بخشی از مقاله
چکیده
هدف این مطالعه تعیین تأثیر تمرین پیلاتس بر تعادل ایستا و پویا ی بیماران مبتلا به ام اس صورت گرفت. جامعه آماری این مطالعه نیمه تجربی را زنان مبتلا به ام اس شهرستان دزفول تشکیل دادند که داوطلب شرکت در پژوهش بودند. نمونه آماری این تحقیق را 20 نفر از زنان مبتلا به ام اس، با سن بین 19 تا 54 سال و سطح پایین و متوسط بیماری - - 66 4 - تشکیل دادند. بیماران به طور تصادفی در دو گروه قرار گرفتند.10 بیمار در گروه تمرینات پیلاتس که در هر جلسه 60 تا 70 دقیقه به تمرین میپرداختند و 10 بیمار در گروه کنترل قرار گرفتند. آزمودنی ها سه جلسه در هفته برای 8 هفته به تمرین پرداختند.
مهارت تعادل ایستا با تست لک لک و تعادل پویا با تست ستاره سنجیده شد.تحلیل داده ها با استفاده از آزمون t استیودنت وابسته، آزمون آنوای یک راهه و آزمون تعقیبی توکی در سطح معناداری .0/05انجام شد. بر اساس یافتههای پژوهش تعادل پویا در گروه تمرینات پیلاتس - 0/008 - افزایش معنیداری داشت و تعادل ایستا در گروه تمرینات پیلاتس - 0/001 - افزایش معنیداری داشت همچنین در گروه کنترل در هیچ یک از شاخصهای اندازهگیری شده تغییری را نشان ندادند.طبق یافتههای پژوهش نتیجه گرفته می شود اطلاعات حاضربا توجه به اثر بخشی تمرینات پیلاتس میتواند در طراحی برنامه های تمرینی برای بیماران مبتلا به ام اس موثر و مفید واقع شود.
کلمات کلیدی: یوگا، پیلاتس، تعادل ایستا، تعادل پویا، بیماران ام اس
مقدمه
یکی از شایعترین بیماریهای سیستم اعصاب مرکزی - مغزو نخاع - بیماری مولتیپل اسکلروزیس - - ms است که در اثر تخریب غلاف میلین ایجاد میشود. میلین ،غلافی است که فیبر عصبی را احاطه می کند و در انتقال سریع امواج عصبی نقش بسیار مهمی دارد . سیر بالینی در بین بیماران ام اس متفاوت است گروهی با شروع علایم، خود را مستقیما در مرحله پیش رونده بیماری می یابند و به تدریج علایم شان پیشرفت می کند .اما در دسته بزرگ تری از بیماران، پس از هر حمله یک دوره نامشخص سلامت نسبی دیده می شود و علایم به واسطه هر حمله بدتر می شوند .
از عوارض ام اس کاهش تعادل، اسپاسم عضلات، کاهش دامنه حرکتی مفاصل و ضعف عضلانی است که با روش های درمانی و مکمل قابل بهبودعلایم، خود را مستقیما در مرحله پیش رونده بیماری می یابند و به تدریج علایم شان پیشرفت می کند .اما در دسته بزرگ تری از بیماران، پس از هر حمله یک دوره نامشخص سلامت نسبی دیده می شود و علایم به واسطه هر حمله بدتر می شوند .از عوارض ام اس کاهش تعادل، اسپاسم عضلات،کاهش دامنه حرکتی مفاصل و ضعف عضلانی است که با روش های درمانی و مکمل قابل بهبود است از میان علایم بیماری، خستگی شایع ترین و آزاردهنده ترین علامت این بیماری است. . - Mostert 2002 -
تمرین پیلاتس، از مجموعه تمرین های ورزشی تخصصی تشکیل یافته است .این تمرین ها جسم وذهن را به گونه ای درگیر می کند که قدرت و استقامت تمام اعضای بدن را بالا برده و عمیق ترین بخش عضلات بدن را مورد هدف قرار می دهد و در این روش قدرت عضلات و استقامت بدن به طور هم زمان افزایش می یابد .بنابراین پیلاتس منجر به افزایش انعطاف پذیری، تقویت عضلات، افزایش تعادل و دامنه حرکتی و کاهش نشانه های بیماری می شود و به عنوان یک دوره توانبخشی برای بیمار تلقی می گردد '2008 - . - Auleyاز این رو در این مطالعه محقق به دنبال یافتن مقایسه اثر بخشی تمرینات پیلاتس بر تعادل زنان مبتلا به بیماری ام اس - مولتیپل اسکلروزیس - می باشد.
-2 بیماری مولتیپل اسکلروزیس - : - ms
-2-1تاریخچه بیماری مولتیپل اسکلروزیس - : - ms بحثهای زیادی در این زمینه وجود دارد که آیا این بیماری در تمام طول تاریخ، بشر را گرفتار میساخته است یا فقط از حدود 200 سال پیش برای انسانها مشکلساز شده است. اگر چه مدارکی از تاریخ باستان وجود دارد که نشانههایی از یک بیماری همانند ام اس را توصیف میکند، اما پزشکان مطمئن نیستند که آیا آن چیزی که توصیف شده است، همان بیماری ام اس بوده یا یک بیماری دیگر که در برخی از ویژگیها همانند ام اس میباشد - آبرامووتیز، ترجمهی همتخواه، . - 1384 به عنوان مثال دیاسته آگوستوس1یکی از نوادگان جرج سوم، پادشاه انگلستان، در سال 1822 در یادداشتهای روزانهی خود، آغاز بیماریش را که با تاری دید همراه بوده است را شرح میدهد.
این تاری دید که بلافاصله پس از بازگشت از مراسم تدفین یکی از بستگان نزدیک رخ داده-بود، پس از دو ماه بهبود یافته که این بهبود با آغاز دوبینی همراه بودهاست - میرشفیعی، . - 1387این بیماری تا سال 1868 میلادی که دکتر ژان مارتین شارکو2از بیمارستان سالپتریر3پاریس نام رسمی »اسکلروزان پلاک« را به آن داد، هیچ گونه نام رسمیای نداشت. این نام که هنوز هم در کشورهای فرانسوی مورد استفاده قرار میگیرد، به معنی لکهها یا پلاکهای سفت شده میباشد که دکتر ژان مارتین شارکو بعد از فوت این بیماران و کالبد شکافی آنها چنین یافتههایی را پیدا کرده-بود.
دکتر شارکو که امروزه به نام پدر دانش نورولوژی شناخته می شود، همچنین توصیف دقیقی از آسیبهایی که در سامانهی عصبی این بیماران ایجاد می گردد، بیان نمود. مقالاتی که دکتر شارکو در مورد این بیماران ارائه داد، باعث شد که علاقهی پزشکان در سراسر جهان به این بیماری جلب شود و در نتیجه آن را به عنوان یک بیماری مستقل همانند بیماری صرع یا فلج مغزی دستهبندی کنند. هنگامی که پزشکان در سراسر دنیا با این بیماری آشنا شدند، نامهای دیگری به غیر از نامی که فرانسویها به این بیماری داده بودند، برگزیدند. دکتر ویلیام آلکساندر هاموند، نورولوژیست آمریکایی نام مولتیپل سربرال اسکلروز را برای این بیماری برگزید که بعدها این نام کوتاهتر شد و به مولتیپل اسکلروزیس تغییر یافت که هنوز هم در کشورهای انگلیسی زبان به کار میرود - آبرامووتیز، ترجمهی همتخواه، . - 1384
-2-2 سببشناسی بیماری مولتیپل اسکلروزیس - : - ms علتشناسی این بیماری به طور دقیق شناخته نشدهاست اما فرایندی مرکب از عوامل ژنتیکی و محیطی در آن نقش دارد و به همین دلیل استعداد فردی به این بیماری در بین بیماران متفاوت است. استعداد ژنتیکی، سازوکار خودایمنی، تروما، زایمان و استرس ممکن است در بیماریزایی نقش داشته باشند - گروسمن و یوسم 4، . - 2003 به طور کلی با بررسی پژوهشها و دیدگاه های گوناگون، علل بیماری ام اس را میتوان در 4 دستهی کلی بیان کرد: عوامل ایمونولوژیکی - خودایمنی - ، ویروسها، عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی و پیرامونی.
-2-3بررسی دقیق علائم و نشانه های ام اس:
-1 خستگی: خستگی عمومی ترین علامت ام اس است. روی هم رفته ، 75 تا%90 افراد مبتلا به ام اس ، بعضی از اشکال خستگی را گزارش کردند.
-2نشانههای حسی:نشانههای حسی متغیر بوده و هم دربردارندهی پارستزی - مانند گزگز، احساس سوزن سوزن شدن، احساس حرکت حشره روی بدن، »سنجاق و سوزن«، یا سوزش دردناک - و هم هیپواستزی - مانند کاهش حس، خواب رفتگی یا احساس »مرده - « میباشند.
-3اختلالات بینایی :اختلالات بینایی شامل: نوریت اپتیک - همراه با تاری دید - ، دوبینی، حرکات سریع و ناخودآگاه چشم، از دست رفتن کامل بینایی در موارد نادر
-4اختلال در تعادل و هماهنگی بدن: این اختلال شامل: عدم تعادل و ناپایداری در راه رفتن، عدم هماهنگی بدن، لرزش - ترمور - ، سرگیجه، حرکت ناگهانی اندامها و ضعف به ویژه در پاها میشود
-5اسپاستی سیتی: به تون عضلات و سفتی آنها که میتوانند حرکت و راه رفتن را مختل نمایند اسپاستی سیته یا گرفتگی وسفتی عضلات گفته میشودکه یکی از نشانهای شایع بیماری ام اس است و تقریباً در 75 درصد بیماران به درجات مختلف دیده می-شود.
-6مشکلات مثانه و روده: نشانههای مثانهای بیماران مبتلا به ام اس مشکل زیادی در کنترل ادرار و یا تخلیهی مثانهی خود دارند. آنها همچنین مشکلات بسیاری در رابطه با کنترل رودهای خواهند داشت -7اختلالات جنسی:اختلالات جنسی شامل: کاهش توانایی جنسی، کاهش احساس ارضای جنسی و از دست رفتن حس ناحیه تناسلی میباشد. اختلال جنسی جزء لائمع شایع و آزار دهنده است که در تقریباً 70 درصد از مردان و زنان مبتلا به بیماری ام اس دیده میشود.
-8نشانهی لرمیت:نشانهی لرمیت احساسی است شبیه به شوک الکتریکی که با خم کردن یا حرکت دیگری در گردن ایجاد می-شود و به پشت و پاها انتشار مییابند. به ندرت، شوک به بازوها منتشر میشود.
-9حساسیت به گرما:در بسیاری از بیماران ام اس با افزایش درجه حرارت و یا فعالیت علائم بیماری مربوط به بینایی تشدید می-یابد مانند بروز تاری دید یا کاهش بینایی به دنبال دوش آب گرم و یا ورزش.
-10نمودهای روانی :اختلال کارکرد شناختی: به هر حال مشکلات شناختی میتواند شامل از دست دادن حافظه، اختلال در تمرکز، مشکلاتی در حل مسائل، کند شدن پردازش اطلاعات و مشکلاتی در تکلیفهای شناختی گوناگون باشد.
-3ورزش پیلاتس:
-3-1 تاریخچه پیلاتس: یکی از روش های ورزش درمانی که در سال های اخیر مورد توجه متخصصین ورزشی و توانبخشی قرار گرفته است و به طور وسیعی در حال فراگیر شدن می باشد، ورزش پیلاتس است. این ورزش مجموعه ای از تمرینات تخصصی است که بدن و مغز را به گونه ای درگیر می کند که قدرت، استقامت و انعطاف پذیری را تحت تأثیر قرار می دهد. این روش تمرینی در وضعیت های ایستا - خوابیده، نشسته، ایستاده - و بدون طی مسافت، پرش و جهش انجام می شود. بنابراین مزیت آن این است که انجام این نوع فعالیت ها، خطر بروز آسیب های ناشی از صدمات مفصلی و عضلانی را که در اثر انجام حرکت های پرتابی ایجاد می شوند را کاهش می دهد.
ورزش پیلاتس روشی مناسب برای تمرین آگاهی ذهن- بدن و کنترل حرکات پوسچرال با درخواست های عصبی- عضلانی بالاست. بسیاری از بیماران مبتلا به کمردرد دریافتند که با انجام حرکات پیلاتس می توانند از میزان کمردرد خود بکاهند و از بازگشت بیماری جلوگیری کنند. این اثر به دلیل افزایش قدرت در عضلات شکمی، مولتی فیدوس ها، عضلات لگنی و عضله دیافراگم ظاهر می شود. از سوی دیگر یکی از عوامل مزمن شدن کمردرد، سلامت عمومی ضعیف است و احتمال داده می شود که تکنیک های ذهنی در تمرینات پیلاتس بر این عامل تأثیر گذارند - سلطانی، . - 1385
-4روش بررسی:
طرح تحقیقی حاضر از نوع کاربردی و روش تحقیق نیمه تجربی است که با استفاده از یک گروه تجربی و یک گروه کنترل بر روی 20نفر از زنان دزفولی مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس با 1EDSSتا4، - مراجعه کنندگان به کلنیک فیزیوتراپی دانشکده توان بخشی دانشگاه علوم پزشکی دزفول - اجرا شد. در این تحقیق اطلاعات مورد نظر بر اساس اندازه گیری متغیر های وابسته ی تحقیق از طریق پیش آزمون و پس آزمون جمع آوری شده است. سپس اثرات حاصل از متغیرهای مستقل بر متغیرهای وابسته در آزمود نی های گروه تجربی و کنترل - گروه تمرینات پیلاتس و گروه کنترل - مورد بررسی قرار گرفته و با یکدیگر مقایسه شده است. در این تحقیق از آمار توصیفی در قالب جداول جهت ارائه اطلاعات استفاده شد. برای آزمون فرضیات در بخش آمار استنباطی، از آزمون های کولموگروف اسمیرنف - جهت تعیین توزیع داده ها - وآزمون t استیودنت وابسته جهت تحلیل فرضیات تحقیق استفاده شد. بیمارانی که در گروه پیلاتس قرار گرفتند هفته ای سه جلسه به انجام تمرین پرداختند. جلسات تمرین شامل سه مرحله گرم کردن، حرکات کششی،
