بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش برای ارزیابی تأثیر سه پربیوتیک تجاری ای مکس، سلماناکس و اولترا ای مکس بر عملکرد رشد فیل ماهیان - Huso huso - پرواری - با وزن اولیه - 4/42- 0/27 kg در سیستم پرورشی پن کالچر در زمستان 1396درخلیج گرگان انجام پذیرفت. به این منظور یک گرم پربیوتیک در هر کیلوگرم جیره ترکیب و این سه پربیوتیک 3 - درصد وزن بدن - در جیره های آزمایشی مکمل سازی شده و ضمن این که در جیره شاهد هیچ پربیوتیکی اضافه نشد - صفر گرم در هر کیلو گرم جیره - . در پایان آزمایش - پس از 90 روز - ، ماهیان بیومتری شده و برخی از پارامترهای رشد محاسبه گردیدند. وزن نهایی ماهیان در تیمار اولترا ای مکس و سلماناکس افزایش یافت، اما در تیمار ای مکس در مقایسه با گروه شاهد کاهش یاقت. بالاترین طول نهایی در تیمار سلماناکس 101 - سانتی متر - بدست آمد در حالیکه این پارامتر در کمترین سطح 65/9 - سانتی متر - در شاهد بود. درصد رشد وزنی، سرعت رشد وزنی و طولی در تیمارهای آزمایشی با تاثیر پذیری از پربیوتیک ها افزایش یافت. حداکثر درصد افزایش وزن بدن 43/59 - درصد - ، سرعت رشد وزنی 0/36 - درصد - و طولی 0/153 - درصد - در تیمار سلماناکس بدست آمد.
کلمات کلیدی: پربیوتیک تجاری، عملکرد رشد، فیل ماهی، سرعت رشد وزنی
مقدمه
امروزه فعالیت های بیشماری نظیر پرورش آبزیان در جهت افزایش تولید مواد پروتئینی به منظور تأمین نیازهای جوامع بشری انجام میگیرد. ماهیان خاویاری یکی از با ارزشترین ماهیان شیلاتی محسوب میشوند و سود حاصل از فروش گوشت و خاویار آنها تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد کشور دارد، اما متأسفانه نسل این نوع ماهیان به دلیل آلودگی محیط آبی، ازبین رفتن زیستگاه های تکثیر و صید بی رویه و غیراستاندارد در حال انقراض است . - Carmona et al., 2009 - هزینههای مربوط به تغذیه، درمان و نگهداری باعث بالا رفتن قیمت تمام شده محصول میگردد که این امر به نوبه خود باعث پایین آمدن راندمان تولید میشود یکی از راهکارهای ارائهشده بهمنظور ارتقاء میزان مقاومت و افزایش رشد و بازماندگی بهکارگیری پربیوتیکها در جیره غذایی بود et al., 2007 - - Ghosh پریبیوتیکها از مکملهای مورد استفاده در آبزیان هستند که با بهسازی فلور باکتریایی روده آنها موجب بهبود هضم و جذب غذا و متعاقب آن بهبود رشد و تغذیه میشوند - . - Firoubakhsh et al., 011 هدف از این تحقیق بررسی تاثیر سطوح مختلف پربیوتیکهای تجاری بر شاخصهای رشد میباشد.
مواد و روشها
مطالعه حاضر درقالب یک طرح کاملا تصادفی با تعداد 360 عدد فیلماهی با میانگین وزنی4/42±0/27 کیلوگرم در مدت زمان 90 روز در پن کالچر ماهیان خاویاری واقع در خلیج گرگان در استان گلستان، شهرستان بندرترکمن مورد سنجش قرار گرفت. این آزمایش درزمستان1396 در قالب 3تیمار آزمایشی و هرتیمار با دارا بودن 3 تکرار 30 - قطعه ماهی در هر تکرار - و یک گروه شاهد طراحی و اجراء شد. بدین منظور بچه ماهیان پس از طی یک دوره سازگاری یکهفتهای با شرایط جدید بهصورت تصادفی درقفس-های توری ساخته شده به تعداد 12عدد و ابعاد1/20×1×2 متر پرورش داده شدند. پربیوتیکهای مصرفی در این ازمایش اولترا ای-مکس، ایمکس و سلماناکس هرسه به میزان 1گرم درکیلوگرم جیره مصرفی مخلوط گردیدند - آخوندنژاد.، . - 1396 پس از اتمام دوره 90روزه، شاخصهایی مانند وزن کل، طول کل، درصد افزایش بدن در طول دوره، سرعت رشد وزنی و سرعت رشد طولی فیل ماهیان بررسی شد.
نتایج وبحث
جدول1، مقایسه شاخصهای زیست سنجی فیل ماهیان پرواری را در خلیج گرگان نشان میدهد. در شاخص وزن کل اختلاف معنی-داری بین تیمارهای ازمایشی وجود نداشت . - p>0/05 - تیمار اولترا وسلماناکس در مقایسه با تیمار شاهد اختلاف چشمگیری داشتند اما در تیمار ای مکس در مقایسه با گروه شاهد کاهش یافت. نتایج حاصل از جدول1 بیانگر اختلاف معنی دار طول کل ماهیان در تیمارهای اولترا ایمکس و سلماناکس در مقایسه با تیمار شاهد است. اما اختلافی در تیمار ایمکس با تیمار شاهد دیده نشد. بیشترین درصد افزایش بدن در طول دوره پرورش و همچنین سرعت رشد وزنی مربوط به تیمار سلماناکس میباشد هرچند که اختلاف معنی داری بین تیمارهای ازمایشی در مقایسه با تیمار شاهد مشاهده نگردید. سرعت رشد طولی حاکی ازاختلاف مشهود تیمارهای ازمایشی با تیمار شاهد است - p <0/05 - و بیشترین رشد طولی مربوط به تیمار سلماناکس میباشدو همچنین اختلافی بین تیمار شاهد با تیمار ای مکس دیده نمیشود.
جدول-1 مقایسه برخی از شاخصهای زیست سنجی فیلماهیان پرواری درپن کالچر در خلیج گرگان - انحراف معیار میانگین -
همسو با نتایج این مطالعه، طاعتی و همکاران - 1392 - در مطالعه خود با ارزیابی تأثیر سطوح متفاوت پربیوتیک تجاری ایمنووال بر شاخصهای رشد و تغذیه فیلماهیان جوان پرورشی گزارش دادند استفاده از این پربیوتیک در سطح 3 درصد میتواند به شکل مؤثر و معنیداری باعث افزایش عملکردهای رشد و کارایی تغذیه در این گونه گردد. عکس نتایج تحقیق ما، ایری وهمکاران - 1394 - اثرپربیوتیک الیگوفروکتوز بر عملکرد رشد و بازماندگی بچه ماهی ازون برون را مورد بررسی قرار داد. نتایج این تحقیق آشکار نمود که سطح% 1 پربیوتیک نسبت به سایر سطوح، بر افزایش معنی دار وزن، نرخ رشد ویژه،کارایی غذا، نسبت کارایی پروتئین، شاخص کبدی و کاهش ضریب تبدیل غذایی تاثیر دارد - p< 0/05 - با این وجود تفاوت معنی داری در نرخ بازماندگی میان تیمارها مشاهده نگردید - 0/05 . - p> بر اساس این نتایج میتوان گفت، الیگوفروکتوز به خصوص در سطح %1 قابلیت تأثیرگذارینسبتاً خوبی بر افزایش عملکرد رشد و کارایی تغذیه در بچه ماهی ازون برون دارد.
منابع
آخوند نژاد، ف.، .1396 بکارگیری سه پربیوتیک تجاری بر عملکرد رشد و فاکتورهای خون شناسی فیل ماهیان جوان - Huso huso . - linneas پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده کشاورزی ومنابع طبیعی گروه شیلات و دانشگاه گنبدکاووس، 66 ص.
ایری، ی.، حافظیه، م.، حق پناه، ع.، خوشباور رستمی، ح.، فره وی، ب.، کر، ع.، کر، ن. و لکزائی، ف.، .1394 اثر پری بیوتیک الیگوفروکتوز بر عملکرد رشد، بازماندگی و شاخصهای خونی بچه ماهی ازون برون - . - Acipenser stellatus مجله علمی شیلات ایران، .108-97 :1