بخشی از مقاله
چکیده
با توجه به اهمیتی که هورمونهای استروئیدی در ارزیابی وضعیت تولید مثلی ماهیان دارند، مطالعه ای به منظور ارزیابی تأثیر سه پربیوتیک تجاری اولتراایمکس، ایمکس وسلماناکس بر سطح هورمونهای استروئیدی فیل ماهیان - Huso huso - ماده پرواری به مدت 90روز انجام شد. بدین منظور، تعداد 120 قطعه فیل ماهی ماده با میانگین وزنی4/25± 0/5 کیلوگرم در غالب 3 تیمار آزمایشی و یک تیمار شاهد، هرکدام با سه تکرار - 10 قطعه ماهی در هر تکرار - در12قفس توری به ابعاد 1/20×1×2 متر ذخیره سازی شدند. در پایان دوره آزمایش ازماهیان تیمارهای آزمایشی خونگیری به عمل آمد. سپس با آنالیز نتایج آزمایشگاه مشخص گردید که اختلاف معنی داری در سطح هورمون های تستوسترون و پروژسترون بین تیمارهای آزمایشی وجود داشت . - p <0/05 - درحالی که نتایج آنالیز پلاسمای خون حاکی از عدم وجود اختلاف معنی دار در سطح هورمون 17 بتا استرادیول بین تیمارهای آزمایشی بود - - p >0/05
کلمات کلیدی: پریبیوتیک تجاری، هورمون استروئیدی، فیل ماهی ، پن کالچر
مقدمه
استراتژی زندگی فیل ماهی به گونهای است که رسیدگی جنسی آنها سالیان طولانی به درازا میانجامد. براساس تحقیقات مختلف صورت گرفته، پریبیوتیکها به عنوان یک مکمل غذایی میتوانند به صورت توام باغذا، غنی سازی با غذای زنده، ویا بصورت مستقیم در آب محیط پرورشی مورد استفاده قرار گیرند وباعث سازگاری اکولوژیکی، ارتقاعملکرد رشد و تولید مثل ماهی وبهینه سازی جمعیت میکروبی محیط آبی گردد - فلاحتکاروهمکاران،. - 2011 ماهیان خاویاری از نقطه نظر پرورش وبازسازی ذخایر؛ شایان توجه ومراقبت ویژه هستند. کاهش در ذخایر اکثر گونههای این خانواده، تلاش برای بهبود تکثیرو پرورش جهت بازسازی را افزایش داده است - حلاجیان و همکاران، . - 1396 بلوغ جنسی تاس ماهیان دیرهنگام است و پرورش آنها که با هدف استحصال خاویار دنبال می-شود، بر پرورش ماهیان ماده مبتنی است - بارانیکووا وهمکاران،. - 2004 لذا هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر مکمل های غذایی جهت بلوغ جنسی زودرس و استحصال خاویار باکیفیت است.
مواد و روشها
این پژوهش درقالب یک طرح کاملا تصادفی با تعداد 120 عدد فیلماهی ماده با میانگین وزنی 4/25± 0/5 کیلوگرم در مدت زمان 90 روز در پن کالچر ماهیان خاویاری واقع در خلیج گرگان در استان گلستان، شهرستان بندرترکمن مورد سنجش قرار گرفت. این آزمایش در قالب 3تیمار آزمایشی و یک تیمارشاهد و هرتیمار با دارا بودن 3 تکرار 10 - قطعه ماهی در هر تکرار - طراحی و اجراء شد. بدین منظور ماهیان پس ازتعیین جنسیت و طی یک دوره سازگاری یکهفتهای با شرایط جدید بهصورت تصادفی درقفسهای توری به ابعاد1/20×1×2 متر و تعداد 12عدد پرورش داده شدند. پریبیوتیکهای مصرفی در این ازمایش اولترا ایمکس، ایمکس و سلماناکس هرسه به میزان 1گرم درکیلوگرم جیره مصرفی مخلوط گردیدند.پس از اتمام دوره 90روزه، از ماهیان تیمارهای آزمایشی ازناحیه ساقه دمی خونگیری انجام شد و نمونه های خون را در ظرف های اپن دورف ریخته و جهت آزمایش های هورمونی به آزمایشگاه ارسال شد. همچنین تجزیه و تحلیل آماری دادهها به شکل طرح کاملآ تصادفی، به وسیله نرم افزار SPSS و براساس آزمون دانکن با سطح معنی اداری 5 درصد انجام شد.
نتایج وبحث
نتایج حاصل از جدول1، مقایسه شاخصهای زیست سنجی فیل ماهیان پرواری را در خلیج گرگان نشان میدهد. براساس نتایج ارائه شده بین تیمارهای آزمایشی اختلاف معنی داری در سطح تستوسترون وجود داشت - . - p <0/05 با این وجود بیشینه سطح تستوسترون مربوط به تیمار ای مکس است که اختلاف مشهودی با تیمار شاهد دارد اما سایر تیمارها اختلاف معنی داری با تیمار شاهد ندارند. در مقدار هورمون پروژسترون اختلاف معنی داری بین گروه ها دیده شد . - p<0/05 - بیشترین مقدار پروژسترون در تیمار شاهد وجود داشت که اختلاف معنی داری با تیمار ای مکس داشت. بین تیمارهای اولترا و سلماناکس اختلافی رویت نشد. طبق جدول 1 که از آنالیز پلاسمای خون بدست آمد بیشترین سطح هورمون 17بتا استرادیول در تیمار شاهد وجود داشت که اختلاف معنی داری با تیمار سلماناکس داشت. اما بین تیمار های آزمایشی اختلاف معنی داری رویت نشد - . - p>0/05 بیشترین سطح هورمون استرادیول در تیمارهای آزمایشی در ای مکس مشاهده شد.
جدول-1 سطوح هورمونهای استروئیدی - انحراف معیار±میانگین - در فیلماهیان ماده پرواری پرورش یافته درپن کالچرخلیج گرگان
نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که پریبیوتیک های تجاری اولترا، ای مکس وسلماناکس بر سطح هورمون های استروئیدی علی الخصوص هورمون های ماده ساز پروژسترون و 17 بتا استرادیول بی تاثیر بوده است. عظیمی راد - - 1395 اثرات غنی سازی غذای مصنوعی با سین بیوتیک، پروبیوتیک پدیکوکوس اسیدیلاکتیسی و پریبیوتیک فروکتوالیگوساکارید بر شاخص های تولیدمثلی ماهی آنجل بررسی کردند. نتایج این مطالعه نشان داد که غنی سازی غذا تاثیر معنی داری بر شاخصهای تولید مثلی ماهی آنجل دارد.ماهیان تیمار سین بیوتیک در وزن ماده، وزن گناد، شاخص گنادی، هماوری مطلق و هماوری نسبی نسبت به تیمارهای دیگر از نتایج بهتری برخوردار بود.بالاترین میانگین وزن گناد در انتهای دوره مربوط به تیمار سین بیوتیک بود که اختلاف معنی داری با تیمارهای پروبیوتیک، پریبیوتیک و شاهد داشت. در پژوهشی دیگر فدایی راینی و همکاران - - 1394 اثر پریبیوتیک تجاری اینولین بر عملکرد تولید مثلی، تکامل گناد و نسبت جنسی در ماهی زبرا دانیو - - Danio rerio مورد آزمایش قرار گرفت.
در این تحقیق سه جیره غذایی آزمایشی شامل سه سطح اینولین1و2و3 درصد در سه تکرار منظور شد .در این آزمایش عملکرد تولیدمثلی در ماهی زبرا دانیو از نقطه نظر قطر تخم، هماوری مطلق، نسبت جنسی لاروهای حاصله، شاخص گنادوسوماتیک،سطوح هورمون های جنسی، تعداد لارو، درصد بقای بچه ماهیان و روند تکاملی گناد مورد بررسی قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که در تیمارهای پری-بیوتیکی، عملکرد تولیدمثلی شامل قطر تخم، بقای لاروها، هماوری مطلق، شاخص گنادوسوماتیک، طول و وزن لاروها در تیمار2و3،بیانگر اختلاف معنی داری بودهمچنین نتایج این تحقیق نشان داد که پربیوتیک اینولین تأثیر معنی داری بر نسبت جنسی در ماهی زبرا دانیو ندارد.
