بخشی از مقاله
چکیده
کودکان جانشینان بلافصل نسلی اندکه امروز نبض فعالیت هاي اجتماعی اقتصادي وسیاسی کشور را در دست دارند . توجه به فضاي کودکانه از دیر بازحائز اهمیت بوده و شمارهکثیري از پژوهشگران چه در علم روانشناسی و جامعه شناسی و چه در علم معماري بدان پرداخته اند.
علم معماري همیشه با توجه به نیازهايجامعه و مخاطبین ،در صدد ایجاد خلاقیت هایی در جهت بهینه سازي فضایی ،براي مخاطبین در زمینه هاي مختلف از جمله فضايکودكمدار بوده است لذا با توجه به این اصل توجه ویژه به شرایط محیطی و کالبديکه باعث خلاقیت کودکانمی شود از اهمیت ویژه اي برخوردار است. این اصول شامل ،فرم، رنگ، ارتباط بصري و طراحی محوطهمی باشد. در انتهاي این پژوهش اصول طراحی عوامل کالبدي محیط درمهدکودك ها را در قالب جدول بیانکرده ایم.
مقدمه :
در طراحی فضاهاي درمانی یکی از مهم ترین اصولی که باید رعایت شود توجه به محیط بستري بیمار و فضاهایی مانند ورودي ، لابی و ... می باشد. این فضاها باید به گونه اي باشد که بیمار و همراهان با ورود به این فضاها، احساس افسردگی و ناامیدي نکنند. یکی از مهم ترین اصولی که در این زمینه راه گشا می باشد، استفاده از نور به صورت نورهاي طبیعی و مصنوعی می باشد. چرا که نور به طور مستقیم بر جسم و روان بیمار تاثیر می گذارد.
کودك
در پژوهش حاضر کودکان 3 تا 6 سال مدنظر می باشد کودك امروز، به دلیل رهایی از سنتهاي پیشین، راحت تر از انسان بالغ میتواند خود را با تازه ها یا حتی جسارت هاي معماري و شهرسازي معاصر تطبیق دهد. او به راحتیمیتواند طرفدار و نیز الهام دهنده اشکال تازه باشد. بنابراین باید در درجه اول براي کودك و شاید تا حدودي بوسیله کودك به تدریج تعادل بین فضاهاي زندگی هر فرد و فرم هاي معمارانه سازنده فضا را برقرار کرد [3].
تعریف مهد کودك
مهدکودك جاییست که عشق به دانستن را در کودکان به وجود بیاورد، دانش عمومی آنها را زیاد کند و قابلیت آنها براي کنار آمدن با بقیه را افزایش دهد و علاقه آنها را به جهان و طبیعت برانگیزد. مهم است که در آن کودکان هنوز کودك باشند. آماده شدن براي مدرسه به این معنی نیست که به جاي بازي بچه ها را مجبور به یادگیريکنند یا اینکه بچه ها مجبور به یادگیري مهارتهاي مربوط به دبستان باشند و یا به تستهاي استاندارد براي بررسی موفقیت دانش آموزان تکیه کنند. در این پژوهش مهد کودك به عنوان کلمه کلیدي و اصلی به کرات تکرار شده است.
روانشناسی کودکان :
همه موجودات زنده در طول زندگیخود دچار تغییر و تحولاتیمیشوند معمولا رشد بدنی تا زمانیمعین پس از تولد ادامه می یابد ولی رشد جنبه هاي روانی به ویژه در انسان همواره و به صورت هاي گوناگون ادامه دارد. رشد انسان در دوره کودکی و با گرایشفطري و غریزي به سوي کمال ،متاثرازعواملی درونی و شرایطزیستمحیطی بوده و در شکل گیري خصوصیات انسا ن در دوره هاي بعد بسیار موثر است.
براي آن که کودکان از زندگی لذت ببرند ، استعدادهایشانکاملأ شکوفا شود و به بزرگسالانی مسئول و کوشا تبدیل شوند ، باید تمامی نیازهاي جسمی ، عاطفی ، اجتماعی و عقلانی آنان برآورده شود. مفاهیم اساسی زندگی کودکان بر پنج فرض استوار است :
-1 محیط از اهمیت اساسی برخوردار است.
-2 سالهاي آغازین زندگی براي رشد بعدي فوق العاده حیاطی اند.
-3 تفاوت هايفردي آشکاري در میزان و سرعت رشد کودکان وجود دارد.
-4 تحول آموزشی ، عاطفی ، اجتماعی و عقلانی کودکان را می توان سرعت بخشید.
-5 کاربرد راهکارهاي بسیار موفق در زمینه هاي جسمی و عاطفی ، می تواند در این جنبه هاي تحولی نیزکاملأ سودمند واقع شود.
خلاقیت
خلاقیت حوزه گسترده اي است که نمیتوان مدعی شناخت دقیق و همه جانبه آن شد . از سویی بسیاري از روانشناسان و نظریه پردازان حوزه خلاقیتبر اینعقیدهاند که خلاقیت قابل ارزیابی نیست و فقط آثار دانش آموزان قابل ارزیابی است که آن نیز حاصل فرایند خلاقیت است. خلاقیت شکل کنترل شده تخیل است .
در تعریف خلاقیت آمده است :خلاقیت نوعی توانمندي و استعداد یا نیروي خدادادي است که در نهاد انسان به ودیعه گذاشته شده است و باید با کمک عناصر محیطی مناسب از صورت بالفعل به بالقوه در آید. خلاقیت توانایی عبور ازمرز دانسته ها محدوده هاي عادي دارد برايرسیدن به مرز نادانسته هاست ،به طوريکه خلاقیتمفهومی چند بعدي و کیفیتی است که در همه انسانها وجود دارد و تفاوت تنها در میزان آن است. [4] مک کینون خلاقیت را ترکیبی از هنر ،علم ،تکنولوژي و آزمون روانشناسی میداند.
محققان نشان داده اند که، که بر خلاف عقیده رایج در میان مردم که تیز هوشی را لازمه خلاقیتمیدانند ، خلاقیت تا حدي از هوش مستقل است ،پس فرد باهوش الزاما خلاق نیست و ممکن است خیلی تیزهوش هم نباشد.رابطه بین هوش و خلاقیت با افزایش بهره هوشیکمتر میشود.آزمون هاي خلاقیت اعتبار لازم را ندارند و نمیتوان به ضرایب همبستگی حاصل از این تحقیقات اعتماد کرد. خلاقیت به معناي توانایی یک فرد در تولید و ابداع یک پاسخ صحیح است. خلاقیت تواناییپیداکردن راههايغیر مشهور و جدیدي است که بهتر از راه حل هاي گذشته میتواند پاسخگوي نیازها وکاستی هاي مسائله باشد.
