بخشی از مقاله


بررسی تأثیر تمرینات پیلاتس در آب بر تعادل زنان مبتلا به استئوآرتریت زانو
چکیده
هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تمرینات پیلاتس در آب بر تعادل زنان مبتلا به استئوآرتریت زانو بود. بدین منظور تعداد 26 نفر از بیمارانی که مبتلا به استئوآرتریت درجه دو و سه زانو بودند، به صورت داوطلبانه انتخاب، و به شیوه تصادفی در دو گروه 13 نفری پیلاتس در آب و کنترل قرار گرفتند. گروه تجربی در تمرینات پیلاتس در آب به مدت هشت هفته و هر هفته سه جلسه شرکت کردند. در مرحله پیش آزمون از دستگاه بایودکس جهت اندازه گیری تعادل و مقیاس VAS جهت اندازه گیری میزان درد استفاده شد. بعد از گذشت 24 جلسه تمرینات پیلاتس در آب، از تمامی 26 نفر بار دیگر تست های مذکور گرفته شد. بعد از جمع آوری اطلاعات، به منظور بررسی و مقایسه درون گروهی و برون گروهی، روشهای آماری پارامتریک -تی همبسته و تی مستقل- و ناپارامتریک -ویلکاکسون، یومن ویتنی- مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان داد که تمرینات پیلاتس در آب تأثیر معنی داری در تعادل ندارد -p=0/06-، هرچند باعث کاهش معنی دار درد در بیماران شد .-p=0/002- براساس نتایج این تحقیق، تمرینات پیلاتس در آب ممکن است اثرات مثبتی بر کاهش درد بیماران داشته باشد و علیرغم این که تأثیر معنی داری بر تعادل نداشت اما به سطح معناداری بسیار نزدیک بود. برای رسیدن به نتایج کامل تر به تحقیقات بیشتری نیاز است.
واژه های کلیدی: پیلاتس در آب، سطح درد، تعادل، استئوآرتریت زانو

-1مقدمه
ا ستئوآرتریت 1-OA- یا آرتروز شایع ترین بیماری مفا صل متحرک و محوری بدن ا ست .-Huo et al., 2007- همچنین، چهارمین علت ناتوانی در دنیا می باشد و در میان افراد مسن و زنان شایع تر است .-Busija L, 2010, Sinusas, 2012, Song et al., 2003- استئوآرتریت یک فرآیند بیماری است که بر کل ساختار مفصل، از جمله غضروف، غشا، سینوویال، استخوان ساب کندرال، رباط ها و عضلات اطراف مفصل تاثیر می گذارد .-Firestein et al., 2009- این تغییرات درون مف صلی منجر به تو سعه تدریجی عﻻئم بالینی از قبیل سفتی مفا صل، کاهش دامنه حرکتی، درد -Sofat et al., 2011-، و در نتیجه باعث کاهش حس عمقی مفصل -Knoop et al., 2011-، ممانعت از فعال شدن عضله و ضعف و آتروفی ع ضلات اطراف زانو می شود - Waller et al., 2013, Baker et al., 2004, Pietrosimone et al., 2011, Maurer et .-al., 1999 کاهش حس عمقی در افراد م سن یکی از علل اختلال تعادل و در نتیجه افتادن این افراد ا ست ..-Fu, 2000-بنابراین در بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو که عملکردشان دچار اختلال می شود، تعادل و راه رفتن مختل شده و این حالت موجب کاهش تحرک و عملکرد فرد می گردد .-Hurley et al., 1997- افزایش درد در این بیماران نیز به دلیل عدم جذب منا سب نیروهای وارده به مف صل در طی فعالیت های روزمره و ورزشی-تفریحی موجب شکستگی های ریز در بافت زیر غضروف می شود. این فرایند، خاصیت جذب ضربه بافت زیر غضروف را کاهش می دهد .-Hinman et al., 2007, Bosomworth, 2009- براساس یافته های رادیولوژیکی، در کشورهای غربی، شیوع استئوآرتریت زانو در افراد زیر 45 سال دو درصد، در افراد بین45-64 سال % 35 و در افراد مسن تر از 65 سال، %68 ذکر شده است - Jamtvedt et al., -2008, Lohmander et al., 1996 که در برخی جوامع از جمله ایران نیز به علت عادات خاص که سبب فشار بیشتر به مفصل زانو می شود، استئوآرتریت زانو شایع تر است و در سنین پایین تر ظاهر می شود .-Bayat et al., 2006- با توجه به شیوع استئوآرتریت زانو، روش های درمانی زیادی برای کاهش علایم بالینی پیشنهاد شده است. درد و کاهش ثبات وضعیتی افراد سالمند، موجب ناتوانی در اجرای فعالیت های اساسی زندگی روزانه می شود. بنابراین به نظر می رسد درمان اصلی استئوآرتریت زانو، کاهش درد می باشد .-Hsieh et al., 2012- درمان های غیر دارویی مانند فیزیوتراپی و ورزش، در صورت تأثیر مثبت می تواند گام مهمی در درمان این بیماری و جلوگیری از عوارض ناخوشایند بیماری به شمار آید. البته در حال حاضر، فقط درمان علائم و درمان برای جلوگیری از توسعه بیشتر این بیماری امکان پذیر است .-Penninx et al., 2001, Felson and Zhang, 1998- یکی از روش های ورزشی که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است و به طور وسیعی در حال فراگیر شدن می باشد، ورزش پیلاتس می باشد .-Rydeard et al., 2006-
پیلاتس و ورزش های آبی، هر دو از سریعترین برنامه های ورز شی در حال ر شد در جهان امروز ه ستند. در این نوع ورزش ها، طراحی برنامه تمرینی با توجه به نیازهای ورزش برای مردم در تمام سنین و در تمام سطوح آمادگی بدنی پی شنهاد شده ا ست .-Shay-McEntee- پیلاتس روشی برای سلامتی ذهن و جسم است که در سال 1920 توسط جوزف پیلاتس مطرح شد .-Johnson et al., 2007- اگرچه پیلاتس به طور معمول به عنوان یک روش تمرینی برای سلامتی افراد می با شد، اما به تازگی به عنوان یک روش بازتوانی نیز پذیرفته شده ا ست - Altan et .-al., 2009 بنیاد ملی آرتروز در ایالات متحده در سال 1997 برنامه ورزش در آب را برای جامعه بیماران مبتلا به ا ستئوآرتریت پی شنهاد کرد
.-Belza et al., 2002- تصور می شود که در درجه اول سود حاصل از ورزش های آبی نتیجه اثرات کاهش یافته گرانش می باشد. شناور ماندن در آب نیروهای فشاری و برشی را بر روی مفاصل کاهش می دهد و در نتیجه تمرین متوسط راحتی برای بیماران مبتلا به استئوآرتریت ارائه می دهد .-Harrison et al., 1992- بنابراین، در حالی که پیلاتس انجام شده در آب فشار بر روی مفاصل را به حداقل می رساند، اندام فوقانی و تحتانی را از طریق دامنه مطلوب حرکت درگیر می کند، و در نتیجه باعث ترکیب منحصر به فرد ورزش و فیزیوتراپی می شود. در حال حاضر به نظر می رســد روش پیلاتس در آب باعث بهبود وضــعیت، کشــیدگی و تقویت عضــلات، کمک به کنترل درد، پیشــگیری از آســیب دیدگی، افزایش تعادل و هماهنگی، و مشکلات عضلانی اسکلتی مفید می باشد
شواهد نشان می دهد که تمرینات آب درمانی همانند خشکی، اثر کوتاه مدت مثبتی بر درد و عملکرد افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو و لگن میگذارند .-Bartels et al., 2007, Batterham et al., 2011- با این حال، شواهدی نیز وجود دارد که تمرینات آب درمانی می تواند قدرت عضﻻت اندام تحتانی را در افراد مبتﻻ به استئوآرتریت زانو، افزایش دهد
page10.-2007, Hinman et al., 2007, Lund et al., 2008b, Lim et al., 2010, Arnold and Faulkner, 2010, Hale et al., 2012 همچنین در خصوص تأثیر تمرینات ورزش در آب نیز شواهد متناقصی وجود دارد. در بررسی که توسط وانگ- 2011- 2 و سیلوا- 2008- 3 بیان شد ورزش در آب اثر مثبتی بر روی استئوآرتریت زانو دارد اما لاند- 2008- 4 نشان داد که ورزش در آب موجب بهبود استئوآرتریت زانو نمی شود Wang- .-et al., 2011 , Silva et al., 2008 , Lund et al., 2008a بالتاکی-2008- 5 در بررسی تأثیر یک دوره تمرینات پیﻻتس بر روی زنان سالم و زنان مبتلا به استئوآرتریت زانو و مهدی عرفانی -2011- در تأثیر یک دوره تمرینات پیلاتس بر استئوآرتریت زانوی مردان ورزشکار سالمند نشان دادند که تمرینات پیلاتس سبب بهبود عملکرد بیماران می شود .-Baltaci et al., 2008, ERFANI et al., 2011- تحقیقی که به بررسی تأثیر پیلاتس در آب پرداخته باشد، یافت نشد، اما آدریانا آوانته-2007- 6 نشان داد که این روش تأثیر مثبتی بر بیمار مبتلا به آنکلوزین اسپوندیلیت دارد و سوسا-2012- 7 بیان کرد که تمرینات پیلاتس در آب به اصلاح وضعیت بدن کمک می کند - Avante, 2007b , Sousa,
همان طور که از پی شینه تحقیقات بر می آید تاکنون مطالعات محدودی در خ صوص تأثیر تمرینات پیلاتس درآّب انجام شده ا ست. همچنین پژوه شی که تأثیر تمرینات پیلاتس در آب را بر روی مف صل زانو انجام دهد، تو سط محقق یافت ن شد. از این رو، تحقیق حا ضر در نظر دارد با اســتفاده از تکنیک پیلاتس در آب، مزایای بالقوه توانبخشــی آبی و مزایای موجود در پیلاتس را با هم ترکیب کرده و اثرات آن ها را در بیماران مبتلا به اسـتئوآرتریت زانو نشـان دهد. بنابراین هدف اصـلی از این مطالعه، بررسـی تأثیر تمرینات منتخب پیلاتس در آب بر تعادل و درد زنان مبتلا به استئوآرتریت زانو می باشد.

-2روش شناسی
این پژوهش، مطالعهای کاربردی و نیمه تجربی، از نوع کارآزمایی بالینی است که به بررسی تأثیر هشت هفته تمرینات پیلاتس در آب بر درد و تعادل زنان مبتلا به اســـتئوآرتریت زانو پرداخته بود. جامعه آماری پژوهش حاضـــر را زنان 50-65 ســـاله با نمایه توده بدن 25-30 مبتلا به ا ستئوآرتریت زانو و افرادی که ساکن م شهد بودند، ت شکیل دادند. 26 نفر به شیوه نمونه گیری در د سترس از بین جامعه آماری که داوطلب شرکت در پژوهش بودند، انتخاب شدند. سپس این افراد به صورت تصادفی به دو گروه تمرینات پیلاتس در آب و کنترل تقسیم شدند -میانگین وزن 70±1 کیلوگرم و میانگین قد 1/56±0/009 ســانتی متر-. همچنین جهت همگن شــدن، آزمودنی ها باید ویژگی های مشــترکی را جهت ورود به تحقیق داشته باشند. لذا معیارهای ورود به تحقیق نمونه ها شامل، زنان دارای درد زانو بیش از 3 ماه -داشتن درد مزمن-، قرار داشتن در سطح عملکردی ІІ و ІІІ -براساس علایم کلینیکی و رادیولوژیکی-، نبودن درد در مرحله حاد بیماری، سن 50-65 سال، عدم مصرف داروی تزریقی داخل مفصلی از سه ماه قبل و خوردن داروی استروئیدی در 12 ماه گذشته، نداشتن سابقه ضربه، آسیب یا عمل جراحی و شکستگی در اندام تحتانی، 8BMI بین 25-30، عدم ســابقه بیماری های تهدید کننده مفصــل-اســتئونکروز9، دیابت10، آرتریت روماتوئید، بیماری عصــبی ع ضلانی، سابقه هرگونه علایمی از بیماری کلاژن وا سکولار11، آرتریت پ سوریازی12، آرتریت های نا شی از نقرس13 و شبه نقرس-، عدم دا شتن پوکی اســتخوان تحت درمان یا T-Score کمتر از -2/5 در ناحیه گردن اســتخوان ران، عدم ســابقه طولانی مصــرف داروی مؤثر بر ســیســتم عضلانی-اسکلتی و عدم اعتیاد بود. تمامی این موارد توسط متخصص در افراد مورد مطالعه بررسی شد.
پس از آگاهی آزمودنی ها با اهداف پژوهش و پر کردن رضــایت نامه؛ مقیاس بصــری درد VAS که به منظور اندازه گیری میزان درد طراحی شــده اســت در اختیار آزمودنی ها قرار گرفت. این مقیاس، نوار افقی به طول 10 ســانتی متر اســت که یک انتهای آن صــفر، یعنی بدون درد و انتهای دیگر آن عدد 10 یعنی شدیدترین درد ممکن در نظر گرفته شده است. از آزمودنیها خواسته شد میزان شدت درد زانوی خود را با توجه به ا شکال و نوار 10 سانتیمتری م شخص نمایند .-Magee, 2013- اعتبار و روایی این ابزار در اندازه گیری شدت درد، 0/82 و پایایی آن نیز 0/91 مشخص شده است .-Lewis et al., 1995-

همچنین جهت اندازه گیری تعادل از سیستم تعادل بایودکس14 استفاده شد. دستگاه مذکور شامل یک صفحه دایرهای مدرج بوده که میتواند به طور همزمان در جهتهای مختلف 360 درجه نسـبت به حالت افقی تا 20 درجه تیلت داشـته باشـد - Aydoğ et al., 2006, Pereira et .-al., 2008 برای اندازه گیری تعادل نیمه پویا از برنامه ثبات وضعیتی15 استفاده گردید. این آزمون توانایی آزمودنیها را نسبت به حفظ مرکز تعادل نشــان میدهد. نمره آزمودنی در این آزمون انحرافات را از مرکز تعیین میکند. روش اجرای تســت بدین صــورت بود که ابتدا اطلاعات شخ صی مربوط به آزمودنی در د ستگاه ثبت شد. بعد از آن آزمودنی در و ضعیت راحت با د ستان آزاد و بدون جوراب بر روی صفحه تعادلی به نوعی استقرار یافت که مرکز ثقل با مرکز سطح اتکامنطبق بوده و صفحه کاملاً در سطح افقی قرار گیرد. همچنین اطلاعات مربوط به وضعیت قرار گرفتن پا شنه و زوایای هر دو پا در د ستگاه ثبت شد تا در مرحله پیش آزمون مورد ا ستفاده قرار گیرد. سپس با اعلام آمادگی آزمودنی و زدن دکمه شروع، تعادل فرد به مدت 20 ثانیه اندازهگیری شد. این ت ست سه مرتبه تکرار و بین هر ت ست 20 ثانیه ا ستراحت تو سط د ستگاه داده شــد که در این فاصــله فرد نباید مکان پاهای خود را تغییر میداد. ســطح ســختی برای زنان مبتلا به اســتئوآرتریت زانو 8 انتخاب شــد .-Gstoettner et al., 2011- از آنجایی که صــفحه در تمامی جهات یک دایره انحراف دارد، برنامه ثبات وضــعیتی نتیجه این انحرافات را بطور میانگین و در قالب ســه شــاخص، به ترتیب تحت عنوان شــاخص پایداری کلی-16-OSI، شــاخص پایداری قدامی-خلفی-17-APSI و شــاخص پایداری داخلی-خارجی-18-MLSI مورد اندازهگیری قرار میدهد. نمره بالا در این شاخصهای پایداری ن شان دهنده تعادل ضعیف میبا شد و برعکس .-Pereira et al., 2008- در این تحقیق طی سه جلسه توجیهی نحوه اجرای صحیح حرکات و اصول اساسی در پیلاتس به آزمودنیها آموزش داده شد و همچنین تعداد تکرارها و ستها در هر حرکت به طور میانگین م شخص گردید. برنامه تمرینی برای گروه تجربی سه جل سه در هفته، برای مدت ه شت هفته 24- جل سه- که مدت زمان برنامه تمرینی در هر جل سه به طور میانگین 80 دقیقه به طول انجامید. بر ا ساس د ستورالعمل تجویز ورز شی کالج پزشکی - ورزشی آمریکا19 برنامه تمرینی شامل سه بخش گرم کردن 10- دقیقه-، سرد کردن 5- دقیقه- و برنامه اصلی بود. برنامه اصلی شامل تمرینات منتخب برگرفته از کتاب بث20 و همکاران بود .-Kaplanek et al., 2011- البته به دلیل اینکه اجرای این برنامه در حوضچه آبدرمانی با دمای 37 درجه سانتی گراد بود، موقعیت بدن در برخی از تمرینات تغییر داده شد. این تمرینات از سطح پایه شروع شده و برای رعایت اصل اضافه بار و تنظیم فشار تمرین در پایان جلسه سوم هر هفته، پرسشنامه درک فشار بورگ توسط افراد تکمیل شد. درصورتی که فشار تمرین برای آزمودنی ها کاهش یافته بود، به تدریج با تغییر تمرینات به حالت پیشــرفته و افزایش تعداد تکرارها و ســتها، افزایش تدریجی اضــافه بار رعایت شــد. تمام مراحل تمرین با تایید و نظارت مربی پیلاتس، توســط پژوهشــگر اجرا شــد. همچنین گروه کنترل طی مدت اجرای تحقیق فعالیت های روزانه خود را ادامه دادند. بعداز اجرای پروتکل تمرینی مجدداً میزان تعادل و درد اندازه گیری شد.

به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS نســخه 16 اســتفاده شــد. طبیعی بودن توزیع دادهها توســط آزمون شــاپیروویلک و تجانس واریانسها توســـط آزمون لون انجام گرفت. جهت مقایســـه تفاوت پیش و پس آزمون میانگین های درون گروهی از تی همبســـته و ویلکاکسون و جهت مقایسه برون گروهی از تی مستقل و یومن ویتنی، استفاده شد و نتایج در سطح معنی داری P<0/05 بررسی شد.
-3یافته ها
آماره های گرایش مرکزی و پراکندگی مربوط به سن، قد، وزن، میزان تعادل و درد پیش از مداخله در جدول 1 ارائه شده است.

نتایج نشــان داد بین دو گروه تمرینات پیلاتس در آب و کنترل در متغیر درد تفاوت معنی داری وجود دارد -P<0/05-؛ اما این تفاوت در متغیر تعادل معنی دار نیســـت-.-P<0/05 بعلاوه مقایســـه تغییرات میانگین تعادل زنان مبتلا به اســـتئوآرتریت زانو پیش و پس از مداخله تمرینات پیلاتس در آب ن شان می دهد که میزان تعادل افزایش یافته ا ست که این افزایش به لحاظ آماری معنی دار نبود--P<0/05؛ ولی کاهش معنی داری در میزان درد این گروه مشــاهده شــد .-P<0/05- همچنین پس از دو ماه؛ افزایش معنی داری در میزان درد گروه کنترل مشــاهده شــد -P>0/05-؛ اما اختلاف مشاهده در میزان تعادل این گروه از لحاظ آماری معنی دار نبود .-P<0/05- -جدول -2 -نمودار 1و .-2

-4بحث
یکی از پنج علل اصلی معلولیت جسمی در افراد مسن، استئوآرتریت زانو می باشد که در برخی جوامع از جمله ایران، به علت عادات خاص، در سنین پایین تر ظاهر می شود .-Jordan et al., 1995- شنا سایی علت بیماری و ا صﻻح عوامل خطر در این بیماران می تواند از بروز بیماری پیشگیری کند و یا پیشروی آن را به تأخیر اندازد. از این رو نیاز به یافتن روشی مناسب، ایمن و مقرون به صرفه برای درمان این بیماری، واضح می باشد. با توجه به فواید آب و از آنجایی که تا کنون تأثیر تمرینات پیلاتس در آب مورد بررسی قرار نگرفته است، در تحقیق حاضر به بررسی تأثیر این تمرینات بر تعادل و میزان درد افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو پرداخته شد.
نتایج تحقیق حا ضر ن شان داد که ه شت هفته تمرینات پیلاتس در آب موجب افزایش تعادل در بیماران مبتلا به ا ستئوآرتریت زانو شد که این افزایش از لحاظ آماری معنی دار نی ست .-p<0/05- در ارتباط با تأثیر تمرین در آب به خ صوص پیلاتس در آب بر روی تعادل بیماران مبتلا به استئوآرتریت زانو، تحقیقی که همخوان یا مغایر با این تحقیق باشد، پیدا نشد، تنها تحقیق یافت شده در این زمینه، پژوهش یلفانی و همکاران -1391- می باشــد که با نتایج تحقیق حاضــر مغایرت دارد .-Ali Yalfani, 2012- یلفانی تأثیر شــش هفته تمرین در ســه گروه آب درمانی، فیزیوتراپی و کنترل بر روی تعادل بیماران مبتلا به ا ستئوآرتریت زانو را برر سی کردند و به این نتیجه ر سیدند که تمرینات آب درمانی موجب افزایش تعادل این بیماران شده که با نتیجه تحقیق حا ضر ناهمخوان ا ست. علت عدم همخوانی این دو پژوهش، می تواند به دلیل نوع تمرینات متفاوت در این تحقیقات با شد. در تحقیق یلفانی تمام تمرینات به صورت ای ستاده انجام گرفت اما در پژوهش حا ضر اجرای تمرینات به صورت ایســتاده با تکیه بر ســکو و نشــســته بود. براســاس نتایج این دو تحقیق می توان این گونه اســتنباط کرد که یکی از دلایل بهبود تعادل، اجرای تمرینات به صــورت ایســتاده می باشــد؛ چرا که وقتی فرد در آب می ایســتد باید برای حفظ تعادل خود در برابر جریان آب مقاومت کند. اما تمرینات در پژوهش حاضر به صورت نشسته و ایستاده با تکیه دست به سکو انجام گرفت؛ در نتیجه عامل به هم خوردن تعادل کمتر بود و این می تواند دلیلی برعدم همخوانی این دو تحقیق باشد.
در مورد مکانیزم احتمالی پیلاتس بر روی تعادل می توان به رعایت اصول پیلاتس از جمله تمرکز، دقت، کنترل و روان بودن حرکات اشاره کرد. رعایت این اصول، منجر به تعادل بین روح و جسم و در نهایت کنترل آگاهانه بر روی عضلات می شود. همچنین به دلیل فعالیتهای روزمره که موجب فر سایش مفا صل و قوی شدن یک گروه ع ضلات ن سبت به گروه دیگر می شود، اجرای این تمرینات در جهت نگهداری متقارن بدن به طور آگاهانه کمک کرده و از فشارهای یک جانبه و یکنواخت جلوگیری می نماید و بدن را در حالت تعادل نگه می دارد .-Ungaro, 1391-
نتایج تحقیق حا ضر ن شان داد که ه شت هفته تمرینات پیلاتس در آب موجب بهبود معنی داری در میزان درد افراد مبتلا به ا ستئوآرتریت زانو می شود .-p>0/05- نتایج تحقیق حا ضر در خ صوص تأثیر تمرینات پیلاتس در آب با تحقیق آوانته -2007-، محرابیان و همکاران -1391- و ان صاری و همکاران -2014-، همخوان ا ست-.-AVANTE , 2007a , Hossein Mehrabian, 2012 , Ansari et al., 2014 تحقیقی که تأثیر تمرینات پیلاتس در آب بر روی ا ستئوآرتریت زانو را ن شان دهد، یافت ن شد. اما در پژوه شی که تو سط آوانته انجام گرفت، تأثیر مثبت این نوع تمرینات بر روی درد بیماران مبتلا به اسپوندیلیت انکیلوزان نشان داده شد. محرابیان و انصاری در تحقیق خود به بررسی تأثیر تمرین در آب بر روی اســـتئوآرتریت زانو پرداختند. هرچند که این تحقیقات، تأثیر تمرینات پیلاتس در آب بر روی این عرضـــه را بررســـی نکردند اما با نتایج پژوهش حاضـــر همخوان اســـت. بنابراین این موضـــوع نشـــانمی دهد که احتمالاً تمرین در آب تأثیر مثبتی بر کاهش درد بیماران مبتلا به ا ستئوآرتریت زانو دارد و شاید این نوع تمرین نی ست که اثر بخ شی خود را ن شان می دهد بلکه اثرات مثبت آب و تمرین در آب ا ست که در تسکین درد به بیماران کمک می کند. در هر صورت برای تایید این موضوع به تحقیقات بیشتری نیاز است.
از دلایل کاهش درد در بیماران مبتلا به اســـتئوآرتریت زانو پس از یک دوره تمرینات پیلاتس در آب شـــاید بتوان به افزایش قدرت و انعطاف پذیری این افراد اشاره نمود. قدرت و انعطاف پذیری عضلات با سن افراد رابطه معکوس و تغییرات رادیولوژی آرتروز با سن افراد رابطه مستقیمی دارد؛ درنتیجه با افزایش ســن، قدرت و انعطاف پذیری عضــلات کاهش یافته اســت و منجر

در متن اصلی مقاله به هم ریختگی وجود ندارد. برای مطالعه بیشتر مقاله آن را خریداری کنید