بخشی از مقاله
چکیده
این پژوهش به بررسی تاثیر کیفیت سودبر مخارج سرمایه ای در هریک از مراحل چرخه عمرشرکت هامی پردازد.جامعه مطالعاتی شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد و بازه زمانی تحقیق بین سالهای 1392-1388 است.
ابتدا متغیر های پژوهش مورد شناسائی قرار گرفته و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از داده های بدست آمده از نرم افزار ره آورد نوین؛ برای محاسبه متغیر های پژوهش ، توسط نرم افزار Excel استفاده شده است. این داده ها جهت آزمون فرضیه ها توسط نرم افزار SPSS به کمک آماره-های توصیفی و استنباطی نظیر تحلیل همبستگی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. از تحقیق نتایج زیر حاصل شده است: با توجه به آزمونها و تحلیل هایی که از راه رگرسیون و همبستگی انجام شد به این نتیجه رسیدیم که :
با استفاده از مدل آنتونی و رامش از بین شرکتهای مورد بررسی ، هیچ شرکتی در مرحله رشد قرار نگرفت ، بنابراین نتوانستیم فرضیه اول را آزمون کنیم.
ولی بین کیفیت سود و مخارج سرمایه ای در شرکتهایی که در مرحله بلوغ و افول قرار دارند ارتباط مثبت و معناداری وجود دارد به عبارت د یگر، با افزایش کیفیت سود ، مخارج سرمایه ای افزایش می یابد هم چنین به این نتیجه رسیدیم که ارتباط بین کیفیت سود و مخارج سرمایه ای در مرحله بلوغ ، قوی تر از مرحله افول می باشد. بنابراین فرضیه دوم تحقیق پذیرفته شد.
1 مقدمه
بازاراوراق بهادار،آئینه تمام نمای اقتصادهرکشورمحسوب میشود .حرکت ازاقتصادبانک محور به سوی اقتصادبازارمحورمنجربه رشدوشکوفایی بیشتراقتصادی خواهدشد .پویایی وبالندگی بازارسرمایه ومشارکت بیشترمردم درآن، نقش شایسته ای درنهادینه شدن سرمایه گذاری های مولدوشفاف،پیشرفت اقتصادی همراه باتوزیع عادلانه ی ثروت - مردم سالاری اقتصادی - واصلاح الگوی مصرف منابع کمیاب سرمایه و ...ایفاءخواهدنمود.
امااکثریت جامعه سرمایه گذارافرادی ریسک گریزندوحاضرنیستندمصارف کنونی خودرافدای درآمدهای آتی نمایندوتنهاایجادسرمایه گذاری های مطمئن تر میتواندگامی درجهت تشویق آنهابه سرمایه گذاری دراین بازارشود
تصمیم گیری سرمایه گذاران برمبنای دوعامل ریسک وبازده انجام می پذیرد .یکی ازاهداف اطلاعات حسابداری کمک به استفاده کنندگان در پیش بینی جریانهای نقدی آتی وبه تبع آن پیش بینی بازده سهام است .بخشی از متغیرهای تأثیرگذاربربازده سهام شرکتهادربازارسرمایه ناشی ازاطلاعات مالی است که ازطریق شبکه حسابداری تهیه می شود
صورتهای مالی اساسی ویادداشتهای همراه آنهابه عنوان فرآوردهنهایی فرآیندحسابداری وگزارشگری مالی یکی ازابزارهای اصلی انتقال اطلاعات به کاربران محسوب میشود. سیستم حسابداری هم چنین اطلاعات اضافی برای تصمیم گیری مدیران در مورد پروژه های سرمایه ای فراهم می کند.هر چه کیفیت اطلاعات حسابداری بهتر باشد، تصمیمات سرمایه گذاری بهتری اتخاذ می شود. در تصمیم گیری های منطقی ، اطلاعات دقیق تر دارای وزن و اهمیت بیشتری می باشد و تصمیمات سرمایه گذاری به متغیرهای حسابداری حساسیت بیشتری نشان می دهد.
در این تحقیق کیفیت اطلاعات حسابداری مترادف با کیفیت سود در نظر گرفته شده است بنابراین کیفیت سود می تواند بر حساسیت تصمیمات سرمایه گذاری به این اطلاعات و مخصوصاً اطلاعات حسابداری - سود حسابداری - تاثیر گذار باشد
هم چنین در مراحل مختلف چرخه عمر شرکت ، شرکتها دارای ویژگیهای خاصی می باشند که این ویژگیها می تواند بر رابطه بین کیفیت اطلاعات حسابداری و مخارج سرمایه ای تاثیر گذار باشد، بنابراین در این تحقیق از متغیر چرخه عمر شرکت نیز به عنوان متغیر تعدیلگر استفاده شده است.
-2 پیشینه پژوهش
گو هاراستپانیان - 2010 - ،به بررسی چرخه عمر واحد تجاری ونوع پرداخت سود سهام می پردازد . در این تحقیق سه گروه متفاوت از واحد های تجاری توزیع کننده وجه نقد شامل باز خرید سهام ،سود نقدی و ترکیبی از سود نقدی وبازخرید سهام در نظر گرفته شده است . باز خرید سهام در مر حله رشد سریع ،بسیار محتمل است وعلامت کیفیت واحد تجاری برای سرمایه گذاران است . پرداخت سود نقدی به سهامداران ،در واحد های تجاری بالغ افز ایشمی یابد و تمایل مدیران برای گسترش یا حفظ اندازه واحد تجاری نسبت به رفاه سهام دارا ن افزایش می یابد . سر انجام استفاده ترکیبی از سود نقدی وباز خرید سهام ،در واحد های تجاری که بالغتر هستند ، صورت می گیرد . اینمطالعه نشان می دهد که چرخه عمر واحد تجاری از مهمترین دلایل برای انتخاب روش های پرداخت سود سهام است .
کا لونکی و سیلولا - - 2008 میزان استفاده از سیستم هزینه یابی بر مبنای فعایت در مراحل مختلف چرخه عمر شرکت را بررسی کردند . یافته های آنها نشان می دهد به علت تغییر در نیازهای اطلاعاتی مدیریت ، میزان استفاده از سیستم هزینه یابی برمبنای مراحل مختلف چرخه عمر متفاوت است . میزان استفاده از سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت در شرکت های در مراحل بلوغ واحیا نسبت به مرحله رشد بیشتر است .
چن - 2005 - با انتخاب 6193شرکت آمریکا یی ،تاثیر افزایش کیفیت سود بر حساسیت مخارج سرمایه ای سال آتی به سود حسابداری سال جاری را مورد بررسی قرار داد . در این تحقیق ،فرض شد که مخارج سرمایه ای سال اتی به سود سال جاری حسا س است ،بنابر این تاثیر کیفیت سود بر این حساسیت بررسی شد. معیار اندازی گیری کیفیت سود در این تحقیق، کیفیت اقلام تعهدی سرمایه در گردش مدل دیچو ودایچو - 2002 - بوده که در آن ،هر چه اشتباهات به کار ر فته در اندازه گیری و بر آورد اقلام تعهدی سر مایه در گردش کمتر باشد کیفیت اقلام تعهدی وکیفیت سود بیشترمی شود .نتایج تحقیق نشان داد که کیفیت سود با مخارج سرمایه ای رابطه ی مثبت دارد.به عبارت د یگر، با افزایش کیفیت سود ،حساسیت مخارج سرمایه ای سال آتی به سود حسابداری سال جاری افزایش می یابد .
بیدل وهیلاری - - 2005 با انتخاب نمونه ای از 34کشور ، بررسی کردند که چگونه کیفیت افشای اطلاعات مالی وشفافیت اطلاعات حسابداری درسطح کشور ،مساله ی انتخاب نامطلوب ومشکلات مربوط مخاطرات اخلاقی راکاهش می دهد. همچنین ،تاثیر افزایش اطلاعات حسابداری بر حساسیت مخارج سرمایه ای به جریان های نقدی عملیاتی را بررسی کردند .
نتایج تحقیق نشان داد که با افزایش کیفیت اطلاعات حسابداری ،حساسیت مخارج سرمایه ای به جریان های نقدی عملیاتی بیشتر می شود
قربانی - - 1385 رابطه سود و جریان ها ی نقدی با ارزش شرکت در چارچوب چرخه عمر شرکت را بررسی نمود .یافته های وی نشان می دهد که در مراحل رشد و افول رابطه جریان های نقدی با ارزش شرکت قوی تر از رابطه سود با ارزش شرکت است ودر مرحله بلوغ، عکس این موضوع صادق است.
ناظمی - - 1384 تاثیر اقلام تعهدی را بر کیفیت سود شر کت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار داد. نتایج این تحقیق بیان گر آن بود که میانگین بازده سهام شرکت ها ، تحت تاثیر میزان اقلام تعهدی واجزای مربوط به آن قرار نمی گیرد .
مهرانی ومهرانی - 1382 - در تحقیقی تحت عنوان رابطه ی بین نسبت های سود آوری و بازده سهام در بازار بورس تهران به این نتیجه دست یافتند که برخی نسبت ها نظیر بازده دارایی وبازده حقوق صاحبان سهام ارتباط معناداری بازده سهام دارند . همچنین تغییرات برخی از متغیرها نظیر بازده حقوق صا حبان سهام وبازده دارایی ها تغییرات بازده سهام را به خوبی پیش بینی می نمایند .
نمازی ورستمی - 1385 - به تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه بین نسبت های مالی ونرخ بازده سهام پرداختند . نتایج این تحقیق حاکی از وجود رابطه معنی دار بین تمام نسبت ها ی مالی - نسبت های نقدینگی ،سود آوری ،فعالیت ،بازده وبازار - با نرخ بازده سهام بوده است.
کاشانی پور ورساییان - 1386 - به تحقیقی تحت عنوان بررسی رابطه بازده سهام و معیارهای ارزیابی عملکرد پرداختند .نتایج حاصل از تحقیق آنان بیان کننده رابطه معنی دار ونسبتا پایدار بین بازده سالانه سهام و برخی از معیارهای داخلی ارزیابی عملکرد همچونROE، EPS،ROW در دوره زمانی تحقیق است .
دهدار - - 1386 به بررسی تاثیر چرخه عمر برتوان توضیحی افزاینده اجزایی سود وجریان های نقد ی پرداخت یافته های وی نشان می دهد که در مراحل رشد وبلوغ الگوهای ارزش گذاری مبتنی بر سود و اقلام تعهدی در قیاس با الگوهای ارزش مبتنی بر سود واقلام تعهدی در قیاس با الگوهای مبتنی بر جریان های نقدی عملیاتی ، سرمایه گذاری وتامین مالی ، حاوی توان توضیحی افزایند ه بیشتری هستند ودر مرحله افول ،عکس این موضوع صادق است .
-3 مواد و روشها
این پژوهش از نظر طبقه بندی بر مبنای هدف از نوع پژوهش های کاربردی و از لحاظ روش و ماهیت از نوع همبستگی است. انجام پژوهش در قالب استدلالات قیاسی - استقرائی است. بدین معنی که چارچوب نظری و پیشینه پژوهش از راه کتابخانه، مقالات به صورت قیاسی وجمع آوری اطلاعات برای تایید یا رد فرضیه ها به صورت استقرائی می باشد.
فرضیه های تحقیق عبارتند از:
فرضیه :1 تاثیر کیفیت سود بر مخارج سرمایه ای در مر حله رشد شرکت ها بیشتر از مرحله بلوغ شرکت ها می باشد .فرضیه .2 تاثیر کیفیت سود بر مخارج سرمایه ای در مر حله بلوغ شرکت ها بیشتر از مر حله افول شر کت ها می باشد.
جامعه آماری تحقیق ، شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی تحقیق - 1392-1388 - می باشند و با استفاده از روش حذف سیستماتیک تعداد57شرکت به عنوان شرکتهای نمونه انتخاب شدند.
اطلاعات مورد استفاده جهت محاسبه متغیر های پژوهش از طریق صورتهای مالی ویادداشت های همراه شرکتهای نمونه پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار - از طریق نرم افزار ره آورد نوین - جمع آوری شد. برای محاسبه متغیرها از نرم افزار صفحه گسترده اکسل استفاده گردید.
-4 یافته ها
-1-4 بررسی فرض نرمال بودن متغیرها
از آن جائی که نرمال بودن متغیر وابسته به نرمال بودن باقیمانده های مدل می انجامد؛ لازم است قبل از برازش مدل، نرمال بودن آن کنترل شود. فرض صفر و فرض مقابل آزمون نرمالیتی به صورت زیر است:
:H0 توزیع داده ها نرمال است
:H1 توزیع داده ها نرمال نیست
بر اساس مقادیر ارائه شده جدول فوق از آنجایی که مقادیر سطح معناداری، برای متغیر وابسته بیشتر از 0/05 است، بنابراین فرض صفر یعنی نرمال بودن متغیر ها رد نمی شود.
جدول شماره - : - 1 آزمون کولموگروف - اسمیرنوف
