در مرحله سوم یا 24 ساعت بعد از فعالیت ورزشی و بین الگوی تغییرات قدرت دست مقادیر دو گروه در مراحل مختلف اندازه گیری تفاوت معنی داری وجود ندارد.
نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد که روش شناوری در آب تأثیر بیشتری بر بهبود درک کوفتگی بازیکنان فوتبال پس از تمرین تیمی داشت.
مقدمه
اکثر بازیکنان در یک مسابقه فوتبال 90 - دقیقه ای - معمولاً مسافتی بین تا 10 تا 12 کیلومتر را در شدتی نزدیک به آستانه بیهوازی 80 - تا 90 درصد حداکثر ضربان قلب و یا 70 تا 80 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی - میدوند - هوف1 و همکاران، . - 2002 با توجه به ماهیت ورزش فوتبال، این رشته به عنوان یک ورزش گروهی شدید و تناوبی طبقه بندی شده است که نوع فعالیت هر 4 تا 6 ثانیه تغییر میکند و بازیکنان حرفه ای تقریبا 1350 حرکت را در یک بازی فوتبال انجام میدهند که شامل 220 حرکت دویدن با سرعت بالادر مسافت های کوتاه میباشد
بخش عمده ای از فعالیت بازیکنان طی 90 دقیقه، سبک و هوازی و سهم کمتری از فعالیت های آنان شدید و بی هوازی است، ولی این درصدهای کم، تعیین کننده نتیجه مسابقه و تفاوت یک بازیکن طراز اول از سایر بازیکنان است - دونالد4، . - 2009 انجام یک مسابقه یا رقابت شدید، موقعیت های نورولوژیکی، فیزیولوژیکی، تغذیه ای و روانی ورزشکار را به چالش می کشد. بعد از انجام فعالیت شدید آسیب های ساختاری در عضلات که یک عامل محدودکننده قوی عملکرد عضله است، حتی برای ورزشکارانی که صدمه ندیده اند، به چشم می خورد.
یکی از مشخصه های اصلی آسیب و التهاب در عضله به دنبال ورزش افزایش نفوذپذیری دیواره عروق می باشد. احساس درد عضلانی به دنبال ورزش در دو فاز صورت می گیرد: -1 بلافاصله پس از ورزش که ناشی از ادم در بافت و یا تجمع مواد متابولیکی است و -2 احساس درد با تأخیر که با پاسخ های التهابی و آسیب عضلانی همراه است
فعالیت های شدید، اغلب باعث بروز پاسخ التهابی می شود - لمبرت و تی7، . - 2007 این پاسخ التهابی به صورت استرس و یا آسیب عضلانی می باشد. فیبرهای عضلانی و سلول های همبند، مولکول های مشخصی - سیتوکین ها - را به جریان خون آزاد می کنند - ویلالتا و تیدبال8، . - 2010 که متعاقبا روی سلولهای التهابی تأثیر می گذارد - آدامز9 و همکاران ، . - 2011 این فرایند آغاز یک مکانیسم بازخورد مثبت مشخصه های پاسخ التهابی و در نتیجه در تنظیم مولکول های مشخص و فعالسازی/ نفوذ سریع سلول های التهابی به داخل فیبرهای عضلانی در طول ورزش منجر به استرس یا آسیب شده است. این پاسخ التهابی برای روشن شدن هرگونه آسیب ساختاری که ممکن است رخ دهد ضروری است و ممکن است برای پاسخ تطبیقی ماهیچه های اسکلتی به ورزش مهم باشد
چنین آسیب های عضلانی ناشی از ورزش - EIMD - 10 از طریق کاهش قدرت عضلانی ایزومتریک، تغییر در دامنه حرکت مفصل، تغییر در قطر عضله و تراوش پروتئین های عضله به داخل خون مشخص می شود - جکمن11و همکاران، - 2009 کراتین کیناز - CK - 12 و لاکتات دهیدروژناز - LDH - 13 دو آنزیمی هستند که در جریان سوخت و ساز در عضله اسکلتی بویژه در فعالیت های شدید نقش اساسی ایفا می کند که در هنگام آسیب دیدگی این آنزیم ها از عضله اسکلتی خارج شده و وارد جریان خون می شوند. لذا این دو آنزیم به عنوان شاخصه های فیزیولوژیکی آسیب عضلانی شناخته می شوند. انتشار این دو آنزیم از محیط درون عضلانی به جریان خون نشان دهنده آسیب ساختاری فیبرهای عضلانی است
چندین روز یا هفته در تمرینات می انجامد، ولی آسیب میکروسکوپی و ظریف به عضله احتمالاً باعث درد فوری ای نمی گردد. کوفتگی یا درد مبهم15 ممکن است تا 48-72 ساعت پس از پایان تمرین به تعویق بیافتد. به طوریکه ممکن است تغییرات بیوشیمیایی ایجاد کند؛ بنابراین فعالیت عضلانی میتواند غلظت خونی برخی آنزیم های سلولی مانند CK و LDH را تغییر دهد - بلومر، . - 2007 از فعالیت پلاسمایی بالای این آنزیم ها عموماً به عنوان شاخص های آسیب بافت عضلانی استفاده می شود.
یکی از مهمترین مباحث و دغدغه های مربیان و ورزشکاران رشته فوتبال محدود بودن فاصله بین فعالیت ها و رقابت های ورزشی برای ریکاوری فیزیولوژیکی و برگشت عضله به حالت قبل از فعالیت است. علاوه بر این فوتبالیست ها گاهی مجبورند رقابت های متعددی در روزهای متوالی و یا حتی در یک روز انجام دهند. این امر همراه با افزایش حجم فعالیت های شدید، فشارهای زیادی را روی سیستم عضلانی – اسکلتی ورزشکاران تحمیل می کند که در نهایت به افت عملکرد آنها منجر می-شود.
لذا مربیان تلاش می کنند تا به شیوه های مختلف طول دوره ریکاوری را کاهش داده و ورزشکار را به سرعت برای رقابت بعدی مهیا سازند. در میان روش های مختلف ریکاوری، غوطه وری در آب در دماهای مختلف - سرد، گرم، سرد و گرم متناوب - در بین ورزشکاران محبوبیت بالایی دارد. بر حسب میزان و مقدار گرمای آب، درجه حرارت بدن هم تغییر می کند در اغلب موارد که درجه حرارت آب استخر بین 34تا 37 درجه سانتیگراد باشد، دمای بافت ها و عضلات ورزشکاران نیز مقداری افزایش می یابد. در تحقیقات سالهای اخیر گزارش شده که گرما سبب ایجاد تغییر مکانیسم های درگیر در تنظیم مایعات بدن می شود - کانوریتو16 ، . - 1999 تغییر این سازه و مکانیسم های تنظیم مایعات بدن بر چگونگی عملکرد سیستم قلبی – عروقی تاثیر دارند - کرندل17 و همکاران، . - 1999 نتایج برخی از تحقیقات نشان می دهد قرار گرفتن در معرض گرمای قابل تحمل، حتی به طور غیر فعالی سبب بهبود عملکرد فیزیولوژی بدن می شود که سازگاری گرمایی، افزایش حجم پلاسما و بهبود عملکرد قلبی – عروقی از آن جمله اند.
گرما به عنوان عامل محرک در کوتاه مدت و بلند مدت با تحریک محور رنین – آنژیوتاسین- آلدسترون و افزایش حساسیت گیرنده های هورمون ضد ادراری ADH نقش مهمی در بازجذب و حفظ آب الکترولیت ها دارند. بیشتر تحقیقاتی که در این زمینه انجام گرفته ، در مورد ورزشکاران رشته های مختلف ورزشی و در آب و هوای گرم ، سونا یا اتاق بخار بوده است - آیوگایی18 و همکاران، . - 1994 گرما درمانی شامل غوطه وری بدن و یا قسمتی از بدن در آب گرم - دمای بالاتر از 36 درجه سانتیگراد - با هدف بالا بردن درجه حرارت مرکزی بدن می باشد - بوند-پیترسن 19و همکاران، . - 1992 زمان غوطه وری معمولا در محدوده 10 تا 20 دقیقه است. گرمادرمانی به طور وسیع در احیاء ماهیچه و بافتهای نرم صدمه دیده و در درمان اختلالات اسکلت عضلانی استفاده می شود - نادلر20 و همکاران، . - 2003 گرما باعث کاهش درد، افزایش انعطاف پذیری و حالت ارتجاعی، تغییرات گردش خون، تورم، جریان خون، بهبود و احیاء عضلات بعد از تمرینات