بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف: با افزایش سن، در عملکرد فیزیکی و شناختی نظیر تعادل و زمان واکنش اختلالاتی رخ میدهد و بنا بر برخی مطالعات، فعالیت منظم جسمانی در طول عمر موجب به تاخیر انداختن این اختلالات میشود، امروزه شرکت در فعالیت بدنی در پیشگیری از بیماریهای مزمنی همچون استئوآرتریت پیشنهاد میشود. پژوهش حاضر، به بررسی تأثیر یک دوره تمرینات پیلاتس بر شدت درد زانو، میزان علایم و مشکلات عملکرد حرکتی در فعالیتهای روزانه، ورزشی، تفریحی و کیفیت زندگی مردان سالمند می پردازد.
مواد و روش ها: 30 نفر مرد سالمند مبتلا به استئوآرتریت زانو با میانگین و انحراف استاندارد سن 59 4/13 سال و قد 164/16 6/ 52 سانتیمتر، وزن 83/21 4 /61 کیلوگرم به صورت هدفمند، به عنوان آزمودنی انتخاب شدند. . برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه جهانی و بومیسازی شده پیامد صدمات زانو و استئوآرتریت استفاده شد. نمونه ها تمرینات پیلاتس را به مدت 6 هفته زیر نظر متخصص پیلاتس انجام دادند. برای تجزیهوتحلیل دادها از t وابسته در سطح معنیداری استفاده گردید . - p<0/05 -
یافتهها: یافته ها نشان داد که بین پیش تا پس آزمون میانگین شدت درد زانو در گروه پیلاتس - p=019/0 - ، و تمرینات ورزشی در آب - p=014/0 - عملکرد حرکتی در فعالیتهای روزانه گروه پیلاتس - p=020/0 - و تمرینات ورزشی در آب . - p=016/0 - کیفیت زندگی گروه پیلاتس - p=048/0 - تمرینات ورزشی در آب . - p=042/0 - پس از اجرای پروتکل به میزان معنیداری بهبودیافتهاند. همچنین نتایج حاکی از آن بود که بین تاثیر شش هفته تمرینات منتخب ورزشی در آب و پیلاتس بر شدت درد و کیفیت زندگی سالمندان مبتلا به آستئو آرتریت زانو تفاوت معنی داری وجود دارد و در متغیر دامنه حرکتی بین دو شیوه تمرینی تفاوت معنی داری مشاهده نگردید.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که تمرینات پیلاتس میتواند به عنوان یک روش تمرینی ایمن و مؤثر در بهبود عملکرد و کیفیت زندگی مردان سالمند دارای استئوآرتریت زانو مورد توجه قرار گیرد.
کلید واژه ها: تمرینات پیلاتس، استئوآرتریت زانو،تعادل
مقدمه
استئوآرتریت زانو از جمله شایعترین اختلالات عضلانی اسکلتی محسوب میشود که باعث تخریب مفصل و متعاقب آن کاهش سطح عملکرد و نقص حس عمقی میشود. استئوآرتریت یک بیماری غیر التهابی مفصلی است که در مفاصل متحرک در اثر تخریب غضروف مفصلی همراه با استخوانسازی جدید در سطح و حاشیه مفاصل درگیر بروز میکند و عامل ناتوانی در جمعیت زیادی از بالغین میباشد .این بیماری میتواند با کاهش عملکرد فیزیکی و در نتیجه محدود نمودن استقلال فردی بر کیفیت زندگی افراد تأثیر بگذارد . - 1 - زانو شایعترین محل استئوآرتریت پس از انگشتان و مهره ها میباشد . - 2 - فرایند پیری شامل تغییرات فرسایشی، تدریجی و برگشت ناپذیر سیستمهای بدن است که باعث از دست رفتن عملکرد و کیفیت زندگی افراد سالمند میشود . - 3 - درد اسکلتی - عضلانی مشکلی شایع در میان سالمندان است و اثرات طولانی مدت این دردها به خوبی شناخته شده است. علاوه بر این محدود کردن فعالیت جسمانی در میان سالمندان بسیار مهم است . - 4 - مطالعات نشان دادند که شیوع استئوآرتریت زانو در بین افراد 65 ساله یا بالاتر بین 60 تا 90 درصد است . - 5 - رنج بردن از دردهای اسکلتی - عضلانی مهمترین دلیل غیبت از کار در دنیای غرب است، که اغلب منجر به درد، از دست رفتن قابلیت حرکت و یک ناتوانی بلند مدت میشود . - 6 - بر طبق گزارشهای اتحادیه ملی معلمین سوئد، تعداد کمی از معلمین قادر به کار کردن به صورت حرفه ای تا زمان بازنشستگی هستند. این ناشی از اختلالات بدنی مختلف، به خصوص اسکلتی- عضلانی است؛ به طوری که فقط 20 درصد از آنها قادر به ادامه کار به صورت حرفهای تا 60 سالگی هستند. از بین این اختلالات، شیوع استئوآرتریت زانو در معلمین بازنشسته 95 درصد است. این نسبت بالای شیوع باعث غیبت از کار و منجر به تغییر شغل میشود . - 7 - پیلاتس روشی برای سلامتی ذهن و جسم است که در سال 1920 توسط Pilates Joseph مطرح شد . - 8 - این تمرینات بر روی بهبود کنترل عضلات - لگنی، کمربند شا نه ای و اندام تحتانی - ، پیشرفت تعادل، صحیح نگه داشتن اندام - بازگرداندن بیومکانیک صحیح بدن - ، پایداری ستون مهره ها و طرز صحیح انجام حرکات روزانه تمرکز دارد - . - 9 به تازگی پیلاتس به دو روش سنتی و مدرن انجام میشود. روش سنتی شامل ستها و تکرارهای پی در پی میباشد که برای افراد مختلف قابل تغییر نیست. اما در روش مدرن تأکید اصلی بر روی بدن و آگاهی یافتن از نیازهای ویژه تمرینی اعم از ضعف و کوتاهی عضلات میباشد .شرکت چیزی حدود پنج میلیون نفر در ایالات متحده آمریکا در کلاسهای پیلاتس، سندی بر افزایش تعداد افراد استفاده کننده از این روش می باشد . - 8 - اگر چه پیلاتس اغلب به عنوان یک روش تمرینی برای سلامتی افراد بود، ولی به تازگی به عنوان یک روش بازتوانی پذیرفته شده است . - 10 - افزایش سطح فعالیت بدنی به عنوان زیربنایی در ارتقای سلامت عمومی جوامع در جهت کاهش بیماری هایی مانند بیماریهای قلبی - عروقی و بیماریهایی مانند پوکی استخوان و غیره توصیه می شود - - 6
Spectorو همکاران - 11 - و Szoeke و همکاران - 12 - بیان کردند که بین فعالیت بدنی و خطر استئوآرتریت زانو ارتباط وجود دارد - 13 - Felson و Hootmanو همکاران - 14 - ،بیان کردند که فعالیت بدنی ممکن است اثرگذار نباشد Rogers و همکاران - 15 - و White و همکاران 16 - - ، بیان کردند که فعالیت بدنی ممکن است مفصل زانو را از تغییرات دژنراتیو حفظ کند . Baltaciدر بررسی تأثیر یک دوره تمرینات پیلاتس بر استئوآرتریت زانوی زنان سالمند نشان داد که تمرینات پیلاتس سبب بهبود
عملکرد بیماران میشود - Wang . - 17و همکاران در بررسی "تاثیر تمرینات تایچی بر استئوآرتریت زانو"، بیان کردند که این تمرینات پیشرفت معنیداری را در بهبود تعادل و عملکرد حرکتی افراد مبتلا به استئوآرتریت زانو به وجود می آورد . - 18 - تأثیر مثبت تمرینات پیلاتس بر دردهای اسکلتی -عضلانی و همچنین بر فاکتورهای مهمی چون تعادل ایستا و پویا نشان داده شده است. در تمامی این تحقیقات بیان شده است که به پژوهش های بیشتری نیاز است تا تأثیرات بیشتر این تمرینات مشخص شود . - 10 - اگرچه تحقیقات متعددی بر روی تاثیر سایر روشهای تمرینی روی بهبود درد و عملکرد و کیفیت زندگی سالمندانی که مشکلات زیادی در مفصل زانو داشته اند انجام شده ،ولی در زمینه اثر تمرینهای ترکیبی پیلاتس در داخل و خارج از کشور محدود و اندک است،لذا درصورت کسب نتایج مطلوب ،این روش را میتوان به نام یک روش موثرو به صورت یک پروتکل برنامه ریزی شده تمرینی در جامعه آماری مورد نظر و جوامع مشابه در سطح کشور در گروه سالمندان پیشنهاد نموده و مورد اجرا قرار داد.
لذا با فرض این که ورزش در درمان این بیماران مؤثر است، پژوهش حاضر که به با هدف بررسی تأثیر یک دوره تمرینات پیلاتس بر شدت درد زانو، میزان علایم و مشکلات عملکرد حرکتی در فعالیتهای روزانه، ورزشی، تفریحی و کیفیت زندگی مرد مبتلا به استئوآرتریت زانو انجام شد .مواد و روشها ماهیت تحقیق حاضر کاربردی و از نوع تحقیقات نیمه تجربی - شبه تجربی - ، آزمایشی در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون بود.
جامعه آماری این تحقیق را مردان سالمند مبتلا به استئوآرتریت زانوی مراجعه کننده به کلینیک توانبخشی زانوی استان تهران در فصل پاییز 1395 تشکیل دادند، که از بین آنها 30 نفر، در محدوده سنی 55-65 سال به روش نمونه گیری در دسترس هدفمند به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. در ابتدا تمامی شرکتکنندگان در این تحقیق مورد ارزیابی پزشکی قرار گرفتند تا حضور آنها در تمرینات بلامانع تشخیص داده شود. آزمودنی های این تحقیق هیچ گونه علائمی از آسیب اندام تحتانی، اختلالات دهلیزی و آسیب هایی که منجر به عدم توانایی آنها در انجام آزمون های مورد نظر این تحقیق شوند را نداشتند .مواردی که مانع از شرکت آزمودنی ها در این تحقیق می شد، عبارتند از: سابقه شکستگی در استخوانهای ران، درشت نی، نازک نی و استخوانهای مچ و کف پا، استرین و اسپرین مچ پا، آسیب در مفصل زانو - آسیب مینیسک و رباط های صلیبی - ، آسیب عضلات عمل کننده در مفاصل ران، زانو و مچ پا و مشکلات قلبی تنفسی.
در ابتدا فرم جمع آوری اطلاعات که از طریق آن میزان فعالیت بدنی، سابقه بیماری یا داروهای مصرف شده، وجود آسیب، ضربه یا جراحی در مفصل زانوی افراد مشخص میشد، توسط آزمونگر به صورت مصاحبه حضوری تکمیل شد و شرایط سلامتی یا بیماری و آسیب دیدگی این افراد کنترل گردید .افراد با سابقه ضربه، آسیب یا عمل جراحی و شکستگی در اندام تحتانی، افرادی با - index mass Body - BMIبالا 30 - و بالاتر - و افرادی که با وجود نداشتن هیچ کدام از مشکلات فوق، تمایلی به همکاری با محققان نداشتند، از تحقیق کنار گذاشته شدند .کلیه افراد تحت مطالعه از نظر استئونکروز، دیابت، پوکی استخوان، آرتریت روماتوئید، بیماری عصبی - عضلانی، سابقه هر گونه علایمی از بیماری کلاژن واسکولار، آرتریت پسوریازی، آرتریتهای ناشی از نقرس و شبه نقرس، سابقه طولانی از مصرف داروی مؤثر بر سیستم عضلانی - اسکلتی و اعتیاد توسط متخصص بررسی گردیدند .در ضمن کلیه آزمودنیها از نظر عوامل تأثیرگذار بر عدم همراستایی اندام تحتانی که خود از علل استئوآرتریت زودهنگام میباشد، مورد بررسی قرار
