بخشی از مقاله
چکیده
خوب رشد کردن در کودکان به مواد غذایی بستگی دارد که با اثر متقابل باعث رشد ونمو می شود.یک ماده غذایی تنهایی یا یک گروه ازمواد غذایی وجود ندارد در سلامت کودکان اهمیت بسیاری زیادی داردخوردن صبحانه برای کودکی که آماده ی رفتن به مهد کودک و مدرسه می شود، بسیار مهم است ومادران عزیز بایدبه این وعده ی غذایی اهمیت ویزه ای دهند.مصرف صبحانه به کودکان کمک می کند تا فراگیری بهتری داشته باشد انرژی ومواد مغذی مصرف شده می تواند باعث افزایش تحرک وفعالیت بدنی ودر نهایت نشاط در کودکان شود بچه ی صبحانه نخورده درساعت 9 الی10 صبح به میزان قابل توجهی دچار افت قند خون می شود.
استعداد یادگیری او به ویژه در درسهایی که به تفکر واندیشه نیاز دارند کاهش می یابد. چنین دانش آموزی ممکن است دچار افت تحصیلی و بیزاری از مدرسه نیزبشودمیان وعده مناسب برای دانش آموزان در مدرسه یا خانه باید شامل مواد غذایی وخوراکی باشد که جزگروهای اصلی غذایی هستند عبارتند از:میوهای تازه فصل انواع سبزی میوه های خشک انواع برگه ها - این خوراکی علاوه بر داشتن مواد قندی طیعی حاوی برخی از ویتامین هستند. - انواع وغذاها که حاوی پروتین گیاهی مرغوب وچربی مفید هستند وشیرکه می تواند همراه بیسکویت ساده یا کیک خانگی میل شود.
ساندویچ نان وپنیر وگردو وخرماوغیره سوء تغذیه فعالیتهای مغز را کاهش داده و باعث بروز مشکلاتی در یادگیری می شود و سوء تغذیه مزمن منجر به حواس پرتی،بی توجهی به محرک های طبیعی و رفتار های کنش پذیر در دانش آموز می گردد .
عوارض مهمی که از طریق آن می توانیم دانش آموزان دچار سوء تغذیه را شناسایی کنیم عبارتند از : بی تفاوتی وبی حسی ،کاهش قدرت یادگیری،تمایل داشتن به شرکت در فعالیتهای بدنی مانند ورزش و..کودکان در سنین مدرسه، به خصوص اگر متعلق به خانوادههایی با سطح اقتصادی و اجتماعی پایین باشند، ممکن است به درجاتی از فقر آهن و کمخونی ناشی از آن مبتلا شوند عوارض مهمی که مربیان میتوانند به وسیله آن به کمبود آهن درکودک مشکوک شوند، بیتفاوتی، خستگی و بیحسی، کاهش قدرت یادگیری و تمایل نداشتن به شرکت در فعالیتهای بدنی مانند ورزش است. کودک پس از این مرحله از ذخایر آهن بدن خود استفاده میکند و در صورتی که این ذخایرکاهش یابد، کمکم وارد مرحله کمخونی فقر آهن میشود.
.1مقدمه
غذاهای حاوی پروتئین میزان یادگیری را افزایش میدهند. همچنین زمینه ی لازم برای ارتباط بین سلول های مغز رافراهم میکنند. از سوی دیگر کربوهیدرات ها ، انرژی بخش هستند، اما اگر به مقدار زیاد و بدون پروتئین کافی مصرف شوند، موجب خواب آلودگی میشوند . 2 کمبود اسیدهای چرب ضروری موجب آلرژی - حساسیت - و مشکلات یادگیری شامل کم توجهی و اختلالات بیش فعالی - - ATTENTION DEFICIT HYPERACTIVITY DISORDER OR ADHD میشود.
تغذیه ی سالم در هر سنی مهم است، اما برای کودکان در حال رشد مهم تر استمخصوصاً. اگر در یادگیری دروس خودمشکل داشته باشند. غذاهای گوشتی اغلب خوشمزه و تازه تر هستند. به علاوه در معرض آفت کش ها و مواد شیمیایی نیز نبودهاند. بچه های کوچکتر بیشتر به غذا و همینطور مواد شیمیایی هوازی حساسند. پس آنها بیش از همه از غذاهای گوشتی استفاده میکنند.
آلرژی مانع رفتن کودک به مدرسه نمیشود، اما بر یادگیری او تأثیر میگذارد. طبق تحقیقات ، آنچه نوجوانان میخورند بر یادگیری آنان تأثیر میگذارد. به گفته دکتر بونی اسپرینگ از دانشگاه تگزاس، صبحانه بیش از دیگر وعدههای غذایی مؤثر است. بچه هایی که همراه صبحانه مقدار زیادی پروتئین مصرف میکنند، بیش از آنهایی که غذای غنی از کربوهیدرات مصرفمیکنند، در یادگیری دروس خود موفق هستند.
متأسفانه بیشتر کودکان پیش از رفتن به مدرسه به جای مصرف پروتئین، بیشتر غذاهای حاوی کربوهیدرات مصرفمیکنند. در عوض هنگام شام غذایپُر پروتئین میخورند که مانع خواب آنها نیز میشود . به کلیه مواد خوردنی آشامیدنی که بوسیله موجودات زنده مصرف و به عنوان منبعی از انرژی ومواد مغذی به مصرف سوخت وساز بدن می رسد غذا گفته میشود. تغذیه ی خوب،رشدجسمی ومغزی انسان راتامین میکند.
یک نوزادکه باوزن طبیعی حدود 3 کیلوگرم به دنیامی آید . چنانچه درست تغذیه شود،وزن رشدشش ماهگی،حدوددوبرابرمیشودوبه 6 تا 7کیلوگرم میرسد. دریکسالگی حدودسه برابرمیشود و به 9 تا 10کیلوگرم میرسدودردوسالگی افزایش وزن به چهاربرابر وزن تولدیعنی 11 تا12کیلوگرم میرسد. این آهنگ رشدباسرعت کمتری همچنان میتوانددرسنین مدرسه و دبیرستان وتاسن 19 تا 20 سالگی ادامه یابد.
اهمیت غذادردوسال اول زندگیشان میدهد که اگر انسانی دردوران جنینی وپس ازآن تادوسالگی به اندازه ی کافی پروتئین وانرژی مصرف نکند،سلولهای مغزی او نمیتوانند به نحومطلوب رشدکنندوهنگامی هم که فردبه سن بلوغ برسدنمیتواندفعالیتهای بدنی وفکری خودرابه درستی انجام دهد. ثابت شده است که تغذیه باشیرمادردردوسال اول زندگی،سبب افزایش ضریب هوشی کودک تا 8 واحدمیشود.
امروزه میدانیم که بسیاری ازعوامل غذایی مانندویتامینهاوموادمعدنی به نحوی درساختمان بعضی آنزیمهاکه برای سوخت وسازبدن لازم هستندشرکت دارند؛ لذا اگردریافت این عوامل غذایی بامشکل مواجه شود،بدن نسبت به آن عکس العمل نشان میدهد . به عنوان مثال ویتامینB2 یا ریبوفلاوین درساختمان غشای میلین شرکت دارد،بنابراین زمانی که ویتامینB2دربدن کم باشد،درساختمان غشای میلین اختلال به وجود می آید وارتباطات عصبی نیزدچاراختلال ایجادمیشود. چون با مشاهد هی مشکلاتی نظیر افت زیاد یادگیری در زنگ سوم بی تفاوتی ، عدم تمایل به ورزش و فعالیتهای بدنی ، عدم تمرکز در کلاس شدم شروع به تحقیق در این زمینه نمودم.
.2 تئوری و پیشینه تحقیق
مغز ما برای انجام فعالیتهای فکری، به ویژه تمرکز فکر، به گلوکز - قند - فراوان احتیاج دارد. سعی کنید این گلوکز را بیشتر از فروکتوز - قند میوهها - تامین کنید. امروزه درصد بالایی از مواد موجود در برنامه های غذایی را میوهها و سبزیها تشکیل میدهند. شما خودتان بارها تجربه کردهاید که با خوردن میوههای شیرین، سالاد و سبزیها چقدر شادابتر و سرزندهتر میشوید و آمادگی بیشتری برای فعالیتهای ذهنی پیدا میکنید. دانشآموزان، از دوران نوزادی و کودکی گذر کردهاند و از نظر وضعیت تغذیهای یکی از مهمترین دورانهای زندگی خود را پشت سر گذاشتهاند.
دوران جنینی و سال اول زندگی مهمترین دوران رشد یک کودک است و رسیدن مواد مغذی اعم از پروتئین، انرژی و ریزمغذیها نقش بسیار مهم و اساسی در رشد او تا پیش از مدرسه دارد. عوارض بعضی از کمبودهای تغذیهای، در سنین مدرسه غیر قابل جبران است. منبع شماره 1 ، با بیان این که 3 وعده غذایی و 3 میان وعده باید به طور حتم در سبد غذایی دانش آموزان قرار بگیرد،درباره نقش صبحانه در ارتقای سطح هوش و حواس و همچنین افزایش فرآیند یادگیری و قوه تمرکز و توجه دانش آموزانمی گوید: بچه هایی که به دلیل کوتاهی والدین بدون خوردن صبحانه راهی مدرسه می شوند، در مدت زمانی کوتاه دچارافت قند و ضعف عمومی و در نهایت کاهش فعالیتهای فکری، ضعف حافظه و اختلال در فرآیند یادگیری می شوند.
منبع شماره 4 ، متخصص تغذیه تأکید کرددرباره تأثیر و نقش تغذیه در فرایند رشد و نمو انسان زیاد شنیدهایم اما به نظر میرسد، از نقش حیاتی تغذیه در فرآیندیادگیری و افزایش قدرت تمرکز و توجه در دوران تحصیل فرزندانمان غافل هستیم. در واقع خانوادهها آنقدر که به خریدبهترین کیف و کفش بچه ها توجه دارند از توجه به تغذیه صحیح که ماحصل آن رشد جسمی و ذهنی کودکان است، غافلاند. منبع شماره 3 توصیه میکند: بچه ها بهتر است شبها زود بخوابند تا فرصت صبحانه خوردن را از دست ندهند. ضمن این کهبهتر است بین میان وعده و صرف ناهار حدود 3 ساعت فاصله باشد چرا کهتقریباً هر سه ساعت یکبار بدن نیازمنددریافت و جذب مواد مغذی است.
.3 روش تحقیق
در این تحقیق از روش مشاهده ای و پرسش و پاسخ شفاهی استفاده شده که 31نفر ازبین250 نفر دانش اموز انتخاب شدند
.جامعه ی اماری من در این تحقیق دبستان شهید جعفری جنت مکان و دبستان ایت االله صدر شهرستان گتوند هستند
