مقاله تاثیر آموزش یادگیری محور مبتنی بر وب2 ( وبلاگ و پادکست ) بر مهارت IT دانشجویان

بخشی از مقاله

خلاصه

پژوهش حاضر مطالعه ای شبه تجربی است که با هدف تعیین تاثیر روش آموزش یادگیری محور مبتنی بر وب - 2وبلاگ و پادکست - بر مهارت IT دانشجویان در دانشگاه آزاد تنکابن در سال 1391 انجام شد. جامعه آماری تحقیق کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در ترم دوم، رشته تحقیقات آموزشی مقطع کارشناسی ارشد در درس کاربرد کامپیوتر در تحقیقات تربیتی و نمونه آماری، 25 دانشجو به صورت تصادفی ساده از یک کلاس انتخاب شد. به منظور بررسی اثربخشی آموزش یادگیری محور بر افزایش مهارت دانشجویان ، تدریس در محیط وب2 و با استفاده از ابزارهای وب - 2 وبلاگ و پادکست - صورت پذیرفت. طرح تحقیق، طرح یک گروهی با پیش آزمون و پس آزمون بوده است و جهت آزمون فرضیه ها از آزمون تی استفاده شد. ابزار اندازه گیری مهارت دانشجویان، پرسشنامه محقق ساخته سنجش مهارت IT، با ضریب آلفای کرونباخ 0/87 بود. این پرسشنامه یکبار به عنوان پیش آزمون در جلسه اول و بار دیگر در جلسه آخر و پس از 8 جلسه آموزش یادگیری محور مبتنی بر وب2، به عنوان پس آزمون انجام شد. نتایج به دست آمده تاثیر آموزش یادگیری محور مبتنی بر وب - 2وبلاگ و پادکست - را بر مهارت IT دانشجویان نشان داد، و میانگین نمرات مهارت IT دانشجویان، بعد از مداخله روش آموزشی در مقایسه با قبل افزایش یافت.

کلمات کلیدی: آموزش یادگیری محور، وب2، وبلاگ، پادکست، مهارت.

1.    مقدمه

با توجه به تغییرات و پیشرفت های سریعی که در علوم روی می دهد، یادگیرندگان نیازمند روش هایی هستندکه از طریق آنها به مهارت های یادگیری دست یابند تا خود بتوانند علوم را بهتر و سریعتر و همگام با پیشرفت های آن بیاموزند - احمدوند، . - 1385 »وب1F0«2 مکانی برای فراگیرندگان است تا به ایجاد دانش بپردازند، با یکدیگر تعامل داشته باشند و ایده های خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. اگر بپذیریم که ایجاد دانش، بخشی از آموزش است، می توان گفت: وب2 ابزاری است که توانایی پاسخ گویی به این نیاز را دارد. در دنیای امروز، اغلب ابزارهای پیوسته به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار دارند، به طوری که استادان، دانشجویان و فراگیران می توانند از این امکانات در منزل، دانشگاه و مدرسه استفاده کنند. در وب2، اطلاعات به واحدهای کوچک تری از محتوا تقسیم می شود. این واحدهای کوچک تر به گونه ای سریع تر و ساده تر در اختیار کاربران گوناگون قرار می گیرد - اصنافی،. - 1388 روش دیگری که اساتید به غیر از روش های رایج مانند سخنرانی می توانند در تدریس و آموزش از آن استفاده کنند، روش آموزش یادگیری محور1F1 است. این روش یک روش تدریس خاص نیست و بسیاری از روش های آموزشی را می توان در روش یادگیری محور به کار برد . به گفته ویمر - 2002 - 2F2 در روش آموزش یادگیری محور، معلم می تواند محیطی را ایجاد کند که :

•    یادگیری دانشجویان را بپروراند.

•    در دانشجویان ایجاد انگیزه کند تا در قبال یادگیری خود مسئولیت بپذیرند.

در روش یادگیری محور، مسئولیت بین معلم و دانشجو تقسیم می شود و باعث می شود که دانشجویان، مهارتهای یادگیری را برای یادگیری بیشتر توسعه دهند. حال سوال زیر مطرح می شود که:
چگونه می توان با روش آموزش یادگیری محور مبتنی بر وب - 2وبلاگ3F3    و پادکست - 4F4، مهارتIT را در دانشجویان افزایش داد؟

2.    ابزارهای وب - 2وبلاگ و پادکست -

وبلاگ، یکی از نرم افزارهای اجتماعی است که دسترسی، کاربری، انتشار اطلاعات و ارائه و دریافت بازخورد در آن ساده و در دسترس است. از این امکان می توان برای غنی سازی آموزش دانشگاهی و طراحی فعالیت های یادگیری فناورانه بهره گرفت - سراجی و عطاران، . - 1387 منج - 2005 - 5F5، پادکستینگ6F6 را روشی برای ساخت و انتشار فایل های صوتی و تصویری بر روی تارنمای جهانی به صورت مجموعه ای از قطعات با زمینه و تم مشترک معرفی میکند. پادکست را می توان به صورت انواع فایل های صوتی7F7، تصویری8F8، عکس9F9، متنی10F10 ، پی دی اف11F11 و انواع دیگر طراحی و تهیه نمود و از نظر آموزشی پادکستینگ فرصتی ایجاد می نماید که مدرس و دانشجو هر دو محتوای آموزشی ضبط یا دانلود12F12 شده یکسان را با استفاده از انواع ابزارها شنیده و یا مستقیما بر روی کامپیوتر خویش با ابزارهای قابل حمل، مشاهده نماید - به نقل از نجفی پور و همکاران، . - 1390

3.    ویژگی و مهارت های مورد نیاز یادگیرندگان در محیط وب :2

آموزش الکترونیکی13F213، به سرعت در داخل سازمانهای آموزشی در حال رشد است و شروع گستردهای دارد، بنابراین شناسایی مشخصات یادگیرنده و هدایت آن به بهترین حالت در یک محیط آموزشی یکی از مسائلی است که باید انجام شود - اوینگ و همکاران14F14، . - 2007 اگر دانشجویان فاقد مهارت های مورد نیاز برای نظم دهی یادگیری شان باشند، ممکن است مهیا ساختن برنامه برای یکپارچه سازی دانش آنها از طریق آموزش مبتنی بر وب موثر نباشد. - پاکدامن، . - 1386

بابایی - 1385 - ، مهارت های مورد نیاز یادگیرنده برای استفاده از سیستم یادگیری مبتنی بر وب را شش دسته به شرح زیر تقسیم نموده است:  مهارت های زبانی به گفته بابایی - - 1389 ، پیش نیاز حرکت از مرحله اول و طی سایر مراحل، برخورداری از مهارتهای کامپیوتری است. هر مرحله نوع خاصی از مهارت را می طلبد. وسیله ارتباط یادگیرنده با محیط درس کامپیوتر و خط ارتباط مخابراتی است. لذا تسلط یادگیرنده بر مهارتهای رایانه ای و ابزار و امکانات مرتبط با آن الزامی است. بیان این نکته لازم است که مفهوم آشنایی با تسلط یادگیرنده در اینجا ورود به مباحث تخصصی نیست، بلکه معیار تسلط، رفع نیازهای مرتبط یادگیری است.

4.    ویژگی های اساتید - معلمان - ، در برنامه درسی مبتنی بر وب2

در محیط جدید یادگیری نقش استادان از چند جهت تغییر می کند.. او کهبلاًق خیلی ساده به انتقال آنچه خود می دانست اکتفا می کرد، امروز باید منابع متفاوت و متنوعی را نیز آماده سازد و شاگردان خود را درجریان آنچه دیگران نیز می دانند، قرار دهد. به دانشجویان بیاموزد که راهبردهای یادگیری راشخصاً تنظیم کنند. محرکهای لازم را ایجاد کند که چه مطالبی در کجا یافت می شود و آنان را برانگیزد که دانش و معلومات خود را شخصاً سازمان دهند، به ارتباطات با دیگران بیندیشند و از تجربیات دانشجویان دیگر استفاده کنند. به طور خلاصه، باید گفت عصر جدید، تربیت جدید طلب می کند. بنابراین، باید: - 1 متفاوت تدریس کرد.

- 2 به دانشجویان آموخت که به شیوه های متفاوت بیاموزند.

- 3 آموزشهای کافی درزمینه های فناوریهای نوین آموزشی، ارائه دروس به صورت همزمان و نحوه پشتیبانی دانشجویان با استفاده از رایانه های چندرسانه ای را کسب کرد - ابراهیم زاده،. - 1382 مدرس باید یادگیرنده را تشویق نماید تا مسئولیت یادگیری و جست و جوی اطلاعات مورد نیاز خود را بفهمد و بپذیرد - سوان1F15، . - 2010 یادگیرندگان برای اینکه بهتر از عهده تجربه یادگیری برآیند، نیازمند راهنمایی، حمایت و مهارت های مقدماتی کامپیوتر می باشند. معلمان باید دوره هایشان را در جهت تشویق یادگیری مبتنی بر وب اثربخش طراحی نمایند، نه صرفا مانند »موج سواری« بی هدف. یادگیری مبتنی بر وب، فرصت های فراوانی را برای یادگیری و دسترسی به حجم عظیمی از دانش و اطلاعات را فراهم می کند. نقش معلمان این است که اطمینان حاصل کنند که در محیط یادگیری فراهم شده، نیازهای یادگیرندگان در نظر گرفته شود و به صورت موثری تامین شده و مورد حمایت قرار می گیرند. - مک کیم و همکاران2F16،. - 2003

5.    مزایای استفاده از ابزارهای وب2 در کسب مهارت فراگیران

توسعه ابزارهای ارتباطی وب، امکان یادگیری جدیدی را برای یادگیرندگان فراهم کرده است. ویژگی های فنی – اجتماعی این ابزارها فرایند یاددهی – یادگیری در آموزش دانشگاهی را دستخوش تغییرات اساسی کرده است. وبلاگ، پادکست و غیره نمونه هایی از ابزارهای ارتباطی هستند که یادگیرنده با استفاده از آنها می تواند به شیوه های همزمان و ناهمزمان با سایر منابع یادگیری ارتباط برقرار کند - سراجی، . - 1387 پژوهش های مختلفی نشان داده است استفاده از ابزار پادکست و وبلاگ در یادگیری، به عنوان یک ابزار مکمل و آموزشی سودمند در محیط وب2 ، با هدف دست یافتن به مهارت بیشتر در ارتباط با آموزش د روس مختلف از قبیل، موسیقی، هنرهای تجسمی، پزشکی، زبان، فیزیک، ریاضی و ... زمینه را برای ارتقای سطح یادگیری شناختی، مهارت فناورانه، مهارت پژوهشی افزایش مهارت فردی، مهارت کار تیمی، مهارت ارتباطی ، تفکر انتقادی،