بخشی از مقاله
چکیده
برگشت به حالت اولیه بعد از رقابت سنگین فوتبال یکی از مهمترین دغدغه های مربیان و ورزشکاران رشته فوتبال است بویژه در زمانی که فاصله بین دو مسابقه اندک باشد. لذا هدف از این تحقیق بررسی تأثیر ریکاوری در آب سرد متعاقب یک رقابت شبه فوتبال بر برخی شاخصهای آسیب عضلانی و عملکردی مردان فوتبالیست بود. بدین منظور 20 فوتبالیست مرد عضو باشگاه های فوتبال استان تهران در دامنه سنی 18 تا 29 سال - میانگین سنی22/7±3/4 سال، قد 181 /25±5/1 سانتی متر، وزن 71/32±8/6 کیلو گرم توان هوازی بیشینه گروه آب سرد 57/3±3/3، گروه آب گرم 50/5±4/4، گروه کنترل 57/5±2/8 می باشد. -
بصورت نمونه در دسترس انتخاب شده و بصورت تصادفی در دو گروه کنترل و ریکاوری در آب سرد قرار گرفتند. هر دو گروه پروتکل رقابت شبه فوتبال شامل دو دوره 45 دقیقه ای فعالیت تناوبی است که توسط بانگسبو با الگوی فعالیت یک مسابقه فوتبال شبیه سازی شده است اجرا کردند. نحوه ریکاوری دما مدت زمان نمونه های خونی در 3 مرحله قبل از فعالیت ورزشی، یک و 24 ساعت بعد از فعالیت رقابتی شبه فوتبال برای اندازه گیری مقادیر کراتین کیناز - CK - و لاکتات دهیدروژناز - LDH - سرمی از آزمودنیها اخذ شد. همچنین از شاخصهای عملکردی توان انفجاری و قدرت دست در دو مرحله قبل و 24 ساعت بعد از فعالیت استفاده شد.
نتایج تحقیق حاضر نشان داد که 24 ساعت بعد از دوره ریکاوری در گروه تجربی - p=0/000 - CK و - p=0/034 - LDH پایینتری نسبت به گروه کنترل گزارش شد. در پرش سارجنت بعد از 24 ساعت دوره ریکاوری میزان پرش سارجنت در گروه تجربی نسبت به گروه کنترل معنی دار و کمتر بود . - P=0/039 - در قدرت پنجه دست تفاوتی بین دو گروه مشاهده نشد . - P=0/08 - با توجه به نتایج به دست آمده به نظر می رسد شناوری در سرد پس از فعالیتهای ورزشی شدید در فرایند ریکاوری و پیشرفت عملکرد ورزشکار تاثیر گذار باشد.
مقدمه
اکثر بازیکنان در یک مسابقه فوتبال 90دقیقه ای معمولاً مسافتی بین تا 10 تا 12 کیلومتر را در شدتی نزدیک به آستانه بیهوازی 80 - تا 90 درصد حداکثر ضربان قلب و یا 70 تا 80 درصد حداکثر اکسیژن مصرفی - میدوند - هوف1 و همکاران، . - 2002 با توجه به ماهیت ورزش فوتبال، این رشته به عنوان ورزش گروهی شدید و تناوبی طبقه بندی شده است که نوع فعالیت هر 4 تا 6 ثانیه تغییر میکند و بازیکنان حرفه ای تقریباً 1350 حرکت را در یک بازی فوتبال انجام میدهند که شامل 220 حرکت دویدن با سرعت بالادر مسافت های کوتاه میباشد - مُهر3 و همکاران، - 2005
بخش عمده ای از فعالیت بازیکنان طی 90 دقیقه، سبک و هوازی و سهم کمتری از فعالیت های آنان شدید و بی هوازی است، ولی این درصدهای کم تعیین کننده نتیجه مسابقه و تفاوت یک بازیکن طراز اول از سایر بازیکنان است - دونالد4، . - 2009 انجام یک مسابقه یا رقابت شدید، موقعیت های نورولوژیکی، فیزیولوژیکی، تغذیه ای و روانی ورزشکار را به چالش می کشد. بعد از انجام فعالیت شدید آسیب های ساختاری در عضلات مشاهده میشود که یک عامل محدودکننده قوی عملکرد عضله است -
یکی از مشخصه های اصلی آسیب و التهاب در عضله به دنبال ورزش افزایش نفوذپذیری دیواره عروق می باشد. احساس درد عضلانی به دنبال ورزش در دو فاز صورت می گیرد: -1 بلافاصله پس از ورزش که ناشی از ادم در بافت و یا تجمع مواد متابولیکی است و -2 احساس درد با تأخیر که با پاسخ های التهابی و آسیب عضلانی همراه است - ون ویک6 و همکاران، . - 2009 فعالیت های شدید، اغلب باعث بروز پاسخ التهابی می شود - لمبرت و تی7، . - 2007 این پاسخ التهابی به صورت استرس و یا آسیب عضلانی می باشد.
چنین آسیب های عضلانی ناشی از ورزش - EIMD - 8 از طریق کاهش قدرت عضلانی ایزومتریک، تغییر در دامنه حرکت مفصل، تغییر در قطر عضله و تراوش پروتئین های عضلانی به داخل خون مشخص می شود - جکمن9و همکاران، CK . - 2009 و LDH دو آنزیمی هستند که در جریان سوخت و ساز در عضله اسکلتی بویژه در فعالیت های شدید نقش اساسی ایفا می کنند و هنگام آسیب دیدگی این آنزیم ها از عضله اسکلتی خارج شده و وارد جریان خون می شوند. لذا این دو آنزیم به عنوان شاخصه های فیزیولوژیکی آسیب عضلانی شناخته می شوند
یکی از مهمترین دغدغه های مربیان و ورزشکاران فوتبال محدود بودن فاصله بین فعالیت ها و رقابت های ورزشی برای ریکاوری فیزیولوژیکی و برگشت عضله به حالت قبل از فعالیت است. علاوه بر این فوتبالیست ها گاهی مجبورند رقابت های متعددی در روزهای متوالی و یا حتی در یک روز انجام دهند. این امر فشارهای زیادی را روی سیستم عضلانی – اسکلتی ورزشکاران تحمیل می کند که درنهایت به افت عملکرد آنها منجر میشود. لذا مربیان تلاش می کنند به شیوه های مختلف طول دوره ریکاوری را کاهش داده و ورزشکار را به سرعت برای رقابت بعدی مهیا سازند. روش های زیادی استفاده شده اند تا آثار به ظاهر نامطلوب فعالیت های ورزشی آسیب زا را کاهش دهند، اگرچه درجه تأثیر این مداخله ها مبهم است.
مهم تر آنکه، ممکن است برخی از این روش ها بر سازگاری های کوتاه مدت ناشی از فعالیت ورزشی تأثیر منفی داشته باشند. ازاین رو در بررسی بازیافت ناشی از فعالیت ورزشی باید هر دو جنبه آن یعنی ترمیم و سازگاری مدنظر قرار گیرد. بنابراین، دوره بازیافت نه تنها به دید دوره برگشت به حالت اولیه، بلکه با نگاهی جدید در دو مرحله ترمیم و ایجاد سازگاری های کوتاه مدت جلسه تمرینی باید مورد توجه قرار گیرد - گائینی و همکاران ، . - 1393 غوطه وری در آب سرد - CWI - 11 از جمله روشهاییست که به تازگی در محیط های حرفه ای ورزشی محبوبیت پیدا کرده است؛ هر چندکه فواید و سازوکار عملکرد آن هنوز از نظر علمی به طورکامل شناخته نشده است
روش شناوری در آب سرد به نحو گسترده ای برای تحریک اسکلتی حاد و پیشرفت ریکاوری فیزیولوژیکی و روانی و کاهش EIMD کاربرد دارد - بایلی12 و همکاران، . - 2007 به گزارش برخی محققان شناوری در آب سرد، سبب افزایش سرعت پاکسازی کراتین کیناز از خون می شود و انقباض عروق ناشی از شناوری در آب سرد سبب کاهش احساس درد در عضلات و التهاب می گردد. همچنین این روش، نکروز سلولی، مهاجرت نوتروفیل ها، متابولیسم سلولی و سرعت هدایت پیام عصبی را کاهش می دهد که به طور ثانویه سبب کاهش آسیب می گردد. - بایلی و همکاران ، . - 2007
روولز ; - 2009 - به بررسی اثر غوطه وری در آب بر عملکرد تست فیزیکی ادراک خستگی به ریکاوری در یک تورنومنت شبیه سازی شده فوتبال در مدت 4 روز پرداخت . 20 بازیکن نوجوان با عملکرد قوی - در سنین 15/9±0/6 سال - 4 مسابقه را طی 4 روز انجام دادند و سپس تحت غوطه وری در آب سرد 10±0/5 - درجه سانتیگراد - و یا غوطه وری در آب ولرم - 34±0/5 درجه سانتیگراد - قرار گرفتند . تست های عملکرد فیزیکی - ارتفاع پرش درجاء ضربان قلب و اندازه گیری نیروی وارده شده بعد از 5 دقیقه ای و بعد از 2 ساعت رفت و برگشت - m20×12 پروتئین های درون سلولی و علائم التهابی ، 90 دقیقه قبل از هر مسابقه و 22 ساعت یعد از مسابقه نهایی ثبت گردید .
اقدامات ادراکی ریکاوری - فیزیکی، ذهنی، کوفتگی پا، خستگی عمومی - 22 ساعت بعد از هر مسابقه ثبت گردید . کاهش معنا داری در ارتفاع پرش درجا و در دو سرعت رفت و برگشت، مشاهده نشد. به ترتیب; نیروی اعمال شده در رفت و برگشت در هر دو گروه افزایش یافت. ادراک کوفتگی پا و خستگی عمومی در گروه تحت غوطه وری آب سرد کمتر از گروه تحت غوطه وری آب ولرم بوده است; غلظت CK و LDH در هر دو گروه افزایش یافت ولی هیچ یک از علائم التهابی تغییری نکرد این نتایج نشان می دهد که غوطه وری آب سرد بلافاصله بعد از مسابقه تست فیزیکی و شاخص های مربوط به آسیب دیدگی عضلانی را تحت تاثیر قرار نمی دهد ادراک خستگی عمومی و کوفتگی پا در بین مسابقات در تورنومنت را کاهش می دهد.
درباره تاثیر غوطه وری در آب سرد و گرم تحقیقات اندکی صورت گرفته است ودر نتایج بدست آمده از برخی از این تحقیقات تناقض های وجود دارد .به عنوان مثال :استسائو و همکاران - 2011 - در یک بررسی تا ثیر 10 دقیقه ای شناوری در آب سرد 10 درجه سانتیگراد و در زمان های24 ساعت و 48 ساعت پس از یک مسابقه فوتبال گزارش دادند ای روش سبب کاهش سریعتر کراتین کیناز و آسیب عضلانی می گردد . اما در دیگر تحقیقات انجام شده اثر غوطه وری در آب سرد گزارش نشده است . وایلی و همکاران - 2007 - به بررسی غوطه وری آب سرد بر شاخص آسیب عضلانی به دنبال اجرای طولانی مدت متناوب شاتل - دویدن - پرداختند. نتایج نشان داد سرما درمانی تاثیری روی پاسخ کراتین کیناز نداشت.
