بخشی از مقاله
چکیده
هدف این مقاله، تحلیل اثر سرمایه انسانی بر آلودگی های زیست محیطی FDI است. بازه زمانی مورد بررسی سال های -2011 2005 و جامعه مورد مطالعه کشورهای درحال توسعه با توجه به در دسترس بودن اطلاعات، می باشد.
برای این منظور کشورهای در حال توسعه به دو گروه تقسیم بندی شدند. گروه اول کشورهای در حال توسعه با توسعه انسانی بالا و گروه دوم کشورهای درحال توسعه با توسعه انسانی متوسط، که نتایج در هر دو گروه حاکی از آن است که اثر سرمایه انسانی بر میزان آلودگی های زیست محیطی منفی و معنادار می باشد اما میزان تأثیر آن در کشورهای با توسعه انسانی بالا در مقایسه با کشورهای با توسعه انسانی متوسط بیش تر است. همچنین ورود سرمایه گذاری مستقیم خارجی اثر مثبت و معنادار بر میزان انتشار آلاینده CO2 دارد. بنابراین فرضیه پناهگاه آلودگی در هر دو گروه تأیید می شود.
-1 مقدمه
امروزه دستیابی به رشد و توسعه اقتصادی پایدار از جمله اهداف استراتژیک کلیه کشورهای جهان محسوب می شود. رشد و توسعه سریع اقتصادی،معمولاً با اثرات زیان بار بسیاری بر محیط زیست - به علت استفاده بی رویه از منابع طبیعی و انتشار حجم بیشتری از آلاینده ها - همراه می باشد، به همین دلیل بعضی از صاحب نظران، رشد اقتصادی و حفظ محیط زیست را در تضاد با یکدیگر در نظر می گیرند.
در اواخر دهه 80 و اوایل دهه 90 میلادی با معرفی مفهوم توسعه پایدار، رشد اقتصادی با تأکید بر حفظ و کیفیت محیط زیست مورد توجه قرار گرفت. از این رو یکی از محورهای اصلی توسعه پایدار در هر کشور چگونگی تعامل بخش انرژی، محیط زیست و اقتصاد است و توسعه پایدار با رویکرد نوین، جهان متمدن را در حال حرکت از "محیط زیست اقتصادی" به سوی "اقتصاد زیست محیطی" می داند.
کشورهای درحال توسعه برای دستیابی به رشد بالا نیازمند سرمایه بسیار زیادی هستند و برای رسیدن به این منظور از سرمایه های خارجی استفاده می کنند. امروزه سرمایه گذاری مستقیم خارجی 1 - FDI - یکی از بهترین روش های مطرح در زمینه تأمین مالی پروژه های سرمایه گذاری محسوب می شود. بکارگیری این نوع سرمایه گذاری به جز تأمین مالی، اهداف دیگری چون ارتقاء فن آوری، توسعه مهارت و مدیریت برای ارتقاء توان کیفی نیروی کار داخلی و حرکت به سوی اقتصاد بازار را نیز دنبال می کند
سازمان همکاری برای توسعه اقتصادی - 2013 - 2 عنوان می کند که سرمایه گذاری مستقیم خارجی یک عنصر کلیدی در یکپارچه سازی اقتصاد بین الملل است. FDI ارتباطات بلندمدت و پایدار بین اقتصادهای مختلف بوجود می آورد. این نوع سرمایه گذاری انتقال تکنولوژی بین کشورها را تشویق کرده و به کشور میزبان اجازه می دهد تا محصولاتش را بطور وسیعی در بازارهای بین المللی ارتقا دهد. مشخصه مهم FDI که آن را از انواع دیگر سرمایه گذاری متمایز ساخته است، این است که با هدف نظارت بر سرمایه گذاری صورت می گیرد. FDI هم چنین یک منبع مازاد در بودجه برای سرمایه گذاری است و تحت سیاست های زیست محیطی خوب می تواند ابزاری مهم برای توسعه باشد.
بنابراین می توان گفت سرمایه گذاری مستقیم خارجی یک عامل تعیین کننده مهم برای انتقال تکنولوژی است و تأثیر بیشتری نسبت به سرمایه های داخلی بر رشد اقتصادی دارد. سرمایه گذاری مستقیم خارجی به طور مثبت با رشد اقتصادی وابسته است و به هر حال این وابستگی به سرمایه انسانی مربوط است و کشورهایی با سطح سرمایه انسانی پایین نمی توانند از FDI به خوبی سود برند
همان طور که در بالا آمد سرمایه انسانی بالاتر باعث جذب بیش تر سرمایه گذاری مستقیم خارجی می شود. سرمایه انسانی یکی از ارکان اساسی توسعه یک کشور و همچنین یکی از اهداف توسعه محسوب میشود.
به عبارت دیگر مکان هایی با سطح بالای سرمایه انسانی، تکنولوژی سبز2 را جذب می کنند و آلودگی کمتری را تجربه می کنند و در مقابل مکان هایی با سطح سرمایه انسانی پایین تر، تکنولوژی سبز کمتری را جذب کرده و آلودگی زیست محیطی بیشتری را تجربه می کنند
-2 مبانی نظری
در این قسمت به طور مجزا به چگونگی ارتباط بین سرمایه انسانی و سرمایه گذاری مستقیم خارجی با عملکرد زیست محیطی پرداخته شده است.
1-2 ارتباط بین سرمایه انسانی و عملکرد زیست محیطی
سرمایه انسانی از دو طریق بر عملکرد زیست محیطی اثرگذار است. در حالت اول سرمایه انسانی با تأثیرگذاری بر FDI بر روی محیط زیست اثر می گذارد و در حالت دوم سرمایه انسانی به طور مستقیم بر عملکرد زیست محیطی اثر می گذارد. در زیر هر کدام از این موارد را به اختصار توضیح می دهیم.
1-1-2 جذب FDI بواسطه سرمایه انسانی:
تجربه کشورهای سنگاپور، چین، تایوان، کاستاریکا، کره و مالزی نمایان ساخت که کشورهای بدون منابع طبیعی وسیع هم، می توانند جریان بزرگ FDI را به وسیله ارائه کیفیت بالای سرمایه انسانی جذب کنند. کشورهایی که نیروی کار با مهارت را ارائه می دهند، معمولاً به خوبی FDI را جذب خواهند کرد، همچنین پیشرفت اقتصادی - اجتماعی اندک در کشورهای جنوب آسیا، ریشه در دانش کم و مهارت های ناکافی نیروی کار و استفاده از تکنولوژی های منسوخ دارد.
به عبارت دیگر، سرمایه انسانی یک مزیت رقابتی است که یک اقتصاد درحال توسعه می تواند با هزینه اندک در تحصیل مهارت های زبان چندگانه و آموزش نیروی کار، به ویژه آموزش فنی و حرفه ای بدست آورد. توسعه سرمایه انسانی عامل مهمی در بهبود سطح بهره وری است. بهبود و توسعه منابع انسانی به افزایش رقابت، رشد بالاتر محصولات، صادرات، اشتغال، سرمایه گذاری خصوصی خارجی و به طور خاص جذب FDI کمک خواهد کرد.
لوین و راوت - 1997 - 4 نیز معتقدند که کارگران و نیروی کار تحصیل کرده قادرند فناوری های پیچیده را به سرعت جذب کرده و نسبت به تغییرات فن آوری مورد نیاز به سرعت واکنش نشان داده و خود را با فن آوری های جدید تطبیق دهند
