بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام تحقیق بررسی اثر ساعات متفاوت روز بر عملکرد تعادلی ایستا و پویا بودچف3Xفنفر پسنخف2ق1ف22±فژففبه صورت داوطلبانه در این تحقیق شرکت کردندچفشرکت کنندگان آزمون هاي تعادل ایستا و پویا را در ساعات 1X:XX، 15:XXفو 2X:XXفاز روز انجام دادندچفبراي اندازه گیري تعادل پویا و ایستا از آزمون تعادلی واي پYژفو سیستم امتیاز دهی خطاي تعادل استفاده شدچفبه منظور تحلیل داده ها از تحلیل واریانس با اندازه گیري هاي مکررفاستفاده گردید نتایج نشان داد که فاصله دستیابی تعادل پویا در ساعت 15:XXفنسبت به 1X:XXفو 2X:XXفبیشتر بود - P < .05 - چف همچنین تعداد خطاهاي تعادل ایستا در ساعت 15:XXفنسبت به 1X:XXفو 2X:XXفکمتر بود - P < .05 - چفاین نتایج شواهد محکمی را در زمینه نقش زمان هاي مختلف روز بر عملکرد را فراهم نمود
واژه هاي کلیدي:فبیوریتم، تعادل ایستا، عملکرد، کنترل
مقدمه
تعادل یک توانایی است که از جنبه هاي نوروفیزیولوژیک، بیومکانیک و عملکردي مورد مطالعه قرار گرفته است از نظر نوروفیزیولوژي ، تعادل تعامل داده هاي حسی رسیده از سه بخش حس پیکري، سیستم دهلیزي و سیستم بصري و پردازش آنها در سیستم عصبی مرکزيل فو در نهایت ایجاد فرمان حرکتی توسط CNSاست از منظر بیومکانیک، تعادل را به دو نوع ایستا و پویا تقسیم نموده اند تعادل ایستا، حفظ یک وضعیت با کمترین حرکت مرکز فشاراست که نیاز به فعالیت عضلانی بسیار کمی دارد درحالی که تعادل پویا تحت عنوان حرکت فعال مرکز فشار در محدوده سطح اتکا تعریف می شود بنابراین، با توجه به فعال بودن تغییرات تعادل در وضعیت پویا، میزان فعالیت عصبی عضلانی آن نیز بیشتر است توانایی حفظ تعادل روي دو پا بخشی ضروري از فعالیت هاي روزانه استچفکنترل وضعیت قامت در توانبخشی، و اکثر رشته هاي ورزشی نفش عمده اي را ایفا می کند باید خاطر نشان کرد موقعیت هاي بسیاري وجود دارند که یک محرك به طور ناگهانی سبب از دست دادن تعادل و در نهایت منجر به مصدومیت می شود.
بنابراین ارزیابی توانایی حفظ تعادل ورزشکاران و بیماران با بیشترین دقت ممکن و شناسایی عوامل تاثیر گذار بر آن از اهمیت ویژه اي برخوردار است از جمله این عوامل می توان به سن، جنس، شکل پا، ریتم هاي شبانه روزي اشاره کرد بسیاري از عملکردهاي رفتاري و بیولوژیک مانند عملکرد ریوي ، دماي مرکزي بدن ، خلق و خو ، زمان واکنش ، هوشیاري و حافظه ، و کارکرد شناختی طی شبانه روز تغییراتی را داشته اند تحقیقات اندکی در رابطه با تاثیر ساعات مختلف روز بر عملکرد تعادلی انجام شده است از جمله این تحقیقات می توان به تحقیق فگریبل و همکاران در سال 2XX7اشاره کردنتایج آنها نشان داد که تعادل پویا در صبح نسبت به بعد از ظهر و عصر بهتر بود و ساعات متفاوت روز بر کنترل وضعیت قامت ایستا اثر ثابت و مشخصی نداشت و نیازمند بررسی بیشتري است.
این مطالعه داراي نقاط ضعفی بود که از جمله می توان نبودن تعداد کوشش هاي آشنایی شرکت کنندگان با تکالیف و اینکه آنها فقط جهت قدامی را براي تعادل پویا مورد ارزیابی قرار دادند در این تحقیق سعی بر آن بود که با برطرف کردن نواقص تحقیقات گذشته و همچنین بکارگیري ابزاري میدانی براي سنجش تعادل به بررسی اثر ساعات مختلف روز بر تعادل ایستا و پویا پرداختچففنتایج این تحقیق ممکن است براي مربیان و ورزشکاران مفید و حائز اهمیت باشد به طوري که اگر مربیان و ورزشکاران بدانند که از نظر روان شناسی چه زمانی از روز بهترین ساعت براي انجام فعالیت است، برنامه ریزي تمرین و مسابقه را به گونه اي طرح ریزي می کنند که بیشترین بهره وري را به دنبال داشته باشد ، بنابراین تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال بود که آیا تعادل ایستا و پویا طی ساعات مختلف روز تغییر می کنند.
روش شناسی
شرکت کننده به صورت تصادفی در این تحقیق شرکت کردند براي تعیین افراد واجد شرایط پرسشنامهي سلامتی در بین 5Xنفر از دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه آزاد واحد کرجفتوزیع شد و از میان آنها 3Xف شرکت کننده انتخاب گردید شرکت کننده باید از نظر جسمی و روانی سالم باشد تا بتواند در این تحقیق شرکت نماید شرکت کننده هاي که یکی از شرایط زیر را داشتند پتوسط پرسشنامهاي که پرکردند شناسایی شدندژفاز مطالعه حذف شدند سابقه اسپرین چند جانبه مچ پا در سال گذشته پسه بار یا بیشتر، آسیب یا اسپرین مچ پا در طول 6 ماه گذشته، سابقه آسیب چند جانبه زانو در طول سال گذشته 3بار یا بیشتر، آسیب یا جراحی زانو در طول سال گذشته، سابقه آسیب چند جانبه مفصل ران در طول سال گذشته 3بار یا بیشتر، آسیب یا جراحی ران در طول 6ماه گذشته، سابقه بیهوشی سه بار یا بیشتر در طول عمر، بیهوشی در طول 6ماه گذشته، نقص نورولوژیک،در صورت داشتن سابقه بیماري یا مصرف دارویی که سیستم عصبی را تحت تأثیر قرار میدهد.
داشتن سابقه علائم و نشانه بیماري هاي گوش داخلی از جمله وزوز، سرگیجه، اختلال در تعادل یک هفته قبل از جمع آوري داده ها شرکت کنندگان به آزمایشگاه فراخوانده شدند و تحقیق به طور کامل براي آنها شرح داده شد و شرکت کنندگان فرمی را مبنی بر رضایت از شرکت در تحقیق تکمیل نمودند پس با تستهاي آزمون تعادلی Y، سیستم امتیاز دهی خطاي تعادل آشنا شدند و آنها را تمرین نمودند سنجش هاي قد و وزن و از روي این داده ها شاخص توده بدنی آنها طبق فرمول وزن به کیلو گرم تقسیم بر قد به متر به توان دوم محاسبه شد.
همچنین طول واقعی پا یعنی از خار خاصره فوق انینقدامی تا قوزك داخلی پا جهت نرمالایز کردن داده ها و مقایسه شرکت کننده ها بدون نگرانی درباره تفاوت هاي فردي اندازه گیري شد و پاي برتر با استفاده از این اطلاعات که شرکت کننده با کدام اندام تحتانی تمایل بیشتري براي زدن شوت فوتبال دارد، تعیین شد براي کاهش اثرات متغیرهاي مخل از شرکت کننده ها خواسته شد شب قبل از آزمون خواب کاملی داشته باشند و تا 2 ساعت قبل از هر آزمون از خوردن، آشامیدن و فعالیت بدنی خودداري کنند همچنین طی روز آزمون فعالیت جانبی که منجر به خستگی شود را انجام ندهند در روز آزمون از شرکت کنندگان خواسته شد آزمون هاي تعادلیqYBTو qBESSرا انجام دهند شرکت کننده ها در 1 روز و 3بارطی ساعات 1X:XXف؛ 15:XXفو 2X:XXژفبه وسیلهي آزمونهاي ذکر شده مورد ارزیابی قرار گرفتند.
ابزارهاي اندازه گیري
تعادل ایستا به منظور ارزیابی تعادل ایستا از آزمون آزمون سیستم امتیازدهی خطاي تعادل استفاده شد در مروري که اخیرا روي این آزمون توسط دیوید و همکاران انجام گرفت، اعتبار و پایایی آن خوب گزارش شده است در آزمون آزمون سیستم امتیازدهی خطاي تعادل ، تعادل ایستاي هر شرکت کننده بر روي دو سطح پایدارو ناپایدار،در سه وضعیت مختلف اجرا میشود سه وضعیت بدن شامل حالت ایستاده روي دو پا به صورت جفت شده، ایستاده روي کف پاف پاي برتر با خم شدن 90درجه زانو پاي دیگر و قرارگیريدو پا پشت سر هم در یک خط بود آزمودن در وضعیت چشمه اي بسته ودستها روي کمر هر وضعیت فرا 20فثانیهفحفظ میکندفو آزمونگر خطاهايفاو را ثبت می-نمودچفدر صورت وقوع هرفیکفاز رویدادهاي زیر هنگام حفظ تعادل براي شرکت کننده یک امتیازمثبت میگردید.
1باز کردن چشم ها
2برداشتن دستها از روي کمرچفف
3زمین گذاشتن پایی که در زمان ایستادن روي کف پا،از زمین بلند شده
4گام برداشتن، لیف زدن یا هرگونه حرکت پا یا پاها
5بلند کردن پنجه یا پاشنه ي پا
6شن یا آب داشتن بیشتراز 3Xدرجه در لگن مفصل ران
7ماندن بیش از 5ثانیه در حالت خارج از وضعیت استاندارد