بخشی از مقاله
چکیده
در این پژوهش کاربرد یک نوع پوشش خوراکی نانوامولسیون کیتوزان بر روی حفظ خصوصیاتی کیفی میوه شلیل رقم رد گلد مورد مطالعه قرار گرفت. میوههای شلیل پس از برداشت در مرحله رسیدگی تجاری 60 - درصد رنگ گیری - با محلول نانوامولسیون کیتوزان با اندازه ذرات 50 20 تا 100 نانومتر با غلطت 0، ./1 و ./5 درصد پوشش-دهی شدند و به سردخانه با رطوبت نسبی 90 الی 95 درصد و دمای 0 تا 1 درجه سانتیگراد به مدت 30 روز منتقل شدند و خصوصیات کیفی از جمله اسیدآسکوربیک، فنلکل و فعالیت آنزیمکاتالاز، مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان فنلکل، اسیدآسکوربیک و فعالیت آنزیم کاتالاز را در مقایسه با نمونههای بدون تیمار در سطح بالاتری حفط شد. نتایج دادهها حاکی از تاثیرات مثبت تیمار ./5 درصد نانوامولسیون کیتوزان روی حفظ خصوصیات کیفی میوه شلیل رقم رد گلد بود.
واژه های کلیدی: خصوصیاتکیفی، شلیل، کیتوزان، نانوامولسیون
-1 مقدمه
میوه ها و سبزی ها منبع غنی از آنتیاکسیدانهای طبیعی مانند فنلها، فلاونوئیدها، آنتوسیانینها و اسیدآسکوربیک هستند - . - Shui and leong, 2006هلو [Prunus persica - L. - Batsch] و شلیل [P. persica - L. - Batsch , var. nectarina] متعلق به خانواده Rozeaceae است و تصور میشود از چین منشاء گرفتهاند . - Salunkhe and Desai, 1984 - میوه شلیل، دارای فضاهای بین سلولی کوچکتر از هلو است، بنابراین متراکمتراست وعلاوه بر این فاقد کرک است که توسط یک ژن واحد کنترل میشود . - Lill et al., 1998 - ضایعات پس از برداشت میوهها و سبزیها مشکل بزرگی برای تولیدکنندگان محصولات کشاورزی است . - Ullah, 2009 - در جستجو برای جایگزینی برای مواد افزودنی غذا، ترکیباتسالم یا مواد شیمیایی با سمیت کمتر، به تنهایی یا با ترکیب با تیمارهای فیزیکی یا بیولوژیکی، روش جایگزین برای کنترل بیماریهای پس از برداشت است . - Palou et al., 2009 - یکی از راههای مهم در توسعه عمر انباری محصولات فساد پذیر استفاده از پوششهای خوراکی در سطح محصولات توام با سرمادهی است . - Park et al., 2005 -
به طور کلی پوشش های خوراکی طبیعی ترکیب شده اند از پلی ساکاریدها، پروتئینها، لیپیدها و یا از ترکیبات مختلف این مواد تشکیل شده اند - Valencia-Chamorro et al., 2010; Dhall, .2013 - پوششهای خوراکی دارای مواد تشکیلدهنده خوبی مانند آنتیاکسیدانها، عطر، مواد فعال زیستی و آنتیمیکروبها هستند . - Campos et al., 2011 - پوشش هایخوراکی برپایه مواد طبیعی ابزاری امیدوارکننده، ایمن و سالم برای افزایش ماندگاری محصولات تازه کشاورزی هستند - . - Dhall, 2013
کیتوزان، پلیمر بتا 4 - و - 1 ان استیل دی گلوکزآمین×است که×از×استیلزدایی کیتین استخراج شده، از سخت پوستان، حشرات، و قارچ ها تولید میشود . - Riberio et al., 2007 - پوششهای خوراکی مبتنی بر کیتوسان از ماده طبیعی کیتین مشتق شده، برای انسان و حیوانات بیخطر هستند و برای گسترش عمر مفید و کاهش پوسیدگی میوهها مورد استفاده قرار میگیرند . - Aider, 2010 - پوشش کیتوسان، در حفظ عطر و طعم توتفرنگی در طول ذخیرهسازی سرد موثر بوده است - Almenar et al., 2009 - و با توجه به خاصیت فیزیکوشیمیایی منحصر به فردی که دارد می تواند باعث کاهش از دست دادن رطوبت و کاهش تنفس از طریق کاهش جذب اکسیژن از محیط شود . - Jiang and Li, 2001 - استفاده از نانوامولسیونهایخوراکی، روشی برای پخشکردن مواد تشکیلدهنده چربی در رسانای آبی میباشد. نانوامولسیونها در حال حاضر به طور گستردهای برای پوششدارکردن، حفاظت و انتقال مواد چربیدوست بر روی مواد غذایی، میوهها و سبزیها مورد استفاده قرار میگیرند . - Bhargava et al., 2015; Donsì et al., 2014 - این پژوهش با هدف حفط خصوصیات کیفی، بر روی میوه شلیل رقم رد گلد انجام گرفت.
-2 مواد و روش ها
-1-2 آماده سازی نانو امولسیون کیتوزان
امولسیون×روغن×”اسیداستئاریک“×در×آب،×در×درجه×حرارتی نزدیک×به×نقطه×ذوب×چربی×گرما×داده×شد×و×هم×زمان×محلول./5× درصد×کیتوزان×در×اسیداستیک×و× محلول×./5×درصد×سدیم پلی×فسفات./75×”× میلی×گرم×در×میلی×لیتر - ×به×آن×اضافه×شد×و×با اولتراسونیک×اندازه×ذرات×کاهش×یافت. ×؟به×منظور×حذف×باقیمانده سدیم× پلی×فسفات،×سوسپانسیون×حاصل×از×غشای×اولترافیلتراسیون مجهز×به×نانوفیلتر×سرامیکی×عبور×داده×شد “×Huang et al., 2009” به طوری که اندازهذرات در پوشش 50 20 تا 100 نانومتر بود.
-2-2 پوشش دهی میوه ها
میوه های شلیل رقم رد گلد در مرحله بلوغ تجاری از یکی از باغات منطقه نازلو پشت دانشگاه ارومیه خریداری و به آزمایشگاه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی منتقل گردیدند. میوه ها پس از درجهبندی با محلول نانو امولسیون کیتوزان با غلظت 0، ./1 و ./5 درصد به مدت 5 دقیقه تیمار و سپس به مدت 90 دقیقه در دمای اتاق نگهداری شدند تا رطوبت سطح میوه ها خشک شود، سپس اتیکت گذاری و به سردخانه با رطوبت نسبی 90 الی 95 درصد و دمای ./5 درجه منتقل و به مدت یک ماه نگهداری شدند.
-3-2 اسید آسکوربیک
میزان ویتامین ث - اسیدآسکوربیک - با استفاده از روش یدومتریک اندازهگیری شد. برای این کار 10 میلیلیتر از عصاره میوه در ارلنمایر ریخته شد و روی آن 2 میلیلیتر محلول نشاسته یک درصد اضافه گردید. سپس مخلوط نشاسته و عصاره میوه توسط محلول ید تیتر گردید. عمل تیتراسیون تا ظهور رنگ خاکستری روشن ادامه یافت. - جلیلی مرندی، . - 1391
-4-2 فنل کل
اندازه گیری محتوای فنلکل با استفاده از روش فولینسیوکالتو1 به شرح زیر انجام شد: ابتدا عصاره میوه شلیل با آبمیوهگیری تهیه شد و از کاغذ صافی عبور داده شد و در میکروتیوب 2 میلی لیترریخته شد، سپس آب میوه را سانتریفیوژ کرده و محلول رویی درون میکروتیوب دیگری ریخته شد. ./1 میلی لیتر از محلول رویی را برداشته و روی آن 3 میلیلیتر آب مقطر و به دنبال آن ./5 میلیلیتر واکنشگر فولین سیوکالتو با مخلوط مورد نظر مخلوط شد و پس از قرار دادن به مدت 3 تا 5 دقیقه در دمای اتاق 1/5 میلی لیتر محلول کربناتسدیم 25 به آن اضافه شد و به مدت 1 ساعت در دمای اتاق قرار گرفت. از محلول تهیه شده به مقدار لازم برداشته و در دستگاه اسپکتروفتومتر مدل - pharmacia LKB. Novaspec II - جذب آن در طول موج765 نانومتر قرائت شد - Waterhouse, 2002 -
-9-2 فعالیت آنزیم کاتالاز
سنجش فعالیت آنزیم کاتالاز با اندازه گیری سرعت جذب پر اکسید هیدروژن بر اساس روش - Beers and Sizer 1952 - با کمی تغییرات صورت گرفت. مخلوط واکنش شامل 2/5 میلی لیتر بافر فسفات سدیم 50 میلی مولار با pH=7 محتوی ./2 میلی لیتر پراکسید هیدروژن 1 درصد و ./3 میلی لیتر عصاره آنزیمی بود فعالیت آنزیم کاتالاز به صورت کاهشی در طی یک دقیقه در طول موج 240 نانو متر محاسبه گردید. یک واحد فعالیت آنزیمی عبارت است از میزان تغییر CAT به مقدار ./01 در دقیقه در یک میلی لیتر از عصاره آنزیمی بود.
تحلیل آماری
آزمایش به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی روی نمونه های شاهد و تیمار شده با 4 تکرار انجام گرفت و داده ها با استفاده از نرم افزار SAS و نمودارها با استفاده از نرم افزار Ecxel تجزیه تحلیل گردید و برای مقایسات میانگین از آزمون چند دامنه دانکن استفاده شد.
-3 نتایج و بحث
-1-3 اسید آسکوربیک
اسیدآسکوربیک یک ویتامین مهم و ضروری در سلامت انسان می باشد و می تواند از میوهها و سبزیها تامین شود و به عنوان یک آنتیاکسیدان غیرآنزیمی نقش مهمی در سمیتزدایی گونههای فعال اکسیژن دارد - Mittler, .2002 - آنتیاکسیدانها علاوه بر اینکه در سلامت انسان تاثیر میگذارند در کیفیت میوهها هم اثر دارند در حقیقت آنتی اکسیدانها به وسیله سمیتزدایی گونه فعالاکسیژن میوهها را از ناهنجاریها حفظ میکنند . - Silva et al., 2008 - اگرچه میزان اسیدآسکوربیک در طی نگهداری روند کاهشی را نشان می دهد ولی طبق نتایج به دست آمده تیمارهای ./5 درصد نانوامولسیون کیتوزان بالاترین میزان ویتامین ث را نشان داد در حالی که نمونه های تیمار شده با ./1 درصد نانو امولسیون کیتوزان کمترین مقدار ویتامین ث را دارا بودند. کاهش تنفس، کاهش تولید اتیلن و سایر فعالیت های متابولیکی باعث
