بخشی از مقاله
چکیده
هدف تحقیق حاضر بررسی تأثیر تمرینات پایه ژیمناستیک بر تعادل کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم بود ؟جامعه آماری این پژوهش را 45 کودک اوتیسم 4 تا 12 سال تحت درمان در مرکز اوتیسم کلان شهر اهواز تشکیل می دادند که 37 نفر از آنها معیار ورود به مطالعه را داشتند ؟از این تعداد، با استفاده از روش تصادفی، 24 نفر انتخاب و به صورت همگن و مساوی بر اساس پیش آزمون مهارت حرکتی در دو گروه تجربی و کنترل قرار گرفتند ؟در این تحقیق، برای ارزیابی تعادل ایستا و پویا کودکان از ابزار اندازه گیری "مجموعه آزمونهای ارزیابی حرکتی برای کودکان "استفاده شد ؟در ابتدا از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آمد، سپس گروه تجربی تحت تأثیر تمرینات پایه ژیمناستیک قرار گرفتند ؟تمرینات به مدت 24هفته طی 2 روز در هفته در جلسات 45 دقیقه ای برای کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم اجرا شد ؟ سپس از هر دو گروه، پس آزمون به عمل آمد ؟برای مقایسه گروه ها از تحلیل کوواریانس استفاده شد ؟با توجه به نتایج می توان اظهار کرد، تمرینات پایه ژیمناستیک می تواند باعث بهبود تعادل در کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم شود؟
-1 مقدمه
اختلال طیف اوتیسم در زیر گروه اختلالات عصبی رشدی قرار دارد .اختلالات عصبی - رشدی اختلالاتی هستند که در آنها ، رشد و تحول صحیح مغز یا دستگاه عصبی مختل می شود .در پنجمین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی به طور کلی اختلالات طیف اوتیسم یعنی اختلال اوتیسم - اوتیستیک - ، اختلال آسپرگر ، اختلال تجزیه کودکی و اختلال رت حذف شده و کل آنها تحت لوای" اختلال طیف اوتیسم" در آمده است .برمبنای پنجمین نسخه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی نرخ شیوع اختلال طیف اوتیسم در آمریکا و سایر کشور ها حدود 1 درصد است - گنجی، . - 1392 کودکان دارای طیف وسیعی از اختلالات روان شناختی و پزشکی هستند. هم اکنون ملاک تشخیص اوتیسم، با توجه به مشکلاتی که در سه بخش ارتباط اجتماعی، گفتگو و رفتارهای کلیش های و تکراری مبتلایان وجود دارد، معرفی می شود - احمدی و همکاران، . - 1390 مطالعات نشان
می دهد که 50-70 درصد کودکان اوتیسم دارای تاخیرهای معناداری در مهارتهای حرکتی بنیادی هستند - پن و همکاران، 2009 ؛ پیتیتی و همکاران ، . - 2007 برکلی و همکاران ، - - 2001 دریافتند که در73 درصد شرکت کنندگان اوتیسم تاخیر مهارت های بنیادی وجود دارد و در طبقه بندی عملکرد آزمون رشد حرکتی درشت اولریخ، در بخش ضعیف و خیلی ضعیف قرار گرفته اند .اوزونف و
همکاران - 2008 - با بررسی رشد حرکتی درشت کودکان اوتیسم دریافتند که بالیدگی حرکات این کودکان با تاخیر صورت می گیرد. در تحقیقی، گرین و همکاران - - 2009 با استفاده از آزمون " مجموعه آزمون های ارزیابی حرکتی برای کودکان نشان دادند %79 کودکان اوتیسم اختلالات حرکتی واضحی داشتند و بیش از %10 مشکلات مرزی داشتند .لانگ و همکاران - 2010 - در بررسی مهارت های حرکتی کودکان » اوتیسم با عملکرد بالا« ضعف این کودکان را گزارش کردند .پن و همکاران - - 2009 مهارت های حرکتی کودکان بیش فعال و کودکان اوتیسم با ضریب هوشی متوسط را مورد بررسی قرار دادند، نتایج نشان داد مهارتهای حرکتی هر دو گروه نسبت به کودکان عادی ضعیف تر است .افراد مبتلا به اوتیسم یک گروه ویژه در معرض خطر هستند؛ چرا که سبک زندگی بی حرکت دارند که خطرات ناشی از بیماریهای قلبی، دیابت و چاقی را افزایش می دهد - سووا و مؤولن بروک ، . - 2011 از آنجا که ورزش جایگاه خاصی را برای جلوگیری از این مشکلات در افراد عادی دارد، این احتمال وجود دارد که در جمعیت اوتیسم نیز موثر باشد - پیتیتی و همکاران ، . - 2007 تصور کلی که از نتایج موجود تا سال 1998 پدید آمده، این است که تمرینات بدنی نه تنها باعث بهبود وضعیت جسمی می شود، بلکه الگوهای ناسازگار رفتار اوتیسم را کاهش می دهد - لانکیونی و اوریالی ، . - 1998 مطالعات اثرات مثبت تمرینات بدنی بر مهارتهای - حرکتی کوثری و همکاران، 1391 ، سووا و مؤولن بروک، 2011 ، دورونجیاک و والکووا - 2009 رفتارهای اجتماعی، مهارتهای ارتباطی، تعاملات آکادمیک، مهارتهای حسی - سووا و مؤولن بروک، - 2011 و کاهش
رفتارهای کلیشه ای در کودکان اوتیسم - بهرامی و همکاران، 1391 ؛ لانکیونی و اوریالی،1998 ؛ کیهانی، - 1389 0 را گزارش می دهد .با توجه به آنکه برای بیماری اوتیسم درمان و داروی قطعی وجود ندارد و اکثر داروهای تجویز شده به این بیماران آرام بخش و خواب آور است، بنابراین کودکان به میزان بیشتری بیتحرک می مانند.کمبود تحقیقات داخلی و کمتر در نظر گرفتن برنامه های مداخله حرکتی، محقق را بر این داشته است که اثر برنامه مداخله حرکتی را بر تعادل کودکان اوتیسم بررسی کند .محقق برای مداخله، تمرینات پایه ژیمناستیک را در نظر گرفت .حرکات و فعالیتهای ژیمناستیک به عنوان پایه و مادر ورزشها می تواند تمام خواسته های بدنی کودکان را از نقطه نظر حرکات برآورده سازد و ویژگی های بدنی نظیر :قدرت، جنبش پذیری و استقامت را در نوآموزان گسترش داده و موجب افزایش هماهنگی لازم بین اعصاب و عضلات بدن و متعاقب آن پرورش و رشد ذهنی گردد - عنبریان، - 1382 و در حرکات زمینی ژیمناستیک کودکان با حرکات طبیعی متعددی مانند راه رفتن، دویدن، جهش کردن، پرش کردن و فعالیت های تعادلی روبرو می شوند و این تجربیات به پرورش استعداد آنان منجر می شود - شهرکی، - 1379 به طور کلی، ژیمناستیک به معنای هر حرکت فیزیکی روی زمین و یا اسباب ها است که به منظور افزایش استقامت، قدرت، انعطاف، چابکی، هماهنگی و کنترل بدن طراحی شده است بهترین تعریفی که از ژیمناستیک می توان ارائه داد عبارت است از: تسلط، مدیریت و کنترل بدن - رضوی، - 1387 .بدین منظور محقق در نظر دارد تأثیر آموزش مهارت های پایه ژیمناستیک را بر پیشرفت تعادل کودکان اوتیسم بیازماید .ورزش ژیمناستیک میتواند موقعیت پرورش سیستم دهلیزی و افزایش آگاهی فضایی را از طریق فعالیت بر روی دستگاهای مختلف - مانند ترامپلین - برای این کودکان فراهم کند، علاوه بر این ورزش ژیمناستیک محیط بسیار سازمان یافته و طراحی شده ای را فراهم می آورد که در آن کودکان اوتیسم می توانند با سرعت خاص خود موارد را فراگیرند .در واقع برای هر کودک محیط یادگیری ویژه همان کودک فراهم می شود که به مربی اجازه می دهد برنامه را بر اساس نیازهای هر کودک تغییر داده و هماهنگ کند و در عین حال کودک در کنار هم گروه های خود در برنامه های گروهی شرکت کند .ژیمناستیک می تواند محیطی را برای کودکان اوتیسم فراهم کند که لذت موفقیت از طریق دستاوردهای فردی و هم موفقیت گروهی را تجربه کند - ساندر2 ، . - 2011 با توجه به انکه تعادل اصل مهمی برای همه حرکات است - هی وود، - 1383 و تاکید بر اهمیت رشد مهارت های پایه بر رشد حرکتی کودکان اوتیسم، محقق به منظور اضافه کردن پژوهشی به پژوهش های اندک پیشین اثر تعدادی از تمرینات پایه ژیمناستیک را که بر اساس توانایی کودکان اوتیسم انتخاب شده است، بر تعادل این کودکان مورد بررسی قرار داد. -2 روش شناسی
جامعه آماری این پژوهش، کودکان 4 تا 12 ساله مرکز اوتیسم کلان شهر اهواز بودند، که حداقل از یک سال قبل در این مرکز تحت درمان قرار گرفته بودند، محقق با مراجعه به مرکز اوتیسم کلان شهر اهواز ، پس از مطالعه پرونده کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم، کودکان اوتیسم با دامنه سنی 4 تا 12 سال را مشخص کرده که تعداد آنها 45 نفر بود .این کودکان طی 4 جلسه توسط مربی ژیمناستیک مورد برسی قرارگرفتند، از میان آنها 38 کودک که به نظر مربی توانای شرکت در تمرینات را داشتند انتخاب شدند. سپس اطلاعاتی در زمینه سابقه، میزان و نوع فعالیتهای خارج از مدرسه به وسیله پرسشنامه ای که توسط والدین کودک پاسخ داده شد فراهم گردید .از میان 38 نفر جامعه آماری 37 نفر معیارهای ورود به مطالعه را دارا بودند که از این تعداد 24 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و به صورت همگن - بر اساس پیش آزمون مهارت حرکتی و سن - به دو گروه تجربی و کنترل تقسیم - گروه تجربی 12 نفر، گروه کنترل 12 نفر - و فعالیت بدنی مورد نظر بر گروه تجربی اعمال گردید .شایان ذکر است که این شرکت کنندگان توسط یک پزشک عمومی و یک روانپزشک از لحاظ جسمی و روانی معاینه شدند و جواز شرکت در جلسات آموزشی را به دست آوردند و در ساعات رسمی آموزش در مرکز اوتیسم، در جلسات آموزشی با حضور معلمانشان شرکت کردند .در ضمن، قبل از شروع طرح، رضایت نامه شرکت کودکان در طرح پژوهش توسط والدین شان تکمیل شد .ملاک های ورود شرکت کنندگان به این طرح پژوهشی :کودکان اوتیسم با دامنه سنی 4 تا 12 سال، کودکان اوتیسم که حداقل از یک سال قبل در مرکز اوتیسم کلان شهر اهواز تحت درمان بوده باشند، عدم ابتلا به عقب ماندگی ذهنی، عدم سوء تغذیه و داشتن توانایی و علاقه به انجام تمرینات پایه ژیمناستیک .ملاک های خروج شرکت کنندگان از این طرح پژوهشی: شرکت در فعالیت های ورزشی منظم دیگر و حداکثر 2 جلسه غیبت در هر ماه در طول فرایند مداخله بود. در نهایت شرکت کنندگان شامل 20 نفر - 12 نفر گروه تجربی، 8 نفر گروه کنترل - از کودکان اوتیسم تحت درمان در مرکز اوتیسم کلان شهر اهواز بودند.
طرح تحقیق به صورت پیش آزمون پس آزمون همراه با گروه گواه می باشد. در این تحقیق مقیاس تشخیصی اوتیسم گیلیام ویرایش دوم - گارز - - 2 به منظور اندازه گیری میزان اوتیسم شرکت کنندگان استفاده شد. آزمون گارز چک لیستی است که به تشخیص افراد مبتلا به اختلال اوتیسم کمک می کند، که توسط انجمن روان پزشکی آمریکا - 2000 - و جامعه اوتیسم آمریکا - 2003 - تأیید شده است .تست گارز برای اشخاص3 تا 22 ساله مناسب می باشد که می تواند به وسیله والدین و متخصصین در مدرسه یا خانه کامل شود، لازم به ذکر است که پایایی و روایی این ابزار اندازه گیری در ایران نیز به دست آمده و در دامنه قابل قبولی قرار دارد. در جامعه کلان شهر اهواز ، آلفای کرونباخ نمره کل مقیاس 0/89 به دست آمده است. روایی آزمون نیز از طریق مقایسه با دیگر ابزارهای تشخیصی اوتیسم تایید شده است "مجموعه آزمونهای ارزیابی حرکتی کودکان "به منظور گردآوری اطلاعات حرکتی و برای ارزیابی تعادل شرکت کنندگان استفاده شد .این آزمون، یک مجموعه آزمون هنجار مرجع است و عملکرد حرکتی کودکان 4 تا 12 سال را ارزیابی می کند .
