بخشی از مقاله
چکیده
تأثیر بسته بندي نانوکامپوزیت بر کیفیت و عمر پس از برداشت میوههاي تازه بریده شلیل "رقم ردگلد" در طول مدت نگهداري در دماي 0 تا 1 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 85 تا 95 درصد بررسی شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی و در چهار تکرار صورت گرفت. میزان فعالیت پلی فنل اکسیداز و کاهش وزن در میوههاي بستهبندي شده در ظروف نانو در مقایسه با شاهد کاهش یافت. بستهبندي نانو باعث حفظ اسیدیته کل و ویتامین ث گردید. نتایج نشان داد که ظروف بسته بندي حاوي نانو ذرات میتواند به عنوان روش مناسبی براي افزایش ماندگاري و حفظ خواص کیفی شلیل تازه بریده معرفی شود.
.1 مقدمه
درحال حاضر تقاضا براي مصرف و درنتیجه فروش میوه هاي تازه بریده در دنیا بطور وسیعی افزایش پیداکرده است، زیرا مصرف کنندگان مواد غذایی را که داراي کیفیت بالا، تازه و به آسانی آماده شود را ترجیح میدهند .[1] عملیات فرآوري محصولات تازه بریده باعث از بین رفتن خواص فیزیکی و فیزیولوژیکی شده و زوال میکروبی را تسریع کرده و فعالیتهاي متابولیکی را افزایش میدهد که نتیجه آن کوتاه شدن عمر فرآورده غذایی می باشد.[13] بنابراین گسترش تکنولوژي هاي جایگزین جهت کاهش تغییرات فیزیکوشیمیایی و فیزیولوژیکی محصولات تازه بریده ضروري است. به منظور کاهش اثرات عملیات برش محصولات تازه بریده استفاده از پوششهاي خوراکی [4]، تیمار گرمایی [10] در ترکیب با بسته بندي اتمسفر تغییر یافته بطور وسیعی کاربرد دارد. استفاده از نانو ذرات مانند نانو ذرات نقره و سیلیکا به طور وسیعی در جهان افزایش یافته است .[24] زمانی که ذرات نقره داخل یک پلی مر وارد میشوند، ذرات بطور یکسان و یکنواخت و هم اندازه در داخل فیلم پخش میشوند. بسته بندي هاي حاوي نانو ذرات نقره و سیلیکا در بسته بندي محصولات تازه بریده مفید واقع میشوند .[32] میوه سیب رقم فوجی در بسته بندي نانو، سطح پایینی از پوسیدگی، مالون دي آلدهید و شاخص قهوهاي شدن را در مقایسه با بسته بندي معمولی نشان داد .[19] میوه عناب چینی در بسته بندي حاوي نانوذرات نقره و تیتانیوم اکسید کیفیت بهتر و خواص فیزیکوشیمیایی مناسبتري را نسبت به بسته بندي معمولی پلی اتیلن نشان داد .[18] در این پژوهش اثرات بسته بندي ظروف حاوي نانو ذرات نقره و نانو ذرات نقره و سیلیکا بر پایه پلی پروپیلن بربعضی ویژگی هاي کیفی و عمر نگهداري میوههاي تازه بریده شلیل رقم رد گلد در طول مدت نگهداري در دماي 0 تا 1 درجه سانتیگراد بررسی شد.
.2 مواد و روش ها
میوههاي شلیل رقم "رد گلد"در مرحله بلوغ تجاري هنگامی که 50 تا 80 درصد رنگ گرفته بودند و داراي اندازه مناسب بودند از باغات اطراف ارومیه برداشت شدند. میوهها با محلول ضدعفونی کننده کلرین به مدت 10 دقیقه ضدعفونی، سپس شسته شده و خشک گردیدند. اندازه گیري هاي اولیه در مورد صفات مورد نظر انجام شد و سپس هر میوه با استفاده از چاقوي فلزي ضدزنگ تیز به 4 بخش مساوي تقسیم و سپس هسته میوه خارج شد. پس از آن قاچهاي شلیل در داخل ظروف نانو نقره، ظروف نانو نقره و سیلیکا و ظروف پلی پروپیلن معمولی - در هر ظرف 10 میوه - بطور تصادفی قرارداده شدند. ظروف مورد استفاده در این پژوهش از شرکت نانو بسپار آیتک خریداري شدند.
اندازه گیري کاهش وزن
اندازهگیري کاهش وزن میوهها با ترازوي دیجیتالی مدل CANDGL300 انجام شد. براي این منظور تفاوت وزن میوهها در روزهاي 7، 14 و 21 با روز اول محاسبه شد .
اندازهگیري اسیدیته قابل تیتراسیون و ویتامین ث
براي اندازه گیري اسیدیته قابل تیتراسیون از روش تیتراسیون با محلول0/1 نرمال NaOH تا رسیدن به pH =8/2 استفاده شد و نتایج برحسب گرم اسیدمالیک در 100 میلیلیتر آب میوه بیان شد .[3]
اندازهگیري ویتامین ث به روش تیترسنجی - روش یدومتریک - انجام شد و نتایج برحسب میلی گرم اسیدآسکوربیک در 100 گرم نمونه بیان گردید .[
میزان مالون دي آلدهید - MDA -
براي اندازهگیري میزان مالون دي آلدهید از روش شاهیدي [27] با اندکی تغییرات استفاده گردید. 0/2 گرم بافت میوه توزین و توسط 5 سیسی محلول تري کلرواستیک اسید %1 خوب هموژنیزه شد. سپس محلول حاصله به مدت 10 دقیقه در داخل سانتریفوژ با دور 8000 گذاشته شد. بعد از عمل سانتریفوژ روي 1 سی سی از محلول رویی، 4 سی سی از محلول محتوي تیو باربیتوریک اسید %0/5 - TBA - و تري کلرو استیک اسید %20 - TCA - اضافه شد و نمونهها به مدت 30 دقیقه در داخل حمام آب گرم 95 درجه سانتی گراد قرار داده شدند. در نهایت نمونه ها را به مدت 5 دقیقه وارد آب یخ نموده و سپس به مدت 5 دقیقه در داخل سانتریفوژ با دور 8000 گذاشته شدند. جذب محلول حاصل توسط دستگاه اسپکترو فتومتر در طول موج 532 و 600 نانومتر اندازهگیري گردید.
فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز - - PPO
سنجش فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز با روش پیزوکارو و همکاران [26] بر اساس اکسیداسیون کاتکول انجام شد: 2/5 میلی لیتر ماده بافري شامل - بافر فسفات سدیم 100 میلی مولار، pH=6/4 و 50 میلی مولارکاتکول - به 0/5 میلی لیتر عصاره آنزیمی اضافه شده و پس از قراردادن در بن ماري در دماي 25 درجه سانتی گراد به مدت 5 دقیقه منحنی تغییرات جذب در طول موج 420 نانومتر به مدت 3 دقیقه اندازه گیري شد. یک واحد فعالیت آنزیمی عبارت بود از میزان تغییر PPO به مقدار 0/001 در دقیقه در یک میلی لیتر از عصاره آنزیم.
فعالیت آنزیم پراکسیداز - - POD
سنجش فعالیت آنزیم پراکسیداز با استفاده از روش [29] انجام شد. مخلوط واکنش شامل 2/5 میلیلیتر بافر فسفات سدیم 50 میلیمولار با pH=7 محتوي 1 میلی لیتر گایاکول %1، 1 میلی لیتر 1%، H2O2 و 0/1 میلی لیتر عصاره آنزیمی بود. فعالیت آنزیم پیروگالول پراکسیداز به صورت افزایش در طی یک دقیقه در طول موج 490 نانومتر محاسبه شد. یک واحد فعالیت آنزیمی عبارت بود از میزان تغییر POD به مقدار 0/01 در دقیقه در یک میلی لیتر از عصاره آنزیم.
فعالیت آنزیم کاتالاز - - CAT
سنجش فعالیت آنزیم کاتالاز با استفاده از روش [7] انجام شد. مخلوط واکنش شامل 2/5 میلیلیتر بافر فسفات سدیم 50 میلیمولار با pH=7 محتوي 0/2 میلی لیتر 1%، H2O2 و 0/3 میلی لیتر عصاره آنزیمی بود. فعالیت آنزیم کاتالاز به صورت کاهش در طی یک دقیقه در طول موج 240 نانومتر محاسبه شد.
شاخص قهوه اي شدن
اندازه گیري شاخص قهوه اي شدن طبق روش [5] انجام گرفت که با استفاده از دستگاه رنگ سنج تغییرات رنگ از سطح خارجی میوه اندازهگیري شد. شاخص قهوهاي شدن به صورت زیر محاسبه گردید:
تجزیه و تحلیل دادهها
آزمایش بصورت فاکتوریل 3 3 - در - قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تکرار انجام شد. تجزیه و تحلیل آماري دادهها با کمک نرم افزار SAS انجام شد و براي رسم نمودارها از نرم افزار Microsoft Office Excel استفاده شد و مقایسات میانگین داده ها به روش آزمون چنددامنهاي دانکن انجام گرفت.
.3 نتایج و بحث میزان کاهش وزن میوه
مطابق شکل 1a میزان کاهش وزن در میوههاي تازه بریده شلیل رقم رد گلد در بسته بنديهاي حاوي نانو ذرات در مقایسه با شاهد کمتر کاهش یافته است. بعد از 21 روز نگهداري، کاهش وزن میوه هاي شاهد % 3/25 بود اما کاهش وزن در ظروف حاوي نانو ذرات نقره %1/82 و در ظروف حاوي نانو ذرات نقره و سیلیکا %1/12 بود. اثر متقابل نوع ظرف و زمان نگهداري بر میزان کاهش وزن در سطح احتمال 5٪ معنی دار بود - جدول . - 1 کاهش وزن میوهها عمدتاً با افزایش تنفس و از دست دادن رطوبت پوست همراه است .[22] کاهش وزن میوه در نتیجه دهیراسیون و آب ازدست دهی از سطح میوه ها می باشد .[22] این نتایج نشان می دهد که این ظروف ضمن ایجاد محدودیت در مقابل تبادل گازهاي تنفسی یک مانع و سد بهتري در مقابل آب ایجاد میکنند
