بخشی از مقاله
چکیده
به نظر می رسد برنامه تمرینات مقاومتی در داخل آب نسبت به برنامه تمرینات هوازی انرژی بیشتری مصرف می کند. برنامه تمرینات داخل آب برای بیماران، معمولا دارای شدت پایین و همچنین بسیار خسته کننده می باشد. برخی محققین از برنامه های متنوع تر و شدیدتری استفاده کرده اند. لذا انتخاب یک برنامه متنوع و با شدت متفاوت می تواند اثرات بهتری را بر روی بیماران داشته باشد.
بنابراین هدف از تحقیق حاضر بررسی اثر یک دوره برنامه آب درمانی با شدت متفاوت و متنوع بر روی برخی پارامترهای آنتروپومتری و درمانی بیماران استئوآرتریت میباشد. شرکت کنندگان در این تحقیق 70 نفر از زنان با سن بالاتر از 50 سال بودند که در دو گروه کنترل و آزمایشی بصورت تصادفی قرار گرفتند. گروه آزمایشی در یک برنامه تمرینی به مدت 8 هفته ای، سه جلسه در هفته و به مدت 60 دقیقه در هر جلسه، شرکت نمودند. برنامه تمرینی شامل گرم کردن، تمرینات اصلی و برنامه سرد کردن بود. از شرکت کنندگان در ابتدا و انتهای برنامه تمرینی، متغیرهای، میزان اعتماد بنفس، میزان درد، میزان وزن و میزان چربی خون - کلسترول، تری گلیسیرید - بعمل آمد. از نرم افزار SPSS جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد
. نتایج نشان داد که میزان اعتماد بنفس در گروه آزمایشی افزایش معنی داری داشت. در خصوص سطح درد نتایج نشان داد که سطح درد در گروه آزمایشی پس از انجام تمرینات آ ب درمانی کاهش معنی داری داشته ولی در گروه کنترل مقایسه بین پیش آزمون و پس آزمون افزایش میزان درد مشاهده شد . - p=.021 - مقایسه نتایج پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که وزن افراد، و میزان کل چربی خون کاهش معنی داری را نشان داد. ولی مقایسه پیش آزمون و پس آزمون در گروه کنترل تفاوت معنی داری در وزن و میزان چربی خون - - p=.027 نشان نداد. یافته های تحقیق نشان داد که سطح درد، و میزان چربی خون در گروه آزمایشی پس از انجام تمرینات کاهش یافت. یافته های پژوهش حاضر به روشنی فواید استفاده از آب درمانی را در درمان بیماران استئوآرتریت نشان می دهد. با این وجود تحقیقات بیشتری را جهت تأیید یافته های تحقیق حاضر مورد نیاز است.
مقدمه
برنامه آب درمانی که توس انجمن سلامت عضلات و مفاصل کره جهت افزایش دامنه حرکتی برای بیماران دارای ورم مفاصل توصیه شده است - کیم . - 1994 متآسفانه بیشتر شرکت کنندگان در این برنامه اظهار می دارند که برنامه ها دارای شدت کم و همچنین حرکات خسته کننده بوده و همچنین وقت گیر بوده است. با وجود اینکه برخی از شرکت کنندگاه به حرکات متنوع تر و با شدت بیشتری نیاز داشتند - کیم 2003، کیم و پارک وهمکاران . - 2008 هدف از این تحقیق بررسی و تعیین تمرینات آب درمانی با شدت مناسب و مقایسه آن با تمرینات هوازی در بیماران دارای استئوآرتریت می باشد.
استئوآرتریت یک بیماری مزمن است که حدود 36/5 از جمعیت بالای 65 سال در دنیا به آن مبتلا هستند - کیم و همکاران . - 2008 از بین این بیماران حدود 91 نفر از هر 1000 نفر نیاز به مراجعه به بیمارستان و ادامه درمان در آنجا را دارند. انجام حرکات درمانی و بازتوانی در بیماران استئوآرتریت سالانه تقریبا 680 میلیون دلار هزینه در کشور کره دارد - کیم و همکاران . - 2008 استئوآرتریت یک بیماری در مفاصل است که غضروف استخوان مفاصل را تحت تأثیر قرار می دهد و موجب انحطاط و از بین رفتن شکل ظاهری مفاصل می شود - لی، چانگ و آن . - 2007 این بیماری اغلب با درد و تورم در مفصل پس از راه رفتن شروع می شود، و با توسعه بیماری، درد نیز افزایش پیدا می کند. بیماری استئوآرتریت مخصوصا در مکانهای و فصول مرطوب و بارانی که میزان فشار اکسیژن کاهش پیدا می کند و مفاصل و اعصاب تحت فشار بیشتری قرار می گیرند بیشتر از فصول و مکانهای دیگر است.
بیماران مبتلا به استئوآرتریت نیازمند یک برنامه تمرینی، کنترل وزن، استراحت و در نهایت حفظت از مفاصل خود هستند - رادی و همکاران 2005، رایت . - 2008 برنامه تمرینی جزء برنامه بیماران استئوآرتریت است، چراکه این برنامه تمرینی اثرات منفی ندارد، معمولا درد مفاصل را کاهش می دهد، انعطاف پذیری، قدرت عضلانی، استقامت وعملکرد حرکتی مفصل را افزایش می دهد - هیک و همکاران . - 2003 بعلاوه برنامه تمرینی اثرات مفید دیگری مانند پیشگیری از پوکی استخوان، کاهش و کنترل وزن، کاهش فشار خون، و سطح کلسترول خون و در نهایت کیفیت زندگی را بهبود می بخشد
برنامه تمرینی مختلفی برای بیماران دارای استئوآرتریت پیشنهاد شده است، مانند راه رفتن - اوسیک وسونل 2002، ریجسکی و همکاران - 2002، تمرینات قدرتی - رودی و همکاران 2005، تاک و همکاران - 2005، هوازی - هیک و همکاران - 2003 و ورزش تای چی - هارتمن و همکاران . - 2000 برخی از تمرینات ممکن است کشش بیش از حدی را به مفاصل زانو وارد کند، و بیماران با علائم کلینیکی نمی توانند برخی از تمرینات هوازی را اجرا نماید - کیم و همکاران - 2005، بنابراین تمرینات در آب پیشنهاد شده است
در حین تمرین در آب، وزن بدن بوسیله شناور شدن بدن بر روی آب کم می شود، که کاهش فشار به زانوها و درد را بهمراه دارد، همچنین تمرین در داخل آب حرکت مفاصل بدن، عضلات و سیستم قلبی و عروقی را بهبود می بخشد - سو و همکاران . - 2007 بدلیل اینکه بیماران دارای استئوآرتریت تمایل ندارند مفاصل خود را با درد حرکت دهند، در این حالت انقباض عضله کاهش پیدا کرده و تورم و فشار در مفصل ایجاد می شود. بنابراین در این پژوهش سعی بر آن است تا تأثیر یک دوره برنامه تمرینی منتخب در آب را بر برخی متغیرهای آنتروپومتریکی بیماران استئوآرتریت بررسی نماید و یک روش مناسب و مفید را پیشنهاد کند.
روش شناسی
جامعه آماری
شرکت کنندگان در این تحقیق 70 نفر از زنان با سن بالاتر از 50 سال بودند که به صورت تصائفی از بین بیماران که به مرکز درمانی جهت درمان استئوآرتریت مراجعه نموده بودند انتخاب شدند. آزمودنی ها در دو گروه کنترل و آزمایشی بصورت تصادفی قرار گرفتند. گروه آزمایشی در یک برنامه تمرینی به مدت 8 هفته ای، سه جلسه در هفته و به مدت 60 دقیقه در هر جلسه، شرکت نمودند. پس از آموزش زبانی به بیماران، آنها در دو گروه کنترل و آزمایشی بصورت تصادفی قرار گرفتند. تمامی آزمودنی ها زن وهمگی بالای 50 سال سن داشتند، دارای بیماری استئوآرتریت، و توانایی راه رفتن را بصورت کامل داشتند. از شرکت بیماران ناتوان و بیمارانی که تحت عمل جراحی زانو و یا لگن قرار گرفته بودند جلوگیری شد.
برنامه تمرینات با آب
برنامه تمرنی در آب شامل هر دو برنامه تمرینی هوازی و تمرین در آب بود. یک گروه از متخصصین علم تمرین، پزشکی ورزشی، پرستار و فیزیوتراپیست در طول اجرای برنامه کنترل برنامه های اجرای و آزمودنی ها را برعهده داشتند. با توجه به توانایی هر فرد که توس نمره بدست آمده توس تست لیکرت بدست آمده بود، برای هر فرد یک برنامه اختصاصی از نظر شدت، تکرار، مدت و نوع تمرینات نوشته شد. برنامه شامل گرم کردن، تمرینات اصلی و تمرینات سرد کردن بود.
تمرینات در آب شامل یک برنامه تمرینی به مدت 60 دقیقه، سه جلسه در هفته، به مدت 8 هفته و در کل 24 جلسه بود. برای کاهش خستگی و افزایش تنوع در حین اجرای تمرینات از موسیقی، توپ و وسایل مختلف استفاده شد. ترکیب تمرینات با توپ و میله های مخصوص باعث افزایش جذابیت تمرینات و ادامه آنها توس آزمودنی شد. درجه حرارت استخر تمرینات کنترل و ثابت بود - حدود 82 درجه فارنهایت - و ارتفاع آب در حدود 120 سانتی متر بود. این ارتفاع برای تمرینات در آب مناسب و کاربردی تر از استخر با ارتفاع زیاد 180 - سانتی متر - است - لیندل . - 2006
تمرینات اولیه شامل درجا پریدن و جهیدن، پرتاب پا، چرخ کمر، حرکت دست ها بصورت صلیب، حرکت به طرفین بود. 60 دقیقه تمرینات در آب شامل 10 دقیقه گرم کردن، 40 دقیقه تمرینات اصلی و 10 دقیقه پایانی هم به تمرینات سرد کردن اختصاص یافت. فشار تمرینات به تدریج در طول تمرینات اصلی افزایش می یافت. تمرینات سه روز در هفته انجام می شد. در جلسه اول هر هفته تمرکز تمرینات بر کشش عضلات مچها، آرنجها ، بازوها، شانه ها، و تمام بدن جهت افزایش میزان کشش عضلات و استقامت قلبی عروقی بود. جلسه دوم هر هفته شامل تمرینات قدرتی بود، این تمرینات شامل تمرینات قدرتی برای پشت، مچ، لگن، ران ها، باسن، ساق پاها، مچ پا و پنجه پاها بود. روز سوم تمرینات هر هفته هم شامل تمرینات قدرتی با شدت پایین برای کل بدن و تمرینات استقامتی قلبی عروقی بود. در پایان تمرینات از آزمودنی خواسته شد تا اگر با مشکل روبرو شدند به محققین اطلاع دهند.
تجزیه و تحلیل آماری
از نرم افزار SPSS جهت تجزیه و تحلیل آماری استفاده شد. همگنی دو گروه توس تست فیشر، خی دو، و تست t مستقل تعیین شد. از t مستقل بجهت مقایسه پیش آزمون گروه آزمون و گروه کنترل استفاده شد.
