بخشی از مقاله
چکیده:
توان یک سازمان در استفاده از منابع دانش خارجی، ظرفیت جذب دانش نامیده میشود. برخی محققان بازاریابی بر این باورند که توان جذب دانش بازاریابی میتواند سازمان را در طراحی محصول جدید یاری دهد. این مقاله با تبیین نوآوری به عنوان یک فعالیت جمعی در سازمان درصدد پاسخ به این سوال است که چگونه جذب دانش بازاریابی موجود در محیط میتواند بر فرایند نوآوری در توسعه محصول جدید سازمان تاثیر بگذارد؟ و در این راستا تاثیر ظرفیت جذب دانش بازاریابی بر نوآوری محصول جدید را مورد بررسی قرار داده است.
نتایج حاصل بیانگر وجود تاثیر ظرفیت جذب دانش بر فرایند نوآوری محصول در سازمان است. برای آزمون این روابط دادههای حاصل از نمونهایی مشتمل بر 619 پاسخدهنده با استفاده از مدل معادلات ساختاری تحلیل گردید. نتایج بیانگر اثر بالای ظرفیت جذب دانش بازاریابی بر فرایند نوآوری محصول جدید در سازمان است . لذا هر چه ظرفیت یک سازمان در جذب دانش بازاریابی بیشتر باشد، احتمال ایجاد ایدههای جدید در سازمان بیشتر شده و امکان بروز نوآوری توسعه محصول جدید در سازمان افزایش مییابد
کلید واژه ها : دانش بازاریابی، ظرفیت جذب دانش ،نوآوری، توسعه محصول جدید.
مقدمه
یکی از الزامات حضور مؤثر در صحنه تجارت برای سازمانها در فضای پررقابت کسب وکار، نوآوری میباشد. بروز و ظهور نوآوری در سازمان از دیرباز مورد تاکید و توجه مدیران و محققین دانشگاهی بوده است. نظریههای اولیه، نوآوری را موضوعی فردی قلمداد کرده و بر نقش کارآفرینان به عنوان عوامل نوآوری تاکید کردهاند ولی با پیچیده شدن فرایندهای ساخت و تولید همچنین سرعت بالای ظهور نوآوری در حوزههای مختلف، کارآمدی این نظریه زیر سوال رفت.
نظریههای نوین، نوآوری را فرایندی سازمانی تلقی کرده و آن را یک فعالیت جمعی میدانند که تحت تاثیر عوامل سازمانی مختلفی شکل میگیرد - اتوهان گریم،در تحقیقات خود به این نتیجه رسیدند که ویژگیهای سازمانی به شرح زیر موجب نوآوری در سطوح بالا میشوند: تخصص بالای اعضای سازمان، متمرکز نبودن قدرت - رسمی نبودن امور سازمان - ، یکسان بودن حقوق و پاداش کارکنان - اگر در سازمان اعضا حقوق مزایای متفاوتی بگیرند، کسانی که پاداش و حقوق بیشتری میگیرند با احتمال بیشتری در برابر پدیده جدیدی مقاومت خواهند کرد - ، عدم تأکید بر حجم تولید بلکه تأکید بر کیفیت، تأکید نکردن بر کارآیی صرف یعنی کاهش ندادن هزینه تولید یا ارائه خدمت و توجه به رضایت شغلی اعضای سازمان.
علاوه بر ویژگیهای سازمانی، عوامل محیطی نیز نقش مهمی در نوآوری ایفا میکنند این مقاله با تبیین نوآوری به عنوان یک فعالیت جمعی در سازمان درصدد پاسخ به این سوال است که چگونه جذب دانش بازاریابی موجود در محیط میتواند بر فرایند نوآوری در توسعه محصول جدید سازمان تاثیر بگذارد؟
پس از معرفی فرایند نوآوری در توسعه محصول جدید و مفهوم جذب دانش بازاریابی، روابط نظری بین آنها تبیین میگردد. براساس نتایج حاصل از مطالعه میدانی صورت گرفته در صنایع رنگ و رزین کشور این روابط مورد تحلیل قرار میگیرند.
ادبیات و مبانی نظری
نوآوری سازمانی در توسعه محصول جدید:
نوآوری سازمانی عبارتست از فرایند بکارگیری مهارتها و منابع سازمان برای ایجاد یک محصول یا خدمت جدید و یا ایجاد یک سیستم تولید و عملیات جدید به منظور پاسخگویی بهتر به نیازهای مشتریان به عبارت دیگر فرایند ایجاد افکار جدید و تبدیل آن افکار به عمل و کاربردهای سودمند را نوآوری گویند.
نوآوریها در اشکال مختلفی آشکار شده و مزیتهای خاصی را به دنبال دارند. نقش و اهمیت مزیت استراتژیک انواع نوآوریها توسط به صورت زیر ارائه گردید:
نگاره:1 فرایند نوآوری در سازمان.
فرایند نوآوری سازمانی در توسعه محصول جدید براساس دیدگاه نوین نوآوری در درون سازمان به صورت تصادفی رخ نمیدهد، نوآوری در رابطه با شرایط گذشته و حال سازمان رخ میدهد نوآوری به عنوان یک فرایند سازمانی شامل چهار مرحله آورده شده در نگاره 1 است.
ظرفیت جذب دانش بازاریابی
ظرفیت جذب دانش را توانایی یک شرکت در شناسایی، کسب و بکارگیری دانش موجود در محیط خارج از سازمان در فرایندها و محصولات سازمان تعریف کردهاند. براساس این تعریف ظرفیت جذب شامل سه قابلیت4 است:
