بخشی از مقاله
چکیده
از نظر فلسفی مجموعه نفسانیات هر کسی شخصیت او را تشکیل میدهد ولی در اصطلاح عموم،شخصیت اشخاص در نتیجه ظهور و بروز صفت خاصی مشخص و تعیین میگردد مثلا کسی که شم قوی در امور سیاسی داشته باشد شخصیت سیاسی نامیده شده و اگر عالم و دانشمند باشد بعنوان شخصیت علمی از وی نام میبرند و چون در روانشناسی ثابت شده است که نفسانیات و صفات جسمانی در همدیگر اثر دارند لذا برای معرفی کامل شخصیت هر فردی باید صفات جسمانی و خصوصیات روحی و اخلاقی او را بررسی نمود. شخصیت ساخته وراثت و محیط است. انسان با ویژگیها ی ژنتیکی خاصی به دنیا میآید، و از آن پس سر و کار او با محیط اطراف خود خواهد بود. محیط نقش مهمی در شکل دهی شخصیت دارد.
در این مقاله به بررسی تاثیر روش های تدریس نوین بر شکل گیری شخصیت کودکان و نوجوانان خواهیم پرداخت.برای جمع آوری اطلاعات در این مقاله از روش مروری استفاده شده است. نتیجه ای که از بررسی منابع مختلف حاصل شد این است که:پس از خانواده ، مدرسه نقش بسیار مهمی در زندگی اجتماعی کودک و نوجوان بر عهده دارد و از عوامل مهم تربیتی و سازنده معیارها و ارزشهای ذهنی و تفکر و راه و روش کودکان و نوجوانان در جامعه به شمار میرود، زیرا دانشآموز بیشتر اوقات زنده و فعال خود را در مدرسه میگذراند.با توجه به اینکه معلم اوقات زیادی را با دانش آموزان سپری می کند نقش بسزایی در شکل دادن به شخصیت آن ها دارد. برای اینکه معلم در این راه موفق شود باید از روش های نوین وفعال تدریس استفاده کند.
کلمات کلیدی:روش نوین ،تدریس،شخصیت
مقدمه:
کودکان و نوجوانان سرمایه های جامعه میباشند و سلامت روح و جسم آنها تضمین کننده سلامت جامعه ی آینده است. بنابراین مسایل آنان از جمله مسایلی است که باید به آنها توجه کافی مبذول داشت. لذا توجه جدی به محیط خانواده و مدرسه که نقش بسزایی در تکوین شخصیت دانشآموزان دارند، ضرورتی انکارناپذیر است. هر معلم دارای عقاید و افکار و استعداد متفاوت است و از این جهت چگونگی استفاده از روش ها نیز بر حسب شخصیت هر معلم فرق می کند. به این ترتیب همانطور که اطلاع از هر روش در کیفیت کار معلم مؤثر است، شخصیت، ذوق و ابتکار معلم نیز در طرز استفاده از روش ها دخالت دارد. در واقع هر روشی به منزله ی مکتبی در آموزش و پرورش است که باید همه ی معلمان از آن آگاه باشند و از هر کدام آن مقداری را که در شرایط خاص متناسب و قابل اجرا است به مرحله ی عمل در آورند.
در گذر زمان اندیشه ورزان روش های تدریس نظام مند و خلاقانه ای را پدید آورده اند. هر یک از روش های تدریس زمانی که پدید آمدند برای تسهیل یادگیری یادگیرندگان آن اثربخش ارزیابی می شدند. مطلبی که در پی میآید خانواده و مدرسه را به عنوان مهمترین نهاد تأثیرگذار در شکلگیری شخصیتی دانشآموزان مورد بررسی قرار میدهد.آنتیل، جنگینز و وین : - آنتیل و همکاران ، - 1998 تحقیقی را در مورد یادگیری همیاری و اشاعه عقلانیت انجام دادند. این تحقیق تشکیل یادگیری گروهی را در مدارس ابتدائی ارزیابی می کند. در این تحقیق که 85 نفر از معلمان انخاب و آزمون شدند نتایج حاصله از تحقیق نشان داد که آنها از یادگیری گروهی - تدریس همیاری - استفاده می کنند. طبق مصاحبه با تعدادی از این معلمان آنها ازعان داشتند که یادگیری گروهی برای دستیابی به اهداف اجتماعی و آکادمیک، یادگیری و مهارت آموزشی در گروه های کوچک بسیار مناسب است. شوالو شولروف - شوال و شولروف ، - 2011تحقیقی تحت عنوان چه کسی از یادگیری همیاری سود می برد را انجام دادند. هدف این تحقیق شناسایی یادگیرندگانی است که از استراتژی یادگیری گروهی نفع می برد، که بر فعالیت های حرکتی و فیزیکی تأکید می کند.
این تحقیق 158 یادگیرنده از 5 کلاس دوم و سوم را با یکدیگر مقایسه کرد. ابزارهای تحقیق شامل مشاهده منظم هر یادگیرنده قبل و بعد از آزمون است. این تجزیه و تحلیل سه طبقه رفتاری؛ فعالیت، اجتماع و عدم تحرک را شناسایی کرد. نتایج نشان داد که دانش آموزانی که برای جستجوی دانش و یافتن راه حل مسائل فعالیت فیزیکی دارند نسبت به دانش آموزانی دیگر موفق ترند دانش آموزان کم تحرک میزان کمتری از موفقیت را کسب کردند. این تحقیق راه حل های ممکن را برای حل این مشکل بر اساس تعاملات رفتاری بیان می کند. فخری - 1388 - در تحقیقی به بررسی اثر بخشی روش تدریس همیاری بر انگیزه پیشرفت تحصیلی در درس علوم تجربی دانش آموزان پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه پنجم ناحیه 7 شهر مشهد می باشند. نمونه این پژوهش 38 نفر بود که به صورت نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند.
و بین دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند بخش هایی از کتاب علوم تجربی سال پنجم به دو روش همیاری و سنتی تدریس شد و در نهایت آزمون انگیزه پیشرفت هرمنس برروی دو گروه به اجرا در آمد پس از تجزیه و تحلیل نمرات مشخص شد تفاوت میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل معنادار بوده است ونتایج پژوهش نشان می دهد که روش تدریس همیاری بر انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر پایه پنجم موثر بوده است. شعبانی - 1374 - نشاندادروش های فعال تدریس درافزایش توانایی های شناختی،عاطفی ورفتاری دانش آموزان نظامجدیدمؤثّرهستند. عباسیان - - 1376 درپژوهشی که درباره تأثیرروشهای تدریس برپیشرفت درسی دانش آموزان انجام داد،به این نتیجه رسید که دانش آموزان گروه آزمایش که براساس الگوهاوروشهای فعال تدریس آموزش دیده بودند،به مراتب موفق تر ازدانش آموزان گروه گواه بودندکه باروشهای معمولی آموزش می دیدند.
مفهوم آموزش
معمولاً فعالیت هایی را که معلم به تنهایی یا به کمک مواد آموزشی انجام می دهد آموزش می نامند، چه این معلم در دبستان مشغول آموزش باشد چه در دبیرستان چه در دانشگاه و چه در یک دوره ی کارآموزی کوتاه مدت. بنا به تعریف آموزش عبارت است از فعالیت هایی که به منظور ایجاد یادگیری در یادگیرنده، از جانب آموزگار یا معلم طرح ریزی می شود و بین آموزگار و یک یا چند یادگیرنده به صورت کنش متقابل جریان می یابد.
مفهوم تدریس
مفهوم تدریس به آن قسمت از فعالیت های آموزشی اطلاق می شود که با حضور معلم در کلاس درس اتفاق می افتد. تدریس بخشی از آموزش است و هم چون آموزش یک سلسله فعالیت های منظم، هدف دار و از پیش تعیین شده را در بر می گیرد و هدفش ایجاد مطلوب یادگیری از سوی معلم است.
شخصیت
شخصیت یعنی »مجموعهای از رفتار وشیوههای تفکر شخص در زندگی روزمره که با ویژگیهای بی همتا بودن، ثبات - پایداری - و قابلیت پیش بینی« مشخص میشود. به نظر می رسد گوردن آلپورت، بهترین تعریف در مورد شخصیت ارایه داده است. اواشاره می کنند، شخصیت، سازمان بندی پویایی در درون فرد است و شامل آن دسته از نظام های روانی - فیزیکی که رفتار و تفکر او را تعیین میکند.
روش های تدریس نوین:
منظور از تدریس یا - آموزش - فراهم ساختن موجباتی است که دانش آموزان بتوانند به کسب اطلاعات و معلومات مورد نظر بپردازند و هم چنین مهارت ها و عادت هایی حاصل کنند که هم موجب تسلط آنان در یک رشته از دانش ها یا فن ها و هنرها شود و هم به طور کلی سبب بهبود زندگی آنان گردد. روش تدریس یا روش آموزش را به مفهوم مترقی آن نمی توان از مباحث مربوط به مبانی فلسفی و روان شناسی و اصول آموزش و پرورش جدا تصور نمود. هر دبیری که علاوه بر معلومات در رشته ی تخصصی خود به کسب اطلاعاتی در باب مبانی و اصول آموزش و پرورش نیز پرداخته است باید توجه داشته باشد که چگونه می تواند کوشش های خود را در راهنمایی دانش آموزان یعنی در روش تدریس خود بر اساس اطلاعات تربیتی خویش پایه گذاری کند. اجرای صحیح آموزش و پرورش در آموزشگاه ها مقید به این است که معلمان از سه عامل تربیتی یعنی تعیین هدف، تعیین برنامه و روش آموزش آگاه باشند.
اگر چه روش آموزش باید تابع برنامه و هدف باشد اما بدیهی است که هر گونه دانش و بصیرت معلم در درجه ی اول از راه روش تدریس او جنبه ی اجرا به خود می گیرد. معلم یکی از مهم ترین عوامل تأثیر گذار و تشکیل دهنده ی آموزشی است. معلم با شناخت امکانات به تجهیز مناسب محیط آموزشی می پردازد، محیط آموزشی را سازماندهی می کند، موقعیت آموزشی مناسب را به وجود می آورد و با شناخت استعداد، علایق و توانایی شاگردان آنان را در طریق صحیح یادگیری هدایت می کند.« معلم می کوشد از روش تدریس مناسب جهت یادگیری و یاددهی دانش آمو زان استفاده کند. سعی می کند با انتخاب یک روش تدریس مناسب تدریس کارآمدی داشته باشد و مفاهیم را به گونه ای به دانش آموزان یاد بدهد که یادگیری معنی دار در آن ها شکل بگیرد.
آشنایی با بعضی از روشهای فعال تدریس:
یکی از عناصر اصلی در برنامه درسی و طراحی آموزشی" موضوع روشهای یاددهی یادگیری است و کلیه اقدامات و تصمیمات" ضمن اجرای روش به مرحله ظهور می رسد ویادگیری اتفاق می افتد .در طراحی آموزشی "موضوعاتی چون اهداف "روشهای ارزشیابی" وسایل آموزشی و... تدوین و از طریق روش تدریس به کارهای عملی تبدیل می شود .اگر روشهای تدریس مورد استفاده به خوبی انتخاب و اجراء شود " بدون شک خلاقیت دانش آموزان نیز مجال پرورش پیدا میکند.درنتیجه"روشهای یادگیری به دانش آموزان آموزش داده می شود و آنان می دانند چگونه یاد بگیرند که یاد بگیرند - یاد گیری یادگیری - . حال درزیر به بعضی از روشهای فعال تدریس اشاره می کنیم:
الف روش حل مسئله:
رسیدن به هدف در هر اقدامی نوعی حل مسئله است.
مراحل روش حل مسئله :
-1 مشخص کردن مسئله در تمام ابعاد برای شاگردان
-2جمع آوری اطلاعات برای ساخت فرضیه
