بخشی از مقاله
چکیده
هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر کنترلهای داخلی بر عملکرد کارکنان بانک پارسیان استان اصفهان بود. روش تحقیق در این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت آن توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری این تحقیق کلیه مدیران و معاونین و کارکنان بانک پارسیان استان اصفهان به تعداد 150 زن و مرد بود. با توجه به محدود بودن جامعه آماری این تحقیق از روش نمونه گیری تمام شمار استفاده شد. برای اندازه گیری متغیرهای این تحقیق، از پرسشنامه محقق ساخته و استاندارد استفاده شد.:
-1 پرسشنامه محقق ساخته کنترل های داخلی -2 پرسشنامه استاندارد عملکرد شغلی کارکنان هرسی و گلداسمیت.
برای بررسی روایی شاخص های پرسشنامه ها در اختیار تعدادی از اساتید و افراد صاحب نظر قرار داده شد . همچنین برای سنجش پایایی پرسشنامه ها از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که از مقدار آلفای کرونباخ پرسشنامه کنترل های داخلی برابر با ./946 و آلفای کرونباخ پرسشنامه استاندارد عملکرد شغلی کارکنان هرسی و گلداسمیت برابر با ./916 بود.
در این پژوهش از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، تجزیه و تحلیل واریانس - ANOVA - ، تحلیل رگرسیون چندگانه و آزمون فریدمن برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن بود که: همه ابعاد کنترل داخلی - فعالیتهای کنترلی، ارزیابی ریسک، فعالیتهای نظارتی، گزارش دادن، اثربخشی و کارایی عملیات، اطلاعات و ارتباطات، رعایت رویه ها و روشها - بر عملکرد کارکنان تاثیر مثبت و معناداری دارد.
مقدمه
کنترل داخلی، سیسمتی پویا است که انواع و اقسام ریسکها و تهدیدها و انحراف از سیاست ها و رویه ها را پوشش میدهد. که مولفه های ان عبارتند از : فعالیتهای کنترلی، فعالیتها ی نظارتی، رعایت رویه ها و روشها ، گزارش دادن، ارزیابی ریسک، اطلاعات و ارتباطات، اثربخشی و کارایی عملیات. مهمترین و معروفترین سیستم های کنترل داخلی از نظر جامعیت، اثربخشی و گستردگی در کاربرد، الگوی طرح شده از سوی کمیته سازمانهای مسول کمیسیون تردوی1 ملقب به کوزو2 است. کنترل های داخلی، از آنجا متولد شده است که نیاز به هدایت و نظارت بر فعالیتها و عملیاتهای سازمانها، جهت حصول اطمینان از تحقق اهداف به وجود آمد
وجود نظام کنترل داخلی کارا، برای دستیابی به سلامت و صحت در تمامی موسسات مالی ضروری است؛ در واقع چنین سیستمی است که میتواند تحقق اهداف موسسات واسطهگر مالی را تضمین نموده و سوددهی بلند مدت آن را بهبود بخشد. نظام کنترل داخلی همچنین، به منظور تضمین نظارت مناسب مدیریت بر مسائل شرکت و ایجاد فرهنگی مناسب در داخل آن، ضروری است.
علاوه بر این، کنترل داخلی برای تشخیص و ارزیابی ریسکهای موجود، کشف مشکلات موسسه و تصحیح ناکارایی ها، اجتناب ناپذیر به نظر رسیده می شود.[ 4] هدف نهایی هر نظام کنترل و نظارتی، بالا بردن سطح کارایی و در نتیجه میزان تولید و ارائه خدمات بهینه و مسرور ساختن مشتریان می باشد، چون مشتریانی که از خرید از یک فروشنده بسیار راضی و خشنود میشوند کمتر حاضر هستند فروشنده خود را عوض کنند و کالای مورد نیاز خود را از منبع دیگر خریداری کنند .
خشنودی زیاد یا رضایت فراوان، نه فقط رجحان منطقی، بلکه یک نوع وابستگی عاطفی نسبت به سازمان ایجاد میکند. بنابراین با توجه به اهمیت موضوع و این که امروزه، فرآیند کنترل داخلی به منظور افزایش عملکرد سازمان از اهمیت ویژهای برخوردار است در این پژوهش سعی بر آن است که تاثیر سیستم کنترل داخلی بر عملکرد کارکنان بانک پارسیان استان اصفهان بررسی و شناسایی شود و با ارائه یافتهها به برنامه ریزان نیروی انسانی در بانک پارسیان استان اصفهان راه را برای روشهای گسترش و ارتقاء سطح سیستم کنترلهای داخلی و عملکرد کارکنان با برطرف نمودن موانع موجود، تسهیل نمود.
این موضوع در کشورهای توسعه یافته که در دانش و حرفه مدیریتی پیشرو تلقی می شوند مورد توجه قرار گرفته است و تحقیقات زیادی راجع به آن انجام شده، ولی در ایران هنوز توجه عمیقی به آن صورت نگرفته است. بنابراین موضوع، قابل بررسی و تحقیق است. نوپا بودن بازار سرمایه در ایران زمینه مناسبی است تا با توجه به این گونه مسایل، انجام اقدامات اصلاحی صورت پذیرد.
پیشینه تحقیق
محمد علی باقرپور ولاشانی و همکارانش - 1395 - در تحقیق خود تحت عنوان تاثیر اجرای دستورالعمل کنترلهای داخلی بر سطح اعتماد استفاده کنندگان از صورتهای مالی به این نتیجه دست یافتند کلیه ابعاد و عوامل موجود در دستورالعمل کنترلهای داخلی دارای تاثیر افزایشی بر اعتماد استفاده کنندگان هستند . [ 2] طالبی دولوئی و ذبیحی در سال - - 1382 در پژوهشی تحت عنوان ارزیابی میزان کارآمدی مکانیسمهای نظارت و کنترل بر عملکرد سازمان و ارائه راههای بهبود آن ، به بررسی و ارزیابی میزان کارآمدی مکانیسم های کنترل و نظارت و ارائه راههای بهبود آن در اداره مرکزی آستان قدس رضوی براساس اهداف پرداختند.
نتایج تحقیق آنها نشان داد هرچه سطح سازمانی مذکور به بالاترین مقام اجرایی سازمان نزدیکتر باشد، مکانیسم های کنترل و نظارت از کارآمدی بیشتری برخوردار می باشد که هر چه ساختار سازمانی تشکیلات مذکور جامعتر و دربردارنده تخصصهای لازم جهت احاطه به امور محوله بیشتر باشد، مکانیسمهای کنترل و نظارت از کارآمدی بیشتری برخوردار بوده است و هر چه افراد کنترلکننده از تخصص و دانش فنی لازم بیشتری برخوردار باشند بهره گیری از مکانیسمهای کنترلی نتایج مطلوبتری دارد و هرچه ملاکها و استاندارهای کنترل و نظارت شفاف تر باشد مکانیسم های کنترلی از کارآمدی بالاتری برخودار بوده و نهایتا طبق بررسی انجام شده مشخص گردید که اعمال مکانیسمهای کنترل و نظارت مشارکت جو در مقایسه با مکانیسمهای کنترل و نظارت یک سویه دارای قابلیت های بهتری بوده است
نیو و همکاران - - 2016 در پژوهشی تحت عنوان ایجاد انگیزه درکارکنان به وسیله سیستمهای کنترلی، تاثیرات تعاملی سیستمهای کنترل بر انگیزهای درونی و برونی و نهایتا بر عملکرد کارکنان را بررسی میکند. این پژوهش دربخش تولید ایلات متحده انجام گردید و توانست مفاهیم تئوریکی و مدیریتی مهمی را به وسیله فراهم کردن شواهد قانع کننده ای که اثرات تعاملی کنترل فروش را زمانی که مطالعه ارتباطات میان سیستم های کنترلی، انگی زه کارکنان و نتایج شغلی را در نظر گرفته را، از طریق مدلی ارائه می دهد
شامینگ و همکاران . - 2015 - در پژوهشی تحت عنوان تاثیر سیستمهای کنترلی بر اثربخشی کارکنان واحدفروش، اثر مثبت به کارگیری سیستمهای کنترلی بر اثربخشی کارکنان را از دید مدیران اجرایی فروش مورد بررسی قرار دادند. بر اساس نتایج این سیستم-های کنترلی بر عملکرد رفتاری، عملکرد نتیجه ای و اثربخشی کارکنان واحد فروش تأثیر مثبت داشته و در ضمن عملکرد رفتاری و نتیجه ای نیز بر اثربخشی کارکنان واحد فروش تأثیر مثبت دارد.
فرضیه های پژوهش فرضیه اصلی: کنترلهای داخلی بر عملکرد کارکنان بانک پارسیان استان اصفهان تاثیر دارد. فرضیه های فرعی :
1. فعالیتهای کنترلی بر عملکرد کارکنان بانک تاثیر دارد.
2. ارزیابی ریسک بر عملکرد کارکنان بانک تاثیر دارد.
3. فعالیتهای نظارتی بر عملکرد کارکنان بانک تاثیر دارد.
4. گزارش دادن بر عملکرد کارکنان بانک تاثیر دارد.
5. اثربخشی و کارایی عملیات بر عملکرد کارکنان بانک تاثیر دارد.
6. اطلاعات و ارتباطات بر عملکرد کارکنان بانک تاثیر دارد.
7.رعایت رویه ها و روشها بر عملکرد کارکنان بانک تاثیر دارد.
مدل مفهومی تحقیق
شکل -1 مدل مفهومی پژوهش - منبع: براساس مکعب کوزو3، - 1992
روش شناسی تحقیق
روش تحقیق در این پژوهش همبستگی از شاخه میدانی می باشد و از لحاظ ماهیت کاربردی و از لحاظ زمان مقطعی است. جامعه آماری این تحقیق کلیه مدیران و معاونین و کارکنان بانک می باشد در این پژوهش از دو پرسشنامه محقق ساخته و پرسشنامه استاندارد استفاده شده است که پرسشنامه محقق ساخته مربوط به کنترل داخلی و پرسشنامه استاندارد مربوط به عملکرد شغلی می باشد. روش های آماری تحقیق شامل ضریب همبستگی پیرسون، تجزیه و تحلیل واریانس - ANOVA - ، تحلیل رگرسیون ساده و آزمون فریدمن می باشد.
جدول -2 شاخص کفایت رابطه و عملکرد کارکنان و کنترلهای داخلی
یافته ها
فرضیه اصلی- کنترلهای داخلی بر عملکرد کارکنان بانک پارسیان استان اصفهان تاثیر دارد.
باتوجه به نتایج جدول شماره - 1 - اگر سطح معنی داری بزرگتر از 0,05 باشد، فرضیه صفر نتیجه گرفته می شود و در صورتی که مقدار سطح معنی داری از 0,05 کوچکتر باشد فرضیه یک نتیجه گرفته می شود.
جدول -1 ضریب همبستگی بین کنترلهای داخلی و عملکرد کارکنان
برای آزمون این فرضیه از آزمون معنی داری پیرسون استفاده شده است، بین کنترلهای داخلی و عملکرد کارکنان همبستگی معنی داری وجود دارد، چرا که سطح معنی داری بدست آمده - Sig=0.00 - کمتر از آلفای تحقیق - 0.05 - می باشد، پس نتیجه کلی این است که درسطح 99 درصد رابطه معنی داری بین کنترلهای داخلی و عملکرد کارکنان وجود دارد .
نوع همبستگی بین دو متغیر مذکور خطی و مستقیم بوده یعنی هر دو توأمان افزایش یا کاهش می یابند، شدت همبستگی بین دو متغیر در سطحنسبتاً قوی قرار دارد. بنابراین این فرضیه پژوهش مورد تأیید قرار می گیرد، به این مفهوم که تغییرات در کنترلهای داخلی باعث ایجاد نوسان در متغیر وابسته - عملکرد کارکنان - خواهد بود. یعنی هر چه میزان کنترلهای داخلی بیشتر باشد، به همان اندازه میزان عملکرد کارکنان به طرف مثبت سیر می کند.
جهت بررسی میزان تأثیر، برازش مدل رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفت که در ادامه به آن پرداخته شده است.
برازش مدل رگرسیون
جهت بررسی و ارائه مدل کنترلهای داخلی - x - و عملکرد کارکنان - y - پس از بررسی شاخص های کفایت مدل در جدول شماره 2 آمده است که به ارائه مدل برازش یافته پرداخته می شود.
همبستگی بین متغیرهای مستقل و وابسته برابر 0,994 است. ضریب تعیین 0,988 به دست آمده و این مقدار نشان می دهد که 98 درصد تغییرات عملکرد کارکنان مربوط به کنترلهای داخلی می شود. با توجه به شاخص هایی که عنوان شد، مدل از کفایت لازم برخوردار است.
در جدول شماره 3 معنی دار بودن رگرسیون بوسیله آزمون F محاسبه شده است:
جدول - 3 آزمون F معنی دار بودن رابطه عملکرد کارکنان و کنترلهای داخلی
با توجه به جدول فوق سطح معنی داری محاسبه شده برای این آماره برابر 0.000 بوده و نشان از معنی دار بودن رگرسیون در سطح 0,99 دارد.
