بخشی از مقاله
چکیده
زمینه و هدف: یکی از تکنیک های نوین در تدریس، فعال سازی ذهن خود آگاه و ذهن ناخود آگاه شاگردان به طور همزمان می باشد. پژوهش اخیربر همین اصل استوار گردیده و هدف اصلی آن بررسی تاثیر تدریس فعال سازی ذهن خود آگاه و ذهن ناخود آگاه با استفاده از تکنیک تدریس ضمنی بر یادگیری اصطلاحات حقوقی می باشد.
مواد و روش کار: برای تحقق این مهم، محقق از روش میدانی و طرح شبه آزمایش - نیمه تجربی - از نوع پیشآزمون و پس آزمون با گروه کنترل استفاده نموده است. محقق ابتدا دو گروه از دانشجویان - تعداد هر گروه 15 نفر - را انتخاب کرده وسپس آنها را به صورت تصادفی به عنوان گروه گواه و گروه آزمایش تقسیم کرده است. محقق به هر دو گروه متون حقوقی را تدریس کرده است با این تفاوت که در کلاس گروه آزمایش، پژوهشگر هر دو هفته یکبار یک پوستر که حاوی تصاویر و اصطلاحات حقوقی به همراه تعریف آن اصطلاحات بود را سر کلاس نصب می کرد.
نتیجه گیری و یافته ها: نتیجه پژوهش با توجه به آزمون تی - - t برای دو گروه مستقل، حاکی از آن است که گروه آزمایش نمرات بالاتری نسبت به گروه گواه را در امتحان پس آزمون تعریف اصطلاحات کسب کرده اند. یافته ها حاکی ازاین است که استفاده درست از استراتژی های یادگیری و به کار گیری ذهن خود آگاه و ناخودآگاه به طور همزمان باعث افزایش کیفیت آموزش می شود. ودر عین حال محیط امنی برای شاگردان فراهم شده تا از نهایت پتانسیل خود استفاده کنند و یادگیری بهتری صورت بپذیرد.
پیشنهاد: محقق معتقد است که با استفاده از این تکنیک می توان باعث بالابردن کیفیت آموزش اصطلاحات دروس عربی و زبان نیز شد.
مقدمه
یکی از تکنیکهای استفاده شده توسط جرجی لازانو - 1978 - یادگیره غیر مستقیم بود. او معتقد بود که افراد چیزهای زیادی از پیرامون خود می تواند یاد بگیرند. با چسباندن پوستر در کلاس می توان یکسری اطلاعات را در کلاس ارائه کرد به طوری که دانشجویان را غیر مستقیم ترغیب نمود تا نیم نگاهی به تصاویر و اصطلاحات موجود در پوستر نمود.
مک گلوتلین - 1997 - مدتها روی اکتساب زبان اول - زبان مادری - مطالعه داشته است. او اظهار می کند که کودکان از زبان به عنوان یادگیری از آن استفاده نمی کنند، بلکه از زبان به عنوان وسیله ای برای بازی و لذت بردن ویا به طور کلی برای ایجاد ارتباط به آن می نگرند. به عبارتی دیگر زبان برای آنان هدف نیست بلکه وسیله ای است برای بیان احساسات و یا طلب چیزی. در پژوهش حاضر، پژوهشگر سعی در الگو برداری از اصل یادگیری غیر مستقیم جرحی لازانو را داشته و برای ایجاد تنوع در کلاس او هر دو الی سه هفته یکبار پوسترهای قدیمی را بر می داشت وبجای آنها پوستر های جدیدی با رنگها و محتوای متنوع نصب میکرد.
این پوسترها با توجه به محتوای درسها تغییر می کردند به طوری که به صورت غیر مستقیم باعث تقویت اصطلاحات دانشجویان بشوند. نکته قابل توجه این بود که پژوهشگر، دانشجویان را در گیر خواندن متون مختلفی کرده و از آنان خواسته پس از اتمام خواندن متن آنرا خلاصه کنند، یا موضوع اصلی متن را در یکی دو جمله خلاصه کنند، ویا به سوالات حقوقی در پایان متن پاسخ دهند.
ویا پژوهشگر، خود مطالب را در سر کلاس به صورت سخنرانی ارائه می کرد. متون ارائه شده به هر دو گروه یکسان بوده ولی بااین تفاوت که در گروه آزمایش از مزیت یادگیری غیر مستقیم - پوستر - برخوردار بودند. ، اما هیچ توضیح ویا اجباری برای یادگیری آن پوسترها در سر کلاس ارائه نشده است. به عبارتی می شود گفت که محقق خواسته ذهن خود آگاه و ناخودآگاه را به طور همزمان فعال سازد؛ یعنی وقتی ذهن خودآگاه دانش آموز در گیر فهمیدن متون و خلاصه کردن آن ویا پاسخ به سوالات حقوقی است ذهن ناخود آگاه آنان اصطلاحات حقوقی موجود در پوسترها را یاد بگیرند.
مطالعه اصطلاحات
در گذشته از دانشجویان خواسته می شد که لیست های بزرگی از واژگان و اصطلاحات را از بر کنند بدون اینکه تکنیک خاصی برای نگهداری آن واژگان و اصطلاحات در ذهن در بین باشد. آلن - 1983 - معتقد است که پس از مدتها تدریس اصطلاحات، باز هم اصطلاحاتی موجود می باشند که فراگیران هنوز آنها را یاد نگرفته اند. پژوهشگرانی ازجمله الیس - 1993 - معتقدند که دانشجویان از دو طریق اصطلاحات را یاد می گیرند: یکی از طریق آموزشهای رسمی در کلاس درس ودیگری از طریق اکتساب اصطلاحات به صورت غیر رسمی در فعالیتهای ارتباطی. او معتقد است که اگر بخواهیم شاگردان فهم دقیق و پردازش عمیقی از اصطلاحات داشته باشند بایستی برای آنان تمریناتی مهیا کرد که در آنها اصطلاحات مورد نظر گنجانده شود.
نیشن - 2001 - اظهار داشته که اکتساب هر چیزی از چهار روش امکان پذیر است: - 1 - تدریس مستقیم یا به عبارتی معلم مستقیما آنرا تدریس نماید، - 2 - یادگیری مستقیم، مثلا دانش آموز مطلبی را مستقیما از فرهنگ اصطلاحات یاد بگیرد، - 3 - یادگیری ضمنی ویا تصادفی، در این روش شاگردان مطالبی را به طور غیر مستقیم و نا خودآگاه یاد می گیرند مانند روش تدریس حاضر که پژوهشگر به کار برده است، و - 4 - یادگیری به صورت برنامه ریزی شده، که در آن اصطلاحات و مطالب مربوطه به صورت طبقه بندی شده واز آسان به سخت در اختیار دانشجویان قرار می گیرد.
نظریه تدریس مستقیم و غیر مستقیم اصطلاحات
هدف از تدریس غیر مستقیم آماده سازی دانشجویان برای درونی سازی اصطلاحات و هر مطالب آموزشی به صورت خودکار می باشد - الیس و همکاران، .. - 2009 روش تدریس اخیر که پژوهشگر به کار برده، دقیقا بر همین اساس بوده است. پژوهشگر اصطلاحات را مستقیما تدریس نمی کند بلکه با استفاده از پوستر، دانشجویان را به طور غیر مستقیم ترغیب به توجه به آنها می کند. از طرف دیگر دیکیسر - - 1999 معتقد است که روش تدریس مستقیم شامل بیرون کشیدن یکسری اصطلاحات و واژگان و تدریس مستقیم آن است و هدف آن افزایش فراشناخت دانشجویان نسبت به آن نکات می باشد
اهمیت اصطلاحات
نونان - 1991 - معتقد است که کسب اصطلاحات یک زبان عامل کلیدی یادگیری و اکتساب آن زبان است. کسب اصطلاحات در اکتساب هر زبانی حیاتی است خواه آن زبان، زبان مادری باشد یا زبان دوم باشد ویا زبان خارجی - سلسی مورسیا، 2001، ص. . - 285 دلایل زیادی هست که دال بر اهمیت اصطلاحات برای فراگیران می باشد که از جمله آن عدم توانایی شخص در بیان احساس درونی و ایجاد ارتباط است.
آلن - 1983 - معتقد است که متاسفانه در بسیاری از کلاسها با وجود تاکید بر یادگیری اصطلاحات، اما نتایج رضایت بخش نبوده است. حتی پس از مدتها تدریس یکسری اصطلاحات ضروری توسط شاگردان یادگرفته نشده است. لیند استورم برگ و بور - 2003 - اظهار میدارد که کمبود پژوهش در مورد نحوه تدریس اصطلاحات باعث بروز چنین مشکلی شده است. اما جانسون و استیل - 1996 - اظهار میدارند که تا به حال استراتژی های فراوانی توسط معلمین تدارک دیده شده تا بتواند دانش اصطلاحاتی دانشجویان را تقویت کند که از جمله آن می شود از روش غنی سازی متون، روش انسجام معنایی، روش استفاده از نرم افزار و... نام برد.
