بخشی از مقاله
چکیده
اجتماعی شدن افراد یک جامعه امری ضروری است.افرادی که جامعه پذیر شوند میتوانند نقش خود را در جامعه به خوبی ایفا کنند.اما افراد برای اینکه اجتماعی شوند نیازمند آموزش هستند؛بخش اعظم این فرایند آموزشی درکلاس درس صورت میگیرد. روش های تدریس متفاوتی جود دارد ،که روش بحث گروهی یکی از روش های تاثیر گذار است.در نوشتار حاضر به تبیین این موضوع می پردازیم که اجتماعی شدن چیست وچه عناصر ومراحلی دارد؟ وتعریف بحث گروهی ،اهداف ،مراحل،فواید ودر نهایت تاثیرآن بر اجتماعی شدن را بررسی میکنیم.
.1مقدمه
پیشینه ی واژه ی جامعه پذیری به سال1828برمی گردد، اما در کشور آمریکا برای اولین بار واژه ی جامعه پذیری درحوالی سال 1895 ازجانب فردی به نام جورج زیمل گئورک مطرح شد.
باگذشت زمان،برجیس وآنتونی گیدنزاین واژه را گسترش دادند و با مطرح کردن واژه ی جامعه پذیری در دو مقاله ای که در سال 1938دریک مجله ی آمریکایی به نام جامعه شناسی منتشر کردند، این واژه را بیشتر برای مردم تبیین کردند وکاربرد آن بیشتر شد.
ویگو تسکی معتقد است که شکل گیری فرایند های عالی ذهنی انسان از طریق تعامل اجتماعی است.افراد دیگری از جمله معتقدان به نظریه ی سازندگی نیز این مسئله را پذیرفته اند ،به همین خاطر یکی از شرایط مهم در امر یادگیری را مشارکت اجتماعی می دانند.بنابر چنین عقیده ای ازراه تبادل اندیشه ومشارکت گروهی یادگیرندگان اکثر مسائل وچالش هایی را که هیچ یادگیرنده ای به صورت انفرادی توانایی حل آن ها را ندارد،برطرف می شوند.قبل از این باور ها به این صورت بود که بهترین فضا وشرایط یادگیری دانش آموزان در یک کلاس درس ساکت وبی سروصدا وبی تحرک که دانش آموزان منفعلانه به سخنان معلمان گوش بدهند،است.پیشینه ی اهمیت دادن وبه کارگیری آموزش به روش گروهی به حدود سال 1930می رسد،اما در عمل به این روش به طور جدی تا سال 1975توجه چندانی نشد
.2تعاریف گوناگون اجتماعی شدن
مفهوم اجتماعی شدن در جامعه شناسی فرایندی است که از طریق آن افراد ویژگی ها و صفاتی را به دست می آورند که آن ها را شایسته ی حضور در جامعه می کند. به سخن دیگر می توان جامعه پذیری را یک کنش متقابل اجتماعی دانست که در جریان آن،هرفرد در گروه خود ارزش ها و هنجار های اجتماعی ،فرهنگی وسیاسی را یادمی گیردوآن ها را با شخصیت خود مطایقت می دهد.
در لغت به معنای یکسانی ومالوف کردن با جامعه و شناساندن جامعه به فرد است. - - 5سلسله مراحل متوالی دائمی روانشناسی وجامعه شناسی،که هرفرد می کوشد ارزش ها،هنجارها و الگوهای رفتاری راکه مورد پذیرش جامعه ی او است را در خود نهادینه کند.
جامعه پذیری به فراگردی اطلاق می شود که درپی آموزش های عام - اعم از آموزش رسمی وغیر رسمی - به افراد حاصل شده وسبب بروز رفتاری جامعه وتوقعات فرهنگی آن،در شاکله ی شخصیت روانی افراد - باتوجه به میزان حضور ان ها در نظام ان اجتماع - می گردد واین قوانین وتوقعات را به شخصیت فرد الهام میکند.
ویلسون «که جامعه پذیری را فراگرد وارد شدن به گروه انسانی یا درآمدن به حلقه ی اسرار جامعه می داند،در این باره می گوید:»جامعه پذیری فرایندی است ،که شماری از معجزات کوچک درآن رخ می دهد ؛حیوان انسان می شود ،رفتار صرف،مبدل به شیوه ی برخورد خوب وبد می گردد،فرد به منزله ی یک واحد ارگانیک،به صورت یک شخص،شخصی آگاه از وجود خویشتن درمی آید واز لحاظ اشارات پیچیده ای که به طور فزاینده از انتظارات دیگران خبر می دهد ،قادر به کنترل برخورد هایش می شود.
«منظور از اجتماعی شدن "آن یادگیری است که در گروه تایید وتصویب می شود.
از نظر فروید:اجتماعی شدن فرایندی است که بر طبق آن کودک هنجارهای والدین را در خود نهادی می کند ویک فراخود به دست می آورد. - - 10مراد از اجتماعی شدن چگونگی تطابق انسان از بدو تولدش با جامعه وفرهنگ آن است. - - 11به سلسله مراحل متوالی گفته می شود که راه ورسم زیستن در اجتماع را به انسان آموزش می دهد وتوانایی اورا در زمینه ی انجام وظایف فردی به عنوان یک عضو جامعه افزایش می دهد.
.3عناصر اساسی جامعه پذیری
جامعه پذیری افراد مستلزم سه عنصر اساسی است :
الف - کنش متقابل انسانی ؛ تنها راه یادگیری الگوهای رفتاری ودرونی کردن آن ها درفرد،کنش متقابل با سایر انسان هاست.
ب - زبان؛زبان عامل ایجاد فرهنگ ها وانباشتن تجارب است وسبب انتقال شیوه های رفتاری به نسل های بعدی است.
پ - تجربه پذیری عاطفی : روابط عاطفی یک عنصر ضروری در امر یادگیری به شمار می رود ویادگیری نیز روش بروز دادن احساسات است.
.4مراحل اجتماعی شدن
جامعه پذیری در دو مرحله ی کلی شکل می گیرد :الف - جامعه پذیری نخستین :فراگردی است مابین فرد و گروهی که بااو ارتباط نزدیکی دارند وعمدتا در اوایل زندگی پدیدار می شود.خانواده وهمسالان دو عامل اصلی در این مرحله اند.ب - جامعه پذیری ثانویه یا مجدد:این فراگرد در شرایط رسمی تر شکل می گیرد.این درحالی است که هیچکدام ازاین شرایط شخصی نیست. عوامل جامعه پذیری قسمتی از مسئولیت خانواده را دراین مرحله می پذیرد .مدرسه ورسانه ها در این مرحله عامل اصلی اند.
این فراگرد که در پی ارتباط به دست می آید،شامل عوامل متفاوتی از جمله خانواده،دوستان،همکاران ،مدرسه ورسانه است.این عوامل ارزش ها وهنجارهایجامعه را ازراه ارتباط به فرد ارئه می دهدواورا به مشارکت فعال در جامعه از طریق جامعه پذیر کردن تبدیل می کند.
عوامل جامعه پذیری در گروه ها به نوعی زمینه های اجتماعی هستند که فراگرد اساسی جامعه پذیری در آن ها انجام می شود.مدرسه از مهم ترین این عوامل است؛مدرسه عاملی رسمی است که به وسیله ی جامعه وظیفه دارد نوجوانان را در زمینه ی مهارت ها وقوانین مشخصی اجتماعی کند.
.5بحث گروهی:
روش تدریس بحث گروهی ،روشی فراگیرمحوراست.دراین روش فراگیران به صورت فعال در مباحث حضور دارند وفرصت بیان نظرات وعقایدشان در گروه فراهم می شود.
بحث گروهی گفتگویی مورد علاقه ی شرکت کنندگان در بحث است که به صورت سنجیده ومنظم درباره ی موضوعی خاص است.درکلاس های کم جمعیت که زیر بیست نفر باشند بهتر قابل اجرا است ودر کلاس های پرجمعیت نیز می توان دانش آموزان را به گروه های کوچکتر تقسیم کرد.دراین شیوه،موضوع از جانب معلم مشخص می شود ودانش آموزان پیرامون آن بحث و گفتگو می کنند.
.6اهداف روش بحث گروهی:
افزون بر تبادل مفاهیم واندیشه،برای دست یابی به اهداف زیر می توان شیوه ی بحث گروهی را مورد استفاده قرار داد:
-1اشتیاق وعلاقه وبینش یکسان ومشترک در عرصه ی مشخص به وچود می آید.
-2اندیشه ی انتقادی به وجود آمده وپرورش می یابد.
